سینمای تایلند: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
تاریخچهٔ ورود و تحول صنعت سینما در تایلند طی سال های مختلف به شرح زیر است:
تاریخچهٔ ورود و تحول صنعت سینما در تایلند طی سال های مختلف به شرح زیر است:


۱۹۰۰ م: یکی از شاهزادگان تایلندی برای اولین بار سینما را به [[تایلند]] آورد.
* ۱۹۰۰ م: یکی از شاهزادگان تایلندی برای اولین بار سینما را به [[تایلند]] آورد.
 
* ۱۹۰۴ م: ژاپنی‌ها فیلم‌های پردهٔ بزرگ را به تایلند آوردند.
۱۹۰۴ م: ژاپنی‌ها فیلم‌های پردهٔ بزرگ را به تایلند آوردند.
* ۱۹۰۵م: نخستین تماشاخانه در [[تایلند]] ساخته شد.
 
* ۱۹۱۰م: ساختمان تئاتر «پری دالای» (Preedalai) در [[بانکوک]] گشایش یافت.
۱۹۰۵م: نخستین تماشاخانه در [[تایلند]] ساخته شد.
* ۱۹۱۶م: نخستین شرکت توزیع‌کننده فیلم‌های خارجی در [[تایلند]] به نام شرکت سینمایی «پاتاناکورن» (Patanakorn) تأسیس شد.
 
* ۱۹۲۲م: نخستین مجلهٔ سینمایی [[تایلند]] به نام «پارب پایون سیام» (Parb payon siam) منتشر شد.
۱۹۱۰م: ساختمان تئاتر «پری دالای» (Preedalai) در [[بانکوک]] گشایش یافت.
* ۱۹۲۳م:گروه سینمایی «هنری مک رای» (Henry Mc Rae) نخستین فیلم داستانی [[تایلند]] را به نام «دوشیزه سووارنا» (Miss Suvarna) تولید کرد.
 
* ۱۹۲۷م: شرکت تصویری [[بانکوک]] (Bangkok Picture Company) با مدیریت برادران واسووات (Wasuwat)، که نخستین شرکت داخلی برای تولید فیلم بود در [[تایلند]] تأسیس شد.
۱۹۱۶م: نخستین شرکت توزیع‌کننده فیلم‌های خارجی در [[تایلند]] به نام شرکت سینمایی «پاتاناکورن» (Patanakorn) تأسیس شد.
* ۱۹۲۸ م: نخستین فیلم ناطق خارجی به سواحل [[تایلند]] رسید.
 
* ۱۹۳۲م: نخستین فیلم ناطق تایلندی به نام «سفر به آسترای» (Going Astray) تولید شد.
۱۹۲۲م: نخستین مجلهٔ سینمایی [[تایلند]] به نام «پارب پایون سیام» (Parb payon siam) منتشر شد.
* ۱۹۳۳م:گشایش تئاتر «چالرم کرونگ» که نخستین ساختمان با تهویهٔ مطبوع [[تایلند]] بود.
 
* ۱۹۴۳م: نخستین دانشگاه هنر در تایلند به نام دانشگاه سیلپاکورن (Silpakorn) گشایش یافت.
۱۹۲۳م:گروه سینمایی «هنری مک رای» (Henry Mc Rae) نخستین فیلم داستانی [[تایلند]] را به نام «دوشیزه سووارنا» (Miss Suvarna) تولید کرد.
* ۱۹۴۹م: فیلم سینمایی «جنایتکار بی‌گناه» نخستین فیلم جنجالی تاریخ سینمایی [[تایلند]] معرفی شد.
 
* ۱۹۵۲ م: نخستین برنامه رقص تایلندی از تلویزیون پخش شد.
۱۹۲۷م: شرکت تصویری [[بانکوک]] (Bangkok Picture Company) با مدیریت برادران واسووات (Wasuwat)، که نخستین شرکت داخلی برای تولید فیلم بود در [[تایلند]] تأسیس شد.
* ۱۹۵۳م: نخستین فیلم سه‌بعدی به نام «مردی در تاریکی» در [[بانکوک]] به نمایش درآمد.
 
* ۱۹۵۴م: در نخستین جشنوارهٔ فیلم آسیا در توکیو، فیلمی تایلندی به‌نام «سانتی ونا» (Santivena) به‌دلیل پیوند دادن فرهنگ‌های شرق و غرب، جایزه گرفت.
۱۹۲۸ م: نخستین فیلم ناطق خارجی به سواحل [[تایلند]] رسید.
* ۱۹۶۵ م: نخستین دانشکدهٔ تئاتر و بازیگری در دانشگاه چولالون کورن تأسیس شد.
 
* ۱۹۷۴م: فیلم‌برداری آخرین فیلم جیمز باند به نام «مردی با طپانچهٔ طلایی» در [[تایلند]] آغاز شد.
۱۹۳۲م: نخستین فیلم ناطق تایلندی به نام «سفر به آسترای» (Going Astray) تولید شد.
* ۱۹۹۵م: کوکریت پراموج، نخست‌وزیر پیشین [[تایلند]] که با مارلون براندو در فیلم «آمریکایی زشت» بازی کرده بود، درگذشت.
 
* ۱۹۹۸ م: نخستین جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم، در [[بانکوک]] برگزار شد<ref>Lionen(1999). "20th Century Milestones in Thai Entertainment and Culture". The Nation (31 Dec).</ref>.
۱۹۳۳م:گشایش تئاتر «چالرم کرونگ» که نخستین ساختمان با تهویهٔ مطبوع [[تایلند]] بود.
 
۱۹۴۳م: نخستین دانشگاه هنر در تایلند به نام دانشگاه سیلپاکورن (Silpakorn) گشایش یافت.
 
۱۹۴۹م: فیلم سینمایی «جنایتکار بی‌گناه» نخستین فیلم جنجالی تاریخ سینمایی [[تایلند]] معرفی شد.
 
۱۹۵۲ م: نخستین برنامه رقص تایلندی از تلویزیون پخش شد.
 
۱۹۵۳م: نخستین فیلم سه‌بعدی به نام «مردی در تاریکی» در [[بانکوک]] به نمایش درآمد.
 
۱۹۵۴م: در نخستین جشنوارهٔ فیلم آسیا در توکیو، فیلمی تایلندی به‌نام «سانتی ونا» (Santivena) به‌دلیل پیوند دادن فرهنگ‌های شرق و غرب، جایزه گرفت.
 
۱۹۶۵ م: نخستین دانشکدهٔ تئاتر و بازیگری در دانشگاه چولالون کورن تأسیس شد.
 
۱۹۷۴م: فیلم‌برداری آخرین فیلم جیمز باند به نام «مردی با طپانچهٔ طلایی» در [[تایلند]] آغاز شد.
 
۱۹۹۵م: کوکریت پراموج، نخست‌وزیر پیشین [[تایلند]] که با مارلون براندو در فیلم «آمریکایی زشت» بازی کرده بود، درگذشت.
 
۱۹۹۸ م: نخستین جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم، در [[بانکوک]] برگزار شد<ref>Lionen(1999). "20th Century Milestones in Thai Entertainment and Culture". The Nation (31 Dec).</ref>.
====[[وضعیت تولیدات سینمایی تایلند]]====
====[[وضعیت تولیدات سینمایی تایلند]]====
فیلم‌های تایلندی بیشتر برای سرگرمی مردم ساخته می‌شوند؛ با توجه به کمبود اعتبارات برای این‌گونه مسائل، بازیگران را فقط برای پرفروش‌شدن فیلم، برمی‌گزینند. داستان‌های ارواح، فیلم‌های ماجراجویانه و داستان‌های تاریخی، بیشترین محبوبیت را در میان تماشاگران تایلندی دارند و فقط تعداد کمی از فیلم‌ها به مسائل روز و سیاست می‌پردازند.
فیلم‌های تایلندی بیشتر برای سرگرمی مردم ساخته می‌شوند؛ با توجه به کمبود اعتبارات برای این‌گونه مسائل، بازیگران را فقط برای پرفروش‌شدن فیلم، برمی‌گزینند. داستان‌های ارواح، فیلم‌های ماجراجویانه و داستان‌های تاریخی، بیشترین محبوبیت را در میان تماشاگران تایلندی دارند و فقط تعداد کمی از فیلم‌ها به مسائل روز و سیاست می‌پردازند.


در سال‌های اخیر مجتمع‌های سینمایی لوکس بسیاری در [[بانکوک]] و شهرهای بزرگ گشایش یافته است که بیشتر آن‌ها در طبقات بالای فروشگاه‌های بزرگ قرار دارند.
در سال‌های اخیر مجتمع‌های سینمایی لوکس بسیاری در [[بانکوک]] و شهرهای بزرگ گشایش یافته است که بیشتر آن‌ها در طبقات بالای فروشگاه‌های بزرگ قرار دارند. هر چند فیلم‌های تایلندی نمی‌توانند با فیلم‌های غربی که هم‌زمان با [[آمریکا]] و اروپا در این مجتمع‌ها نشان داده می‌شوند، رقابت‌کند، با این همه چند نفر از فیلم‌سازان با درپیش‌گرفتن روش‌هایی که بتواند نسل جوان را راضی‌کند و پرفروش هم باشد، پا به میدان گذاشته‌اند.


هر چند فیلم‌های تایلندی نمی‌توانند با فیلم‌های غربی که هم‌زمان با [[آمریکا]] و اروپا در این مجتمع‌ها نشان داده می‌شوند، رقابت‌کند، با این همه چند نفر از فیلم‌سازان با درپیش‌گرفتن روش‌هایی که بتواند نسل جوان را راضی‌کند و پرفروش هم باشد، پا به میدان گذاشته‌اند.
جدول شماره 1. آمارهای سینمایی تایلند (۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹)<ref>برگرفته از آمار [https://www.unesco.org/en یونسکو]. قابل بازیابی از https://www.unesco.org/en</ref>
 
برخی از آمارهای سینمایی تایلند (۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹)<ref>برگرفته از آمار [https://www.unesco.org/en یونسکو]. قابل بازیابی از https://www.unesco.org/en</ref>
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|
|
خط ۹۶: خط ۷۵:
«در اواخر دههٔ ۱۹۹۰ با ظهور کارگردانانی چون «نونزی نیمی بوتر» (Nonzee Nimibutr)، «پن اک راتانارونگ» (Pen-Ek Ratanruang)، «اپیچاپتونگ ویرستاکول» (Apichatpong Weersethakul) و نیز «تونی جا» (Tony Jaa) قهرمان فیلم‌های اکشن که در جشنواره‌های فیلم سراسر جهان مشهور است، موج سینمایی جدیدی در [[تایلند]] آغاز شد<ref>برازش، محمودرضا (۱۳۸۹). [[تایلند]]. مشهد. آفتاب هشتم،ص.45.</ref>.
«در اواخر دههٔ ۱۹۹۰ با ظهور کارگردانانی چون «نونزی نیمی بوتر» (Nonzee Nimibutr)، «پن اک راتانارونگ» (Pen-Ek Ratanruang)، «اپیچاپتونگ ویرستاکول» (Apichatpong Weersethakul) و نیز «تونی جا» (Tony Jaa) قهرمان فیلم‌های اکشن که در جشنواره‌های فیلم سراسر جهان مشهور است، موج سینمایی جدیدی در [[تایلند]] آغاز شد<ref>برازش، محمودرضا (۱۳۸۹). [[تایلند]]. مشهد. آفتاب هشتم،ص.45.</ref>.


دولت [[تایلند]] در نظر دارد در آینده، این کشور را به هالیوود آسیا تبدیل کند. صنعت فیلم تایلند با فیلم‌برداری فیلم اسکندر کبیر به کارگردانی الیور استون در [[تایلند]] به پیشرفت خود امیدوار شده است. این فیلم مبلغ ۲،۷۰۰،۰۰۰ پوند نصیب [[تایلند]] کرد. تاکنون ۱۴۰ فیلم از فیلم‌سازان آمریکایی، ۷۷ فیلم از اروپایی‌ها و ۲۰ فیلم از آسیایی‌ها در این کشور فیلم‌برداری شده است<ref>پاک آئین، محسن (۱۳۹۰). [[تایلند]]. مشهد: آفتاب هشتم، ص.126</ref>.
دولت [[تایلند]] در نظر دارد در آینده، این کشور را به هالیوود آسیا تبدیل کند. صنعت فیلم [[تایلند]] با فیلم‌برداری فیلم اسکندر کبیر به کارگردانی الیور استون در [[تایلند]] به پیشرفت خود امیدوار شده است. این فیلم مبلغ ۲،۷۰۰،۰۰۰ پوند نصیب [[تایلند]] کرد. تاکنون ۱۴۰ فیلم از فیلم‌سازان آمریکایی، ۷۷ فیلم از اروپایی‌ها و ۲۰ فیلم از آسیایی‌ها در این کشور فیلم‌برداری شده است<ref>پاک آئین، محسن (۱۳۹۰). [[تایلند]]. مشهد: آفتاب هشتم، ص.126</ref>. فیلم‌های «زمینه‌های قتل»، «ساحل» و «رستوران تایلندی» از مهمترین فیلم‌های تایلندی یا فیلم‌برداری شده، در [[تایلند]] بوده‌اند<ref>الهی، امیر سعید(1391). جامعه و فرهنگ [[تایلند]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین‌المللی الهدی]،ص.257-261.</ref>.
 
فیلم‌های «زمینه‌های قتل»، «ساحل» و «رستوران تایلندی» از مهمترین فیلم‌های تایلندی یا فیلم‌برداری شده، در [[تایلند]] بوده‌اند<ref>الهی، امیر سعید(1391). جامعه و فرهنگ [[تایلند]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین‌المللی الهدی]،ص.257-261.</ref>.  


== نیز نگاه کنید به ==
== نیز نگاه کنید به ==
[[سینمای کانادا]]؛ [[سینمای روسیه]]؛ [[سینمای تونس]]؛ [[سینمای ژاپن]]؛ [[سینمای کوبا]]؛ [[سینمای لبنان]]؛ [[سینمای مصر]]؛ [[صنعت فیلم و سینمای چین]]؛ [[سینمای سنگال]]؛ [[سینمای آرژانتین]]؛ [[سینمای فرانسه]]؛ [[سینمای مالی]]؛ [[سینمای ساحل عاج]]؛ [[سینمای زیمبابوه]]؛ [[سینمای اسپانیا]]؛ [[سینمای اردن]]؛ [[سینمای اتیوپی]]؛ [[سینمای سیرالئون]]؛ [[سینمای قطر]].
[[سینمای زیمبابوه]]؛ [[سینمای کانادا]]؛ [[سینمای روسیه]]؛ [[سینمای تونس]]؛ [[سینمای ژاپن]]؛ [[سینمای کوبا]]؛ [[سینمای لبنان]]؛ [[سینمای مصر]]؛ [[صنعت فیلم و سینمای چین]]؛ [[سینمای سنگال]]؛ [[سینمای آرژانتین]]؛ [[سینمای فرانسه]]؛ [[سینمای مالی]]؛ [[سینمای ساحل عاج]]؛ [[سینمای اسپانیا]]؛ [[سینمای اردن]]؛ [[سینمای اتیوپی]]؛ [[سینمای سیرالئون]]؛ [[سینمای قطر]]؛ [[سینمای تاجیکستان]]؛ [[سینمای گرجستان]]؛ [[سینمای بنگلادش]]؛ [[سینمای سریلانکا]]؛ [[سینمای قزاقستان]]


== کتابشناسی ==
== کتابشناسی ==
<references />
[[رده:سینما، مستند و پویانمایی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۴۴

تاریخچهٔ ورود و تحول صنعت سینما در تایلند طی سال های مختلف به شرح زیر است:

  • ۱۹۰۰ م: یکی از شاهزادگان تایلندی برای اولین بار سینما را به تایلند آورد.
  • ۱۹۰۴ م: ژاپنی‌ها فیلم‌های پردهٔ بزرگ را به تایلند آوردند.
  • ۱۹۰۵م: نخستین تماشاخانه در تایلند ساخته شد.
  • ۱۹۱۰م: ساختمان تئاتر «پری دالای» (Preedalai) در بانکوک گشایش یافت.
  • ۱۹۱۶م: نخستین شرکت توزیع‌کننده فیلم‌های خارجی در تایلند به نام شرکت سینمایی «پاتاناکورن» (Patanakorn) تأسیس شد.
  • ۱۹۲۲م: نخستین مجلهٔ سینمایی تایلند به نام «پارب پایون سیام» (Parb payon siam) منتشر شد.
  • ۱۹۲۳م:گروه سینمایی «هنری مک رای» (Henry Mc Rae) نخستین فیلم داستانی تایلند را به نام «دوشیزه سووارنا» (Miss Suvarna) تولید کرد.
  • ۱۹۲۷م: شرکت تصویری بانکوک (Bangkok Picture Company) با مدیریت برادران واسووات (Wasuwat)، که نخستین شرکت داخلی برای تولید فیلم بود در تایلند تأسیس شد.
  • ۱۹۲۸ م: نخستین فیلم ناطق خارجی به سواحل تایلند رسید.
  • ۱۹۳۲م: نخستین فیلم ناطق تایلندی به نام «سفر به آسترای» (Going Astray) تولید شد.
  • ۱۹۳۳م:گشایش تئاتر «چالرم کرونگ» که نخستین ساختمان با تهویهٔ مطبوع تایلند بود.
  • ۱۹۴۳م: نخستین دانشگاه هنر در تایلند به نام دانشگاه سیلپاکورن (Silpakorn) گشایش یافت.
  • ۱۹۴۹م: فیلم سینمایی «جنایتکار بی‌گناه» نخستین فیلم جنجالی تاریخ سینمایی تایلند معرفی شد.
  • ۱۹۵۲ م: نخستین برنامه رقص تایلندی از تلویزیون پخش شد.
  • ۱۹۵۳م: نخستین فیلم سه‌بعدی به نام «مردی در تاریکی» در بانکوک به نمایش درآمد.
  • ۱۹۵۴م: در نخستین جشنوارهٔ فیلم آسیا در توکیو، فیلمی تایلندی به‌نام «سانتی ونا» (Santivena) به‌دلیل پیوند دادن فرهنگ‌های شرق و غرب، جایزه گرفت.
  • ۱۹۶۵ م: نخستین دانشکدهٔ تئاتر و بازیگری در دانشگاه چولالون کورن تأسیس شد.
  • ۱۹۷۴م: فیلم‌برداری آخرین فیلم جیمز باند به نام «مردی با طپانچهٔ طلایی» در تایلند آغاز شد.
  • ۱۹۹۵م: کوکریت پراموج، نخست‌وزیر پیشین تایلند که با مارلون براندو در فیلم «آمریکایی زشت» بازی کرده بود، درگذشت.
  • ۱۹۹۸ م: نخستین جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم، در بانکوک برگزار شد[۱].

وضعیت تولیدات سینمایی تایلند

فیلم‌های تایلندی بیشتر برای سرگرمی مردم ساخته می‌شوند؛ با توجه به کمبود اعتبارات برای این‌گونه مسائل، بازیگران را فقط برای پرفروش‌شدن فیلم، برمی‌گزینند. داستان‌های ارواح، فیلم‌های ماجراجویانه و داستان‌های تاریخی، بیشترین محبوبیت را در میان تماشاگران تایلندی دارند و فقط تعداد کمی از فیلم‌ها به مسائل روز و سیاست می‌پردازند.

در سال‌های اخیر مجتمع‌های سینمایی لوکس بسیاری در بانکوک و شهرهای بزرگ گشایش یافته است که بیشتر آن‌ها در طبقات بالای فروشگاه‌های بزرگ قرار دارند. هر چند فیلم‌های تایلندی نمی‌توانند با فیلم‌های غربی که هم‌زمان با آمریکا و اروپا در این مجتمع‌ها نشان داده می‌شوند، رقابت‌کند، با این همه چند نفر از فیلم‌سازان با درپیش‌گرفتن روش‌هایی که بتواند نسل جوان را راضی‌کند و پرفروش هم باشد، پا به میدان گذاشته‌اند.

جدول شماره 1. آمارهای سینمایی تایلند (۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹)[۲]

سال فیلم‌های تولیدی پرده سینما پرده دیجیتال تماشاگران هزار نفر
۱ ۲۰۰۵ ۳۹ ۳۲،۵۰۰
۲ ۲۰۰۶ ۴۲ ۶۷۱ ۷ ۳۲،۷۰۰
۳ ۲۰۰۷ ۵۵ ۷۰۴ ۷ ۳۲،۶۰۰
۴ ۲۰۰۸ ۵۴ ۷۳۷ ۱۸ 27،100
۵ ۲۰۰۹ ۳۷ ۷۵۲ ۴۴ ۲۹،۶۰۰

آرشیو ملی فیلم که زیر نظر ادارهٔ کل هنرهای زیبا قرار دارد، فیلم‌های تاریخی تایلند را نگهداری می‌کند که یکی از فیلم‌های ارزشمند، دیدار پادشاه رامای پنجم از انگلستان است.

«پنج استودیوی فیلم‌برداری در تایلند وجود دارند که همگی در شهر بانکوک هستند و سالانه صدها فیلم تولید می‌کنند.در گذشته فیلم‌های ۱۲ میلی‌متری صامت به نمایش‌گذارده می‌شد و فردی که نزدیک پرده بود صدای بازیگران فیلم را درمی‌آورد، معمولاً این فرد از هنرپیشه‌های فیلم برای تماشاچیان، معروف‌تر بود. در ده سال گذشته (۱۳۷۰ تا ۱۳۸۰خ)، سینمای تایلند با تکنیک‌های مدرن سینمایی دنیا آشنا شد و فیلم‌های ۳۵ میلی‌متری تولید کرد. تربیت کارگردان‌های حرفه‌ای و تولید فیلم‌هایی با استانداردهای بین‌المللی از دیگر پیشرفت‌های صنعت فیلم‌سازی در این کشور در سال‌های اخیر بوده است. از هنرپیشگان معروف سینمای تایلند می‌توان «ناوارت» و «سوراپونگ» را نام برد که به علت کثرت بازیگری آن‌ها در فیلم‌های متعدد، مردم تایلند به‌خوبی آن‌ها را می‌شناسند. علاوه بر سینماهای موجود در تایلند، سینمای سیار نیز در گوشه‌وکنار شهر در کنار بازارهای تره‌بار یا در فضاهای موجود در محله‌های شلوغ وجود دارند؛ این سینماها بعد از ساعت کار و با پروژکتورهای بزرگ، فیلم‌های سینمایی تایی‌زبان را به‌صورت رایگان برای مردم پخش می‌کنند[۳].

«در اواخر دههٔ ۱۹۹۰ با ظهور کارگردانانی چون «نونزی نیمی بوتر» (Nonzee Nimibutr)، «پن اک راتانارونگ» (Pen-Ek Ratanruang)، «اپیچاپتونگ ویرستاکول» (Apichatpong Weersethakul) و نیز «تونی جا» (Tony Jaa) قهرمان فیلم‌های اکشن که در جشنواره‌های فیلم سراسر جهان مشهور است، موج سینمایی جدیدی در تایلند آغاز شد[۴].

دولت تایلند در نظر دارد در آینده، این کشور را به هالیوود آسیا تبدیل کند. صنعت فیلم تایلند با فیلم‌برداری فیلم اسکندر کبیر به کارگردانی الیور استون در تایلند به پیشرفت خود امیدوار شده است. این فیلم مبلغ ۲،۷۰۰،۰۰۰ پوند نصیب تایلند کرد. تاکنون ۱۴۰ فیلم از فیلم‌سازان آمریکایی، ۷۷ فیلم از اروپایی‌ها و ۲۰ فیلم از آسیایی‌ها در این کشور فیلم‌برداری شده است[۵]. فیلم‌های «زمینه‌های قتل»، «ساحل» و «رستوران تایلندی» از مهمترین فیلم‌های تایلندی یا فیلم‌برداری شده، در تایلند بوده‌اند[۶].

نیز نگاه کنید به

سینمای زیمبابوه؛ سینمای کانادا؛ سینمای روسیه؛ سینمای تونس؛ سینمای ژاپن؛ سینمای کوبا؛ سینمای لبنان؛ سینمای مصر؛ صنعت فیلم و سینمای چین؛ سینمای سنگال؛ سینمای آرژانتین؛ سینمای فرانسه؛ سینمای مالی؛ سینمای ساحل عاج؛ سینمای اسپانیا؛ سینمای اردن؛ سینمای اتیوپی؛ سینمای سیرالئون؛ سینمای قطر؛ سینمای تاجیکستان؛ سینمای گرجستان؛ سینمای بنگلادش؛ سینمای سریلانکا؛ سینمای قزاقستان

کتابشناسی

  1. Lionen(1999). "20th Century Milestones in Thai Entertainment and Culture". The Nation (31 Dec).
  2. برگرفته از آمار یونسکو. قابل بازیابی از https://www.unesco.org/en
  3. تمهیدی، محمد(۱۳۷۹). تایلند سرزمین طلایی (با تأکید بر نقش مسلمانان در آن کشور به‌انضمام سمینار شیخ احمد قمی و تاریخ سیام). تهران. الهدی.ص۷۴-۷۳.
  4. برازش، محمودرضا (۱۳۸۹). تایلند. مشهد. آفتاب هشتم،ص.45.
  5. پاک آئین، محسن (۱۳۹۰). تایلند. مشهد: آفتاب هشتم، ص.126
  6. الهی، امیر سعید(1391). جامعه و فرهنگ تایلند. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین‌المللی الهدی،ص.257-261.