نمایش مبدأ برای نثر نویسان شامی سوریه

نثر ادبی عربی در شام نمونه‌‌‌‌های متعددی دارد؛ اما به ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندازه گسترش و رواج نداشته ‌‌‌‌‌است؛ اعم از رسائل مصنوع و نامه‌‌‌‌های دیوانی، رسائل عرفانی وشخصی، مقامه نویسی، مواعظ و موضوعات ادبی دیگر که به بعضی از امهات این آثار اشاره ‌‌‌‌‌‌‌می‌شود:

‌‌‌‌‌‌‌ صلاح‌الدین صَفدی (696-763)؛ نواده یکی از امرای مملوکی در دمشق بود. از آثار ایشان می توان به این آثار اشاره کرد:

* در شرح حال نویسی:«الوافی بالوفیات» که بسیار مهم ‌‌‌‌‌است و شهرت دارد،«أعیان العصر وأعوان النَّصر» و«الشُّعور بالعُور» و«نكت الهمیان»، وقد تضمَّن كتابه «كشف الحال فی وصف الخال»؛
* در موضوعات خاص: «تشنیف السَّمع فی انسكاب الدَّمع» و«كشف الحال فی وصف الخال»؛
* «الحُسن الصَّریح فی مئه ملیح» و«رشف الزُّلال فی وصف الهلال» و«دیوان الفصحاء وترجمان البلغاء»؛ 
* در منتخبات: «التَّذكره الصَّفدیَّه»؛
* در لغت: «نفوذ السَّهم فیما وقع للجوهری من الوهم» و«غوامض الصِّحاح» و«تصحیح التَّصحیف وتحریر التَّحریف»؛
* من المُصنَّفات البلاغیَّه: «جِنان الجِناس» و«الكشف والتنبیه على الوصف والتشبیه» و«الهول المُعجِب بالقول بالمُوجب».

‌‌‌‌‌‌‌آز آثار ابن حِجه تقی الدین الحموی (767-837) می توان به موارد زیر اشاره کرد:

* خزانه الادب و غایه الأرب؛
* أز‌‌‌‌هار الأنوار؛
* بلوغ المرام من سیره ابن هشام و الروض الأنُفُ و الاعلام؛
* بلوغ المُراد من الحیوان و النبات و الجماد؛
* کشف اللثام عن وجه التوریه و ال‌‌‌‌‌استخدام؛ 
* السیره الشیخیه؛
* ثمرات الأوراق؛
* تأهیل الغریب؛
* قهوه الانشاء؛
* الثمرات الشهیّه من الفواکه الحمویه و الزوائد المصریه؛
* مجری السوابق؛
* تغرید الصادح.

‌‌‌‌‌‌‌آثار ابی العلاء معریبه شرح زیر است:

* رساله الغفران که سفر خیالی به دنیای پس از مرگ ‌‌‌‌‌است؛
* «فقرات وفترات» (الفصول والغایات)؛
* الأیك والغصون؛
* تاج الحره؛
* عبث الولید؛
* رساله الملائكه؛
* رساله الهناء؛
* معجز أحمد؛
* شرح دیوان الحماسه؛
* ضوء السقط؛
* رساله الصاهل والشاحج.

‌‌‌‌‌‌‌آثار ابن نباته (676-868)به شرح زیر است:

* «سوق الرقیق»؛
* «نسرح العیون فی شرح رساله ابن زیدون»؛
* «تلطیف المزاج فی شعر ابن الحجاج»؛
* «مطلع الفرائد»؛
* «سیر دول الملوك»؛
* «حظیره الانس الى حضره القدس»؛
* «خبزالشعیر»؛
* «فرائدالسلوك فی مصائد الملوك»؛
* «المفاخره بین السیف و القلم»؛
* «خطبه فی تعظیم شهر رجب»؛
* «زهر المنثور»؛
* «سجع المطوق»؛
* «الفاضل من انشاء الفاضل»؛
* «ال[[قطر]] النباتى»؛
* «مراسلات ابن نبات».

‌‌‌‌‌‌‌ عمر بن مُظفّر ابن الوَردی (689 - 749) فقیه شافعی حلبی که مدتی فرماندار منبج حلب بود. آثار وی به شرح زیر است:

* «تتمه المختصر» یا «تاریخ ابن الوردی»؛
* «الشهاب الثاقب» در تصوف؛
* «مقامات ابن الوردی» شبیه مقامات حمیدی و حریری؛
* «الرسائل المهذبه فِی الْمسَائِل الملقبه»؛
* «الْكَلَام على مائَه غُلَام؛ 
* مائَه مَقْطُوع لَطِیفَه»؛
* «الدراری الساریه فِی مائَه جَارِیَه؛ 
* مائَه مَقْطُوع كَذَلِك»<ref>شنی، کریم( 1400). فرهنگ و تاریخ [[سوریه]]. تهران: [https://www.icro.ir سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]( در دست انتشار)</ref>.
== نیز نگاه کنید به ==
[[زبان و ادبیات سوریه]]؛ [[مشاهیر ادبی سوریه]]

== کتابشناسی ==