نمایش مبدأ برای مساجد و مراکز تبلیغی – دینی اهل سنت در عربستان

→ مساجد و مراکز تبلیغی – دینی اهل سنت در عربستان
به دلیل زیر، اجازهٔ ویرایش این صفحه ندارید:
عملی که درخواست کرده‌اید منحصر به کاربران این گروه است: کاربران.
می‌توانید مبدأ این صفحه را ببینید و رونوشت بردارید:

اهل سنت عربستان با محوریت جریان وهابی، مساجد و مراکز تبلیغی و دینی متعددی را در اختیار دارند که از آنها برای انجام امورد دینی و ترویج وهابیت استفاده می‌شود و هر یک ارتباط نهادی و اداری خاص خود را دارند. مساجد مکه و مدینه تحت نظارت وزارت امور اسلامی نیستند و مسئولیت آن‌ها بر عهده ریاست کل امور حرمین شریفین است که مستقیماً به پادشاه گزارش می‌دهند. همچنین مساجدی متعددی تحت نظارت وزارت امور اسلامی عربستان قرار دارد. این وزارتخانه مسئولیت مالی و اداری حدود ۷۵,۰۰۰ مسجد اهل سنت را بر عهده دارد که ۱۵,۰۰۰ مورد از آن‌ها مساجد جامع برای برگزاری نماز جمعه هستند.  این وزارتخانه همچنین تقریباً ۷۵,۰۰۰ امام سنی و ۱۵,۰۰۰ خطیب جمعه را برای این مساجد به کار گرفته است<ref name=":1">U.S. Department of State (.gov), SAUDI ARABIA, 2017, Available for https://2009-2017.state.gov/documents/organization/171744.pdf</ref>. دولت تقریباً ۷۰ درصد از مساجد اهل سنت را حمایت مالی می‌کند و وزارت امور اسلامی بر ساخت، نگهداری و استخدام روحانیون آنها نظارت دارد<ref name=":2">United States Department of State, Office of International Religious  Freedom(2019), International Religious Freedom Report for 2019,  SAUDI ARABIA 2019 INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM REPORT,Available for https://www.state.gov/reports/2019-report-on-international-religious-freedom/saudi-arabia</ref>.

==== مساجد اصلی اهل سنت در عربستان ====
مسجدالحرام به عنوان مهمترین مرکز دینی مسلمانان جهان در مکه قرار دارد. همچنین یکی از مساجد اصلی در منا شامل مسجد الخیف است که یکی از آثار میراث اسلامی به شمار می‌رود. این مسجد در دامنه کوه الصبیح، نزدیک جمره عقبه صغری واقع شده است.

مسجد البیعه که به «مسجد جمرات» نیز معروف است، در سال ۷۶۱ میلادی در مشعر منا ساخته شد. این مسجد حدود پانصد متر از جمره عقبه فاصله دارد.

مسجد نمره یکی از آثار میراث اسلامی در دشت عرفات است. این مسجد در غرب عرفات واقع شده و بخشی از آن در وادی عرنه قرار دارد. این مسجد با نام‌های متعددی از جمله الخلیل، ابراهیم، عرنه و عرفات شناخته شده است. زائران طبق تعالیم اسلامی در روز نهم ذی‌الحجه برای اقامه نماز ظهر و عصر در اینجا جمع می‌شوند.

مسجد المشعر الحرام در دشت مزدلفه، تقریباً در میانه راه بین مسجد الخیف در منا و مسجد نمره در عرفات، در دامنه کوهی به نام قُزَح واقع شده است. در ابتدا، مسجد شامل دیواری در سمت غرب بود که جهت قبله را نشان می‌داد. با گذشت زمان، این مسجد در مساحتی حدود هزار متر مربع ساخته شد و چندین بار بازسازی شده است<ref>Saudipedia, Holy Sites, 2025, Available for https://saudipedia.com/en/article/1226/religion/hajj-and-umrah/holy-sites</ref>.

===== مسجدالنبی =====
مسجدُالنّبی یا مسجد نبوی در مدینه، پس از مسجدالحرام دومین مسجد مقدس جهان اسلام است که پیامبر آن را در سال اول هجری، و در آغاز ورود خود به یثرب ساخت و در دوره‌های مختلف توسعه یافته است. مسجدالنبی از مهمترین زیارتگاه‌های مسلمانان است. این مسجد که در آغاز حدود هزار متر مربع بود، پس از توسعه در قرن چهارده شمسی، حدود ۸۲ هزار متر مربع شد و ظرفیت حدود پانصد هزار نمازگزار را دارد<ref>ویکی شیعه، مسجدالنبی، (3 اوت 2025)، قابل  بازیابی از[https://fa.wikishia.net/view/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%DB%8C https://fa.wikishia.net/view/C]</ref>.

===== مساجد مدینه =====
جدای از مسجدالنبی، در مدینه مساجد فراوانى وجود دارد که بسیاری از آنها اهمیت دینی و تاریخی خاص خود را دارند که مسجد قبا یکی از مهمترین آنهاست. منطقه‌ قبا در فاصله‌ شش‌ کیلومترى‌ جنوب‌ مسجدالنبى‌ قرار دارد و از نقاط خوش‌ آب‌ و هواى‌ اطراف‌ مدینه‌ به‌شمار مى‌آید. مسجد شجره که امروزه به نام هاى «شجره»؛ «ذوالحُلَیفه» و «اَبیار على» مشهور است، نیز یکى از مساجد بسیار مهم خارج از مدینه بوده و به عنوان یکى از میقات ها و مساجد احرام از اهمیت بسزایى برخوردار است. از دیگر مساجد مه مدینه منوه عبارتند از:

* مسجد ذوقبلتین؛
* مسجد جمعه؛
* مسجد فضیخ؛
* مسجد فتح؛
* مسجد على؛
* مسجد غمامه؛
* مسجد الاجابه (مباهله)؛
* مسجد فاطمة الزهرا(ع)؛
* مسجد امام على بن ابى طالب(ع)؛
* مسجد سلمان؛
* مسجد معرس؛
* مسجد ثنیة الوداع؛
* مسجد ابوذر؛
* مسجد سقیا و؛
* مسجد و مشربه ام ابراهیم<ref>دانشنامه اسلامی، مدینه، (‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۵)، قابل بازیابی از[https://wiki.ahlolbait.com/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87 https://wiki.ahlolbait.com]</ref>.

==== نهادها و مراکز دینی و تبلیغی اهل سنت عربستان ====
نهادها و دستگاههای مختلفی در عربستان به صورت سنتی عهده‌دار امور دینی و مذهبی بوده‌اند که به صورت انحصاری در دست  مقامات اهل سنت و به خصوص علما و رهبران وهابی بوده است. مهمترین این نهادها و دستگاهها در زیر مورد اشاره قرار می‌گیرند.

هیئت کبار العلماء (شورای علمای ارشد): این شورا در سال 1971 با حکم سلطنتی تاسیس شد و بالاترین قدرت مذهبی را در عربستان در اختیار دارد. شورای علمای ارشد عالی‎ترین هسته صدور فتوا و نظرات فقهی در عربستان است. این شورا متشکل از یک رئیس به عنوان عالی‌ترین مفتی عربستان و بیست عالم دینی است. کمیته دایمی تحقیقات علمی و فتوا، یکی از ارگان‌های فرعی این شورا محسوب می‌شود. اعضای این کمیته به پیشنهاد مفتی کل از میان اعضای شورا و تصویب پادشاه تعیین می‌شوند و وظیفه تحقیق در امور مذهبی و صدور فتوا را بر عهده دارند. اعضای این شورا با فرمان پادشاه برای مدت چهار سال منصوب می‌شوند<ref>رحمانیان، حسین (1394)، عربستان سعودی، تهران: وزارت امور خارجه، اداره نشر، ص 50.</ref>.

سازمان امر به معروف و نهی از منکر: این سازمان که در سال 1940 م تاسیس شد، نهاد مذهبی مهمی به شمار می‌رود و وظایف محافظت از اجرای صحیح آموزه‌های اسلام طبق تعریف وهابیت و تنبیه نقض‌کنندگان این آموزه‌ها را بر عهده دارد. این سازمان دارای سابقه طولانی در عربستان بوده و مسئولیت آن دعوت به رعایت شئون اسلامی و حضور در نمازهای جماعت و جمعه و جلوگیری از فعالیت مراکز غیر شرعی بوده است<ref>رحمانیان، حسین (1394)، عربستان سعودی، تهران: وزارت امور خارجه، اداره نشر، ص 52.</ref>.

وزارت امور اسلامی، دعوت و ارشاد: این وزارتخانه مسئول نظارت بر اوقاف مساجد خیریه، امور مساجد، نمازخانه‌ها و مراکز (اسلامی)، چاپ قرآن کریم، برگزاری مسابقات محلی و بین‌المللی قرآن و سنت، اجرای برنامه‌های تبلیغی، کمک به اقلیت‌ها و جوامع اسلامی و ارائه پشتیبانی به دانشگاه‌ها و مؤسسات اسلامی در خارج از کشور است<ref>موقع حكومی رسمی تابع لحكومه المملكه العربیه السعودیه، وزاره الشؤون الإسلامیه والدعوه والإرشاد، 2025، علی الموقع https://my.gov.sa/ar/agencies/17633</ref>.

علاوه بر موارد مذکور می‌توان به برخی نهادهای تخصصی دینی در عربستان نیز اشاره کرد که از جمله عبارتند از:

* ریاست کل امور مسجدالحرام و مسجدالنبی؛
* هیئت عمومی اوقاف و؛
* دانشگاه‌های اسلامی.
بازگشت به مساجد و مراکز تبلیغی – دینی اهل سنت در عربستان.
برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=مساجد_و_مراکز_تبلیغی_–_دینی_اهل_سنت_در_عربستان»