|
|
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| جغرافیای طبیعی و انسانی [[لبنان|کشور لبنان]] شامل دو بخش [[جغرافیای طبیعی لبنان|جغرافیای طبیعی]] و [[جغرافیای انسانی لبنان|جغرافیای انسانی]] است که در ذیل شرح داده شده است:
| | #تغییر_مسیر [[جغرافیای طبیعی لبنان]] |
| | |
| === [[جغرافیای طبیعی لبنان]] ===
| |
| [[پرونده:طبیعت لبنان.jpg|بندانگشتی|طبیعت لبنان]][[لبنان]] امروز جمهوری کوچکی است در جنوب غربی آسیا و بر ساحل شرقی دریای مدیترانه که از "النهرالکبیر" در شمال تا "راس الناقورة" در جنوب امتداد یافته است. و 10452 کیلومتر مربع مساحت دارد که بیشتر آن را مناطق کوهستانی تشکیل می دهد. [[لبنان]] از شمال و شرق به کشور سوریه، از جنوب به سرزمین فلسطین و از مغرب به دریای مدیترانه محدود است. این کشور در گذشته با عنوان "جبل [[لبنان]]" شناخته می‌شد و در منابع جغرافیای اسلامی از این سرزمین با عباراتی چون "کوهی است مشرف برحمص"<ref>الحموی، ياقوت. (1988). معجم البلدان. ج۵. بیروت: دار بيروت للطباعة والنشر، ص 11.</ref> و یا "کوه [[لبنان]] از صیدا تا طرابلس مشرف بر کرانه دریاست"<ref>مقدسی، ابو عبدالله محمد بن احمد. (1361). احسن التقاسيم في معرفة الاقاليم. ترجمه علینقی منزوی. تهران: [https://mtif.org/organ/47987/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D9%85%D9%88%D9%84%D9%81%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 شرکت تعاونی مولفان و مترجمان ایران]، ص 225.</ref> و نیز "[[لبنان]] کوهی است مشرف بر حمص از سلسله کوه‌هایی که از عرج میان مکه و مدینه آغاز شده و تا شام امتداد می یابد"<ref>ابن خرداذبه. (1371). مسالك و ممالك. ترجمة سعيد خاكرند. تهران: ميراث ملل، ص 101.</ref> سخن رفته است.
| |
| | |
| در این کشور دو رشته کوه از شمال شرقی به سمت جنوب غربی کشیده شده است؛ رشته کوه‌های غربی به موازات مدیترانه امتداد می‌یابد و بلندترین قله آن، قرنة السوداء 3088 متر ارتفاع دارد.<ref>برگرفته از https://www.ministryinfo.gov.lb.</ref> میان این رشته کوه و دریا دشت ساحلی به طول حدود 200 کیلومتر قرار گرفته است.<ref name=":0">قرم، جورج. (2004). [[لبنان معاصر|لبنان المعاصر]]: تاریخ و مجتمع. نقله الى العربية بواسطة الدكتور حسان قبيسي. الطبعة الأولى. بيروت: المكتبة الشرقية، ص 11.</ref> رشته کوه‌های شرق نیز به موازات آن قرار دارد و حدود مرزهای [[لبنان]] با [[سوریه]] را مشخص می‌کند. میان این دو رشته کوه، دشت حاصلخیز بقاع قرار دارد که بیشترین زمین‌های کشاورزی را در خود جای داده است.[[پرونده:جغرافیای- لبنان.jpg|بندانگشتی|جغرافیای- لبنان]]اللیطانی و العاصی دو رودخانه مهم [[لبنان|لبنانند]] که هر دو از دشت بقاع سرچشمه می‌گیرند.<ref name=":0" /> اللیطانی در سرزمین‌های [[لبنان]] جریان دارد و در مناطق جنوبی به دریای مدیترانه می‌ریزد. العاصی اما تا سرزمین سوریه جریان می‌یابد.
| |
| | |
| این دو رودخانه بخش قابل توجهی از نیروی برق این کشور را تامین می‌کنند. دیگر رودخانه‌های [[لبنان]] عبارتند از رودخانه الحاصبانی، الاولی، نهرالکلب، نهرالابراهیم و الزهرانی که همگی به دریای مدیترانه می‌ریزند.<ref>البستاني، الدكتور فؤاد افرام. (1969). [[لبنان]]، مباحث علمية واجتماعية. (الجزء الأول). بیروت: [https://lebanonpostcard.com/product-tag/%D9%85%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9/ منشورات الجامعة اللبنانية]، ص ۶.</ref>
| |
| | |
| [[لبنان]] در میان کشورهای خاورمیانه پس از ترکیه از بالاترین منابع آبی برخوردار است. متوسط ریزش‌های جوی در بیروت 900 میلی‌متر و در بحمدون واقع در مناطق مرتفع کوهستانی حدود 1400 میلی‌متر است.<ref>البستاني، الدكتور فؤاد افرام. (1969). [[لبنان]]، مباحث علمية واجتماعية. (الجزء الأول). بیروت: [https://lebanonpostcard.com/product-tag/%D9%85%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9/ منشورات الجامعة اللبنانية]، ص ۲۱.</ref>
| |
| | |
| خلیج جونیه که بندر جونیه در آن واقع است تنها بندر طبیعی در کنار مدیترانه در فاصله اسکندرون تا غزه است. خلیج کوچک مارجرجس نیز در شرق بیروت و خلیج عکا در شمال قرار دارد.<ref>البستاني، الدكتور فؤاد افرام. (1969). [[لبنان]]، مباحث علمية واجتماعية. (الجزء الأول). بیروت: [https://lebanonpostcard.com/product-tag/%D9%85%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9/ منشورات الجامعة اللبنانية]، ص ۱۸.</ref>
| |
| | |
| آب و هوای معتدل و وفور آب و خاک مرغوب، سبب شده است تا [[لبنان]]، از پوشش گیاهی و جنگل های متنوع برخوردار باشد. مهم‌ترین گیاهان [[لبنان]] عبارتند از: کاج، سرو، صنوبر، توت و زیتون. درختان مرکبات به ویژه پرتقال و لیموترش و انواع میوه همچون موز، سیب، انجیر، زردآلو، انار و انگور نیز در این سرزمین به وفور وجود دارد.<ref>صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ [[لبنان]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی،] ص 23-25.</ref>
| |
| | |
| === [[جغرافیای انسانی لبنان]] ===
| |
| [[پرونده:جمعیت لبنان.jpg|بندانگشتی|جمعیت لبنان]]بر اساس آمارهای تخمینی،[i] جمعیت [[لبنان]] در سال 2007، 3759000 نفر بوده است که از این میزان 1901000 نفر زن و 1858000 مرد بوده‌اند.<ref name=":02">[http://www.cas.gov.lb/ ادارة الاحصاء المركزي] (2012). SIF-2. گزارش‌های [http://www.cas.gov.lb/ اداره مرکزی آمار لبنان]. قابل بازیابی از<nowiki/>http://www.cas.gov.lb/</ref> جمعیت غیرلبنانی‌های مقیم نیز یک تا دو میلیون نفر تخمین زده می‌شود که بین 250000 تا 4000۰0 نفر از آنان فلسطینی هستند<ref>قرم، جورج. (2004). [[لبنان معاصر|لبنان المعاصر]]: تاریخ و مجتمع. نقله الى العربية بواسطة الدكتور حسان قبيسي. الطبعة الأولى. بيروت: [https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%83%D8%AA%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82%D9%8A%D8%A9 المكتبة الشرقية]، ص ۱۲.</ref> و عموما در اردوگاه‌های ویژه پناهندگان سکنی دارند. 89% از مردم [[لبنان]] در شهرها زندگی می‌کنند؛ تراکم جمعیت 431 نفر در کیلومتر مربع و رشد جمعیت آن ۷/1% است.<ref>برگرفته از https://ww.ministryinfo.gov.lb.</ref> استان جبل [[لبنان]] با 1484000 نفر بیشترین و استان نبطیه با 249000 نفر کمترین جمعیت را دارا هستند و استان بیروت هم به لحاظ جمعیتی در مرتبه پنجم قرار دارد. براساس آمار سال2007، متوسط جمعیت یک [[نهاد خانواده لبنان|خانواده]] لبنانی 4 نفر و 25% از کل جمعیت را افراد زیر 15 سال و 10% آن را افراد بالای 65 سال تشکیل داده‌اند.<ref name=":02" /> میزان ثبت شده فوت شدگان در سال 2010 نیز 22926 نفر بوده است.
| |
| | |
| عنصر عرب، نژاد غالب مردم [[لبنان]] است و برخی دیگر، ریشه‌های فینیقی، رومی، ترکی و ایرانی دارند، تعداد اندکی نیز نژاد اروپایی دارند که نیاکان آن‌ها پس از خروج صلیبی‌ها، در [[لبنان]] ماندند. البته امروز پیشینه نژادی در مقایسه با وابستگی‌های طائفه‌ای از اهمیت چندانی برخوردار نیست و به جز دو نژاد ارمنی و کرد،<ref>قرم، جورج. (2004). [[لبنان معاصر|لبنان المعاصر]]: تاریخ و مجتمع. نقله الى العربية بواسطة الدكتور حسان قبيسي. الطبعة الأولى. بيروت: [https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%83%D8%AA%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82%D9%8A%D8%A9 المكتبة الشرقية]، ص 66.</ref> دیگر طوائف، صرفا ماهیتی مذهبی دارند.<ref>صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ [[لبنان]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]، ص 25-26.</ref>
| |
| ==نیز نگاه کنید به==
| |
| [[جغرافیای طبیعی و انسانی کانادا]]؛
| |
| | |
| == پاورقی==
| |
| [i] <small>آخرین سرشماری در [[لبنان]] در سال 1932 و در حالی که این کشور تحت قیمومیت فرانسویان بود انجام شد که نشان می‌داد جمعیت مسیحیان از اکثریت برخوردارند. از آن سال تاکنون به دلیل حساسیت‌های سیاسی سرشماری رسمی صورت نگرفته است و حتی آمارهایی که در حوزه‌های مختلف توسط مرکز آمار این کشور ارائه می‌شود عموماً تخمینی و بیشتر آن‌ها توسط نهادهای بین‌المللی برآورد شده است.</small>
| |
| | |
| == کتابشناسی ==
| |
