جغرافیای انسانی سریلانکا: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
جغرافیای انسانی [[سریلانکا]] شامل مطالعه‌ای جامع از ساختارهای اجتماعی و جمعیتی این کشور است. این بحث به بررسی جمعیت [[سریلانکا]]، [[نژادها و اقوام سریلانکا|ترکیب نژادی و قومی]] آن، و توزیع و [[پراکندگی و تراکم جمعیتی سریلانکا|تراکم جمعیتی]] در مناطق مختلف کشور می‌پردازد. همچنین [[وضعيت شهرنشينی و روستانشينی سریلانکا|وضعیت شهرنشینی و روستانشینی]]، تحلیل [[هرم سنی و جنسیتی جمعیت سریلانکا|هرم سنی و جنسیتی جمعیت]]، و الگوهای [[درآمد خانوارها در سریلانکا|درآمد خانوارها]] را مورد توجه قرار می‌دهد. علاوه بر این، به معرفی [[مهمترین شهرهای سریلانکا|مهم‌ترین شهرهای سریلانکا]] پرداخته و نقش آن‌ها در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور بررسی می‌شود.
[[پرونده:Ahikuntaka-community-upliftment-1.jpg|بندانگشتی|مردم قبیله آهیکونتاکا ( Ahikuntaka) ، [https://www.dilmahtea.com/sustainability/heritage-conservation/sri-lankan-gypsey-culture.html سریلانکا]]]
سریلانکا، جزیره‌ای در جنوب آسیا، به دلیل موقعیت استراتژیک خود در اقیانوس هند، تنوع فرهنگی و قومی گسترده‌ای دارد. <ref>Nandy, D., & Naha, A. (2023). “Strategic Significance of Sri Lanka in [https://www.researchgate.net/publication/381818344_Strategic_Significance_of_Sri_Lanka_in_India's_Indian_Ocean_Approach_Indian_Studies_Review_32_pp_63-82_2023_Journal_of_Centre_for_Study_of_Politics_and_Governance_Delhi_UGC-Care_listed_journal India’s] Indian Ocean approach.” ''Indian Studies Review'', ''3''.</ref>جمعیت این کشور شامل گروه‌های متنوعی همچون سینهالی‌ها، تامیل‌ها و مسلمانان است که با هم در یک محیط جغرافیایی غنی از منابع طبیعی و تاریخ فرهنگی زندگی می‌کنند.<ref>''DFAT COUNTRY INFORMATION REPORT SRI LANKA''. ([https://www.dfat.gov.au/sites/default/files/country-information-report-sri-lanka.pdf 2021]).</ref> بررسی جغرافیای انسانی سریلانکا، نقش کلیدی در درک تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی بر رشد و توسعه این کشور ایفا می‌کند.


=== [[جمعیت سریلانکا|جمعیت]] ===
=== [[ساختار هرم جمعیتی سریلانکا|ساختار هرم جمعیتی]] ===
[[پرونده:جمعیت شناسی سریلانکا(2024).jpg|بندانگشتی|جمعیت شناسی سریلانکا(2024)، بازیابی از :https://www.themorning.lk/articles/OSJwyg41Nq2cCR2QHozR]]
هرم جمعیتی [[سریلانکا]] به‌عنوان نمایشی از توزیع سنی و جنسیتی جمعیت، روندهای جمعیتی و تغییرات جمعیت‌شناختی را به‌وضوح نمایش می‌دهد. بررسی هرم جمعیتی این کشور نشان‌دهنده تغییرات قابل‌توجه در طی دهه‌های اخیر است که به کاهش نرخ زادوولد، افزایش امید به زندگی، و پیرشدن جمعیت منجر شده است. در سال 2024، هرم جمعیتی [[سریلانکا]] ویژگی‌هایی را نشان می‌دهد که حاکی از انتقال دموگرافیک از یک جامعه جوان به سمت یک جامعه میان‌سال و حتی سالخورده است.  
طبق تخمین‌های سال ۲۰۲۴، جمعیت [[سریلانکا]] به حدود ۲3 میلیون و 103,565 هزار نفر رسیده است.<ref>''[https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/ Sri] Lanka Demographics 2024 (Population, age, sex, Trends) - Worldometer''. (n.d.). <nowiki>https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/</nowiki></ref> این افزایش جمعیت در مقایسه با آمار سال ۲۰۰۸ نشان‌دهنده‌ی رشد جمعیتی پایدار در طول دو دهه اخیر است. معدل تراکم جمعیت [[سریلانکا]] اکنون ۳68 نفر در هر کیلومتر مربع است که افزایش محسوسی نسبت به ۳۲۶ نفر در سال ۲۰۰۸ دارد.  


بیشترین تراکم جمعیتی همچنان در مناطق جنوب غربی و شمال کشور مشاهده می‌شود، جایی که تمرکز اقتصادی و کشاورزی بیشتر است. بااین‌وجود، همانند سال‌های گذشته، بیشتر مردم در مناطق روستایی زندگی می‌کنند و حدود ۷۷ درصد از جمعیت کشور همچنان ساکن مناطق روستایی هستند. این نسبت به سال ۲۰۰۸ (۷۹ درصد) تغییر کمی داشته است که نشان‌دهنده‌ی ادامه‌ی روند شهرنشینی است.
'''''.توزیع سنی                                                '''''


'''نرخ رشد جمعیت'''
[[پرونده:هرم جمعیتی سریلانکا.png|بندانگشتی|هرم جمعیتی سریلانکا ( سپتامبر 2024) ، بازیابی از : https://countrymeters.info/en/Sri_Lanka#google_vignette]]در سال 2024، [[سریلانکا]] با جمعیتی بالغ بر 23.1 میلیون نفر، ساختار سنی مشخصی دارد.<ref name=":6">''Population of Sri Lanka. 2024 demographics: density, ratios, growth rate, clock, rate of men to women.'' (n.d.). <nowiki>https://www.populationof.net/sri-lanka/</nowiki>[https://www.populationof.net/sri-lanka/]</ref> این جمعیت به سه گروه عمده تقسیم می‌شود:


رشد جمعیت [[سریلانکا]] در دهه‌ی گذشته (۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴) 0.25% درصد بوده است. این میزان نسبت به دهه‌های گذشته کاهش‌یافته و مطابق با روند کاهشی رشد جمعیت در سال‌های قبل است. به‌عنوان‌مثال، رشد جمعیت بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ حدود ۱۳ درصد بود. از سال ۱۹۴۶ تا ۱۹۶۰، رشد جمعیت سریلانکا حدود ۲.۵ درصد بوده است. اما با گذر زمان و تغییرات اجتماعی و فرهنگی، از جمله افزایش سن ازدواج و تغییر در الگوهای خانوادگی، رشد جمعیت به‌مرور کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، نرخ رشد جمعیت همچنان در حدود ۰.۸ درصد است.<ref>[https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf Perera], E. L. S. J., UNFPA Sri Lanka, Department of Census and Statistics, Sri Lanka, & UNFPA Sri Lanka Strategic Communications & Advocacy Team. (2017). ''Fertility and Nuptiality 1 Ageing Population of Sri Lanka: Emerging issues, needs and policy implications'' [Thematic Report]. <nowiki>https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf</nowiki></ref>
1. نوزادان و کودکان (۰-۱۴ سال): این گروه حدود 21. ٪ از جمعیت را تشکیل می‌دهند که حدود 4.9 میلیون نفر است. <ref name=":03">''Department of Census and Statistics''. (n.d.). <nowiki>http://www.statistics.gov.lk/Notice/</nowiki>[http://www.statistics.gov.lk/Notice/SLFigures#gsc.tab=0 SLFigures]</ref>کاهش تدریجی نسبت این گروه به‌مرورزمان، یکی از نشانه‌های اصلی کاهش نرخ باروری در این کشور است. در دهه 1940 و 1950، این گروه بخش بزرگ‌تری از هرم جمعیتی را به خود اختصاص داده بود،<ref>''Sri Lanka Fertility rate, 1950-2022''. (2022). Knoema.[https://hi.knoema.com/atlas/embed/sri-lanka/fertility-rate?compareto=ae] ‌</ref> اما در طول دهه‌های بعد، با بهبود وضعیت اقتصادی و افزایش آگاهی‌های بهداشتی و آموزشی، نرخ باروری کاهش‌یافته و به کمتر از نرخ جایگزینی رسیده است.<ref name=":7">De Silva, W., & De Silva, R. (2023). ''Sri Lanka Statistical Review Department of Census and Statistics, Sri Lanka Growth and Structural Changes of Sri Lankan Population During Coming Decades with Special Reference to Youth and Elderly''. ''2''. [http://www.statistics.gov.lk/Publication/SSR/DCSSSRVol2Issue1Article2&#x20;&#x20;‌]</ref>


'''عوامل تأثیر گذار بر جمعیت'''  
2. افراد در سنین کاری (۱۵-۶۴ سال): بزرگ‌ترین گروه جمعیتی [[سریلانکا]] در سال 2024، افراد بین 15 تا 64 سال هستند که حدود 64. ٪ از جمعیت کشور را شامل می‌شوند.<ref>''Sri Lanka - Age Dependency Ratio, Young (% Of Working-age Population) - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2023 Historical''. (2024). Tradingeconomics.com.[https://tradingeconomics.com/sri-lanka/age-dependency-ratio-young-percent-of-working-age-population-wb-data.htm] ‌</ref> این گروه تقریباً 14.8 میلیون نفر از جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهد. افزایش درصد این گروه در هرم جمعیتی نتیجه کاهش زاد و ولد و همچنین افزایش امید به زندگی در این کشور است. [[سریلانکا]] اکنون در میانه یک مرحله بهره‌برداری از «پنجره جمعیتی» قرار دارد که به‌دلیل نیروی کار نسبتاً جوان می‌تواند باعث افزایش تولید اقتصادی و رشد اقتصادی شود.<ref name=":13">Fund., M. (2024). The Impact of Aging on Growth. ''IMF Staff Country Reports'', ''2024''(076). [https://doi.org/10.5089/9798400271021.002.A002] ‌</ref>


یکی از عوامل کلیدی کاهش رشد جمعیت در [[سریلانکا]]، افزایش سن ازدواج است. درحالی‌که در سال ۱۹۴۶، سن ازدواج در حدود ۱۵ سال بود، امروزه میانگین سن ازدواج به بالای ۳۰ سال رسیده است. این تغییرات نشان‌دهنده‌ی تغییرات عمیق فرهنگی و اجتماعی در کشور است.  
3. افراد سالمند (۶۵ سال به بالا): این گروه حدود 14. ٪ از جمعیت را تشکیل می‌دهد، یعنی حدود 3.2 میلیون نفر. این رقم نسبت به سال‌های گذشته به‌شدت افزایش‌یافته است.<ref name=":8">''Healthy Aging in Sri Lanka: Stay Strong, Stay Active (2024 Guide) | Nestle Health Science Sri Lanka''. (2024). Nestlehealthscience.lk. [https://www.nestlehealthscience.lk/blog-articles/healthy-aging-in-sri-lanka]</ref> با توجه به افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ زاد و ولد، روند پیری جمعیت در [[سریلانکا]] ادامه دارد و پیش‌بینی می‌شود که در دهه‌های آینده، این درصد به‌شدت افزایش یابد.<ref>''Country Profiles | Demographic Changes''. (2024). Population-Trends-Asiapacific.org. [https://www.population-trends-asiapacific.org/data/LKAhic_changes_and_their_challenges_and_opportunities_the_last_five_decades_in_sri_Lanka&#x20;&#x20;‌]</ref> پیر شدن جمعیت [[سریلانکا]] به‌ویژه در مناطقی که زیرساخت‌های بهداشتی و مراقبتی بهینه نیستند، می‌تواند به‌عنوان یک چالش بزرگ برای سیستم‌های بهداشتی و اقتصادی کشور مطرح شود.<ref>''Sri Lanka Percent of Population Over 65 Yearly Analysis: World Development Indicators | YCharts''. (2022). Ycharts.com; YCharts. [https://ycharts.com/indicators/sri_lanka_percent_of_population_over_65]</ref>


'''نرخ مرگ‌ومیر'''  
'''''.توزیع جنسیتی'''''


نرخ مرگ‌ومیر در [[سریلانکا]] طی دهه‌های گذشته بهبود چشمگیری داشته است. در دهه‌ی ۱۹۷۰، این نرخ ۸ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر بود که تا سال ۱۹۸۹ به ۵.۵ نفر کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، این نرخ به ۴.۵ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر رسیده است.نرخ مرگ‌ومیر نوزادان نیز به طور مداوم کاهش‌یافته است. در سال ۱۹۷۱، این نرخ ۴۵ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد بود، اما در سال ۲۰۰۹ به ۱۳ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد رسید. در سال ۲۰۲۴، این نرخ به ۹ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد کاهش‌یافته است که نشان‌دهنده‌ی بهبود کلی در خدمات بهداشتی و رفاهی است هر یک هزار نفر بوده است<ref name=":0">[https://www.statista.com/statistics/615643/crude-death-rate-in-south-asia-by-country/#:~:text=In%202024%2C%20Sri%20Lanka%20had,per%201%2C000%20of%20the%20population. Statista]. (2024, July 11). ''Crude death rate South Asia 2024, by country''. <nowiki>https://www.statista.com/statistics/615643/crude-death-rate-in-south-asia-by-country/#:~:text=In%202024%2C%20Sri%20Lanka%20had,per%201%2C000%20of%20the%20population</nowiki>.</ref>.
در [[سریلانکا]]، توزیع جنسیتی تا حد زیادی متعادل است. در سال 2024، حدود 48.4٪ از جمعیت را مردان و 51.6٪ را زنان تشکیل می‌دهند. این نسبت در گروه‌های سنی مختلف، به‌ویژه در گروه‌های بالای 65 سال، به دلیل امید به زندگی بالاتر زنان نسبت به مردان، به‌وضوح متفاوت است. <ref name=":9">''A Gender Equity Report SRI LANKA''. (2023). /04/SriLanka-Gender-Report-[https://genderhealthdata.org/wp-content/uploads/2024/04/Sri-Lanka-Gender-Report-website.pdf website.pdf] ‌</ref>


سایر شاخص‌‌­هایی نشانگر توسعه اجتماعی [[سریلانکا]] به این شرح است:
در سال 1946، نسبت جنسیتی [[سریلانکا]] نزدیک به 104 مرد به ازای هر 100 زن بود.<ref>''Fertility and Nuptiality 1 Ageing PoPulAtion of Sri lAnkA EmErging issuEs, nEEds and policy implications thematic report based on Census of Population and Housing 2012''. (n.d.). [https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf]</ref> اما با گذشت زمان و بهبود شاخص‌های بهداشتی و امید به زندگی برای زنان، این نسبت به‌تدریج تغییر کرده است. در گروه سنی بالای 65 سال، زنان به‌طور واضح بیشتری نسبت به مردان دارند. این پدیده به‌خصوص در مناطق شهری و مناطقی که امکانات بهداشتی بیشتری وجود دارد، بارزتر است.<ref>''Sri Lanka - Urban Population - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2022 Historical''. (n.d.). Tradingeconomics.com. .[https://tradingeconomics.com/sri-lanka/urban-population-wb-data.html] ‌</ref>


جدول شماره 1. شاخص های [[جمعیت سریلانکا]]<ref>''[http://www.statistics.gov.lk/Notice/SLFigures#gsc.tab=0 Department] of Census and Statistics''. (n.d.). <nowiki>http://www.statistics.gov.lk/Notice/SLFigures</nowiki></ref>
'''''.تغییرات تاریخی هرم جمعیتی'''''


[[پرونده:مادران.jpg|بندانگشتی|فرزندآوری در سریلانکا، بازیابی از : https://www.indiaodysseytours.com/knows/best-festivals-in-sri-lanka.html]]از زمان استقلال [[سریلانکا]] در سال 1948، ساختار هرم جمعیتی کشور به‌طور مستمر تغییر کرده است.<ref>''South Eastern University of Sri Lanka | SEUSL''. (n.d.). Www.seu.ac.lk. [https://www.seu.ac.lk/researchandpublications/social_review_fac/V2N1/5%20Article%20Pages%20from%2045%20-%2058.pdf] ‌</ref> در دهه‌های اولیه پس از استقلال، نرخ زاد و ولد بالا و نرخ مرگ‌ومیر پایین، باعث ایجاد یک هرم جمعیتی جوان و گسترده شد. جمعیت [[سریلانکا]] در دهه‌های 1940 و 1950 با نرخ رشد نزدیک به 2.5٪ افزایش می‌یافت.<ref name=":10">Update, A., & Lanka, S. (2015). ''AsiAn Development BAnk Country Gender Assessment''. [https://www.adb.org/sites/default/files/institutional-document/172710/sri-lanka-country-gender-assessment-update.pdf]</ref>
در دهه‌های بعد، تغییرات اقتصادی، افزایش سن ازدواج، و سیاست‌های کنترل جمعیت موجب کاهش نرخ باروری شد. این روند تا دهه 1970 و 1980 ادامه داشت و در دهه 2000، سریلانکا به یک نقطه عطف رسید که در آن نرخ باروری به کمتر از نرخ جایگزینی (2.1 فرزند به ازای هر زن) رسید.<ref>''History of Sri Lanka - Independent Ceylon (1948–71) | Britannica''. [https://www.britannica.com/topic/history-of-Sri-Lanka/Independent-Ceylon-1948-71](n.d.). ‌</ref> این امر باعث تغییر شکل هرم جمعیتی شد؛ به‌طوری‌که پایه هرم (جمعیت جوان) به‌تدریج کاهش یافت و جمعیت در سن کار به‌مرورزمان افزایش یافت.
'''''.پیامدهای اقتصادی و اجتماعی ساختار هرم جمعیتی'''''
ساختار هرم جمعیتی [[سریلانکا]] در سال 2024 دارای پیامدهای مهمی برای اقتصاد و سیاست‌گذاری اجتماعی کشور است.<ref name=":13" /> کاهش جمعیت جوان و افزایش جمعیت سالمند، به‌ویژه در مناطق روستایی، باعث ایجاد فشار بر سیستم‌های بازنشستگی، خدمات بهداشتی و مراقبت‌های طولانی‌مدت می‌شود.<ref name=":11">''Budget 2024: Sri Lanka’s road to economic recovery?'' (n.d.). [https://www.orfonline.org/expert-speak/budget-2024-sri-lankas-road-to-economic-recovery&#x20;&#x20;‌ Orfonline.org].</ref>
به‌عنوان‌مثال، افزایش تعداد افراد سالخورده در [[سریلانکا]] نیاز به توسعه سیستم‌های تأمین اجتماعی و مراقبت‌های بهداشتی خاص برای افراد مسن دارد. این در حالی است که کاهش تعداد افراد جوان که نیروی کار فعلی و آینده کشور را تشکیل می‌دهند، می‌تواند منجر به کاهش بهره‌وری اقتصادی و کاهش رشد اقتصادی در دهه‌های آینده شود. <ref>''Elder Care in Sri Lanka: Are we Prepared for the Future?'' (n.d.). Www.cepa.lk. [https://www.cepa.lk/blog/elder-care-in-sri-lanka-are-we-prepared-for-the-future/]/ ‌</ref>
'''''.پیش‌بینی آینده هرم جمعیتی (2024-2054)'''''
باتوجه‌به روندهای کنونی، پیش‌بینی می‌شود که جمعیت [[سریلانکا]] تا سال 2054 به‌تدریج به‌سمت پیر شدن بیشتر حرکت کند.<ref>''International Journal of Current Science Research and Review''. (2024). [https://doi.org/10.47191/ijcsrr/V7-i5-16] ‌</ref> انتظار می‌رود که نسبت جمعیت افراد بالای 65 سال تا سال 2050 به بیش از 25٪ برسد. این امر به این معناست که [[سریلانکا]] تا آن زمان با یک چالش جدی در مدیریت سالمندی جمعیت مواجه خواهد بود.<ref>''Population by DS division and age, 2022''. (n.d.). [http://srilankaeldercare.gov.lk/web_3/uploads/statistic/Population%20by%20DS%20Age.pdf] ‌</ref>
پیش‌بینی‌های آماری نشان می‌دهند که تا سال 2054، نرخ زاد و ولد در [[سریلانکا]] در حدود 1.8 تا 2 فرزند به ازای هر زن ثابت خواهد ماند، درحالی‌که نرخ مرگ‌ومیر به‌تدریج افزایش خواهد یافت. این تغییرات منجر به کاهش رشد جمعیت و حتی احتمال کاهش کلی جمعیت در دهه‌های آینده خواهد شد.<ref>''CENTRAL BANK OF SRI LANKA''. (n.d.). [https://www.cbsl.gov.lk/sites/default/files/cbslweb_documents/publications/aer/2023/en/Full_Text.pdf] ‌</ref>
[[پرونده:ازدواج سنتی در سریلانکا.jpg|بندانگشتی|ازدواج سنتی در [https://pulse.lk/pulse2022/everythingelse/lankan-bride-problems-101/ سریلانکا]]]
'''''.تحلیل‌های آماری (نرخ ازدواج، طلاق و نرخ باروری)'''''
یکی از عوامل کلیدی که به تغییرات در ساختار هرم جمعیتی [[سریلانکا]] کمک کرده است، تغییرات در الگوهای ازدواج و طلاق است. در دهه‌های اخیر، میانگین سن ازدواج برای زنان به بیش از 30 سال رسیده است، که نشان‌دهنده تغییرات فرهنگی و اجتماعی در این کشور است. علاوه‌براین، نرخ طلاق در [[سریلانکا]] به‌تدریج افزایش یافته است که می‌تواند تأثیرات مهمی بر ساختار خانواده و الگوهای زاد و ولد داشته باشد.<ref name=":12">Premchand Dommaraju. (2023). ''Age Gap Between Spouses in South and Southeast Asia''. 0192513X2311556–0192513X2311556. [https://doi.org/10.1177/0192513x231155662] ‌</ref>
نرخ باروری نیز از عوامل مهمی است که ساختار هرم جمعیتی را شکل داده است. در سال 2024، نرخ باروری [[سریلانکا]] به حدود 1.93 فرزند به‌ازای هر زن رسیده است، که نسبت به دهه‌های گذشته کاهش قابل‌توجهی دارد. این کاهش ناشی از افزایش دسترسی به آموزش و خدمات بهداشتی، افزایش آگاهی اجتماعی، و همچنین تغییرات در سیاست‌های جمعیتی و اقتصادی کشور است.<ref name=":14">''Declining fertility rates put prosperity of future generations at risk''. (2024). OECD.[https://www.oecd.org/en/about/news/press-releases/2024/06/declining-fertility-rates-put-prosperity-of-future-generations-at-risk.html] ‌</ref>
'''.جدول شماره 1. شاخص های جمعیت سریلانکا'''<ref name=":03" />
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|  شاخص های جمعیت
|شاخص های جمعیت
|سال
|سال
|میزان
|میزان
|-
|-
|کل جمعیت کشور 2024
|کل جمعیت کشور (2024)
|     2024
|2024
|14،391
|۲۳,۱۰۳,۵۶۵
|-
|-
|تعداد متولدین ( در هر هزار نفر)
|تعداد متولدین ( در هر هزار نفر)  
|2024
|2024
|14،391
| 14،391
|-
|-
|میزان تولد (Unicef)
|میزان تولد (Unicef)
خط ۴۶: خط ۶۹:
|میزان رشد سالانه جمعیت
|میزان رشد سالانه جمعیت
|2020-2024
|2020-2024
|0.27%
| 0.27%
|-
|-
|سن امید به زندگی مردان (Encarta)
|سن امید به زندگی مردان (Encarta)
|2024
|2024
|74.4 سال
| 74.4 سال
|-
|-
|سن امید به زندگی زنان (Encarta)
|سن امید به زندگی زنان (Encarta)
|2024
|2024
|80.7سال
|80.7 سال
|-
|-
|متوسط سن جمعیت کشور
|متوسط سن جمعیت کشور
خط ۶۵: خط ۸۸:
|-
|-
|میزان مرگ و میر زیر پنج سال  (Unicef)
|میزان مرگ و میر زیر پنج سال  (Unicef)
|2024
|2024  
|6.2
|6.2
|}
|}


=== [[نژادها و اقوام سریلانکا|نژاد]] ===
=== [[ویژگی‌های جمعیتی سریلانکا|ویژگی‌های جمعیتی]] ===
[[پرونده:Sri Lankan Tamils.jpg|بندانگشتی|Sri Lankan Tamils ,https://scroll.in/article/888967/sri-lankan-tamils-seeking-asylum-in-australia-are-being-deported-despite-fears-of-torture]]
ویژگی‌های جمعیتی [[سریلانکا]] در دهه‌های گذشته به دلیل تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دچار تغییرات عمده‌ای شده است. تا سال ۲۰۲۴، ساختار جمعیتی کشور بازتاب‌دهنده روندهای گسترده‌تری در شهرنشینی، مهاجرت، پیرشدن جمعیت و تغییرات در پویایی خانواده است.<ref name=":11" /> رشد جمعیت [[سریلانکا]] از اوایل دهه ۱۹۴۰ با نوساناتی همراه بوده است. در دهه ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰، رشد جمعیت سالانه به حدود ۲.۵٪ رسید و باعث افزایش سریع جمعیت کشور شد.<ref name=":10" /> اما از دهه ۱۹۷۰ به این‌سو، به دلیل بهبود خدمات بهداشتی، افزایش سطح آموزش و تغییرات فرهنگی مانند افزایش سن ازدواج، نرخ رشد جمعیت به‌تدریج کاهش یافت. بر اساس آخرین آمار سال ۲۰۲۴، رشد جمعیت سریلانکا به حدود ۰.۶۱٪ کاهش‌یافته است.<ref name=":6" />
[[سریلانکا]] کشوری چند قومی، چند فرهنگی و چند مذهبی است (A Country Study). جمعیت این کشور به لحاظ قومی و گروه­‌­های اجتماعی از دو نژاد سینهالا (اکثریت) و تامیل (اقلیت) تشکیل شده  است. این دو گروه اجتماعی در طول تاریخ تمایل دارند، جدای از یکدیگر در مناطق مختلف کشور زندگی کنند. زبان و مذهب متفاوت این دو گروه قرن­‌ها بهانه جدایی طلبی و تنش‌‌­های قومی شده است. بیش از هفتاد درصد [[جمعیت سریلانکا]] سینهالی نژاد هستند. بیشتر سینهالی­‌ها در بخش جنوب شرقی کشور زندگی می­کنند. تعداد آن­ها در این مناطق حتی از هفتاد درصد نیز فراتر رفته است. بعضی بر این باورند که سینهالیان از نژاد مردمی هستند که چندین قرن پیش از میلاد از شمال هندوستان وارد جزیره شدند. این مردم مهاجر همچنان به زبان سینهالی محاوراتشان را انجام می­دهند و از نظر مذهبی بودایی هستند.  اهالی سینهالی منطقه "کندی(Kandy)" (ارتفاعات مرکزی) که خودشان را سینهالی اصیل می دانند، بر این باورند، سینهالیان مناطق پایین تر از نظر فرهنگی تحت تاثیر تحولات صنعتی، تجاری و اجتماعی نوین قرار گرفته و تا حدودی از فرهنگ و اصالت خویش جدا شده‌­اند. این گروه اجتماعی آداب، رسوم و حتی قوانین احوال شخصیه(Kandyan Law) ویژه ای برای خود دارند .سینهالی‌­های منطقه کَندی، پوستی روشنتر دارند؛ اما دیگر سینهالی‌­ها و تامیل­ها رنگ پوستی تیره دارند و به سختی می­توان میان آن­ها تفاوت قایل شد؛ هر چند پوست تامیل اندکی از پوست سینهالی‌­ها تیره‌­تر است. به هر حال یکی از راه‌­های شناخت هر کدام از این گروه‌­های اجتماعی، اسامی آنان است. اسامی سینهالی معمولا به حرف "هِ" و صدای "آ" تمام می­شوند، مانند: "سوگاتاداسا"، "سمودآسه"، "جایواردنه"، "ویجراتنه" و "باندرانایکه"؛ سینهالی‌­های پرتغالی نژاد فامیل‌­های پرتغالی دارند، مانند دِسیلوا، فرناندو؛ در حالی که اسامی تامیل معمولا به حروفی مثل: "مِ"، "ن"، "یا"،  "ای" و یا راجه تمام می­شوند، مانند: پیلایه، راماناتان و اما مسلمانان اسامی اسلامی مثل: احمد، محمد و عزیز و مسیحیان و بورگرها اسامی اروپایی دارند<ref name=":1">Radhakrishnan, R. (2024, August 31). ''Sri Lanka election 2024: Tamil parties struggle for relevance as presidential candidates ignore minority concerns''. Frontline. <nowiki>https://frontline.thehindu.com/world-affairs/sri-lankan-tamils-2024-presidential-election-ranil-wickremesinghe-premadasa-dissanayake/article68572229</nowiki>.[https://frontline.thehindu.com/world-affairs/sri-lankan-tamils-2024-presidential-election-ranil-wickremesinghe-premadasa-dissanayake/article68572229.ece ece]</ref>.
 
بنا بر آمار سال 2024،  حدود 11.2 درصد از مردم [[سریلانکا]] از نژاد تامیل هستند.<ref>Minority Rights Group. (2024b, April 12). ''Tamils in Sri Lanka - Minority rights group''. <nowiki>https://minorityrights.org/communities/tamils/#:~:text=There%20are%20two%20groups%20of,%25%20of%20the%20country's%20population</nowiki>).[https://minorityrights.org/communities/tamils/#:~:text=There%20are%20two%20groups%20of,%25%20of%20the%20country's%20population).]</ref> بعضی از تامیل‌­های سریلانکایی امروز از نسل  همان کسانی هستند که از جنوب هند به شمال سریلانکا حمله کردند؛ قرن­ها با سینهالیان جنگیدند و سرانجام مناطق شمال و شرق این کشور را تصرف کردند. تامیل­ها در قرن پانزده و شانزده میلادی کم و بیش با سینهالی‌­ها زندگی مسالمت­ آمیز را داشتند تا این که به دلیل تبعیضات شدیدی که اکثریت علیه آنان اعمال می­ کردند، سال 1958 بار دیگر درگیری‌­هایی بین دو قوم پدیدار گشت. این تنش­ها و برخوردها در سال 1983 منجر به جنگ‌­های داخلی میان دولت سینهالی و جدایی خواهان (معروف به ببرهای(The Liberation Tigers of Tamil Eelam (LTTE))) تامیل گردید<ref name=":2">Vidyamal, S. (2009). Sri Lanka.</ref>. آن­ها برای تجزیه استان‌­های شمالی و شرقی (بخش‌­های تامیل نشین) و جهت تشکیل کشوری مستقل با نام "تامیل ایلام" به طور علنی وارد جنگ مسلحانه شدند.
 
زبان این مردم "زبان تامیل" است و پیرو مکتب "هندو" هستند. تامیل ها در مقایسه با سینهالی ها به نظام طبقات اجتماعی (کاست(Caste)) به عنوان بخشی از باورها و ارزش های مذهبی پایبندی بیشتری دارند. تامیل ها نیز دو دسته اند: "تامیل‌­های سریلانکایی" که در عصر باستان و قبل از میلاد، از ایالت تامیل نادو هندوستان به این سرزمین مهاجرت کرده‌­اند. این گروه غالبا نیروی کار متخصص، حرفه ای و تاجر هستند. دسته دیگر "تامیل‌­های هندی(Indian Tamils)" کارگران مهاجری هستند که پس از 1830 میلادی به سریلانکا آمده‌­اند. بیشتر آن­ها بی سواد و به کارگری و انجام کارهای دشوار در مزارع چای مشغولند. دولت سریلانکا این گروه اجتماعی را هندی و دولت هندوستان متقابلا آنان را سریلانکایی می­دانند. ناآرامی‌­های کشور در قرن بیستم سبب شده بعضی از این گروه مجدد­اً به هندوستان باز گردند. به همین دلیل است که نسبت به گذشته جمعیت شان کاهش یافته است. درصد کمی از مسیحیان نیز از نظر نژادی و زبانی تامیل هستند.<ref>''Flonnet.com''. (n.d.). <nowiki>http://www.flonnet.com/fl1816/18160950</nowiki>.[[htm]]</ref>
 
گروه اجتماعی دیگر "بورگر(Burghers)" خوانده می­­شوند. آن­ها خود را از نسل مردمان هلندی و پرتغالی و از کارکنان کمپانی هلندی هند شرقی می ­دانند که با زنان سینهالی ازدواج کردند. بورگرزها به لحاظ فرهنگی خود را اروپایی می ­دانند، به زبان انگلیسی صحبت می­کنند، لباس‌­های غربی می­پ وشند، بیشتر آن­ها از نظر مذهبی پروتستان و بعضی کاتولیک هستند. گروه بسیار کوچک در حال انقراضی نیز است در جنگل‌­های شرقی به صورت ابتدایی زندگی می­کند. این­ گروه به نام "واد" ها شهرت دارد. این قشر از مردمان اصیل و بومی جزیره هستند که در کنار سایر گروه‌­های اجتماعی دیگر، مجموعاً کمتر از یک درصد جمعیت کشور را تشکیل م ی­دهند <ref name=":2" />. 
 
مسلمانان سریلانکایی که در سال 2024 بیش از  9.7 درصد جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهند، به عنوان یک گروه نژادی و دینی مستقل تلقی می­­شوند.<ref>''Muslim Population by country 2024''. (n.d.). <nowiki>https://worldpopulationreview.com/country-rankings/muslim-population-by-</nowiki>[https://worldpopulationreview.com/country-rankings/muslim-population-by-country country]</ref> بیشتر آنان از نژاد تجار اعرابی هستند که به "مورز(Moors)" شهرت دارند و از هفتصد سال تا هزار و چهارصد پیش در سواحل [[سریلانکا]] مستقر شدند. زبان این مردم نیز تامیلی است با این تفاوت که تعداد زیادی واژه‌­های عربی دارد <ref name=":2" />. تجار مسلمان از قرن هشتم میلادی به مدت هشتصد سال در عرصه تجارت ادویه فعال بودند. این تجار به راحتی با زنان تامیل ازدواج می­کردند همین امر باعث شد تا جامعه مسلمان سریلانکا کم کم شکل بگیرد. اکثریت مسلمین در سواحل شرقی کشور متمرکز هستند و در شهرها به تجارت و کسب اشتغال دارند. مسلمانان حتی در مناطق سینهالی نیز به زبان تامیل صحبت می­­کنند و به آداب و رسوم خویش پایبند هستند. بخش اندکی از جمعیت مسلمانان را مردمی مالایی نژاد تشکیل می­دهند که پدرانشان را هلندی ها از 1600 میلادی به بعد در طی چند دهه از اندونزی به این کشور آوردند. بخش کوچک دیگری از مسلمانان نیز افغانی و پاکستانی نژاد هستند. این دو گروه تقریبا در میان سایر مسلمانان هضم شده‌­اند <ref name=":1" />.<ref name=":5">رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ [[سریلانکا]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]( در دست انتشار)</ref>
 
==== [[درآمد خانوارها در سریلانکا|درآمد خانوار]] ====
در سال ۲۰۲۴، تولید ناخالص ملی (GNI) [[سریلانکا]] نزدیک به ۸۵ میلیارد دلار و درآمد سرانه ناخالص ملی حدود ۳۶۵۰ دلار تخمین زده شده است. <ref name=":02">''ECONOMIC STATISTICS OF SRI LANKA''. (2024). <nowiki>http://www.statistics.gov.lk/Publication/Economic-Statistics-2024</nowiki> [http://www.statistics.gov.lk/Publication/Economic-Statistics-2024 ‌]</ref>این در حالی است که در سال ۲۰۰۷، تولید ناخالص ملی سریلانکا ۸۲.۰۲ میلیارد دلار بود و درآمد سرانه به ۴۳۰۰ دلار می‌رسید. توزیع بخش‌های اقتصادی کشور تقریباً مشابه سال‌های گذشته بوده است. در سال ۲۰۲۴، ۱۷.۸ درصد از اقتصاد به بخش کشاورزی، ۲۷.۶ درصد به صنعت و ۵۴.۵ درصد به بخش خدمات اختصاص دارد. این ترکیب اقتصادی تقریباً همانند سال ۲۰۰۷ باقی‌مانده، اما تغییرات جزئی در سهم بخش‌ها دیده می‌شود که ناشی از افزایش سهم خدمات و کاهش در کشاورزی است .<ref name=":12">''Release of “Economic and Social Statistics of Sri Lanka -2024.”'' (n.d.). Retrieved September 8, 2024, from <nowiki>https://www.cbsl.gov.lk/sites/default/files/cbslweb_documents/press/pr/press_20240830_release_of_economic_and_social_statistics_of_sri_lanka_2024_e.pdf</nowiki> [https://www.cbsl.gov.lk/sites/default/files/cbslweb_documents/press/pr/press_20240830_release_of_economic_and_social_statistics_of_sri_lanka_2024_e.pdf ‌]</ref>
 
'''نیروی کار و نرخ بیکاری:'''
 
در سال ۲۰۲۴، نیروی کار [[سریلانکا]] نزدیک به ۸.۵ میلیون نفر است.<ref name=":02" /> مشابه آمارهای گذشته، ۴۵ درصد از نیروی کار در بخش خدمات، ۳۷ درصد در کشاورزی و ۱۸ درصد در صنعت مشغول به کار هستند. این توزیع نشان‌دهنده تأثیر بزرگ بخش خدمات در اقتصاد این کشور است. نرخ بیکاری در سال ۲۰۲۴ به حدود ۹.۱ درصد رسیده است که نسبت به سال‌های گذشته افزایش داشته است. این نرخ در سال ۲۰۰۷ حدود ۷.۷ درصد بود و این افزایش نشان‌دهنده فشارهای اقتصادی بیشتر بر نیروی کار است.<ref name=":12" />
 
'''تورم و هزینه‌های زندگی:'''
 
در سال ۲۰۲۴، نرخ تورم [[سریلانکا]] حدود ۷.۵ درصد بوده است.<ref name=":02" /> این در حالی است که در سال ۲۰۰۷ تورم سالانه ۱۱.۶ درصد بود. با وجود کاهش تورم در طول این سال‌ها، هنوز هزینه‌های زندگی نسبت به درآمدها بالاست و مردم کشور به‌ویژه در مناطق روستایی با چالش‌های معیشتی مواجه هستند.<ref name=":22">World Bank Group. (2024c, April 2). Sri Lanka’s economy shows signs of stabilization, but poverty to remain elevated. ''World Bank''. <nowiki>https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2024/04/01/sri-lanka-s-economy-shows-signs-of-stabilization-but-poverty-to-remain-</nowiki>[https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2024/04/01/sri-lanka-s-economy-shows-signs-of-stabilization-but-poverty-to-remain-elevated elevated]</ref>
 
'''فقر و نابرابری اقتصادی:'''
 
در سال ۲۰۲۴، حدود ۲۷.۵% از سریلانکایی‌ها زیر خط فقر زندگی می‌کنند. این نرخ در مقایسه با سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۸ که حدود ۱۴% بود، افزایش قابل‌توجهی داشته است. درآمد روزانه بخش بزرگی از مردم سریلانکا کمتر از ۱.۲۵ دلار در روز است. این وضعیت نشان‌دهنده نابرابری اقتصادی شدید در کشور است.<ref name=":22" /> دولت [[سریلانکا]] تلاش‌هایی برای کاهش فقر و نابرابری اقتصادی انجام داده است، از جمله ارائه خدمات اجتماعی و بهداشتی رایگان و اجرای سیاست‌های توزیع غذا و ساخت مسکن کم‌هزینه.<ref>''MONTHLY ECONOMIC INDICATORS January 2024 Statistics Department Central Bank of Sri Lanka''. (n.d.). <nowiki>https://www.cbsl.gov.lk/sites/default/files/cbslweb_documents/statistics/mei/MEI_202401_e.pdf</nowiki> [[‌]]</ref> بااین‌حال، این تلاش‌ها هنوز نتوانسته‌اند به طور کامل مشکلات را حل کنند و بسیاری از مردم همچنان با چالش‌های معیشتی روبرو هستند.<ref name=":22" />
 
'''خدمات اجتماعی و بهداشت:'''
 
دولت [[سریلانکا]] در سال ۲۰۲۴ همچنان به ارائه خدمات آموزشی و بهداشتی رایگان ادامه می‌دهد.<ref name=":12" /> این سیاست‌ها، به‌رغم کمبود بودجه و بحران‌های اقتصادی، به بهبود شاخص‌های اجتماعی نظیر امید به زندگی و کاهش نرخ مرگ‌ومیر کمک کرده است. با اجرای سیاست‌های توزیع مواد غذایی و ساخت مسکن ارزان‌قیمت، وضعیت بهداشت و مسکن برای اقشار آسیب‌پذیر بهبود یافته است .<ref name=":12" />[[پرونده:پراکندگی جمعیت سریلانکا 2024.png|بندانگشتی|جمعیت شهری سریلانکا(2024) ، بازیابی از :https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/#urb]]
 
==== [[پراکندگی و تراکم جمعیتی سریلانکا|پراکندگی و جابجایی جمعیت]] ====
توزیع جمعیت و تمرکز جغرافیایی گروه های نژادی مذهبی به نوعی بیانگر واقعیت‌­های تاریخی این کشور است. تامیل‌­های هندی نژاد بیشتر در مناطق بلند و به ویژه در منطقه "نورالیا(Nuwara Eliya)" سکونت دارند. تقریبا نیمی از جمعیت این ناحیه را آن­ها تشکیل می دهند. این گروه اجتماعی تامیل به امر کشت و در عرصه اقتصاد کشاورزی که به کارگر ساده نیاز دارد، مشغول است. اما گروه اجتماعی تامیل های سریلانکایی بیش از نود و پنج درصد جمعیت شبه جزیره "جفنا(Jaffna)"، بیش از هفتاد درصد جمعیت بخش‌­های "باتیکولا(Batticaloa)" را می­دهند و اساسا سایر بخش ها در مناطق شمالی و شرقی نیز جمعیت و اقلیت مهمی هستند. این گونه از توزیع جمعیت تامیل نشان دهنده سلطه تاریخی پادشاهی تامیل در نیمه شمالی این جزیره است.
 
مسلمانان در هیچ یک از مناطق اکثریت نیستند، هر چند آ­ن­ها در بخش "منّار(Mannar)"  در منطقه ساحلی شمال غرب و در بخش‌­های شرقی بزرگترین گروه اقلیت و در بخش "امپاری(Amparai)" چهل و پنج درصد جمعیت مسلمان را تشکیل می­دهند.
 
به جز در منطقه جفنا و بخش‌­هایی از باتیکولا جمعیت سینهالی‌­ها در سراسر کشور در اکثریت و در بخش‌­های جنوبی تقریبا تمام مردم سینهالی هستند. بخش کلمبو با اکثریت سینهالی، جمعیت بزرگی از تامیل­ها و مسلمانان نقطه اختلاط گروه‌­های اجتماعی گوناگونی است. در این میان هفتاد و دو درصد گروه‌­های اجتماعی کوچک "برگرها(Burghers)" و شصت و دو درصد "مَلَی‌­ها(Malays)" ی مسلمان نیز در کلمبو زندگی می کنند. در بیشتر موارد اقلیت­‌ها در روستاهایی کاملا جدای از دیگران و یا در یک روستا و شهر ولی در محله یا محله‌­هایی مخصوصی به خودشان و جدای از دیگران سکونت دارند.
 
جامعه­ ای سریلانکا همچنان روستایی است و اکثر مردم در روستاهای کوچک به کشاورزی اشتغال دارند. خانواده‌­های کشاورزان از چند الگوی اسکان استفاده می کنند. گاهی پیروان ادیان، در شالیزارها، با محوریت مراکز دینی که کانون فعالیت‌­های قومی آن­ها است، اسکان یافته‌­اند یا روستاییان چندین مغازه و خانه‌­هایشان را در طول جاده­ای اصلی ساخته‌­اند و در مدل دیگر، آن­ها خانه‌­های کوچکشان را در قالب یک روستا سر و سامان ­داده‌­اند. شالیزارها، مزارع نیشکر و کشت و کار و باغستان­ها درست از پشت دیوار خانه‌­های روستایی به دور دست­‌ها کشیده شده‌­اند. روستائیان درختان متنوع نارگیل را در حاشیه جاده‌­های اصلی و فرعی و روی مرزهای مزارع ردیف کاشته‌­اند. بعضی از خانه‌­های روستایی باغچه و محل کشت سبزیجات گوناگون است. در فصل بارندگی سبزی های خودرو همه جا را سبز و خرم می­سازند. در طول دو دهه از 1970 به بعد، دولت در قالب طرح‌­های سدسازی روی رودخانه مهاولی و آبرسانی، زمین‌­های کشاورزی را در دشت‌­ها شمالی و شرقی کم آب گسترش داد و از آن پس جمعیت زیادی در این مناطق اسکان یافتند. در منطقه کوهستانی کندی به دلیل ارتفاعات و تپه های زمین کشاورزی زیادی نیست ولی با این حال شالیزارهای کوچکی را احداث کرده‌­اند. منطقه جنوب غربی جمعیت فراوان و روستاهای نسبتا زیادی دارد، ولی زمین بلااستفاده چندانی باقی نمانده است. شبه جزیره جفنا اگر چه منطقه نسبتا خشکی است، اما جمعیت و مزارع فراوان دارد.
 
نوار ساحلی جزیره از الگوی دیگری از اسکان پیروی می­کند. این الگو در نتیجه تحول در مدل اسکان جامعه ماهیگیران بوجود آمده است. روستاهای ماهیگیران از طریق جاده اصلی و راه آهن ساحلی به یکدیگر متصل شده و با راحت تر و زیادتر شدن ترددها و جابجایی‌­ها در دوره استعمار و پس از استقلال در امتداد سواحل، حجم و اندازه جمعیت روستاها، مراکز و بازارها نیز زیادتر شدند و به این ترتیب شهرها و شهرک‌­هایی زیادی در طول سواحل گسترش یافتند. بر اساس آمار سال 2024 کلمبو، دهیوالا و ماهارگاما پر جمعیت‌­ترین شهرهای سریلانکا هستند <ref name=":3">State, U. o. (2008). ''world facts/Sri-Lanka''. Retrieved 10 11, 1390, from [https://worldfacts.us/Sri-Lanka.htm http://worldfacts.us: http://worldfacts.us/Sri-Lanka.htm]</ref>.<ref name=":5" />
 
جدول شماره 2. درصد جمعیت در شهر و روستا
{| class="wikitable"
|درصد جمعیت روستایی
|2024
|82.3
|-
|درصد شهرنشینی
|2024
|17.9
|-
|میزان رشد سالانه شهرنشینی
|2024
|0/3-
|-
|پر جمعیت­‌ترین شهرها
|
|کلمبو، دهیوالا و ماهارگاما
|}
 
==== [[گروه‌ها و نهاد‌های اجتماعی سریلانکا|موقعیت و تأثیرگذاری گروه‌­های اجتماعی]] ====
[[پرونده:Ethnic groups in sri lanka 00001.jpg|بندانگشتی|گروه های قومی سریلانکا، بازیابی از : https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2589004223018746]]
[[سریلانکا]]، به‌عنوان کشوری با تنوع فرهنگی، نژادی و زبانی، از دیرباز تحت‌تأثیر تعاملات و تنش‌های میان گروه‌های اجتماعی و قومی خود بوده است. تنوع قومی و فرهنگی این کشور شامل سینهالی‌ها، تامیل‌ها و مسلمانان، موجب ایجاد ساختارهای پیچیده اجتماعی و سیاسی شده است. <ref>Stahl, G., & Maznevski, M. (2021). Unraveling the effects of cultural diversity in teams: A retrospective of research on multicultural work groups and an agenda for future research. Journal of International Business Studies, 52, 4-22.[https://link.springer.com/article/10.1057/s41267-020-00389-9]</ref>


'''۱.ترکیب جمعیتی سریلانکا'''
یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش رشد جمعیت، کاهش نرخ باروری بوده است.<ref name=":15">Gao, P., Xie, Y., Song, C., Cheng, C., & Ye, S. (2023). Exploring detailed urban-rural development under intersecting population growth and food production scenarios: Trajectories for China’s most populous agricultural province to 2030. Journal of Geographical Sciences, 33, 222-244.[https://www.geogsci.com/EN/10.1007/s11442-023-2080-3]</ref> نرخ باروری که در دهه ۱۹۶۰ به حدود ۵ فرزند به‌ازای هر زن می‌رسید، در سال ۲۰۲۴ به حدود ۱.۹۳ کاهش‌یافته است<ref name=":7" />. این کاهش عمدتاً به دلیل تغییر در نقش اجتماعی زنان، افزایش سطح آموزش و کاهش تمایل به فرزندآوری در سنین پایین بوده است.


[[سریلانکا]] در سال ۲۰۲۴، دارای جمعیتی حدود ۲۲ میلیون نفر است که از سه گروه عمده قومی تشکیل شده است: سینهالی‌ها (حدود ۷۴ درصد)، تامیل‌ها (حدود ۱۵ درصد) و مسلمانان (حدود ۹ درصد).<ref>''Sri Lanka: Full Country Dossier''. (2024). <nowiki>https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf</nowiki>
'''''.ترکیب قومی'''''
[[پرونده:STR.jpg|بندانگشتی|خانواده ای از قوم سینهالی در سیلان ( پیش از استقلال سریلانکا در 1947)[https://www.dailymirror.lk/news-features/Study-reveals-ethnic-similarities-among-four-ethnic-groups-Are-Sri-Lankans-one-big-family/131-225782]]]
[[سریلانکا]] از لحاظ قومی یک کشور چند قومیتی است که این ترکیب از گذشته‌های دور تأثیرات مهمی بر سیاست‌ها، فرهنگ و ساختار اجتماعی کشور داشته است. سه گروه قومی عمده [[سریلانکا]] شامل سینهالی‌ها، تامیلی‌ها و مسلمانان (عمدتاً از تبار مور) هستند.<ref name=":16" /> طبق آمار سال ۲۰۲۴، حدود ۷۴.۹٪ جمعیت را سینهالی‌ها، ۱۵.۲٪ را تامیلی‌ها و ۹.۳٪ را مسلمانان تشکیل می‌دهند. <ref>''Sri Lanka: Full Country Dossier''. (2024). <nowiki>https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf</nowiki>


[https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf ‌]</ref> این ترکیب جمعیتی از نظر جغرافیایی نیز به‌شدت نامتوازن است. سینهالی‌ها بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی، تامیل‌ها در مناطق شمالی و شرقی، و مسلمانان به طور پراکنده در سراسر کشور زندگی می‌کنند.<ref>''Ethnic Groups in Sri Lanka | Study.com''. (2021). Study.com. <nowiki>https://study.com/academy/lesson/ethnic-groups-in-sri-lanka.html</nowiki>
[https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf ‌]</ref> <ref>''Ethnic Groups in Sri Lanka | Study.com''. (2021). Study.com. <nowiki>https://study.com/academy/lesson/ethnic-groups-in-sri-lanka.html</nowiki>


[https://study.com/academy/lesson/ethnic-groups-in-sri-lanka.html ‌]</ref>
[https://study.com/academy/lesson/ethnic-groups-in-sri-lanka.html ‌]</ref>


جدول ۱: ترکیب قومی جمعیت سریلانکا (۲۰۲۴)
سینهالی‌ها بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی کشور متمرکزند، درحالی‌که تامیلی‌ها عمدتاً در مناطق شمالی و شرقی کشور ساکن هستند.<ref name=":17" /> همچنین، جمعیت مسلمان سریلانکا به‌ویژه در مناطق غربی و بخش‌هایی از شرق حضور قابل‌توجهی دارند.<ref>Subchi, I., Zulkifli, Z., Latifa, R., & Sa'diyah, S. (2022). Religious Moderation in Indonesian Muslims. Religions.[https://colab.ws/articles/10.3390%2Frel13050451]</ref> جمعیت اقلیت‌های قومی کوچک‌تر نیز شامل مالایی‌ها، بورگرها و وداها است که تأثیرات خود را بر تاریخ و فرهنگ کشور گذاشته‌اند.<ref>Prajjval Pratap Singh, Kumar, S., Nagarjuna Pasupuleti, Weerasooriya, P. R., George van Driem, Kamani Hemamala Tennekoon, Rai, N., Gyaneshwer Chaubey, & Ranasinghe, R. (2023). Reconstructing the population history of Sinhalese, the major ethnic group in Śrī Laṅkā. ''IScience'', ''26''(10),[https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2589004223018746].  
{| class="wikitable"
|قومیت
|درصد  جمعیت
|مناطق اصلی سکونت
|-
|سینهالی  ها
|۷۴%
|جنوب و مرکز
|-
|تامیل‌ها
|۱۵%
|شمال و  شرق
|-
|مسلمانان
|۹%
|پراکنده
|}
 
 
'''۲. ساختارهای اجتماعی و آموزش'''
 
نظام آموزشی [[سریلانکا]] از دوره استعمار بریتانیا تا امروز، همچنان به دو زبان سینهالی و تامیل تدریس می‌شود.<ref>Potra, S., Pugna, A., Pop, M. D., Negrea, R., & Dungan, L. (2021). Facing COVID-19 Challenges: 1st-Year Students’ Experience with the Romanian Hybrid Higher Educational System. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(1), 1-15.[https://www.researchgate.net/publication/350113364_Facing_COVID-19_Challenges_1st-Year_Students'_Experience_with_the_Romanian_Hybrid_Higher_Educational_System]</ref> این دوگانگی زبانی، از یک‌سو موجب تقویت هویت قومی در میان سینهالی‌ها و تامیل‌ها شده و از سوی دیگر، به انزوای این دو گروه از یکدیگر دامن زده است.<ref>Grote-Garcia, S., & Ortlieb, E. (2023). What’s Hot in Literacy: The Duality of Explicit Instruction & Cultural And Linguistic Considerations. Literacy Research and Instruction, 62(1), 1-15.[https://colab.ws/articles/10.1080%2F19388071.2023.2162207]</ref> در سال ۲۰۲۴، همچنان نظام آموزشی ابتدایی به‌صورت جداگانه برای سینهالی‌ها و تامیل‌ها وجود دارد که مانعی برای نزدیکی و تعامل بیشتر میان این دو گروه است. <ref>Davis, C. P. (2020). School segregation and Language-Based ethnic divisions. In ''Oxford University Press eBooks'' (pp. 24–48). <nowiki>https://doi.org/10.1093/oso/</nowiki>[https://academic.oup.com/book/32108/chapter-abstract/268036954?redirectedFrom=fulltext 9780190947484.003.0002]</ref>
 
با وجود تلاش‌های دولت برای ترویج برابری آموزشی، کیفیت آموزش در مناطق تامیل‌نشین شمال و شرق نسبت به مناطق سینهالی‌نشین پایین‌تر است. کمبود منابع، نیروی انسانی و زیرساخت‌های مناسب در این مناطق باعث شده تا نرخ سوادآموزی و پیشرفت تحصیلی تامیل‌ها پایین‌تر از میانگین کشوری باشد.<ref>Lee, J. J., Wedow, R., Okbay, A., Kong, E., Maghzian, O., Zacher, M., ... & Benjamin, D. J. (2018). Gene discovery and polygenic prediction from a genome-wide association study of educational attainment in 1.1 million individuals. Nature Genetics, 50(8), 1112-1121.[https://discovery.dundee.ac.uk/files/20191630/Main_text.pdf]</ref>
 
مقایسه آماری: (۲۰۰۰ - ۲۰۲۴)
 
-۲۰۰۰:در این سال، شکاف‌های آموزشی میان سینهالی‌ها و تامیل‌ها بسیار بیشتر بود و مناطق جنگ‌زده شمال و شرق عملاً از دسترسی به آموزش باکیفیت محروم بودند.<ref>De Silva, K. M. (2000). ''Education in Sri Lanka: Historical and Contemporary Perspectives''. Colombo: University of Colombo Press.[https://www.researchgate.net/publication/380638180_Sri_Lanka_Evolution_of_the_Education_System_Over_75_Years]</ref>
 
- ۲۰۲۴: با پایان جنگ داخلی در سال ۲۰۰۹، دولت [[سریلانکا]] تلاش‌هایی برای بازسازی مناطق تامیل‌نشین انجام داد، اما همچنان تفاوت‌های چشمگیری در دسترسی به امکانات آموزشی میان این دو گروه وجود دارد.<ref>Fernando, S. (2024). Educational Inequality in Post-Conflict Sri Lanka. ''Asian Education and Development Studies, 13''(3), 210-225.[https://discovery.ucl.ac.uk/id/eprint/10192181/1/Development-Education-and-Learning-in-Sri-Lanka.pdf]</ref>
 
'''۳.اقتصاد و ساختارهای شغلی'''
 
اقتصاد [[سریلانکا]] به‌شدت تحت‌تأثیر تفاوت‌های جغرافیایی و قومی است. سینهالی‌ها که در بخش‌های کشاورزی، خدمات و صنعت نقش مهمی دارند، از مزایای بیشتری برخوردارند. در مقابل، تامیل‌ها به‌ویژه در مناطق شمالی و شرقی، با کمبود منابع اقتصادی و فرصت‌های شغلی مواجه‌اند.<ref>Lao, C., Lees, D., Patel, S., White, D., & Lawrenson, R. (2019). Geographical and ethnic differences of osteoarthritis-associated hip and knee replacement surgeries in New Zealand: a population-based cross-sectional study. BMJ Open, 9.[https://bmjopen.bmj.com/content/9/9/e032993]</ref>
 
تا دهه ۱۹۸۰، بسیاری از تامیل‌ها در بخش‌های دولتی شاغل بودند و نقش‌برجسته‌ای در اقتصاد کشور داشتند. <ref>Shesterinina, A. (2022). Civil war as a social process: actors and dynamics from pre- to post-war. European Journal of International Relations, 28.[https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/13540661221095970]</ref>اما پس از جنگ داخلی، بسیاری از این فرصت‌ها برای تامیل‌ها از بین رفت و سینهالی‌ها به‌تدریج نفوذ خود را در بخش‌های دولتی و خصوصی افزایش دادند. در سال ۲۰۲۴، نرخ بیکاری در میان تامیل‌ها به‌ویژه جوانان، بالاتر از میانگین کشوری است و این موضوع به تشدید نارضایتی‌های اجتماعی و افزایش مهاجرت از مناطق شمالی منجر شده است.<ref>''Unemployment rate stays steady at 4.7%''. (2024, April 13). Latest in the News Sphere [https://www.themorning.lk/articles/cDBCuuDzWG2C4AWmrwMS the] Morning. <nowiki>https://www.themorning.lk/articles/cDBCuuDzWG2C4AWmrwMS</nowiki>


‌</ref>
‌</ref>


'''۴.نابرابری‌های قومی و سیاسی'''
'''''.مهاجرت و پراکندگی جمعیت'''''


نابرابری‌های قومی در [[سریلانکا]] نه‌تنها در زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی، بلکه در سیاست و مدیریت کشور نیز قابل‌مشاهده است.<ref>Scobie, S. (2023). Ethnic inequalities in health and care show diversity in need and disadvantage. BMJ, 381.[https://www.bmj.com/content/bmj/381/bmj.p1281.full.pdf]</ref> اکثریت سینهالی که به طور سنتی کنترل قدرت سیاسی را در دست داشته‌اند، از دهه ۱۹۷۰ تاکنون توانسته‌اند نفوذ خود را در تمامی سطوح دولت حفظ کنند. در مقابل، تامیل‌ها که به‌ویژه پس از پایان جنگ داخلی تلاش کردند تا سهم بیشتری در دولت داشته باشند، با محدودیت‌های سیاسی مواجه شده‌اند.<ref>Murugan, R. (2021). Diaspora Tamils and Their Creative Efforts in Historical Perspective. International Research Journal of Tamil.[https://irjt.iorpress.org/index.php/irjt/article/view/402]</ref>
مهاجرت داخلی و خارجی یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته جمعیت‌شناسی [[سریلانکا]] است.<ref>''Recent trends of labour migration in Sri Lanka | Daily FT''. (n.d.). <nowiki>https://www.ft.lk/columns/Recent-trends-of-labour-migration-in-Sri-Lanka/4-</nowiki>[https://www.ft.lk/columns/Recent-trends-of-labour-migration-in-Sri-Lanka/4-746819 746819]</ref> روندهای مهاجرتی داخلی معمولاً به سمت شهرهای بزرگ و مراکز صنعتی هدایت می‌شود، به‌ویژه به سمت کلان‌شهر کلمبو و مناطق حاشیه‌ای آن. <ref>Navodya, L. M. G. & Department of Social Statistics, University of Kelaniya. (2021). A study on labour migration, remittances and economic growth in Sri Lanka [Conference Proceeding]. In ''7th National Research conference on Applied Social Statistics – NRCASS 2021'' (pp. 19–22). 7th National Research conference on Applied Social Statistics – NRCASS 2021. <nowiki>http://repository.kln.ac.lk/jspui/bitstream/123456789/26371/1/NRCASS%202021%2004</nowiki>.[http://repository.kln.ac.lk/jspui/bitstream/123456789/26371/1/NRCASS%202021%2004.pdf pdf]</ref>این مهاجرت‌ها ناشی از جستجوی فرصت‌های شغلی و شرایط زندگی بهتر است و موجب افزایش نرخ شهرنشینی شده است.<ref>''Department of Immigration and Emigration''. (n.d.). <nowiki>http://www.immigration.gov.lk/</nowiki>[http://www.immigration.gov.lk/index_e.php index_e.php]</ref>


مقایسه آماری: (۱۹۹۰-۲۰۲۴)
مهاجرت‌های خارجی نیز به‌ویژه در دهه‌های اخیر افزایش‌یافته است. بسیاری از شهروندان سریلانکایی به‌خصوص از طبقات کاری به کشورهای خاورمیانه مهاجرت می‌کنند.<ref name=":18">''World Bank Open Data''. (n.d.-d). World Bank Open Data. <nowiki>https://data.worldbank.org/indicator/SM.POP.NETM?locations=</nowiki>[https://data.worldbank.org/indicator/SM.POP.NETM?locations=LK LK]</ref> این مهاجرت‌های کاری بخش مهمی از درآمدهای ارزی کشور را تشکیل می‌دهد. طبق آمار سال ۲۰۲۴، حدود ۱.۷ میلیون سریلانکایی در خارج از کشور زندگی می‌کنند که بیشتر آنها در کشورهای حوزه خلیج‌فارس مشغول به کار هستند.<ref>Moseley, M. (2015). Maternal and Child Health Services.[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9200305/]</ref>


- ۱۹۹۰: پس از تشدید جنگ داخلی، بسیاری از تامیل‌ها از مشارکت در دولت محروم بودند و سیاست‌های دولتی عمدتاً به نفع سینهالی‌ها طراحی می‌شد.
'''''.نرخ باروری و ازدواج'''''


- ۲۰۲۴: با وجود پایان جنگ، همچنان سهم تامیل‌ها در پست‌های دولتی و مدیریتی محدود است و آنها از بسیاری از حقوق سیاسی خود محروم‌اند.<ref>Koçak, E., & Kızılkaya, O. (2020). Towards sustainable development in China: do political rights and civil liberties matter for environmental quality? Environmental Science and Pollution Research.[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32594438/]</ref>
تغییرات فرهنگی و اقتصادی تأثیرات عمده‌ای بر الگوهای ازدواج و باروری در [[سریلانکا]] داشته است.<ref>Dasgupta, S., & Robinson, E. (2022). Attributing changes in food insecurity to a changing climate. Scientific Reports, 12.[https://www.nature.com/articles/s41598-022-08696-x]</ref> همان‌طور که اشاره شد، نرخ باروری از دهه ۱۹۶۰ به طور پیوسته کاهش‌یافته و در سال ۲۰۲۴ به ۱.۹۳ فرزند به‌ازای هر زن رسیده است. <ref>Brabaharan, S., Veettil, S., Kaiser, J., Rau Raja Rao, V., Wattanayingcharoenchai, R., Maharajan, M., Insin, P., Talungchit, P., Anothaisintawee, T., Thakkinstian, A., & Chaiyakunapruk, N. (2022). Association of Hormonal Contraceptive Use With Adverse Health Outcomes. JAMA Network Open, 5.[https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2788119]</ref>این کاهش به‌ویژه در مناطق شهری محسوس‌تر است که دسترسی به خدمات بهداشتی و برنامه‌های تنظیم خانواده بیشتر است.<ref>Lin, P. Z., & Meissner, C. (2020). Health vs. Wealth? Public Health Policies and the Economy During Covid-19. NBER Working Paper Series.[https://www.nber.org/system/files/working_papers/w27099/w27099.pdf]</ref>


'''۵. تأثیر تنش‌های قومی بر روابط اجتماعی'''
سن ازدواج نیز به طور قابل‌توجهی افزایش‌یافته است. درحالی‌که درگذشته بسیاری از زنان سریلانکایی در سنین نوجوانی ازدواج می‌کردند، در سال ۲۰۲۴ میانگین سن ازدواج به بالای ۳۰ سال رسیده است. این روند نه‌تنها نرخ باروری را کاهش داده، بلکه تأثیرات عمده‌ای بر سایر جنبه‌های اجتماعی از جمله مشارکت زنان در نیروی کار داشته است.<ref name=":15" />


ترس از سلطه اکثریت سینهالی بر فرهنگ و زبان تامیل‌ها یکی از عوامل اصلی بروز تنش‌های قومی در [[سریلانکا]] بوده است.<ref>Surendran, S. N., Nagulan, R., Sivabalakrishnan, K., Arthiyan, S., Tharsan, A., Jayadas, T., Raveendran, S., Kumanan, T., & Ramasamy, R. (2022). Reduced dengue incidence during the COVID-19 movement restrictions in Sri Lanka from March 2020 to April 2021. BMC Public Health, 22.[https://springernature.figshare.com/articles/dataset/Additional_file_2_of_Reduced_dengue_incidence_during_the_COVID-19_movement_restrictions_in_Sri_Lanka_from_March_2020_to_April_2021/19234315]</ref> این تنش‌ها در دهه‌های گذشته منجر به جنگ داخلی شد، <ref>Machón, D. R. (2023). Governing for Revolution: Social Transformation in Civil War. Civil Wars, 25, 137-140.[https://www.prio.org/journals/jpr/booknotes/282]</ref>اما در سال ۲۰۲۴ همچنان آثار این جنگ بر روابط اجتماعی و بین اقوامی مشاهده می‌شود.
'''''.شاخص های بهداشتی'''''[[پرونده:Medical Services.jpg|بندانگشتی|سیستم  بهداشتی سریلانکا، بازیابی از : https://www.srilankabusiness.com/wellness-tourism/industry-information/health-services/western-medical-services.html]]یکی از ویژگی‌های مهم جمعیت‌شناسی [[سریلانکا]] بهبود چشمگیر شاخص‌های بهداشتی است. نرخ مرگ‌ومیر که در دهه ۱۹۷۰ حدود ۸ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر بود، در سال ۲۰۲۴ به حدود ۵.۱ کاهش‌یافته است. <ref name=":10" />همچنین نرخ مرگ‌ومیر نوزادان از ۴۵ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده در سال ۱۹۷۰ به حدود ۹ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد در سال ۲۰۲۴ کاهش‌یافته است.<ref name=":6" />


با اینکه دولت این کشور سیاست‌هایی را برای ترویج همبستگی قومی اتخاذ کرده است، اما جو بی‌اعتمادی بین سینهالی‌ها و تامیل‌ها همچنان باقی است. سیاست‌های ملی‌گرایانه دولت سینهالی‌محور و واکنش‌های تامیل‌ها به این سیاست‌ها، از جمله اعتراضات و شورش‌های پراکنده، نشان‌دهنده تداوم این تنش‌ها است.<ref>Karpova, S. (2021). Nationalist Policies of Phibun Songkhram and Its Impact on the Chinese Community in Thailand. South East Asia Actual problems of Development.[https://www.iseas.edu.sg/wp-content/uploads/2023/03/ISEAS_Perspective_2023_21.pdf]</ref>
امید به زندگی نیز به طور پیوسته افزایش‌یافته است. بر اساس آمار سال ۲۰۲۴، امید به زندگی برای مردان به ۷۴.۴ سال و برای زنان به ۸۰.۷ سال رسیده است.<ref name=":9" /> این افزایش امید به زندگی همراه با کاهش نرخ باروری باعث شده است که جمعیت سریلانکا به سمت پیرشدن حرکت کند.


'''۶.جایگاه مسلمانان در ساختار اجتماعی سریلانکا'''
'''''.پیش‌بینی‌های آینده جمعیت'''''
[[پرونده:Muslims.jpg|بندانگشتی|جامعه مسلمانان سریلانکا، بازیابی از : https://www.ft.lk/opinion/Islam-stands-for-justice-Muslim-MPs-MMDA-proposals-must-be-rejected/14-752178]]
مسلمانان سریلانکا که به زبان تامیل صحبت می‌کنند؛ اما از نظر مذهبی و فرهنگی با تامیل‌ها و سینهالی‌ها تفاوت دارند، در موقعیت ویژه‌ای قرار دارند. مسلمانان اغلب به‌عنوان گروهی مستقل و بی‌طرف در تنش‌های بین سینهالی‌ها و تامیل‌ها شناخته می‌شوند.<ref>Subchi, I., Zulkifli, Z., Latifa, R., & Sa'diyah, S. (2022). Religious Moderation in Indonesian Muslims. Religions.[https://colab.ws/articles/10.3390%2Frel13050451]</ref> در سال ۲۰۲۴، مسلمانان همچنان به حفظ هویت فرهنگی و مذهبی خود پایبند هستند و نقش اقتصادی مهمی در تجارت و کسب‌وکارهای کوچک دارند.<ref>''Sri Lanka: Full Country Dossier''. (2024). <nowiki>https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf</nowiki>


[https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf ‌]</ref>
بر اساس پیش‌بینی‌های جمعیتی، انتظار می‌رود که روند پیرشدن جمعیت [[سریلانکا]] در دهه‌های آینده ادامه یابد. کاهش نرخ باروری و افزایش امید به زندگی باعث شده است که نسبت سالمندان در جمعیت به طور پیوسته افزایش یابد. برآوردها نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۳۵، حدود ۲۰٪ از جمعیت [[سریلانکا]] را افراد بالای ۶۵ سال تشکیل خواهند داد.<ref name=":8" />


اما طی سال‌های اخیر، مسلمانان نیز با چالش‌هایی مواجه شده‌اند. افزایش اسلام‌هراسی و حملات نژادپرستانه علیه مسلمانان به‌ویژه پس از حملات تروریستی سال ۲۰۱۹، بر وضعیت این گروه تأثیر منفی گذاشته است.<ref>Rehman, I., & Hanley, T. (2023). Muslim minorities’ experiences of Islamophobia in the West: A systematic review. Culture & Psychology.[https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/1369183X.2023.2229522]</ref> این وضعیت در سال ۲۰۲۴ همچنان ادامه دارد و مسلمانان به طور فزاینده‌ای در تلاش هستند تا هویت فرهنگی و مذهبی خود را در مقابل فشارهای اجتماعی حفظ کنند.<ref>The Bridge Initiative. (2024, June 27). ''June 27, 2024 - Bridge Initiative''. Bridge Initiative. <nowiki>https://bridge.georgetown.edu/today_islamophobia/june-27-2024/</nowiki>[https://bridge.georgetown.edu/today_islamophobia/june-27-2024/]</ref>
از طرف دیگر، انتظار می‌رود که رشد جمعیت کشور همچنان در سطح پایینی باقی بماند و در حدود ۰.۵٪ تا ۰.۶٪ در دهه‌های آینده نوسان کند. این روند می‌تواند چالش‌هایی را در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی به‌ویژه دررابطه‌با سیستم‌های بازنشستگی و مراقبت‌های بهداشتی ایجاد کند.<ref name=":19">''Thematic Country of Origin Information Report: Tamils in Sri Lanka''. (2024). <nowiki>https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf</nowiki>


'''۷.پیش‌بینی آینده گروه‌های اجتماعی در سریلانکا'''
[https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf ‌]</ref>


باتوجه‌به روندهای فعلی، پیش‌بینی می‌شود که گروه‌های قومی [[سریلانکا]] در سال‌های آینده همچنان با چالش‌های مشابه مواجه باشند. احتمالاً روندهای زیر در آینده تأثیرگذار خواهند بود:<ref>International Labour Organization (Colombo, Sri Lanka, & India. (2019). ''Future of work in Sri Lanka : shaping technology transitions for a brighter future''. Ilo Country Office For Sri Lanka And The Maldives.
=== '''[[رشد جمعیت در سریلانکا|رشد جمعیت]]''' ===
رشد جمعیت [[سریلانکا]] در دهه‌ی گذشته (۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴) 0.25% درصد بوده است.<ref name=":18" /> این میزان نسبت به دهه‌های گذشته کاهش‌یافته و مطابق با روند کاهشی رشد جمعیت در سال‌های قبل است. به‌عنوان‌مثال، رشد جمعیت بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ حدود ۱۳ درصد بود. از سال ۱۹۴۶ تا ۱۹۶۰، رشد جمعیت سریلانکا حدود ۲.۵ درصد بوده است.<ref name=":10" /> اما با گذر زمان و تغییرات اجتماعی و فرهنگی، از جمله افزایش سن ازدواج و تغییر در الگوهای خانوادگی، رشد جمعیت به‌مرور کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، نرخ رشد جمعیت همچنان در حدود ۰.۸ درصد است.<ref name=":5">[https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf Perera], E. L. S. J., UNFPA Sri Lanka, Department of Census and Statistics, Sri Lanka, & UNFPA Sri Lanka Strategic Communications & Advocacy Team. (2017). ''Fertility and Nuptiality 1 Ageing Population of Sri Lanka: Emerging issues, needs and policy implications'' [Thematic Report]. <nowiki>https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf</nowiki></ref>


[https://www.ilo.org/publications/future-work-sri-lanka-shaping-technology-transitions-brighter-future ‌]</ref>
'''.عوامل تأثیر گذار بر جمعیت'''


- افزایش فشارهای اقتصادی بر تامیل‌ها و مهاجرت بیشتر جوانان از مناطق شمالی.
یکی از عوامل کلیدی کاهش رشد جمعیت در [[سریلانکا]]، افزایش سن ازدواج است. درحالی‌که در سال ۱۹۴۶، سن ازدواج در حدود ۱۵ سال بود، امروزه میانگین سن ازدواج به بالای ۳۰ سال رسیده است. این تغییرات نشان‌دهنده‌ی تغییرات عمیق فرهنگی و اجتماعی در کشور است.<ref name=":12" />


- تقویت سیاست‌های هویتی و ملی‌گرایانه سینهالی‌ها که ممکن است به افزایش تنش‌های قومی منجر شود.
'''.نرخ مرگ‌ومیر'''


- تلاش مسلمانان برای حفظ استقلال فرهنگی و مقاومت در برابر فشارهای نژادی.
نرخ مرگ‌ومیر در [[سریلانکا]] طی دهه‌های گذشته بهبود چشمگیری داشته است. در دهه‌ی ۱۹۷۰، این نرخ ۸ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر بود که تا سال ۱۹۸۹ به ۵.۵ نفر کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، این نرخ به ۴.۵ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر رسیده است.نرخ مرگ‌ومیر نوزادان نیز به طور مداوم کاهش‌یافته است.<ref name=":14" /> در سال ۱۹۷۱، این نرخ ۴۵ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد بود، اما در سال ۲۰۰۹ به ۱۳ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد رسید. در سال ۲۰۲۴، این نرخ به ۹ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد کاهش‌یافته است که نشان‌دهنده‌ی بهبود کلی در خدمات بهداشتی و رفاهی است هر یک هزار نفر بوده است<ref name=":0">[https://www.statista.com/statistics/615643/crude-death-rate-in-south-asia-by-country/#:~:text=In%202024%2C%20Sri%20Lanka%20had,per%201%2C000%20of%20the%20population. Statista]. (2024, July 11). ''Crude death rate South Asia 2024, by country''. <nowiki>https://www.statista.com/statistics/615643/crude-death-rate-in-south-asia-by-country/#:~:text=In%202024%2C%20Sri%20Lanka%20had,per%201%2C000%20of%20the%20population</nowiki>.</ref>.[[پرونده:پراکندگی جمعیت سریلانکا 2024.png|بندانگشتی|جمعیت شهری سریلانکا(2024) ، بازیابی از :https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/#urb]]


گروه‌های اجتماعی و قومی در [[سریلانکا]] طی سال‌های اخیر با چالش‌های متعدد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مواجه بوده‌اند. با وجود تلاش‌های دولت برای کاهش نابرابری‌ها و ترویج همبستگی قومی، تفاوت‌های جغرافیایی و تاریخی همچنان به ایجاد فاصله میان گروه‌های قومی منجر شده است. پیش‌بینی می‌شود که در سال‌های آینده، حفظ ثبات و همبستگی اجتماعی مستلزم سیاست‌های دقیق‌تر و توجه بیشتر به نیازها و خواسته‌های هر یک از گروه‌های قومی باشد[[پرونده:Position and influence of social groups.jpg|بندانگشتی|https://www.airuniversity.af.edu/JIPA/Display/Article/3125910/the-crisis-in-sri-lanka-economic-and-political-dimensions/]]
=== [[پراکندگی و تراکم جمعیتی سریلانکا|پراکندگی جمعیت]] ===
پراکندگی جمعیت در این کشور به طور عمده تحت‌تأثیر الگوهای تاریخی، مهاجرت‌های نژادی و توسعه اقتصادی قرار دارد. <ref>Miao, K., & Wang, Z. (2019). Neighbor-Induction and Population-Dispersion in Differential Evolution Algorithm. IEEE Access, 7, 146358-146378.[https://www.researchgate.net/publication/220702198_Differential_Evolution_Algorithms_with_Cellular_Populations]</ref>الگوی توزیع جمعیت باتوجه‌به گروه‌های قومی و مذهبی در مناطق مختلف کشور نمایانگر تأثیرات عمیق تاریخی و جغرافیایی است. از لحاظ اقتصادی، تمرکز جمعیت در مناطق شهری و مناطق حاصلخیز کشاورزی، به‌ویژه در نواحی مرکزی و جنوبی، بیش از مناطق خشک شمال و شرق کشور دیده می‌شود.<ref>Khattab, N., & Modood, T. (2015). Both Ethnic and Religious: Explaining Employment Penalties Across 14 Ethno-Religious Groups in the United Kingdom. Journal for the Scientific Study of Religion, 54, 501-522.[https://www.jstor.org/stable/24644321]</ref> بر اساس آمارهای ۲۰۲۴، جمعیت کل این کشور حدود 23 میلیون نفر است که به‌صورت نابرابر میان گروه‌های قومی و مذهبی توزیع شده است.<ref name=":1">''[https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/ Sri] Lanka Demographics 2024 (Population, age, sex, Trends) - Worldometer''. (n.d.). <nowiki>https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/</nowiki></ref>


==== مهاجرت ====
'''.توزیع جغرافیایی جمعیت و ترکیب نژادی'''
در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، روند مهاجرت از روستاها به سوی شهرهای کوچک و بزرگ به سرعت ادامه دارد و افزایش روز افزون جمعیت شهرها یکی از معضلات امروز جهان است؛ در حالی که در چند دهه اخیر در سریلانکا روند مهاجرت بر خلاف سایر جوامع است. در سال های 1971 تا 1981 جمعیت شهرها از 4/22 درصد به 5/21 و<ref name=":0" /> در سال 2009 این رقم به 14 درصد کاهش یافته است. این آمار نشان می­دهد که جاذبه‌­های زندگی شهری در این کشور آن­چنان قوی نیستند که مانع روند مهاجرت معکوس از شهر به روستا بشوند.


و اما در باره مهاجرت به خارج، از چندین دهه پیش، بیشترین میزان مهاجرت اتباع سریلانکایی به خارج، به کشورهای خاورمیانه به منظور یافتن شغل و کسب درآمد صورت می­گیرد. بر پایه مطالعات انجام شده در سال 1979 حدود 47 درصد مهاجرین را زنان تشکیل داده‌­اند. این رقم در سال 1981 به 52 درصد افزایش یافته است. حدود 75 درصد این زنان ازدواج کرده و در مقایسه با دختران اقامتشان در خارج طولانی تر است<ref name=":0" />. بنا بر یک مطالعه از حدود هشتصد هزار کارگر سریلانکایی که در خارج مشغول کارند، نود درصدشان در خاورمیانه هستند. این کارگران بیش از یک میلیارد دلار ارز به کشورشان می­فرستند <ref name=":3" />.<ref name=":5" />
'''''۱. سینهالی‌ها (Sinhalese)'' '''


===== [[بهداشت و سلامت سریلانکا|بهداشت و سلامت]] =====
  - جمعیت: ۱۵.۵ میلیون نفر (۷4.9٪ از کل جمعیت)<ref name=":17">[https://researchers.cdu.edu.au/en/publications/locating-the-community-in-a-study-on-immigrant-context-the-case-o Pathirage], J. (2023). Locating the community in a study on immigrant context: The case of Sri Lankan Sinhalese immigrants in Australia. Learning Communities: International Journal of Learning in Social Contexts.</ref>
[[پرونده:Health system in Sri Lanka.png|بندانگشتی|نظام بهداشتی در سریلانکا(2024)، بازیابی از : https://www.researchgate.net/figure/Organization-of-the-health-system-in-Sri-Lanka_fig17_344311154]]
[[سریلانکا]] در دهه‌های اخیر توانسته است با به‌کارگیری سیاست‌های مؤثر در بخش [[بهداشت و سلامت سریلانکا|بهداشت و سلامت]]، از جمله واپایش بیماری‌های واگیر و بهبود خدمات بهداشتی برای مادران و کودکان، به پیشرفت‌های چشمگیری در این زمینه دست یابد.<ref>Moseley, M. (2015). Maternal and Child Health Services.[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9200305/]</ref> با وجود این، این کشور همچنان با چالش‌های قابل‌توجهی مانند سوءتغذیه، بیماری‌های غیرواگیر، و نابرابری در دسترسی به خدمات بهداشتی مواجه است. <ref name=":6">Ramesh, S., & Kosalram, K. (2023). The burden of non-communicable diseases: A scoping review focus on the context of India. Journal of Education and Health Promotion, 12.[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10127498/]</ref> <ref>Zegeye, B., El-Khatib, Z., Ameyaw, E., Seidu, A., Ahinkorah, B. O., Keetile, M., & Yaya, S. (2021). Breaking Barriers to Healthcare Access: A Multilevel Analysis of Individual- and Community-Level Factors Affecting Women’s Access to Healthcare Services in Benin. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(1), 1-15.[https://www.researchgate.net/publication/348557958_Breaking_Barriers_to_Healthcare_Access_A_Multilevel_Analysis_of_Individual-and_Community-Level_Factors_Affecting_Women's_Access_to_Healthcare_Services_in_Benin]</ref>


'''۱. نظام بهداشت عمومی [[سریلانکا]]'''
  - توزیع جغرافیایی: سینهالی‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه قومی کشور، بیشتر در مناطق مرکزی و جنوبی سکونت دارند. استان‌های ساباراگامووا، جنوب و مرکز، هسته اصلی جمعیتی آن‌ها هستند. شهرهای کندی و گاله نمونه‌های بارز این تمرکز هستند. در نواحی غربی و جنوبی، شهرهای کلمبو و دهیوالا نیز اقلیتی قابل‌توجه از سینهالی‌ها دارند که نشان‌دهنده نقش مهم آن‌ها در زندگی شهری است.


نظام بهداشت عمومی [[سریلانکا]] همواره مورد ستایش سازمان‌های بین‌المللی به‌ویژه سازمان بهداشت جهانی (WHO) بوده است. این نظام از زمان استقلال کشور در سال ۱۹۴۸، تغییرات بسیاری را تجربه کرده است. در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، دولت [[سریلانکا]] به دلیل ریشه‌کنی بیماری‌هایی مانند مالاریا و آبله و بهبود شاخص‌های مرگ‌ومیر نوزادان و مادران، به یکی از نمونه‌های موفق بهداشت عمومی در منطقه تبدیل شد.<ref>Silva, S. J. R. d., & Pena, L. (2021). Collapse of the public health system and the emergence of new variants during the second wave of the COVID-19 pandemic in Brazil. One Health, 13.[https://regions.ijidonline.org/article/S2772-7076(22)00055-8/fulltext]</ref>  
  - مذهب و زبان: مذهب غالب در این گروه بودیسم تراوادا است، و زبان رسمی آن‌ها سینهالی است. این گروه، هویت فرهنگی و تاریخی خود را به سلطنت‌های باستانی سریلانکا و همچنین تأثیرات فرهنگی بودیسم نسبت می‌دهد.<ref>Xu, X., Genovese, P. V., Zhao, Y., Liu, Y., Woldesemayat, E. M., & Zoure, A. N. (2022). Geographical Distribution Characteristics of Ethnic-Minority Villages in Fujian and Their Relationship with Topographic Factors. Sustainability.[https://www.mendeley.com/catalogue/b2b5eca7-86ea-352a-9389-1629f0824715/]</ref>


در دهه‌های اخیر، سریلانکا موفق به کاهش مرگ‌ومیر نوزادان از ۳۴ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده در اوایل دهه ۱۹۸۰ به ۶.۲ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده در سال ۲۰۲۴ شده است. همچنین، امید به زندگی نیز به طور مستمر افزایش‌یافته است، به‌طوری‌که در سال ۱۹۸۰ امید به زندگی برای مردان ۶۵ سال و برای زنان ۶۸ سال بود؛ درحالی‌که در سال ۲۰۲۴ این میزان به ترتیب به ۷۶ سال و ۸۰ سال رسیده است.<ref>''[https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.IMRT.IN?locations=LK World] Bank Open Data''. (n.d.-b). World Bank Open Data. <nowiki>https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.IMRT.IN?locations=</nowiki>[https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.IMRT.IN?locations=LK LK]</ref>
'''''۲. تامیل‌ها (Tamils)'' '''


'''۲. دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی'''
  - جمعیت: ۲.۵ میلیون نفر (۱۱.۲٪ از جمعیت کل)
[[پرونده:IDF-SriLanka-school-milk-case-study.jpg|بندانگشتی|مبارزه با سو تغذیه در سریلانکا(2024)، بازیابی از : https://fil-idf.org/dairys-global-impact/school-milk-knowledge-hub/addressing-childhood-malnutrition-in-sri-lanka/]]
دسترسی به خدمات بهداشتی در [[سریلانکا]] به طور سنتی در مناطق شهری بهتر از مناطق روستایی بوده است. در سال ۲۰۲۴، این نابرابری‌ها همچنان وجود دارد، هرچند که دولت اقدامات قابل‌توجهی برای گسترش خدمات بهداشتی در روستاها و مناطق محروم انجام داده است.<ref>Shahbaz, F., Baig, M. A. A., Tarar, A. Z., Majeed, F., Sultan, M. Y., Rehman, M., Haider, N., Chaudary, N., & Saleem, J. (2023). Role of Sehat Insaf Card in access to healthcare services. International Journal of Health Sciences.[https://sciencescholar.us/journal/index.php/ijhs/article/view/14183]</ref> حدود ۹۸ درصد از جمعیت شهری به خدمات بهداشتی دسترسی دارند، درحالی‌که این رقم در مناطق روستایی به ۸۵ درصد می‌رسد. در مقایسه، در دهه ۱۹۸۰، تنها ۷۰ درصد از جمعیت شهری و ۵۰ درصد از جمعیت روستایی به این خدمات دسترسی داشتند.<ref>World Health Organization. (2011). ''Addressing health of the urban poor in South-East Asia Region: Challenges and opportunities''. <nowiki>https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/204753/B4755</nowiki>.[https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/204753/B4755.pdf pdf]</ref>


بااین‌حال، یکی از چالش‌های عمده [[سریلانکا]] در سال ۲۰۲۴، دسترسی ناکافی به آب آشامیدنی سالم در مناطق روستایی است. درحالی‌که در سال ۱۹۹۰ حدود ۴۰ درصد از ساکنان روستاها به آب سالم دسترسی نداشتند، این رقم تا سال ۲۰۲۴ به ۲۰ درصد کاهش‌یافته است. اما همچنان حدود یک‌پنجم از جمعیت روستایی از آب آشامیدنی ناسالم استفاده می‌کنند که منجر به شیوع بیماری‌های واگیر مانند اسهال و هپاتیت می‌شود.<ref>Hafeez, A., Shamair, Z., Shezad, N., Javed, F., Fazal, T., Rehman, S., Bazmi, A. A., & Rehman, F. (2021). Solar powered decentralized water systems: A cleaner solution of the industrial wastewater treatment and clean drinking water supply challenges. Journal of Cleaner Production.[https://ouci.dntb.gov.ua/en/works/4MkRxqz9/]</ref> <ref>Manderson, L., & Jewett, S. (2023). Risk, lifestyle and non-communicable diseases of poverty. Globalization and Health.[https://www.scirp.org/reference/referencespapers?referenceid=3545220]</ref>
  - تامیل‌های سریلانکایی: ۱.۹ میلیون نفر 


'''۳. بیماری‌های واگیر و کنترل آنها'''
  - تامیل‌های هندی: ۶۰۰ هزار نفر 


[[سریلانکا]] به طور تاریخی با بیماری‌های واگیر متعددی از جمله مالاریا، تب دنگی و هاری درگیر بوده است.<ref>Fernando, P., Janaka, H., Prasad, T., Pastorini, J., & Lanka, S. (2010). Identifying elephant movement patterns by direct observation (Vol. 33, pp. 41-46).[https://www.zora.uzh.ch/id/eprint/47754/]</ref> در دهه ۱۹۸۰، مالاریا یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در این کشور بود، به‌طوری‌که در سال ۱۹۸۵ بیش از ۱۰۰ هزار نفر به این بیماری مبتلا شدند. <ref>Balikagala, B., Fukuda, N., Ikeda, M., Katuro, O. T., Tachibana, S.-I., Yamauchi, M., ... Mita, T. (2021). Evidence of Artemisinin-Resistant Malaria in Africa. The New England Journal of Medicine, 385(13), 1163-1171.[https://www.nejm.org/doi/pdf/10.1056/NEJMoa2101746]</ref>اما با اجرای برنامه‌های مؤثر کنترل مالاریا، تعداد موارد ابتلا به این بیماری تا سال ۲۰۲۴ به کمتر از ۱۰۰۰ مورد در سال کاهش‌یافته است.<ref>Seneviratne, S., Fernando, D., Rajitha Wickremasinghe, Sujai Senarathne, Pubudu Chulasiri, Nethmini Thenuwara, Champa Aluthweera, Iromi Mohotti, Shamila Jayakuru, Fernando, T., Anula Wijesundara, Rohini Fernandopulle, & Mendis, K. (2024). An epidemiological analysis of severe imported malaria infections in Sri Lanka, after malaria elimination. ''Malaria Journal'', ''23''(1). <nowiki>https://doi.org/10.1186/s12936-024-05014-w</nowiki>
  - توزیع جغرافیایی: تامیل‌های سریلانکایی عمدتاً در مناطق شمالی و شرقی سکونت دارند. شبه‌جزیره جفنا و بخش‌های باتیکولا (Batticaloa) از مهم‌ترین مراکز جمعیتی این گروه به شمار می‌آیند. این تمرکز نشانگر حضور تاریخی پادشاهی‌های تامیل در شمال کشور است.  <ref>Minority Rights Group. (2024c, April 12). ''Tamils in Sri Lanka - Minority rights group''. <nowiki>https://minorityrights.org/communities/tamils/</nowiki>[https://minorityrights.org/communities/tamils/]</ref>


[https://malariajournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12936-024-05014-w ‌]</ref>  
 تامیل‌های هندی که بیشتر در قرن نوزدهم برای کار در مزارع چای به این کشور مهاجرت کرده‌اند، در مناطق کوهستانی مرکزی مانند نورالیا (Nuwara Eliya) و ارتفاعات کندی پراکنده هستند.<ref name=":16">Sujitha, B. D., Parkavi, M., Gomathi, T., Devi, V., & Kalaivani, V. (2020). Chera, Chola, Pandiya: Using Historical Mining To Identify The Tamil Kingdoms Data Sets Within Larger Social, Political, And Economic Practices Of Early South India.[https://www.ijstr.org/final-print/jan2020/-Cheracholapandiyausing-Historical-Mining-To-Identify-The-Tamil-Kingdoms-Data-Sets-Within-Larger-Social-Poltical-And-Economic-Practices-Of-Early-South-India.pdf]</ref>


در زمینه تب دنگی که از دهه ۱۹۹۰ به طور گسترده‌ای در [[سریلانکا]] شایع شده بود، دولت در سال ۲۰۲۴ با چالش‌های بزرگی مواجه است. با وجود تلاش‌های گسترده برای کنترل این بیماری، در سال ۲۰۲۴ حدود 30 هزار مورد ابتلا به تب دنگی گزارش شده است<ref>First, N. (2024). ''30,000+ Dengue Cases Reported In 2024''. Newsfirst.lk. <nowiki>https://www.newsfirst.lk/2024/07/13/30-000-dengue-cases-reported-in-2024</nowiki>
  - مذهب و زبان: تامیل‌های سریلانکایی عمدتاً هندو هستند و به زبان تامیل صحبت می‌کنند که یکی از دو زبان رسمی کشور است. گروه‌های تامیل‌های هندی نیز بیشتر به زبان تامیل صحبت می‌کنند و در برخی مناطق، به مذهب مسیحیت گرایش دارند.


[https://www.newsfirst.lk/2024/07/13/30-000-dengue-cases-reported-in-2024 ‌]</ref>، درحالی‌که در سال ۲۰۱۵ این رقم حدود 17هزار مورد بود.<ref>Trivedi, S., & Chakravarty, A. (2022). Neurological Complications of Dengue Fever. Current Neurology and Neuroscience Reports, 22.[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35727463/]</ref> افزایش دما و تغییرات اقلیمی در منطقه، شرایط مناسبی را برای گسترش این بیماری ایجاد کرده است.<ref>Stewart, I., & Oke, T. (2012). Local Climate Zones for Urban Temperature Studies. Bulletin of the American Meteorological Society, 93.[https://www.jstor.org/stable/26219368]</ref>
'''''۳. مسلمانان مور (Moors)''''' 


همچنین، هاری همچنان یکی از معضلات بهداشتی [[سریلانکا]] است. هرچند که در دهه ۱۹۸۰ حدود ۳۰۰ نفر در اثر هاری جان خود را از دست می‌دادند، در سال ۲۰۲۴ این رقم به کمتر از ۱۰۰ نفر کاهش‌یافته است.<ref>''- Epidemiology unit''. (n.d.). <nowiki>https://www.epid.gov.lk/case-of-</nowiki>[https://www.epid.gov.lk/case-of-afp afp]</ref> این کاهش به دلیل واکسیناسیون گسترده حیوانات و اجرای برنامه‌های آگاهی‌بخشی عمومی بوده است.<ref>Viana, M., Benavides, J. A., Broos, A., Loayza, D. I., Niño, R., Bone, J., ... Streicker, D. (2023). Effects of culling vampire bats on the spatial spread and spillover of rabies virus. Science Advances, 9.[https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.add7437]</ref>
  - جمعیت: حدود ۲.۱۵ میلیون نفر (۹.۷٪ از کل جمعیت)<ref>FGM/C Research Initiative. (2024, March 15). ''- FGM/C Research Initiative''. Fgmcri Research Initiative. <nowiki>https://www.fgmcri.org/country/sri-lanka/</nowiki>[https://www.fgmcri.org/country/sri-lanka/]</ref>
[[پرونده:Ceylon-Moor-family-of-Colombo.-Abdul-Rahim-family-C.1906.png|بندانگشتی|یک خانواده مسلمان مور در کلمبو ( 1906) ، بازیابی از : https://asiffhussein.com/articles-in-roar/how-muslims-lived-in-colombo-many-moons-ago-asiff-hussein/]]
  - توزیع جغرافیایی: مسلمانان بیشتر در سواحل شرقی و شمال غربی متمرکز هستند. در بخش‌های منار (Mannar) و امپاری (Ampara)، مسلمانان به ترتیب ۴۵٪ و بیشترین اقلیت قومی را تشکیل می‌دهند. آن‌ها همچنین در نواحی تجاری و شهری مانند کلمبو پراکنده‌اند.<ref>Hicks, J. (2022). The Princess and the Prophet: The Secret History of Magic, Race, and Moorish Muslims in America by Jacob S. Dorman (review). Nova Religio, 26, 120-121.[https://www.beacon.org/The-Princess-and-the-Prophet-P1525.aspx]</ref>


'''۴. بیماری‌های غیرواگیر و چالش‌های جدید'''
  - مذهب و زبان: مسلمانان مور عمدتاً سنی‌مذهب هستند و به زبان تامیل صحبت می‌کنند که با برخی واژه‌های عربی آمیخته است.


یکی از مهم‌ترین تغییرات در نظام بهداشت عمومی [[سریلانکا]]، افزایش میزان بیماری‌های غیر واگیر مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان است.<ref name=":6" /> درحالی‌که در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، بیماری‌های واگیر عامل اصلی مرگ‌ومیر در [[سریلانکا]] بودند، در سال ۲۰۲۴، حدود ۷۰ درصد از مرگ‌ومیرها ناشی از بیماری‌های غیرواگیر است.<ref>Non communicable diseases, mental illnesses, suicides, smoking. (n.d.). In Demographic and Health Survey - 2016, Sri Lanka, ''Demographic and Health Survey - 2016, Sri Lanka'' (pp. 221–223). <nowiki>http://www.statistics.gov.lk/Resource/en/Health/DemographicAndHealthSurveyReport-2016-Chapter16</nowiki>.[http://www.statistics.gov.lk/Resource/en/Health/DemographicAndHealthSurveyReport-2016-Chapter16.pdf pdf]</ref>
'''''۴. بورگرها (Burghers)''''' 


بیماری‌های قلبی و عروقی در سال ۲۰۲۴ به‌عنوان عامل ۳۴ درصد از مرگ‌ها ثبت شده است،<ref>Wijemunige, N., Rannan-Eliya, R. P., Herath, H. M. M., & O’Donnell, O. (2024). The prevalence and epidemiological features of ischaemic heart disease in Sri Lanka. ''Global Heart'', ''19''(1), 49. <nowiki>https://doi.org/10.5334/gh</nowiki>.[https://globalheartjournal.com/articles/10.5334/gh.1330 1330]</ref> درحالی‌که در سال ۱۹۹۰ این رقم حدود ۲۰ درصد بود.<ref>Cosentino, F., Grant, P., Aboyans, V., Bailey, C. J., Ceriello, A., Delgado, V., ... & Wheeler, D. (2019). 2019 ESC Guidelines on diabetes, pre-diabetes, and cardiovascular diseases developed in collaboration with the EASD. European heart journal.[https://www.portailvasculaire.fr/sites/default/files/docs/2019_esc_easd_diabete_guidelines.pdf]</ref> شیوه‌های نادرست زندگی از جمله تغذیه نامناسب، افزایش مصرف غذاهای فراوری‌شده و کمبود فعالیت بدنی از مهم‌ترین عوامل افزایش این بیماری‌ها در [[سریلانکا]] هستند.
  - جمعیت: حدود ۴۴ هزار نفر (۰.۲٪ از جمعیت)<ref>Project, J. (n.d.-a). ''Burgher in Sri Lanka''. <nowiki>https://joshuaproject.net/people_groups/</nowiki>[https://joshuaproject.net/people_groups/16543 16543]</ref>


دیابت نیز یکی از معضلات بزرگ بهداشت عمومی در [[سریلانکا]] به شمار می‌رود. در سال ۲۰۲۴، حدود ۱۰ درصد از جمعیت بزرگسال این کشور به دیابت مبتلا هستند.<ref>Rannan-Eliya, R. P., Wijemunige, N., Perera, P., Kapuge, Y., Gunawardana, N., Sigera, C., Jayatissa, R., Herath, H. M. M., Gamage, A., Weerawardena, N., Sivagnanam, I., Dalpatadu, S., Samarage, S., Samarakoon, U., Samaranayake, N., Pullenayegam, C., & Perera, B. (2023). Prevalence of diabetes and pre-diabetes in Sri Lanka: a new global hotspot–estimates from the Sri Lanka Health and Ageing Survey 2018/2019. ''BMJ Open Diabetes Research and Care'', ''11''(1), e003160. <nowiki>https://doi.org/10.1136/bmjdrc-2022-003160</nowiki>
  - توزیع جغرافیایی: این گروه که از نسل پرتغالی‌ها و هلندی‌های مستعمره‌نشین قرون گذشته هستند، بیشتر در مناطق شهری مانند کلمبو و گاله زندگی می‌کنند. <ref>Brewer, E. D. C., & Luckmann, T. (2022). Invisible Religion. The SAGE Encyclopedia of the Sociology of Religion.[https://www.taylorfrancis.com/books/mono/10.4324/9781003257875/invisible-religion-thomas-luckmann-tom-kaden-bernt-schnettler]</ref>  


[https://drc.bmj.com/content/11/1/e003160 ‌]</ref> این در حالی است که در سال 1990، تنها 3 درصد از جمعیت به این بیماری مبتلا بودند.<ref>Saeedi, P., Petersohn, I., Salpea, P., Malanda, B., Karuranga, S., Unwin, N., ... & Williams, R. (2019). Global and regional diabetes prevalence estimates for 2019 and projections for 2030 and 2045: results from the International Diabetes Federation Diabetes Atlas, 9th edition. Diabetes research and clinical practice.[https://www.sochob.cl/web1/wp-content/uploads/2020/02/Global-and-regional-diabetes-prevalence-estimates-for-2019-and-projections-for-2030-and-2045-Results-from-the-International-Diabetes-Federation-Diabetes-Atlas-9th-edition.pdf]</ref> افزایش نرخ چاقی در میان جمعیت، به‌ویژه در شهرهای بزرگ، یکی از عوامل مهم افزایش دیابت در [[سریلانکا]] است.
  - مذهب و زبان: بورگرها به زبان انگلیسی صحبت می‌کنند و از لحاظ مذهبی بیشتر پیروان کلیسای کاتولیک و پروتستان هستند.


'''۵. سلامت مادران و کودکان'''
'''''۵. مالایی‌ها (Malays)''''' 
[[پرونده:Maternal Health program of Srilanka.png|بندانگشتی|سلامت مادران سریلانکا(2024)، بازیابی از : https://www.slideshare.net/slideshow/maternal-health-program-of-srilanka/73282027]]
بهبود سلامت مادران و کودکان یکی از موفقیت‌های چشمگیر [[سریلانکا]] در دهه‌های گذشته بوده است. در دهه ۱۹۸۰، نرخ مرگ‌ومیر مادران حدود ۱۴۰ نفر در هر ۱۰۰ هزار تولد زنده بود.<ref>Studnicki, J., & Fisher, J. (2018). Recent Increases in the U.S. Maternal Mortality Rate: Disentangling Trends From Measurement Issues. Obstetrics & Gynecology.[https://eurekamag.com/research/065/463/065463110.php?srsltid=AfmBOop0EIjMuZEm2jWoPLUa_6Yz2LymRvbIwcBSmuxem0qRVQGI1tuC]</ref> این رقم تا سال ۲۰۲۴ به ۳۰ نفر در هر ۱۰۰ هزار تولد کاهش‌یافته است.<ref>Unknown. (n.d.). ''Saving MotherS’ LiveS in Sri Lanka''. <nowiki>https://www.cgdev.org/sites/default/files/archive/doc/millions/MS_case_6</nowiki>.[https://www.cgdev.org/sites/default/files/archive/doc/millions/MS_case_6.pdf pdf]</ref> بهبود دسترسی به خدمات بهداشتی، افزایش آموزش‌های پیش از زایمان و مراقبت‌های پس از زایمان، نقش مهمی در این کاهش ایفا کرده‌اند.


نرخ مرگ‌ومیر نوزادان نیز از ۳۴ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده در سال ۱۹۸۰ به 7.4 در سال ۲۰۲۴ کاهش‌یافته است.<ref>''Sri Lanka Death Rate 1950-2024''. (2024). Macrotrends.net. <nowiki>https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/LKA/sri-lanka/death-rate</nowiki>
  - جمعیت: حدود ۶۲ هزار نفر (۰.۳٪ از جمعیت)<ref>''APiCS Online -             Survey chapter: Sri Lankan Malay''. (n.d.). <nowiki>https://apics-online.info/surveys/</nowiki>[https://apics-online.info/surveys/66 66]</ref>


[https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/LKA/sri-lanka/death-rate ‌]</ref> برنامه‌های گسترده ایمن‌سازی، مراقبت‌های بهداشتی رایگان برای نوزادان و مادران و ارتقای سطح آگاهی عمومی از مهم‌ترین عوامل کاهش مرگ‌ومیر نوزادان در [[سریلانکا]] بوده‌اند.
  - توزیع جغرافیایی: مالایی‌ها بیشتر در مناطق شهری و به‌ویژه در کلمبو و غرب کشور زندگی می‌کنند. آن‌ها از نسل مهاجرانی هستند که در دوره استعمار هلندی و بریتانیایی به این جزیره آورده شدند.


'''۶. تغذیه و سوءتغذیه'''
  - مذهب و زبان: مالایی‌ها به زبان مالایی صحبت می‌کنند و بیشتر مسلمان سنی هستند.<ref>Tanjung, Y., Hardiyansyah, M. R., & Nababan, S. A. (2022). Malay Deli in North Sumatra: History and Today’s Existence. Journal of Education, Society & Multiculturalism, 3, 115-131.[https://sciendo.com/pdf/10.2478/jesm-2022-0007]</ref>


سوءتغذیه یکی از چالش‌های قدیمی [[سریلانکا]] است که همچنان ادامه دارد. در دهه ۱۹۸۰، حدود ۳۰ درصد از کودکان زیر پنج سال از سوءتغذیه رنج می‌بردند.<ref>Cederholm, T., Jensen, G., Correia, M. I. T., Gonzalez, M. C., Fukushima, R., Higashiguchi, T., ... Compher, C. (2019). GLIM criteria for the diagnosis of malnutrition – A consensus report from the global clinical nutrition community. Journal of Cachexia, Sarcopenia and Muscle, 10, 207-217.[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30181091/]</ref> در سال ۲۰۲۴، این رقم به ۱۷ درصد کاهش‌یافته است.<ref>''1 in 2 CHILDREN IN SRI LANKA ARE GOING HUNGRY''. (n.d.). UNICEF Global. <nowiki>https://help.unicef.org/sri-lanka-</nowiki>[https://help.unicef.org/sri-lanka-hunger hunger]</ref> برنامه‌های دولتی مانند توزیع مکمل‌های غذایی در مدارس و برنامه‌های تغذیه برای مادران باردار و نوزادان نقش مهمی در کاهش سوء تغذیه داشته‌اند.
'''''۶. وادها (Veddas)''''' 


بااین‌حال، در مناطق فقیرنشین و روستایی همچنان سوءتغذیه به‌عنوان یکی از مشکلات بهداشتی جدی مطرح است. تورم بالا و افزایش هزینه‌های زندگی در دهه ۲۰۲۰، دسترسی بسیاری از خانوارهای کم‌درآمد به مواد غذایی باکیفیت را محدود کرده است. حدود ۱۰ درصد از جمعیت [[سریلانکا]] در سال ۲۰۲۴ با ناامنی غذایی مواجه هستند.<ref>Dasgupta, S., & Robinson, E. (2022). Attributing changes in food insecurity to a changing climate. Scientific Reports, 12.[https://www.nature.com/articles/s41598-022-08696-x]</ref>
  - جمعیت: کمتر از ۱٪ جمعیت (چند هزار نفر)<ref name=":2">Jayashantha, P., & Johnson, N. (2016). Oral Health Status of the Veddas—Sri Lankan Indigenous People. Journal of Health Care for the Poor and Underserved, 27, 139-147.[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27763437/]</ref>


'''۷. سیاست‌های رشد جمعیت و تأثیرات آن بر بهداشت'''
  - توزیع جغرافیایی: این گروه بومی که قدیمی‌ترین ساکنان جزیره محسوب می‌شوند، در نواحی جنگلی و کوهستانی شرقی زندگی می‌کنند.<ref name=":2" /> 


سیاست‌های جمعیتی [[سریلانکا]] در طول دهه‌های اخیر به سمت کنترل رشد جمعیت و کاهش نرخ باروری حرکت کرده است. در سال ۱۹۸۰، نرخ باروری کل در سریلانکا حدود ۳.۵ فرزند به‌ازای هر زن بود.<ref>Gao, P., Xie, Y., Song, C., Cheng, C., & Ye, S. (2023). Exploring detailed urban-rural development under intersecting population growth and food production scenarios: Trajectories for China’s most populous agricultural province to 2030. Journal of Geographical Sciences, 33, 222-244.[https://www.geogsci.com/EN/10.1007/s11442-023-2080-3]</ref> این رقم تا سال ۲۰۲۴ به ۲.۱ کاهش‌یافته است.<ref>''Sri Lanka fertility rate 1950-2024''. (n.d.). MacroTrends. <nowiki>https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/LKA/sri-lanka/fertility-rate#:~:text=The%20current%20fertility%20rate%20for,a%200.79%25%20decline%20from%202021</nowiki>.[https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/LKA/sri-lanka/birth-rate]</ref> برنامه‌های دولتی برای کنترل جمعیت، شامل ترویج استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری و آموزش‌های مربوط به برنامه‌ریزی خانواده، از مهم‌ترین عوامل کاهش نرخ باروری بوده است.
  - مذهب و زبان: وادها بیشتر به شیوه‌های سنتی شکار و گردآوری غذا زندگی می‌کنند و به زبان وادایی که در حال انقراض است، صحبت می‌کنند.


کاهش نرخ باروری تأثیرات مثبتی بر سلامت مادران و کودکان داشته و امکان دسترسی بهتر به خدمات بهداشتی و آموزشی را فراهم کرده است. بااین‌حال، این کاهش نرخ باروری به نگرانی‌هایی درباره پیر شدن جمعیت و افزایش بار مالی بر سیستم بهداشتی در آینده دامن زده است.<ref>Brabaharan, S., Veettil, S., Kaiser, J., Rau Raja Rao, V., Wattanayingcharoenchai, R., Maharajan, M., Insin, P., Talungchit, P., Anothaisintawee, T., Thakkinstian, A., & Chaiyakunapruk, N. (2022). Association of Hormonal Contraceptive Use With Adverse Health Outcomes. JAMA Network Open, 5.[https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2788119]</ref>
'''.توزیع جمعیت بر اساس مناطق جغرافیایی'''


'''۸. تحلیل و پیش‌بینی آینده'''
'''''۱. شبه‌جزیره جفنا''''' 
[[پرونده:Jaffna.jpg|بندانگشتی|جفنا ، سریلانکا ، بازیابی از : https://www.tripadvisor.com/Attractions-g304135-Activities-c47-t10-Jaffna_Northern_Province.html]]
  این منطقه خشک که در شمال کشور قرار دارد، عمدتاً مسکونی توسط تامیل‌های سریلانکایی است و مرکز تاریخی پادشاهی‌های تامیل بوده است. بیش از ۹۵٪ جمعیت این منطقه را تامیل‌ها تشکیل می‌دهند.<ref>Surendran, S., Tharsan, A., Sivabalakrishnan, K., Arthiyan, S., Eswaramohan, T., Raveendran, S., & Ramasamy, R. (2023). Wolbachia infection is widespread in brackish and fresh water Aedes albopictus (Diptera: Culicidae) in the coastal Jaffna peninsula of northern Sri Lanka. Journal of Vector Borne Diseases, 60(1), 172-178.[https://journals.lww.com/jvbd/fulltext/2023/60020/wolbachia_infection_is_widespread_in_brackish_and.6.aspx]</ref>


[[سریلانکا]] طی چند دهه گذشته به پیشرفت‌های قابل‌توجهی در حوزه بهداشت و سلامت دست‌یافته است. کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و مادران، کنترل بیماری‌های واگیر، و ارتقای سطح زندگی مردم از طریق بهبود خدمات بهداشتی از دستاوردهای برجسته این کشور محسوب می‌شود.<ref>Lin, P. Z., & Meissner, C. (2020). Health vs. Wealth? Public Health Policies and the Economy During Covid-19. NBER Working Paper Series.[https://www.nber.org/system/files/working_papers/w27099/w27099.pdf]</ref> درعین‌حال، چالش‌های متعددی از جمله افزایش بیماری‌های غیرواگیر، سوءتغذیه در مناطق محروم، و نابرابری در دسترسی به خدمات بهداشتی همچنان وجود دارد که به بررسی آن‌ها و تلاش بیشتر برای مقابله با این معضلات نیاز است.<ref>Coombs, N., Campbell, D. G., & Caringi, J. C. (2022). A qualitative study of rural healthcare providers’ views of social, cultural, and programmatic barriers to healthcare access. BMC Health Services Research, 22.[https://bmchealthservres.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12913-022-07829-2]</ref>
'''''۲. مناطق مرکزی و کوهستانی''''' 


در آینده، [[سریلانکا]] با چالش‌های زیر مواجه خواهد بود:<ref>Wulf, H. (2021). Developing Countries. The Structure of the Defense Industry.[https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9781003144670-10/developing-countries-herbert-wulf]</ref>
  نواحی کوهستانی مرکزی مانند کندی و نورالیا محل تمرکز تامیل‌های هندی است که در مزارع چای مشغول به کار هستند. این مناطق همچنین جایگاه تاریخی حکومت‌های سینهالی بوده و جمعیت زیادی از این قوم در آنجا سکونت دارند.<ref name=":3">None. (2012). Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy.[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22818936/]</ref>


'''۱. افزایش جمعیت سالمندان'''  
'''''۳. سواحل شرقی'''''


با کاهش نرخ باروری و افزایش امید به زندگی، [[سریلانکا]] به‌تدریج با پدیده پیر شدن جمعیت مواجه می‌شود. این امر می‌تواند فشار زیادی بر سیستم بهداشت و رفاه اجتماعی کشور وارد کند.<ref>Liu, Y., Chen, L. L., Lv, L., & Failler, P. (2023). The impact of population aging on economic growth: a case study on China.[https://www.aimspress.com/article/doi/10.3934/math.2023531?viewType=HTML]</ref> در سال ۲۰۲۴، حدود ۱۲ درصد از جمعیت کشور بالای ۶۵ سال هستند<ref>''Healthy Aging in Sri Lanka: Stay Strong, Stay Active (2024 Guide) | Nestle Health Science Sri Lanka''. (2024). Nestlehealthscience.lk. <nowiki>https://www.nestlehealthscience.lk/blog-articles/healthy-aging-in-sri-lanka#:~:text=Ageing%20in%20Sri%20Lanka</nowiki>
سواحل شرقی جزیره از نواحی چند قومیتی بوده و محل سکونت مسلمانان، تامیل‌ها و سینهالی‌ها است. شهرهایی مانند باتیکولا و ترینکومالی (Trincomalee) از مناطق مهم مسلمانان و تامیل‌ها در این نواحی هستند.<ref>[https://www.academia.edu/89121727/A_Risk_Screening_Study_on_the_Potential_Invasiveness_of_Lessepsian_fishes_in_the_South_Eastern_Coasts_of_Anatolia Bİlge], G., Filiz, H., Yapıcı, S., Tarkan, A., & Vilizzi, L. (2019). A Risk Screening Study on the Potential Invasiveness of Lessepsian fishes in the South-Eastern Coasts of Anatolia. Acta Ichthyologica et Piscatoria.[https://www.academia.edu/89121727/A_Risk_Screening_Study_on_the_Potential_Invasiveness_of_Lessepsian_fishes_in_the_South_Eastern_Coasts_of_Anatolia]</ref>


[https://www.nestlehealthscience.lk/blog-articles/healthy-aging-in-sri-lanka#:~:text=Ageing%20in%20Sri%20Lanka,up%20to%2021.5%25%20in%202050. ‌]</ref> و این میزان در دهه‌های آتی به‌سرعت افزایش خواهد یافت. دولت [[سریلانکا]] نیازمند توسعه سیستم‌های بهداشتی و رفاهی برای پاسخگویی به نیازهای سالمندان است، از جمله بهبود خدمات پزشکی و مراقبت‌های طولانی‌مدت.
'''''۴. سواحل جنوبی و غربی''''' 


'''''۲. افزایش بیماری‌های غیرواگیر'''''
  نواحی ساحلی جنوب و غرب، از جمله مناطق پرجمعیت و اقتصادی کشور هستند. شهرهایی مانند کلمبو، گاله، و دهیوالا مراکز عمده جمعیتی سینهالی‌ها هستند و اقلیتی از تامیل‌ها و مسلمانان نیز در این مناطق سکونت دارند.<ref>Herath, M., Jayathilaka, T.K.G.A., Azamathulla, H., Mandala, V., Rathnayake, N., & Rathnayake, U.S. (2023). Sensitivity Analysis of Parameters Affecting Wetland Water Levels: A Study of Flood Detention Basin, Colombo, Sri Lanka. Sensors (Basel, Switzerland), 23.[https://pure.atu.ie/en/publications/sensitivity-analysis-of-parameters-affecting-wetland-water-levels-3]</ref>
[[پرونده:بیماری های غیر واگیر دار.jpg|بندانگشتی|افزایش بیماری های غیر واگیردار در سریلانکا(2024)، بازیابی از : https://aayubo.com/news/ubowN92422n]]
رشد سریع بیماری‌های غیرواگیر مانند بیماری‌های قلبی و دیابت، یکی از مهم‌ترین تهدیدهای بهداشتی برای آینده این کشور است. افزایش شیوه‌های زندگی نامناسب از جمله مصرف غذاهای فراوری‌شده، افزایش کم‌تحرکی و مشکلات ناشی از چاقی، سبب افزایش این بیماری‌ها شده است.<ref>None. (2012). Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy.[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22818936/]</ref> برای مقابله با این چالش، دولت نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر در برنامه‌های پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر، از جمله آگاهی‌بخشی عمومی و ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای ارتقای سبک زندگی سالم دارد.


'''''۳. نابرابری در دسترسی به خدمات بهداشتی'''''  
'''''۵. مناطق شمال غربی''''' 


هرچند که سیستم بهداشت عمومی [[سریلانکا]] از نظر دسترسی عمومی قابل‌تحسین است، اما همچنان نابرابری‌هایی میان مناطق شهری و روستایی و همچنین اقشار مرفه و فقیر وجود دارد. در سال ۲۰۲۴، دسترسی به خدمات بهداشتی در مناطق شهری به طور قابل‌توجهی بهتر از مناطق روستایی است.<ref>World Health Organization. (2024). ''World health statistics 2024: monitoring health for the SDGs, Sustainable Development Goals''.[https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/376869/9789240094703-eng.pdf?sequence=1]</ref> این امر به‌ویژه در دسترسی به آب آشامیدنی سالم و خدمات بهداشتی تخصصی نمایان است. دولت باید تلاش بیشتری در کاهش این نابرابری‌ها و افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی در سراسر کشور انجام دهد.
  مناطق ساحلی شمال غرب مانند منار، عمدتاً محل سکونت مسلمانان و تامیل‌ها است. این مناطق در تاریخ معاصر بیشتر به‌عنوان نواحی مهاجرپذیر از شمال هند و جنوب هند شناخته شده‌اند.<ref>Chandran, C., & Bhattacharya, P. (2023). Tourist's level of awareness and attitude about destination ecotourism development: a case study of Munnar, Kerala, India. Environment, Development and Sustainability.[https://www.researchgate.net/publication/373213904_Tourist's_level_of_awareness_and_attitude_about_destination_ecotourism_development_a_case_study_of_Munnar_Kerala_India]</ref>


'''''۴. تأثیر تغییرات اقلیمی'''''
الگوهای پراکندگی جمعیت در ۲۰۲۴ نشان‌دهنده تداوم الگوهای تاریخی و فرهنگی این کشور است. هر گروه نژادی و مذهبی در مناطق خاص جغرافیایی با توزیع مشخصی متمرکز شده‌اند که این مسئله تأثیرات عمیقی بر ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این سرزمین دارد.


تغییرات اقلیمی یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر سلامت عمومی [[سریلانکا]] در آینده است. افزایش دما و تغییر الگوهای بارندگی می‌تواند باعث افزایش شیوع بیماری‌های واگیر مانند تب دنگی و مالاریا شود.<ref>Strihou, J. P. V. Y. d. (2015). Climate Change 2014 - Synthesis Report.[https://www.google.com/aclk?sa=l&ai=DChcSEwi2wpeB1bWIAxUAOgYAHeUoFfgYABACGgJ3cw&co=1&ase=2&gclid=CjwKCAjwufq2BhAmEiwAnZqw8l9y3wn-krqEwaNcHIjUmJZl6CIhrFw2JGOrcTKVZZDFJog7HKDd0RoCNq8QAvD_BwE&sig=AOD64_3Nx2UBhCEfDr4yn9GrSUDjJD2mBw&q&nis=4&adurl&ved=2ahUKEwjoqI-B1bWIAxVWTqQEHVrCFVsQ0Qx6BAgREAE]</ref> در سال ۲۰۲۴، با وجود کاهش موارد مالاریا، تب دنگی همچنان یکی از مشکلات عمده بهداشتی در سریلانکا است.<ref>Ismail, Z., Asia Dengue Voice & Action Group (ADVA), & ISNTD. (2024). Towards Zero Dengue Deaths: Innovation, Collaboration, Action in Asia. In Asia Dengue Summit Organising Committee, ''7th Asia Dengue Summit 2024''. <nowiki>https://www.asiadenguesummit.org/wp-content/uploads/7ADS-programme-book_FA1-</nowiki>.[https://www.asiadenguesummit.org/wp-content/uploads/7ADS-programme-book_FA1-.pdf pdf]</ref> دولت نیاز به تقویت برنامه‌های بهداشت محیطی و کنترل پشه‌ها به‌ویژه در مناطق گرمسیری دارد.
=== [[شهرنشینی و روستا نشینی در سریلانکا|شهرنشینی و روستا نشینی]] ===
در سال ۲۰۲۴، [[سریلانکا]] همچنان کشوری با اکثریت جمعیت روستایی است، هرچند که روند شهرنشینی به طور پیوسته‌ای در حال گسترش است،نزدیک به ۷۵ درصد از جمعیت در مناطق روستایی زندگی می‌کنند <ref>''BTI 2024 Sri Lanka Country Report''. (n.d.). BTI 2024. <nowiki>https://bti-project.org/en/reports/country-report/</nowiki>[https://bti-project.org/en/reports/country-report/LKA LKA]</ref>و بخش عمده‌ای از نیروی کار در کشاورزی مشغول به کار است. این کشور همچنان دارای الگویی از سکونت است که به کشاورزی وابسته است. بااین‌وجود، تغییرات قابل‌توجهی به‌ویژه در نواحی شهری و ساحلی به چشم می‌خورد که بر اثر تحولات اجتماعی و اقتصادی ناشی از جنگ داخلی، رشد جمعیت و تحرک اقتصادی به وجود آمده‌اند.[[پرونده:Urbanization and ruralization of Sri Lanka.jpg|بندانگشتی|روستانشینی در سریلانکا (2024)، بازیابی از :https://slguardian.org/sri-lankas-rural-development-success-story-part-2/]]'''.الگوهای اسکان روستایی:'''


'''''۵. توسعه نظام بهداشت خصوصی'''''
روستاییان [[سریلانکا]] در الگوهای مختلفی اسکان یافته‌اند که اغلب تحت‌تأثیر مذهب و کشاورزی قرار دارند. بسیاری از روستاها حول مراکز دینی شکل‌گرفته و فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی پیرامون این نهادها سازماندهی شده‌اند. این الگوها همچنان در مناطق عمدتاً زراعی مانند نواحی مرکزی و شمالی کشور غالب هستند. در این مناطق، مزارع برنج، نیشکر، و نارگیل همچنان از منابع اصلی اقتصادی به شمار می‌روند. زمین‌های کشاورزی، به‌ویژه شالیزارها و باغ‌های نارگیل، به روستاها متصل هستند و کشاورزی کوچک‌مقیاس همچنان بخش عمده‌ای از فعالیت اقتصادی روستاییان را تشکیل می‌دهد.<ref>World Bank Group. (2024a). Sri Lanka Development Update 2024. In ''World Bank''. <nowiki>https://www.worldbank.org/en/country/srilanka/publication/sri-lanka-development-update-</nowiki>[https://www.worldbank.org/en/country/srilanka/publication/sri-lanka-development-update-2024 2024]</ref>


در سال‌های اخیر، بخش خصوصی در سیستم بهداشت [[سریلانکا]] نقش‌برجسته‌تری ایفا کرده است. بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های خصوصی در شهرهای بزرگ خدمات بهداشتی باکیفیتی را ارائه می‌دهند، اما هزینه بالای این خدمات برای بسیاری از مردم غیرقابل‌دسترسی است. آینده نظام بهداشت [[سریلانکا]] وابسته به تعادلی است که بین بخش خصوصی و دولتی برقرار می‌شود<ref>Slma, W., & Lk. (n.d.). ''The Official E Magazine of The Sri Lanka Medical Association Economic Crisis, the way forward and the health sector in Sri Lanka''. <nowiki>https://slma.lk/wp-content/uploads/2024/05/SLMA_April-Mag_E-Magazine-FINAL_compressed-2-1-1-1.pdf</nowiki>
در دهه‌های اخیر، دولت [[سریلانکا]] با توسعه پروژه‌های آبیاری، به‌ویژه در مناطق خشک شمال و شرق، زمینه گسترش زمین‌های زراعی را فراهم کرده و جمعیت زیادی را در این نواحی اسکان داده است. پروژه‌های سدسازی بر روی رودخانه مهاولی که از دهه ۱۹۷۰ آغاز شده، تأثیر قابل‌توجهی در افزایش ظرفیت کشاورزی داشته و مهاجرت داخلی به این مناطق را تشدید کرده است.


[https://slma.lk/wp-content/uploads/2024/05/SLMA_April-Mag_E-Magazine-FINAL_compressed-2-1-1-1.pdf ‌]</ref>. افزایش همکاری‌ها و تنظیم مقررات دقیق‌تر برای نظارت بر خدمات خصوصی ضروری است تا تضمین شود که همه اقشار جامعه، به‌ویژه گروه‌های کم‌درآمد، به خدمات بهداشتی مناسب دسترسی داشته باشند.
'''.روندهای شهرنشینی:'''


سیستم بهداشت عمومی [[سریلانکا]] در سال ۲۰۲۴ یکی از پیشرفته‌ترین و موفق‌ترین سیستم‌های بهداشت در منطقه جنوب آسیا به شمار می‌رود.<ref>''BUILDING A FUTURE-PROOF DIGITAL HEALTH ECOSYSTEM: A CASE STUDY OF SRI LANKA’S NATIONAL DIGITAL HEALTH BLUEPRINT Saitejaswi Cherukupalli Global Health Informatics Regenstrief Institute''. (n.d.). <nowiki>https://ohie.org/wp-content/uploads/2024/04/DigitalHealthBluePrint_SRILANKA-2.pdf</nowiki>
از سوی دیگر، شهرنشینی در [[سریلانکا]] به طور مستمر در حال افزایش است. بر اساس آمار سال ۲۰۲۴، شهرهای کلمبو، دهیوالا، و جفنا از پرجمعیت‌ترین شهرهای کشور هستند. گسترش زیرساخت‌های حمل‌ونقل، مانند جاده‌های اصلی و راه‌آهن ساحلی، به رشد سریع نواحی شهری به‌ویژه در امتداد سواحل منجر شده است. این تحولات به‌ویژه در جوامع ماهیگیری که روستاهای ساحلی آنها در قرن بیستم و پس از استقلال گسترش یافته‌اند، مشاهده می‌شود .<ref name=":02">Williams, N. E., Dhamruwan, M., & Carrico, A. R. (2023). Displacement and degradation: Impediments to agricultural livelihoods among ethnic minority farmers in post-war Sri Lanka. ''AMBIO'', ''52''(4), 813–825. <nowiki>https://doi.org/10.1007/s13280-022-01819-</nowiki>[https://link.springer.com/article/10.1007/s13280-022-01819-8 8]</ref>
[[پرونده:Freed-Sri-Lanka.jpg|بندانگشتی|سریلانکا و اتحاد قومی در آینده ( نامی که عکاس برگزیده است) [https://www.ivint.org/free-sri-lanka/]]]
افزایش جمعیت شهرها همچنین باعث تغییر الگوهای اقتصادی شده است. نواحی شهری در جنوب غربی و شهرهای ساحلی، به‌ویژه در بخش خدمات و گردشگری، به کانون‌های جدید اقتصادی تبدیل شده‌اند. این روند در تقابل با مناطق روستایی قرار دارد که همچنان متکی بر کشاورزی سنتی هستند. هرچند که مناطق روستایی همچنان بیشتر جمعیت را در خود جای‌داده‌اند، فشارهای ناشی از تغییرات اقلیمی و بحران‌های اقتصادی اخیر، مانند کاهش ۲.۳ درصدی رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۳، منجر به کاهش توان اقتصادی کشاورزی شده است.<ref name=":02" />


[https://bti-project.org/en/reports/country-report/LKA ‌]</ref> این کشور با وجود چالش‌های اقتصادی و اجتماعی توانسته است با اجرای سیاست‌های بهداشتی مؤثر، به دستاوردهای چشمگیری در کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و مادران، کنترل بیماری‌های واگیر و افزایش امید به زندگی برسد.
'''.چالش‌ها و آینده توسعه:'''


بااین‌حال، چالش‌های جدیدی مانند افزایش بیماری‌های غیرواگیر، پیری جمعیت، و نابرابری‌های بهداشتی همچنان تهدیدی جدی برای آینده بهداشت عمومی [[سریلانکا]] به شمار می‌آیند. دولت باید با اجرای سیاست‌های جامع‌تری در جهت کاهش نابرابری‌ها، افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی و مقابله با بیماری‌های جدید گام بردارد.  
یکی از چالش‌های اصلی در روند توسعه [[سریلانکا]]، تفاوت‌های اقتصادی و اجتماعی میان مناطق شهری و روستایی است. شهرنشینی و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، فرصت‌های اقتصادی جدیدی را به وجود آورده؛ اما درعین‌حال باعث افزایش مهاجرت داخلی به شهرها شده و در برخی مناطق روستایی باعث کاهش جمعیت شده است.


پیش‌بینی می‌شود که اگر سیاست‌های مناسب در این زمینه ادامه یابد، [[سریلانکا]] می‌تواند به‌عنوان یک الگوی موفق در بهبود سلامت عمومی در میان کشورهای درحال‌توسعه شناخته شود.
از سوی دیگر، مناطق روستایی به دلیل نبود زیرساخت‌های کافی و تغییرات اقلیمی، مانند خشکسالی‌های مکرر، با مشکلاتی مواجه‌اند. سیاست‌های دولت [[سریلانکا]]، به‌ویژه در زمینه توسعه مناطق خشک شمال و شرق، به دنبال تقویت کشاورزی و افزایش ظرفیت تولیدی در این مناطق هستند. بااین‌حال، همچنان نیاز به سیاست‌های جامع‌تری برای کاهش اختلافات میان مناطق شهری و روستایی و تقویت پایداری اقتصادی در سراسر کشور وجود دارد.


==== زبان ====
زبان یکی از مهمترین عناصر و نمادهای هویت ملی است. زبان اکثریت مردم سریلانکا زبان "سینهالی" است. این زبان به دلیل این که  فقط در این جزیره  رواج دارد، از زبان­‌ها کوچک جهان به شمار می­آید (مظفری, 1369, ص. 115). زبان تامیل دومین زبان رایج در این کشور است. ایالت های شمالی و شرقی سریلانکا تامیل زبان هستند. بیش از شصت میلیون نفر در هندوستان، سنگاپور، برمه، اندونزی، مالزی، ویتنام و سایر کشورهای آسیای شرقی به این زبان صحبت می­کنند. با گذشت زمان به تدریج، در میان زبان "تامیل سریلانکایی"، به ویژه زبانی که در میان مسلمانان رایج است، با زبان تامیل مردمان جنوب هند تفاوت‌­هایی پدیدار شده است، اما این تفاوت­‌ها هنوز به آن اندازه نیست که دو طرف زبان یکدیگر را درک نکنند (مظفری, 1369). آن­چه در باره درصد جمعیت اقوام از منابع مختلف نقل شده، با شاخص "زبان" است؛ اما این نسبت بر اساس شاخص "دین" متفاوت است. بنا بر یک برآورد که بر این پایه انجام شده 1/69 درصد بودایی، 6/7 درصد مسلمان، 1/7 درصد هندو، 2/6 درصد مسیحی و 10 درصد نامشخص  است <ref name=":3" />. به بیان روشنتر، در معادلات اجتماعی و سیاسی نباید مسلمانان تامیل زبان را بخشی از جمعیت تامیل زبان و هندو مذهب به حساب آورد، همان طور که نباید مردم مسیحی مذهب را در گروه سینهالی زبان قرار داد.  


زبان هایی که مردم سریلانکا صحبت می کنند تحت تاثیر شدید زبان های کشورهای همسایه آن هند، مالدیو و مالزی است. مهاجران عرب و قدرت‌های استعمارگر پرتغال، هلند و انگلیس نیز زبان مردم این جزیره را تحت تاثیر قرار داده اند. در سریلانکا بیش از پنجاه هزار نفر به زبان مالایی سریلانکایی صحبت می کنند که ریشه مالزی دارد. در مراسم دینی و مذهبی مسلمانان از زبان عربی به طور گسترده استفاده می شود. در این میان حدود سه هزار نفر از مردم پرتغالی الاصل این کشور هستند که به زبان هندو- پرتغالی صحبت می کنند <ref name=":4">Hussein, A. (2004). The Origin of Sinhala . ''The Sunday Times'' .</ref>. 
جدول شماره 1. درصد جمعیت روستایی و شهری:
 
{| class="wikitable"
موضوع زبان رسمی و ملی در فرهنگ و در فضای سیاسی سریلانکا، بسیار تاثیرگذار و یکی از اساسی ترین علل بروز مشاجرات بین مردم تامیل و سینهالی بوده است. در دهۀ 1950 پس از رسمی شدن زبان سینهالی، از تمامی کارمندان خواسته شد تا ظرف سه سال زبان سینهالی را فرا بگیرند در غیر این صورت ممکن است شغلشان را از دست بدهند. در سال 1958 مجلس قانونی را تصویب کرد که مطابق آن زبان سینهالی تنها زبان رسمی کشور سریلانکا است. بنا بر این زبان سینهالی در تمامی امور دولتی  مورد استفاده قرار گرفت.  تامیل ها در هنگام تصویب این قانون به شدت به این اقدام اعتراض کردند. <ref name=":4" /> زبان مساله مهم سیاسی، ملی ، و مذهبی شد و کشور را به آشوب کشید. در پاسخ به اعتراضات پیوسته مردم تامیل، در سال 1978 قانون اساسی اصلاح شد و طبق بندهای یک و دو از اصل هجدهم این قانون هر دو زبان "سینهالی" و "تامیل"، " به عنوان زبان رسمی و ملی" معرفی شدند (lanka)؛ البته با این قید که در مناطق تامیل نشین شمالی و شرقی مکاتبات اداری می بایست به زبان تامیل انجام شود. ارتباطات رسمی، اسناد، نشریات، اطلاعیه‌­های دولتی باید به هر دو زبان ملی به اطلاع مردم برسد و استفاده از زبان‌­های ملی در مکاتبات، سخنرانی‌­ها، مذاکرات و محاورات رسمی مجلس و دستگاه‌­های دولتی مجاز است. بر پایه اصل 23 قانون اساسی (lanka) قوانین مجلس باید به هر سه زبان سینهالی، تامیل و انگلیسی منتشر شود. در نظام آموزشی نیز، شهروندان سریلانکایی حق دارند یکی از این دو زبان را به عنوان زبان آموزشی خود انتخاب کنند. زبان انگلیسی نیز در حد زبان دوم در این کشور رواج دارد و از ابتدایی تا آموزش عالی زبان دوم آموزشی است<ref name=":4" /> .  
|درصد جمعیت روستایی
 
|2024
از آن­جا که سریلانکا از سال 1798 تا 1948 میلادی از مستعمرات انگلیس بوده و مستقیم به وسیله آین کشور اداره می­شده، لذا زبان انگلیسی از سال 1833 تا چند سال پس از استقلال (1958) زبان رسمی کشور و کم کم در این سرزمین رواج و گسترش یافت. امروز بیش از ده درصد مردم با این زبان آشنایی و یا تسلط دارند<ref name=":3" />. بر اساس بند 3 اصل هجدهم قانون اساسی زبان انگلیسی زبان رابط است. زبان انگلیسی عملا نقش زبان رابط را میان تامیل و سینهالی­‌ها ایفاء می­کند. به رغم تمایلات و رقابت‌­های ملی و قومی که در قوانین نیز بازتاب یافته است، این سه زبان در اسناد، سخنرانی­‌ها و مذاکرات رسمی کاربرد گسترده­ای دارند. تعداد زیادی از نشریات، مطبوعات، رسانه‌­ها، بخش‌­های کلانی از برنامه‌­های رادیویی و تلویزیونی کشور به این سه زبان هستند و بعضی نیز منحصرا با یکی از آن­ها منتشر و پخش می­شوند. تعداد کسانی که به زبان انگلیسی آشنایی و یا تسلط دارند، در شهرهای کلمبو، کندی، گال و مناطق توریستی در جنوب و شمال غربی بیشتر از سایر نقاط کشور است <ref name=":0" />. بین المللی بودن زبان انگلیسی، نیازهای علمی و اطلاعاتی و وجود فرصت‌­های بیشتر شغلی در داخل و خارج  و همچنین امکان کسب درآمد بیشتر مزیت‌­های نسبی این زبان به شمار می­آیند. این امر علت اصلی روی آوردن بیشتر مردم و دولت به این زبان است.<ref name=":5" />
|82.3
[[پرونده:Colombo.jpg|بندانگشتی|300x300پیکسل|کلمبو (2024)، بازیابی از :https://www.kayak.com/Colombo.36384.guide]]
|-
 
|درصد شهرنشینی
==== مهمترین شهرها ====
|2024
کلمبو بزرگترین و مهمترین شهر سریلانکا، شهری بندری و تجاری است که در ساحل غربی آن واقع شده است. حدودا یک و نیم میلیون جمعیت در این شهر و شهرک های حومه آن زندگی می کنند. سری جایاواردنه پورا(Sri Jayawardenepura (Kotte)) معروف به گوتّه پایتخت اداری کشور در حومه شهر کلمبو قرار دارد. دیگر شهرهای مهم عبارتند از شهر کندی(Kandy) (پایتخت پادشاهان سینهالی تا سال 1815 یعنی پیش از اشغال کشور به وسیله انگلیسی ها). بندر جفنا(Jaffna) در شمال، شهر بندی تریکومالی(Trincomalee) در شمالشرق و شهر بندی گاله(Galle) در جنوب<ref>Encarta. (n.d.). Sri Lanka.</ref>.<ref name=":5" />
|17.9
|-
|میزان رشد سالانه شهرنشینی
|2024
|0/3-
|-
|پر جمعیت ­ترین شهرها
|
|کلمبو، دهیوالا و ماهارگاما
|}
== نیز نگاه کنید به ==
== نیز نگاه کنید به ==
[[جغرافیایی جمعیتی در چین]]؛ [[جغرافیای انسانی روسیه]]؛ [[جغرافیای انسانی سودان]]؛ [[جغرافیای انسانی اردن]]؛ [[جغرافیای انسانی ژاپن]]؛ [[جغرافیای انسانی کانادا]]؛ [[جغرافیای انسانی کوبا]]؛ [[جغرافیای انسانی لبنان]]؛ [[جغرافیای انسانی تونس]]؛ [[جغرافیای انسانی ساحل عاج]]؛ [[جغرافیای انسانی مالی]]؛ [[جغرافیای انسانی افغانستان]]؛ [[جغرافیای انسانی تایلند]]؛ [[جغرافیای انسانی آرژانتین]]؛ [[جغرافیای انسانی فرانسه]]؛ [[جغرافیای انسانی اسپانیا]]؛ [[جغرافیای انسانی اوکراین]]؛ [[جغرافیای انسانی سوریه]]؛ [[جغرافیای انسانی قطر]]؛ [[جغرافیای انسانی امارات متحده عربی]]؛ [[جغرافیای انسانی اتیوپی]]؛ [[جغرافیای انسانی سیرالئون]]؛ [[جغرافیایی جمعیتی در چین]]؛ [[جغرافیایی انسانی سنگال]]؛ [[جغرافیای انسانی زیمبابوه]]؛ [[جغرافیای انسانی بنگلادش]]؛ [[جغرافیای انسانی مصر]]
[[جغرافیای انسانی اتیوپی]]، [[جغرافیای انسانی اردن]]، [[جغرافیای انسانی اسپانیا]]، [[جغرافیای انسانی افغانستان]]، [[جغرافیای انسانی امارات متحده عربی]]، [[جغرافیای انسانی اوکراین]]، [[جغرافیای انسانی آرژانتین]]، [[جغرافیای انسانی بنگلادش]]، [[جغرافیای انسانی تاجیکستان]]، [[جغرافیای انسانی تایلند|جغرافیای انسانی تایلند،]] [[جغرافیای انسانی تونس]]، [[جغرافیای انسانی چین]]، [[جغرافیای انسانی روسیه]]،[[جغرافیای انسانی زیمبابوه]]، [[جغرافیای انسانی ژاپن]]، [[جغرافیای انسانی ساحل عاج]]، [[جغرافیای انسانی سنگال]]، [[جغرافیای انسانی سودان]]، [[جغرافیای انسانی سوریه]]، [[جغرافیای انسانی سیرالئون|جغرافیای انسانی سیرالئون،]] [[جغرافیای انسانی فرانسه]]، [[جغرافیای انسانی قزاقستان]]، [[جغرافیای انسانی قطر]]، [[جغرافیای انسانی کانادا]]، [[جغرافیای انسانی کوبا]]، [[جغرافیای انسانی گرجستان]]، [[جغرافیای انسانی لبنان]]، [[جغرافیای انسانی مالی]]، [[جغرافیای انسانی مصر]].


== کتابشناسی ==
== کتابشناسی ==
[[رده:جغرافیای انسانی]]
[[رده:جغرافیای انسانی]]
<references />نویسنده: نرگس شکوری

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۴۹

مردم قبیله آهیکونتاکا ( Ahikuntaka) ، سریلانکا

سریلانکا، جزیره‌ای در جنوب آسیا، به دلیل موقعیت استراتژیک خود در اقیانوس هند، تنوع فرهنگی و قومی گسترده‌ای دارد. [۱]جمعیت این کشور شامل گروه‌های متنوعی همچون سینهالی‌ها، تامیل‌ها و مسلمانان است که با هم در یک محیط جغرافیایی غنی از منابع طبیعی و تاریخ فرهنگی زندگی می‌کنند.[۲] بررسی جغرافیای انسانی سریلانکا، نقش کلیدی در درک تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی بر رشد و توسعه این کشور ایفا می‌کند.

ساختار هرم جمعیتی

هرم جمعیتی سریلانکا به‌عنوان نمایشی از توزیع سنی و جنسیتی جمعیت، روندهای جمعیتی و تغییرات جمعیت‌شناختی را به‌وضوح نمایش می‌دهد. بررسی هرم جمعیتی این کشور نشان‌دهنده تغییرات قابل‌توجه در طی دهه‌های اخیر است که به کاهش نرخ زادوولد، افزایش امید به زندگی، و پیرشدن جمعیت منجر شده است. در سال 2024، هرم جمعیتی سریلانکا ویژگی‌هایی را نشان می‌دهد که حاکی از انتقال دموگرافیک از یک جامعه جوان به سمت یک جامعه میان‌سال و حتی سالخورده است.

.توزیع سنی                                                

هرم جمعیتی سریلانکا ( سپتامبر 2024) ، بازیابی از : https://countrymeters.info/en/Sri_Lanka#google_vignette

در سال 2024، سریلانکا با جمعیتی بالغ بر 23.1 میلیون نفر، ساختار سنی مشخصی دارد.[۳] این جمعیت به سه گروه عمده تقسیم می‌شود:

1. نوزادان و کودکان (۰-۱۴ سال): این گروه حدود 21. ٪ از جمعیت را تشکیل می‌دهند که حدود 4.9 میلیون نفر است. [۴]کاهش تدریجی نسبت این گروه به‌مرورزمان، یکی از نشانه‌های اصلی کاهش نرخ باروری در این کشور است. در دهه 1940 و 1950، این گروه بخش بزرگ‌تری از هرم جمعیتی را به خود اختصاص داده بود،[۵] اما در طول دهه‌های بعد، با بهبود وضعیت اقتصادی و افزایش آگاهی‌های بهداشتی و آموزشی، نرخ باروری کاهش‌یافته و به کمتر از نرخ جایگزینی رسیده است.[۶]

2. افراد در سنین کاری (۱۵-۶۴ سال): بزرگ‌ترین گروه جمعیتی سریلانکا در سال 2024، افراد بین 15 تا 64 سال هستند که حدود 64. ٪ از جمعیت کشور را شامل می‌شوند.[۷] این گروه تقریباً 14.8 میلیون نفر از جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهد. افزایش درصد این گروه در هرم جمعیتی نتیجه کاهش زاد و ولد و همچنین افزایش امید به زندگی در این کشور است. سریلانکا اکنون در میانه یک مرحله بهره‌برداری از «پنجره جمعیتی» قرار دارد که به‌دلیل نیروی کار نسبتاً جوان می‌تواند باعث افزایش تولید اقتصادی و رشد اقتصادی شود.[۸]

3. افراد سالمند (۶۵ سال به بالا): این گروه حدود 14. ٪ از جمعیت را تشکیل می‌دهد، یعنی حدود 3.2 میلیون نفر. این رقم نسبت به سال‌های گذشته به‌شدت افزایش‌یافته است.[۹] با توجه به افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ زاد و ولد، روند پیری جمعیت در سریلانکا ادامه دارد و پیش‌بینی می‌شود که در دهه‌های آینده، این درصد به‌شدت افزایش یابد.[۱۰] پیر شدن جمعیت سریلانکا به‌ویژه در مناطقی که زیرساخت‌های بهداشتی و مراقبتی بهینه نیستند، می‌تواند به‌عنوان یک چالش بزرگ برای سیستم‌های بهداشتی و اقتصادی کشور مطرح شود.[۱۱]

.توزیع جنسیتی

در سریلانکا، توزیع جنسیتی تا حد زیادی متعادل است. در سال 2024، حدود 48.4٪ از جمعیت را مردان و 51.6٪ را زنان تشکیل می‌دهند. این نسبت در گروه‌های سنی مختلف، به‌ویژه در گروه‌های بالای 65 سال، به دلیل امید به زندگی بالاتر زنان نسبت به مردان، به‌وضوح متفاوت است. [۱۲]

در سال 1946، نسبت جنسیتی سریلانکا نزدیک به 104 مرد به ازای هر 100 زن بود.[۱۳] اما با گذشت زمان و بهبود شاخص‌های بهداشتی و امید به زندگی برای زنان، این نسبت به‌تدریج تغییر کرده است. در گروه سنی بالای 65 سال، زنان به‌طور واضح بیشتری نسبت به مردان دارند. این پدیده به‌خصوص در مناطق شهری و مناطقی که امکانات بهداشتی بیشتری وجود دارد، بارزتر است.[۱۴]

.تغییرات تاریخی هرم جمعیتی

فرزندآوری در سریلانکا، بازیابی از : https://www.indiaodysseytours.com/knows/best-festivals-in-sri-lanka.html

از زمان استقلال سریلانکا در سال 1948، ساختار هرم جمعیتی کشور به‌طور مستمر تغییر کرده است.[۱۵] در دهه‌های اولیه پس از استقلال، نرخ زاد و ولد بالا و نرخ مرگ‌ومیر پایین، باعث ایجاد یک هرم جمعیتی جوان و گسترده شد. جمعیت سریلانکا در دهه‌های 1940 و 1950 با نرخ رشد نزدیک به 2.5٪ افزایش می‌یافت.[۱۶]

در دهه‌های بعد، تغییرات اقتصادی، افزایش سن ازدواج، و سیاست‌های کنترل جمعیت موجب کاهش نرخ باروری شد. این روند تا دهه 1970 و 1980 ادامه داشت و در دهه 2000، سریلانکا به یک نقطه عطف رسید که در آن نرخ باروری به کمتر از نرخ جایگزینی (2.1 فرزند به ازای هر زن) رسید.[۱۷] این امر باعث تغییر شکل هرم جمعیتی شد؛ به‌طوری‌که پایه هرم (جمعیت جوان) به‌تدریج کاهش یافت و جمعیت در سن کار به‌مرورزمان افزایش یافت.

.پیامدهای اقتصادی و اجتماعی ساختار هرم جمعیتی

ساختار هرم جمعیتی سریلانکا در سال 2024 دارای پیامدهای مهمی برای اقتصاد و سیاست‌گذاری اجتماعی کشور است.[۸] کاهش جمعیت جوان و افزایش جمعیت سالمند، به‌ویژه در مناطق روستایی، باعث ایجاد فشار بر سیستم‌های بازنشستگی، خدمات بهداشتی و مراقبت‌های طولانی‌مدت می‌شود.[۱۸]

به‌عنوان‌مثال، افزایش تعداد افراد سالخورده در سریلانکا نیاز به توسعه سیستم‌های تأمین اجتماعی و مراقبت‌های بهداشتی خاص برای افراد مسن دارد. این در حالی است که کاهش تعداد افراد جوان که نیروی کار فعلی و آینده کشور را تشکیل می‌دهند، می‌تواند منجر به کاهش بهره‌وری اقتصادی و کاهش رشد اقتصادی در دهه‌های آینده شود. [۱۹]

.پیش‌بینی آینده هرم جمعیتی (2024-2054)

باتوجه‌به روندهای کنونی، پیش‌بینی می‌شود که جمعیت سریلانکا تا سال 2054 به‌تدریج به‌سمت پیر شدن بیشتر حرکت کند.[۲۰] انتظار می‌رود که نسبت جمعیت افراد بالای 65 سال تا سال 2050 به بیش از 25٪ برسد. این امر به این معناست که سریلانکا تا آن زمان با یک چالش جدی در مدیریت سالمندی جمعیت مواجه خواهد بود.[۲۱]

پیش‌بینی‌های آماری نشان می‌دهند که تا سال 2054، نرخ زاد و ولد در سریلانکا در حدود 1.8 تا 2 فرزند به ازای هر زن ثابت خواهد ماند، درحالی‌که نرخ مرگ‌ومیر به‌تدریج افزایش خواهد یافت. این تغییرات منجر به کاهش رشد جمعیت و حتی احتمال کاهش کلی جمعیت در دهه‌های آینده خواهد شد.[۲۲]

ازدواج سنتی در سریلانکا

.تحلیل‌های آماری (نرخ ازدواج، طلاق و نرخ باروری)

یکی از عوامل کلیدی که به تغییرات در ساختار هرم جمعیتی سریلانکا کمک کرده است، تغییرات در الگوهای ازدواج و طلاق است. در دهه‌های اخیر، میانگین سن ازدواج برای زنان به بیش از 30 سال رسیده است، که نشان‌دهنده تغییرات فرهنگی و اجتماعی در این کشور است. علاوه‌براین، نرخ طلاق در سریلانکا به‌تدریج افزایش یافته است که می‌تواند تأثیرات مهمی بر ساختار خانواده و الگوهای زاد و ولد داشته باشد.[۲۳]

نرخ باروری نیز از عوامل مهمی است که ساختار هرم جمعیتی را شکل داده است. در سال 2024، نرخ باروری سریلانکا به حدود 1.93 فرزند به‌ازای هر زن رسیده است، که نسبت به دهه‌های گذشته کاهش قابل‌توجهی دارد. این کاهش ناشی از افزایش دسترسی به آموزش و خدمات بهداشتی، افزایش آگاهی اجتماعی، و همچنین تغییرات در سیاست‌های جمعیتی و اقتصادی کشور است.[۲۴]

.جدول شماره 1. شاخص های جمعیت سریلانکا[۴]

شاخص های جمعیت سال میزان
کل جمعیت کشور (2024) 2024 ۲۳,۱۰۳,۵۶۵
تعداد متولدین ( در هر هزار نفر) 2024 14،391
میزان تولد (Unicef) 2024 18
نرخ باروری برای هر زن 2024 2.1
میزان رشد سالانه جمعیت 2020-2024 0.27%
سن امید به زندگی مردان (Encarta) 2024 74.4 سال
سن امید به زندگی زنان (Encarta) 2024 80.7 سال
متوسط سن جمعیت کشور 2024 33.1
میزان مرگ و میر نوزادان در هزار 2024 5
میزان مرگ و میر زیر پنج سال  (Unicef) 2024 6.2

ویژگی‌های جمعیتی

ویژگی‌های جمعیتی سریلانکا در دهه‌های گذشته به دلیل تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دچار تغییرات عمده‌ای شده است. تا سال ۲۰۲۴، ساختار جمعیتی کشور بازتاب‌دهنده روندهای گسترده‌تری در شهرنشینی، مهاجرت، پیرشدن جمعیت و تغییرات در پویایی خانواده است.[۱۸] رشد جمعیت سریلانکا از اوایل دهه ۱۹۴۰ با نوساناتی همراه بوده است. در دهه ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰، رشد جمعیت سالانه به حدود ۲.۵٪ رسید و باعث افزایش سریع جمعیت کشور شد.[۱۶] اما از دهه ۱۹۷۰ به این‌سو، به دلیل بهبود خدمات بهداشتی، افزایش سطح آموزش و تغییرات فرهنگی مانند افزایش سن ازدواج، نرخ رشد جمعیت به‌تدریج کاهش یافت. بر اساس آخرین آمار سال ۲۰۲۴، رشد جمعیت سریلانکا به حدود ۰.۶۱٪ کاهش‌یافته است.[۳]

یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش رشد جمعیت، کاهش نرخ باروری بوده است.[۲۵] نرخ باروری که در دهه ۱۹۶۰ به حدود ۵ فرزند به‌ازای هر زن می‌رسید، در سال ۲۰۲۴ به حدود ۱.۹۳ کاهش‌یافته است[۶]. این کاهش عمدتاً به دلیل تغییر در نقش اجتماعی زنان، افزایش سطح آموزش و کاهش تمایل به فرزندآوری در سنین پایین بوده است.

.ترکیب قومی

خانواده ای از قوم سینهالی در سیلان ( پیش از استقلال سریلانکا در 1947)[۴۲]

سریلانکا از لحاظ قومی یک کشور چند قومیتی است که این ترکیب از گذشته‌های دور تأثیرات مهمی بر سیاست‌ها، فرهنگ و ساختار اجتماعی کشور داشته است. سه گروه قومی عمده سریلانکا شامل سینهالی‌ها، تامیلی‌ها و مسلمانان (عمدتاً از تبار مور) هستند.[۲۶] طبق آمار سال ۲۰۲۴، حدود ۷۴.۹٪ جمعیت را سینهالی‌ها، ۱۵.۲٪ را تامیلی‌ها و ۹.۳٪ را مسلمانان تشکیل می‌دهند. [۲۷] [۲۸]

سینهالی‌ها بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی کشور متمرکزند، درحالی‌که تامیلی‌ها عمدتاً در مناطق شمالی و شرقی کشور ساکن هستند.[۲۹] همچنین، جمعیت مسلمان سریلانکا به‌ویژه در مناطق غربی و بخش‌هایی از شرق حضور قابل‌توجهی دارند.[۳۰] جمعیت اقلیت‌های قومی کوچک‌تر نیز شامل مالایی‌ها، بورگرها و وداها است که تأثیرات خود را بر تاریخ و فرهنگ کشور گذاشته‌اند.[۳۱]

.مهاجرت و پراکندگی جمعیت

مهاجرت داخلی و خارجی یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته جمعیت‌شناسی سریلانکا است.[۳۲] روندهای مهاجرتی داخلی معمولاً به سمت شهرهای بزرگ و مراکز صنعتی هدایت می‌شود، به‌ویژه به سمت کلان‌شهر کلمبو و مناطق حاشیه‌ای آن. [۳۳]این مهاجرت‌ها ناشی از جستجوی فرصت‌های شغلی و شرایط زندگی بهتر است و موجب افزایش نرخ شهرنشینی شده است.[۳۴]

مهاجرت‌های خارجی نیز به‌ویژه در دهه‌های اخیر افزایش‌یافته است. بسیاری از شهروندان سریلانکایی به‌خصوص از طبقات کاری به کشورهای خاورمیانه مهاجرت می‌کنند.[۳۵] این مهاجرت‌های کاری بخش مهمی از درآمدهای ارزی کشور را تشکیل می‌دهد. طبق آمار سال ۲۰۲۴، حدود ۱.۷ میلیون سریلانکایی در خارج از کشور زندگی می‌کنند که بیشتر آنها در کشورهای حوزه خلیج‌فارس مشغول به کار هستند.[۳۶]

.نرخ باروری و ازدواج

تغییرات فرهنگی و اقتصادی تأثیرات عمده‌ای بر الگوهای ازدواج و باروری در سریلانکا داشته است.[۳۷] همان‌طور که اشاره شد، نرخ باروری از دهه ۱۹۶۰ به طور پیوسته کاهش‌یافته و در سال ۲۰۲۴ به ۱.۹۳ فرزند به‌ازای هر زن رسیده است. [۳۸]این کاهش به‌ویژه در مناطق شهری محسوس‌تر است که دسترسی به خدمات بهداشتی و برنامه‌های تنظیم خانواده بیشتر است.[۳۹]

سن ازدواج نیز به طور قابل‌توجهی افزایش‌یافته است. درحالی‌که درگذشته بسیاری از زنان سریلانکایی در سنین نوجوانی ازدواج می‌کردند، در سال ۲۰۲۴ میانگین سن ازدواج به بالای ۳۰ سال رسیده است. این روند نه‌تنها نرخ باروری را کاهش داده، بلکه تأثیرات عمده‌ای بر سایر جنبه‌های اجتماعی از جمله مشارکت زنان در نیروی کار داشته است.[۲۵]

.شاخص های بهداشتی

سیستم بهداشتی سریلانکا، بازیابی از : https://www.srilankabusiness.com/wellness-tourism/industry-information/health-services/western-medical-services.html

یکی از ویژگی‌های مهم جمعیت‌شناسی سریلانکا بهبود چشمگیر شاخص‌های بهداشتی است. نرخ مرگ‌ومیر که در دهه ۱۹۷۰ حدود ۸ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر بود، در سال ۲۰۲۴ به حدود ۵.۱ کاهش‌یافته است. [۱۶]همچنین نرخ مرگ‌ومیر نوزادان از ۴۵ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده در سال ۱۹۷۰ به حدود ۹ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد در سال ۲۰۲۴ کاهش‌یافته است.[۳]

امید به زندگی نیز به طور پیوسته افزایش‌یافته است. بر اساس آمار سال ۲۰۲۴، امید به زندگی برای مردان به ۷۴.۴ سال و برای زنان به ۸۰.۷ سال رسیده است.[۱۲] این افزایش امید به زندگی همراه با کاهش نرخ باروری باعث شده است که جمعیت سریلانکا به سمت پیرشدن حرکت کند.

.پیش‌بینی‌های آینده جمعیت

بر اساس پیش‌بینی‌های جمعیتی، انتظار می‌رود که روند پیرشدن جمعیت سریلانکا در دهه‌های آینده ادامه یابد. کاهش نرخ باروری و افزایش امید به زندگی باعث شده است که نسبت سالمندان در جمعیت به طور پیوسته افزایش یابد. برآوردها نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۳۵، حدود ۲۰٪ از جمعیت سریلانکا را افراد بالای ۶۵ سال تشکیل خواهند داد.[۹]

از طرف دیگر، انتظار می‌رود که رشد جمعیت کشور همچنان در سطح پایینی باقی بماند و در حدود ۰.۵٪ تا ۰.۶٪ در دهه‌های آینده نوسان کند. این روند می‌تواند چالش‌هایی را در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی به‌ویژه دررابطه‌با سیستم‌های بازنشستگی و مراقبت‌های بهداشتی ایجاد کند.[۴۰]

رشد جمعیت

رشد جمعیت سریلانکا در دهه‌ی گذشته (۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴) 0.25% درصد بوده است.[۳۵] این میزان نسبت به دهه‌های گذشته کاهش‌یافته و مطابق با روند کاهشی رشد جمعیت در سال‌های قبل است. به‌عنوان‌مثال، رشد جمعیت بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ حدود ۱۳ درصد بود. از سال ۱۹۴۶ تا ۱۹۶۰، رشد جمعیت سریلانکا حدود ۲.۵ درصد بوده است.[۱۶] اما با گذر زمان و تغییرات اجتماعی و فرهنگی، از جمله افزایش سن ازدواج و تغییر در الگوهای خانوادگی، رشد جمعیت به‌مرور کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، نرخ رشد جمعیت همچنان در حدود ۰.۸ درصد است.[۴۱]

.عوامل تأثیر گذار بر جمعیت

یکی از عوامل کلیدی کاهش رشد جمعیت در سریلانکا، افزایش سن ازدواج است. درحالی‌که در سال ۱۹۴۶، سن ازدواج در حدود ۱۵ سال بود، امروزه میانگین سن ازدواج به بالای ۳۰ سال رسیده است. این تغییرات نشان‌دهنده‌ی تغییرات عمیق فرهنگی و اجتماعی در کشور است.[۲۳]

.نرخ مرگ‌ومیر

نرخ مرگ‌ومیر در سریلانکا طی دهه‌های گذشته بهبود چشمگیری داشته است. در دهه‌ی ۱۹۷۰، این نرخ ۸ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر بود که تا سال ۱۹۸۹ به ۵.۵ نفر کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، این نرخ به ۴.۵ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر رسیده است.نرخ مرگ‌ومیر نوزادان نیز به طور مداوم کاهش‌یافته است.[۲۴] در سال ۱۹۷۱، این نرخ ۴۵ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد بود، اما در سال ۲۰۰۹ به ۱۳ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد رسید. در سال ۲۰۲۴، این نرخ به ۹ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد کاهش‌یافته است که نشان‌دهنده‌ی بهبود کلی در خدمات بهداشتی و رفاهی است هر یک هزار نفر بوده است[۴۲].

جمعیت شهری سریلانکا(2024) ، بازیابی از :https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/#urb

پراکندگی جمعیت

پراکندگی جمعیت در این کشور به طور عمده تحت‌تأثیر الگوهای تاریخی، مهاجرت‌های نژادی و توسعه اقتصادی قرار دارد. [۴۳]الگوی توزیع جمعیت باتوجه‌به گروه‌های قومی و مذهبی در مناطق مختلف کشور نمایانگر تأثیرات عمیق تاریخی و جغرافیایی است. از لحاظ اقتصادی، تمرکز جمعیت در مناطق شهری و مناطق حاصلخیز کشاورزی، به‌ویژه در نواحی مرکزی و جنوبی، بیش از مناطق خشک شمال و شرق کشور دیده می‌شود.[۴۴] بر اساس آمارهای ۲۰۲۴، جمعیت کل این کشور حدود 23 میلیون نفر است که به‌صورت نابرابر میان گروه‌های قومی و مذهبی توزیع شده است.[۴۵]

.توزیع جغرافیایی جمعیت و ترکیب نژادی

۱. سینهالی‌ها (Sinhalese) 

  - جمعیت: ۱۵.۵ میلیون نفر (۷4.9٪ از کل جمعیت)[۲۹]

  - توزیع جغرافیایی: سینهالی‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه قومی کشور، بیشتر در مناطق مرکزی و جنوبی سکونت دارند. استان‌های ساباراگامووا، جنوب و مرکز، هسته اصلی جمعیتی آن‌ها هستند. شهرهای کندی و گاله نمونه‌های بارز این تمرکز هستند. در نواحی غربی و جنوبی، شهرهای کلمبو و دهیوالا نیز اقلیتی قابل‌توجه از سینهالی‌ها دارند که نشان‌دهنده نقش مهم آن‌ها در زندگی شهری است.

  - مذهب و زبان: مذهب غالب در این گروه بودیسم تراوادا است، و زبان رسمی آن‌ها سینهالی است. این گروه، هویت فرهنگی و تاریخی خود را به سلطنت‌های باستانی سریلانکا و همچنین تأثیرات فرهنگی بودیسم نسبت می‌دهد.[۴۶]

۲. تامیل‌ها (Tamils) 

  - جمعیت: ۲.۵ میلیون نفر (۱۱.۲٪ از جمعیت کل)

  - تامیل‌های سریلانکایی: ۱.۹ میلیون نفر 

  - تامیل‌های هندی: ۶۰۰ هزار نفر 

  - توزیع جغرافیایی: تامیل‌های سریلانکایی عمدتاً در مناطق شمالی و شرقی سکونت دارند. شبه‌جزیره جفنا و بخش‌های باتیکولا (Batticaloa) از مهم‌ترین مراکز جمعیتی این گروه به شمار می‌آیند. این تمرکز نشانگر حضور تاریخی پادشاهی‌های تامیل در شمال کشور است.  [۴۷]

 تامیل‌های هندی که بیشتر در قرن نوزدهم برای کار در مزارع چای به این کشور مهاجرت کرده‌اند، در مناطق کوهستانی مرکزی مانند نورالیا (Nuwara Eliya) و ارتفاعات کندی پراکنده هستند.[۲۶]

  - مذهب و زبان: تامیل‌های سریلانکایی عمدتاً هندو هستند و به زبان تامیل صحبت می‌کنند که یکی از دو زبان رسمی کشور است. گروه‌های تامیل‌های هندی نیز بیشتر به زبان تامیل صحبت می‌کنند و در برخی مناطق، به مذهب مسیحیت گرایش دارند.

۳. مسلمانان مور (Moors) 

  - جمعیت: حدود ۲.۱۵ میلیون نفر (۹.۷٪ از کل جمعیت)[۴۸]

یک خانواده مسلمان مور در کلمبو ( 1906) ، بازیابی از : https://asiffhussein.com/articles-in-roar/how-muslims-lived-in-colombo-many-moons-ago-asiff-hussein/

  - توزیع جغرافیایی: مسلمانان بیشتر در سواحل شرقی و شمال غربی متمرکز هستند. در بخش‌های منار (Mannar) و امپاری (Ampara)، مسلمانان به ترتیب ۴۵٪ و بیشترین اقلیت قومی را تشکیل می‌دهند. آن‌ها همچنین در نواحی تجاری و شهری مانند کلمبو پراکنده‌اند.[۴۹]

  - مذهب و زبان: مسلمانان مور عمدتاً سنی‌مذهب هستند و به زبان تامیل صحبت می‌کنند که با برخی واژه‌های عربی آمیخته است.

۴. بورگرها (Burghers) 

  - جمعیت: حدود ۴۴ هزار نفر (۰.۲٪ از جمعیت)[۵۰]

  - توزیع جغرافیایی: این گروه که از نسل پرتغالی‌ها و هلندی‌های مستعمره‌نشین قرون گذشته هستند، بیشتر در مناطق شهری مانند کلمبو و گاله زندگی می‌کنند. [۵۱]

  - مذهب و زبان: بورگرها به زبان انگلیسی صحبت می‌کنند و از لحاظ مذهبی بیشتر پیروان کلیسای کاتولیک و پروتستان هستند.

۵. مالایی‌ها (Malays) 

  - جمعیت: حدود ۶۲ هزار نفر (۰.۳٪ از جمعیت)[۵۲]

  - توزیع جغرافیایی: مالایی‌ها بیشتر در مناطق شهری و به‌ویژه در کلمبو و غرب کشور زندگی می‌کنند. آن‌ها از نسل مهاجرانی هستند که در دوره استعمار هلندی و بریتانیایی به این جزیره آورده شدند.

  - مذهب و زبان: مالایی‌ها به زبان مالایی صحبت می‌کنند و بیشتر مسلمان سنی هستند.[۵۳]

۶. وادها (Veddas) 

  - جمعیت: کمتر از ۱٪ جمعیت (چند هزار نفر)[۵۴]

  - توزیع جغرافیایی: این گروه بومی که قدیمی‌ترین ساکنان جزیره محسوب می‌شوند، در نواحی جنگلی و کوهستانی شرقی زندگی می‌کنند.[۵۴] 

  - مذهب و زبان: وادها بیشتر به شیوه‌های سنتی شکار و گردآوری غذا زندگی می‌کنند و به زبان وادایی که در حال انقراض است، صحبت می‌کنند.

.توزیع جمعیت بر اساس مناطق جغرافیایی

۱. شبه‌جزیره جفنا 

جفنا ، سریلانکا ، بازیابی از : https://www.tripadvisor.com/Attractions-g304135-Activities-c47-t10-Jaffna_Northern_Province.html

  این منطقه خشک که در شمال کشور قرار دارد، عمدتاً مسکونی توسط تامیل‌های سریلانکایی است و مرکز تاریخی پادشاهی‌های تامیل بوده است. بیش از ۹۵٪ جمعیت این منطقه را تامیل‌ها تشکیل می‌دهند.[۵۵]

۲. مناطق مرکزی و کوهستانی 

  نواحی کوهستانی مرکزی مانند کندی و نورالیا محل تمرکز تامیل‌های هندی است که در مزارع چای مشغول به کار هستند. این مناطق همچنین جایگاه تاریخی حکومت‌های سینهالی بوده و جمعیت زیادی از این قوم در آنجا سکونت دارند.[۵۶]

۳. سواحل شرقی

سواحل شرقی جزیره از نواحی چند قومیتی بوده و محل سکونت مسلمانان، تامیل‌ها و سینهالی‌ها است. شهرهایی مانند باتیکولا و ترینکومالی (Trincomalee) از مناطق مهم مسلمانان و تامیل‌ها در این نواحی هستند.[۵۷]

۴. سواحل جنوبی و غربی 

  نواحی ساحلی جنوب و غرب، از جمله مناطق پرجمعیت و اقتصادی کشور هستند. شهرهایی مانند کلمبو، گاله، و دهیوالا مراکز عمده جمعیتی سینهالی‌ها هستند و اقلیتی از تامیل‌ها و مسلمانان نیز در این مناطق سکونت دارند.[۵۸]

۵. مناطق شمال غربی 

  مناطق ساحلی شمال غرب مانند منار، عمدتاً محل سکونت مسلمانان و تامیل‌ها است. این مناطق در تاریخ معاصر بیشتر به‌عنوان نواحی مهاجرپذیر از شمال هند و جنوب هند شناخته شده‌اند.[۵۹]

الگوهای پراکندگی جمعیت در ۲۰۲۴ نشان‌دهنده تداوم الگوهای تاریخی و فرهنگی این کشور است. هر گروه نژادی و مذهبی در مناطق خاص جغرافیایی با توزیع مشخصی متمرکز شده‌اند که این مسئله تأثیرات عمیقی بر ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این سرزمین دارد.

شهرنشینی و روستا نشینی

در سال ۲۰۲۴، سریلانکا همچنان کشوری با اکثریت جمعیت روستایی است، هرچند که روند شهرنشینی به طور پیوسته‌ای در حال گسترش است،نزدیک به ۷۵ درصد از جمعیت در مناطق روستایی زندگی می‌کنند [۶۰]و بخش عمده‌ای از نیروی کار در کشاورزی مشغول به کار است. این کشور همچنان دارای الگویی از سکونت است که به کشاورزی وابسته است. بااین‌وجود، تغییرات قابل‌توجهی به‌ویژه در نواحی شهری و ساحلی به چشم می‌خورد که بر اثر تحولات اجتماعی و اقتصادی ناشی از جنگ داخلی، رشد جمعیت و تحرک اقتصادی به وجود آمده‌اند.

روستانشینی در سریلانکا (2024)، بازیابی از :https://slguardian.org/sri-lankas-rural-development-success-story-part-2/

.الگوهای اسکان روستایی:

روستاییان سریلانکا در الگوهای مختلفی اسکان یافته‌اند که اغلب تحت‌تأثیر مذهب و کشاورزی قرار دارند. بسیاری از روستاها حول مراکز دینی شکل‌گرفته و فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی پیرامون این نهادها سازماندهی شده‌اند. این الگوها همچنان در مناطق عمدتاً زراعی مانند نواحی مرکزی و شمالی کشور غالب هستند. در این مناطق، مزارع برنج، نیشکر، و نارگیل همچنان از منابع اصلی اقتصادی به شمار می‌روند. زمین‌های کشاورزی، به‌ویژه شالیزارها و باغ‌های نارگیل، به روستاها متصل هستند و کشاورزی کوچک‌مقیاس همچنان بخش عمده‌ای از فعالیت اقتصادی روستاییان را تشکیل می‌دهد.[۶۱]

در دهه‌های اخیر، دولت سریلانکا با توسعه پروژه‌های آبیاری، به‌ویژه در مناطق خشک شمال و شرق، زمینه گسترش زمین‌های زراعی را فراهم کرده و جمعیت زیادی را در این نواحی اسکان داده است. پروژه‌های سدسازی بر روی رودخانه مهاولی که از دهه ۱۹۷۰ آغاز شده، تأثیر قابل‌توجهی در افزایش ظرفیت کشاورزی داشته و مهاجرت داخلی به این مناطق را تشدید کرده است.

.روندهای شهرنشینی:

از سوی دیگر، شهرنشینی در سریلانکا به طور مستمر در حال افزایش است. بر اساس آمار سال ۲۰۲۴، شهرهای کلمبو، دهیوالا، و جفنا از پرجمعیت‌ترین شهرهای کشور هستند. گسترش زیرساخت‌های حمل‌ونقل، مانند جاده‌های اصلی و راه‌آهن ساحلی، به رشد سریع نواحی شهری به‌ویژه در امتداد سواحل منجر شده است. این تحولات به‌ویژه در جوامع ماهیگیری که روستاهای ساحلی آنها در قرن بیستم و پس از استقلال گسترش یافته‌اند، مشاهده می‌شود .[۶۲]

سریلانکا و اتحاد قومی در آینده ( نامی که عکاس برگزیده است) [۴۳]

افزایش جمعیت شهرها همچنین باعث تغییر الگوهای اقتصادی شده است. نواحی شهری در جنوب غربی و شهرهای ساحلی، به‌ویژه در بخش خدمات و گردشگری، به کانون‌های جدید اقتصادی تبدیل شده‌اند. این روند در تقابل با مناطق روستایی قرار دارد که همچنان متکی بر کشاورزی سنتی هستند. هرچند که مناطق روستایی همچنان بیشتر جمعیت را در خود جای‌داده‌اند، فشارهای ناشی از تغییرات اقلیمی و بحران‌های اقتصادی اخیر، مانند کاهش ۲.۳ درصدی رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۳، منجر به کاهش توان اقتصادی کشاورزی شده است.[۶۲]

.چالش‌ها و آینده توسعه:

یکی از چالش‌های اصلی در روند توسعه سریلانکا، تفاوت‌های اقتصادی و اجتماعی میان مناطق شهری و روستایی است. شهرنشینی و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، فرصت‌های اقتصادی جدیدی را به وجود آورده؛ اما درعین‌حال باعث افزایش مهاجرت داخلی به شهرها شده و در برخی مناطق روستایی باعث کاهش جمعیت شده است.

از سوی دیگر، مناطق روستایی به دلیل نبود زیرساخت‌های کافی و تغییرات اقلیمی، مانند خشکسالی‌های مکرر، با مشکلاتی مواجه‌اند. سیاست‌های دولت سریلانکا، به‌ویژه در زمینه توسعه مناطق خشک شمال و شرق، به دنبال تقویت کشاورزی و افزایش ظرفیت تولیدی در این مناطق هستند. بااین‌حال، همچنان نیاز به سیاست‌های جامع‌تری برای کاهش اختلافات میان مناطق شهری و روستایی و تقویت پایداری اقتصادی در سراسر کشور وجود دارد.


جدول شماره 1. درصد جمعیت روستایی و شهری:

درصد جمعیت روستایی 2024 82.3
درصد شهرنشینی 2024 17.9
میزان رشد سالانه شهرنشینی 2024 0/3-
پر جمعیت ­ترین شهرها کلمبو، دهیوالا و ماهارگاما

نیز نگاه کنید به

جغرافیای انسانی اتیوپی، جغرافیای انسانی اردن، جغرافیای انسانی اسپانیا، جغرافیای انسانی افغانستان، جغرافیای انسانی امارات متحده عربی، جغرافیای انسانی اوکراین، جغرافیای انسانی آرژانتین، جغرافیای انسانی بنگلادش، جغرافیای انسانی تاجیکستان، جغرافیای انسانی تایلند، جغرافیای انسانی تونس، جغرافیای انسانی چین، جغرافیای انسانی روسیه،جغرافیای انسانی زیمبابوه، جغرافیای انسانی ژاپن، جغرافیای انسانی ساحل عاج، جغرافیای انسانی سنگال، جغرافیای انسانی سودان، جغرافیای انسانی سوریه، جغرافیای انسانی سیرالئون، جغرافیای انسانی فرانسه، جغرافیای انسانی قزاقستان، جغرافیای انسانی قطر، جغرافیای انسانی کانادا، جغرافیای انسانی کوبا، جغرافیای انسانی گرجستان، جغرافیای انسانی لبنان، جغرافیای انسانی مالی، جغرافیای انسانی مصر.

کتابشناسی

  1. ↑ Nandy, D., & Naha, A. (2023). “Strategic Significance of Sri Lanka in India’s Indian Ocean approach.” Indian Studies Review, 3.
  2. ↑ DFAT COUNTRY INFORMATION REPORT SRI LANKA. (2021).
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Population of Sri Lanka. 2024 demographics: density, ratios, growth rate, clock, rate of men to women. (n.d.). https://www.populationof.net/sri-lanka/[۱]
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Department of Census and Statistics. (n.d.). http://www.statistics.gov.lk/Notice/SLFigures
  5. ↑ Sri Lanka Fertility rate, 1950-2022. (2022). Knoema.[۲] ‌
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ De Silva, W., & De Silva, R. (2023). Sri Lanka Statistical Review Department of Census and Statistics, Sri Lanka Growth and Structural Changes of Sri Lankan Population During Coming Decades with Special Reference to Youth and Elderly. 2. [۳]
  7. ↑ Sri Lanka - Age Dependency Ratio, Young (% Of Working-age Population) - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2023 Historical. (2024). Tradingeconomics.com.[۴] ‌
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ Fund., M. (2024). The Impact of Aging on Growth. IMF Staff Country Reports, 2024(076). [۵] ‌
  9. ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ Healthy Aging in Sri Lanka: Stay Strong, Stay Active (2024 Guide) | Nestle Health Science Sri Lanka. (2024). Nestlehealthscience.lk. [۶]
  10. ↑ Country Profiles | Demographic Changes. (2024). Population-Trends-Asiapacific.org. [۷]
  11. ↑ Sri Lanka Percent of Population Over 65 Yearly Analysis: World Development Indicators | YCharts. (2022). Ycharts.com; YCharts. [۸]
  12. ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ A Gender Equity Report SRI LANKA. (2023). /04/SriLanka-Gender-Report-website.pdf ‌
  13. ↑ Fertility and Nuptiality 1 Ageing PoPulAtion of Sri lAnkA EmErging issuEs, nEEds and policy implications thematic report based on Census of Population and Housing 2012. (n.d.). [۹]
  14. ↑ Sri Lanka - Urban Population - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2022 Historical. (n.d.). Tradingeconomics.com. .[۱۰] ‌
  15. ↑ South Eastern University of Sri Lanka | SEUSL. (n.d.). Www.seu.ac.lk. [۱۱] ‌
  16. ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ ۱۶٫۳ Update, A., & Lanka, S. (2015). AsiAn Development BAnk Country Gender Assessment. [۱۲]
  17. ↑ History of Sri Lanka - Independent Ceylon (1948–71) | Britannica. [۱۳](n.d.). ‌
  18. ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ Budget 2024: Sri Lanka’s road to economic recovery? (n.d.). Orfonline.org.
  19. ↑ Elder Care in Sri Lanka: Are we Prepared for the Future? (n.d.). Www.cepa.lk. [۱۴]/ ‌
  20. ↑ International Journal of Current Science Research and Review. (2024). [۱۵] ‌
  21. ↑ Population by DS division and age, 2022. (n.d.). [۱۶] ‌
  22. ↑ CENTRAL BANK OF SRI LANKA. (n.d.). [۱۷] ‌
  23. ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ Premchand Dommaraju. (2023). Age Gap Between Spouses in South and Southeast Asia. 0192513X2311556–0192513X2311556. [۱۸] ‌
  24. ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ Declining fertility rates put prosperity of future generations at risk. (2024). OECD.[۱۹] ‌
  25. ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ Gao, P., Xie, Y., Song, C., Cheng, C., & Ye, S. (2023). Exploring detailed urban-rural development under intersecting population growth and food production scenarios: Trajectories for China’s most populous agricultural province to 2030. Journal of Geographical Sciences, 33, 222-244.[۲۰]
  26. ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ Sujitha, B. D., Parkavi, M., Gomathi, T., Devi, V., & Kalaivani, V. (2020). Chera, Chola, Pandiya: Using Historical Mining To Identify The Tamil Kingdoms Data Sets Within Larger Social, Political, And Economic Practices Of Early South India.[۲۱]
  27. ↑ Sri Lanka: Full Country Dossier. (2024). https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf ‌
  28. ↑ Ethnic Groups in Sri Lanka | Study.com. (2021). Study.com. https://study.com/academy/lesson/ethnic-groups-in-sri-lanka.html ‌
  29. ↑ ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ Pathirage, J. (2023). Locating the community in a study on immigrant context: The case of Sri Lankan Sinhalese immigrants in Australia. Learning Communities: International Journal of Learning in Social Contexts.
  30. ↑ Subchi, I., Zulkifli, Z., Latifa, R., & Sa'diyah, S. (2022). Religious Moderation in Indonesian Muslims. Religions.[۲۲]
  31. ↑ Prajjval Pratap Singh, Kumar, S., Nagarjuna Pasupuleti, Weerasooriya, P. R., George van Driem, Kamani Hemamala Tennekoon, Rai, N., Gyaneshwer Chaubey, & Ranasinghe, R. (2023). Reconstructing the population history of Sinhalese, the major ethnic group in Śrī Laṅkā. IScience, 26(10),[۲۳]. ‌
  32. ↑ Recent trends of labour migration in Sri Lanka | Daily FT. (n.d.). https://www.ft.lk/columns/Recent-trends-of-labour-migration-in-Sri-Lanka/4-746819
  33. ↑ Navodya, L. M. G. & Department of Social Statistics, University of Kelaniya. (2021). A study on labour migration, remittances and economic growth in Sri Lanka [Conference Proceeding]. In 7th National Research conference on Applied Social Statistics – NRCASS 2021 (pp. 19–22). 7th National Research conference on Applied Social Statistics – NRCASS 2021. http://repository.kln.ac.lk/jspui/bitstream/123456789/26371/1/NRCASS%202021%2004.pdf
  34. ↑ Department of Immigration and Emigration. (n.d.). http://www.immigration.gov.lk/index_e.php
  35. ↑ ۳۵٫۰ ۳۵٫۱ World Bank Open Data. (n.d.-d). World Bank Open Data. https://data.worldbank.org/indicator/SM.POP.NETM?locations=LK
  36. ↑ Moseley, M. (2015). Maternal and Child Health Services.[۲۴]
  37. ↑ Dasgupta, S., & Robinson, E. (2022). Attributing changes in food insecurity to a changing climate. Scientific Reports, 12.[۲۵]
  38. ↑ Brabaharan, S., Veettil, S., Kaiser, J., Rau Raja Rao, V., Wattanayingcharoenchai, R., Maharajan, M., Insin, P., Talungchit, P., Anothaisintawee, T., Thakkinstian, A., & Chaiyakunapruk, N. (2022). Association of Hormonal Contraceptive Use With Adverse Health Outcomes. JAMA Network Open, 5.[۲۶]
  39. ↑ Lin, P. Z., & Meissner, C. (2020). Health vs. Wealth? Public Health Policies and the Economy During Covid-19. NBER Working Paper Series.[۲۷]
  40. ↑ Thematic Country of Origin Information Report: Tamils in Sri Lanka. (2024). https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf ‌
  41. ↑ Perera, E. L. S. J., UNFPA Sri Lanka, Department of Census and Statistics, Sri Lanka, & UNFPA Sri Lanka Strategic Communications & Advocacy Team. (2017). Fertility and Nuptiality 1 Ageing Population of Sri Lanka: Emerging issues, needs and policy implications [Thematic Report]. https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf
  42. ↑ Statista. (2024, July 11). Crude death rate South Asia 2024, by country. https://www.statista.com/statistics/615643/crude-death-rate-in-south-asia-by-country/#:~:text=In%202024%2C%20Sri%20Lanka%20had,per%201%2C000%20of%20the%20population.
  43. ↑ Miao, K., & Wang, Z. (2019). Neighbor-Induction and Population-Dispersion in Differential Evolution Algorithm. IEEE Access, 7, 146358-146378.[۲۸]
  44. ↑ Khattab, N., & Modood, T. (2015). Both Ethnic and Religious: Explaining Employment Penalties Across 14 Ethno-Religious Groups in the United Kingdom. Journal for the Scientific Study of Religion, 54, 501-522.[۲۹]
  45. ↑ Sri Lanka Demographics 2024 (Population, age, sex, Trends) - Worldometer. (n.d.). https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/
  46. ↑ Xu, X., Genovese, P. V., Zhao, Y., Liu, Y., Woldesemayat, E. M., & Zoure, A. N. (2022). Geographical Distribution Characteristics of Ethnic-Minority Villages in Fujian and Their Relationship with Topographic Factors. Sustainability.[۳۰]
  47. ↑ Minority Rights Group. (2024c, April 12). Tamils in Sri Lanka - Minority rights group. https://minorityrights.org/communities/tamils/[۳۱]
  48. ↑ FGM/C Research Initiative. (2024, March 15). - FGM/C Research Initiative. Fgmcri Research Initiative. https://www.fgmcri.org/country/sri-lanka/[۳۲]
  49. ↑ Hicks, J. (2022). The Princess and the Prophet: The Secret History of Magic, Race, and Moorish Muslims in America by Jacob S. Dorman (review). Nova Religio, 26, 120-121.[۳۳]
  50. ↑ Project, J. (n.d.-a). Burgher in Sri Lanka. https://joshuaproject.net/people_groups/16543
  51. ↑ Brewer, E. D. C., & Luckmann, T. (2022). Invisible Religion. The SAGE Encyclopedia of the Sociology of Religion.[۳۴]
  52. ↑ APiCS Online -            Survey chapter: Sri Lankan Malay. (n.d.). https://apics-online.info/surveys/66
  53. ↑ Tanjung, Y., Hardiyansyah, M. R., & Nababan, S. A. (2022). Malay Deli in North Sumatra: History and Today’s Existence. Journal of Education, Society & Multiculturalism, 3, 115-131.[۳۵]
  54. ↑ ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ Jayashantha, P., & Johnson, N. (2016). Oral Health Status of the Veddas—Sri Lankan Indigenous People. Journal of Health Care for the Poor and Underserved, 27, 139-147.[۳۶]
  55. ↑ Surendran, S., Tharsan, A., Sivabalakrishnan, K., Arthiyan, S., Eswaramohan, T., Raveendran, S., & Ramasamy, R. (2023). Wolbachia infection is widespread in brackish and fresh water Aedes albopictus (Diptera: Culicidae) in the coastal Jaffna peninsula of northern Sri Lanka. Journal of Vector Borne Diseases, 60(1), 172-178.[۳۷]
  56. ↑ None. (2012). Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy.[۳۸]
  57. ↑ Bİlge, G., Filiz, H., Yapıcı, S., Tarkan, A., & Vilizzi, L. (2019). A Risk Screening Study on the Potential Invasiveness of Lessepsian fishes in the South-Eastern Coasts of Anatolia. Acta Ichthyologica et Piscatoria.[۳۹]
  58. ↑ Herath, M., Jayathilaka, T.K.G.A., Azamathulla, H., Mandala, V., Rathnayake, N., & Rathnayake, U.S. (2023). Sensitivity Analysis of Parameters Affecting Wetland Water Levels: A Study of Flood Detention Basin, Colombo, Sri Lanka. Sensors (Basel, Switzerland), 23.[۴۰]
  59. ↑ Chandran, C., & Bhattacharya, P. (2023). Tourist's level of awareness and attitude about destination ecotourism development: a case study of Munnar, Kerala, India. Environment, Development and Sustainability.[۴۱]
  60. ↑ BTI 2024 Sri Lanka Country Report. (n.d.). BTI 2024. https://bti-project.org/en/reports/country-report/LKA
  61. ↑ World Bank Group. (2024a). Sri Lanka Development Update 2024. In World Bank. https://www.worldbank.org/en/country/srilanka/publication/sri-lanka-development-update-2024
  62. ↑ ۶۲٫۰ ۶۲٫۱ Williams, N. E., Dhamruwan, M., & Carrico, A. R. (2023). Displacement and degradation: Impediments to agricultural livelihoods among ethnic minority farmers in post-war Sri Lanka. AMBIO, 52(4), 813–825. https://doi.org/10.1007/s13280-022-01819-8

نویسنده: نرگس شکوری

برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=جغرافیای_انسانی_سریلانکا&oldid=63756»