دوازده حیوان نمادین در چین: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
مردم [http://wiki.icro.ir/%DA%86%DB%8C%D9%86 چین] باستان(←[http://wiki.icro.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%20%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%20%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%DA%86%DB%8C%D9%86 تاریخ دوران باستان چین]) برای شمارش سال‌­ها، از عنوان امپراطور وقت و روش «گَن­جی» استفاده می‌کردند. روش محاسبه‌­ی سال «گَن­جی» به سال 841 پیش از میلاد بر می‌­گردد که تا به امروز مورد استفاده است. «گَن­جی» از «گَن» و «جی» تشکیل شده است. «گَن» به معنی «ساقه­‌ی آسمان» از ده کاراکتر چینی تشکیل می­‌شود که عبارتند از: «جیا، ای، بینگ، دینگ، وو، جی، گِنگ، شین، رِن و گویی». واژه­‌ی «جی» به معنی «شاخه‌­ی زمین» است و از دوازده کاراکتر تشکیل شده که عبارتند از: «زه، چُو، یین، ماو، چِن، سی،  وو، وی، شِن، یُو، شو و خَی». اگر ده کاراکتر ساقه­‌ی آسمانی را با دوازده شاخه­‌ی زمینی به ترتیب متناسب کنیم، شصت ردیف ترکیبی به دست می­آید، مانند: «جیا زه»، «ای­چُو»، «بینگ ما» و.... این شصت ردیف چرخشی هستند و هر شصت سال را یک «جیازه» می‌­گویند. برای نمونه، سال 2001 میلادی، مطابق با سال «شین­سی» و سال 2002 میلادی، مطابق با سال «رِن وو» به تقویم کشاورزی [http://wiki.icro.ir/%DA%86%DB%8C%D9%86 چین] است؛ پس از شصت سال، دوباره سال 2061، با سا ل«شین­سی» و سال 2062، با «رن وو» مطابقت می­‌کند. از زمان سلسله­‌ی «خَن» (←[http://wiki.icro.ir/%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87%20%DB%8C%20%D8%AE%D9%86 سلسله ی خن]) شرقی (25 ـ220 م)، مردم [http://wiki.icro.ir/%DA%86%DB%8C%D9%86 چین] شروع به استفاده از دوازده حیوان برای تطبیق با دوازده شاخه­‌ی زمینی کردند که این دوازده حیوان عبارتند از «موش، گاو، ببر، خرگوش، اژدها (←[http://wiki.icro.ir/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87%C2%AD%E2%80%8C%DB%8C%20%D8%A7%DA%98%D8%AF%D9%87%D8%A7%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%20%DA%86%DB%8C%D9%86 افسانه­‌ی اژدها در فرهنگ چین])، مار، اسب، گوسفند، میمون، خروس، سگ و خوک». این دوازده حیوان دوازده «شِنگ­شیائو (Shengxiao)» یا دوازده «شو­شیانگ (Shuxiang)» نام دارند. دوازده شاخه­‌ی زمینی با دوازده حیوان به این شکل تطبیق می‌کنند: «زه ـ موش»، «چُو ـگاو»، «یین ـ ببر»، «ماو ـ خرگوش»، «چِن ـ اژدها»، «سی ـ مار»، «وو ـ اسب»، «وی ـ گوسفند»، «شِن ـ میمون»، «یو ـ خروس»، «شو ـ سگ»، «هَی ـ خوک»؛ یعنی سال «زه» سال موش است، سال «چُو» سال گاو و سال «یین» سال ببر است... از این رو، هر کس که به دنیا می­‌آمد یک حیوان به عنوان سمبل سال تولد او محسوب می­‌شد. لذا، کسی­ که در سال «زه» به دنیا می‌­آید، به موش تعلق دارد و اگر در سال «چُو» به دنیا بیاید، به گاو تعلق دارد و اگر در سال «یین» به دنیا بیاید، به ببر تعلق می­گیرد. (idb: 31-35)
مردم [http://wiki.icro.ir/%DA%86%DB%8C%D9%86 چین] باستان(←[http://wiki.icro.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%20%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%20%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%DA%86%DB%8C%D9%86 تاریخ دوران باستان چین]) برای شمارش سال‌­ها، از عنوان امپراطور وقت و روش «گَن­جی» استفاده می‌کردند. روش محاسبه‌­ی سال «گَن­جی» به سال 841 پیش از میلاد بر می‌­گردد که تا به امروز مورد استفاده است. «گَن­جی» از «گَن» و «جی» تشکیل شده است. «گَن» به معنی «ساقه­‌ی آسمان» از ده کاراکتر چینی تشکیل می­‌شود که عبارتند از: «جیا، ای، بینگ، دینگ، وو، جی، گِنگ، شین، رِن و گویی». واژه­‌ی «جی» به معنی «شاخه‌­ی زمین» است و از دوازده کاراکتر تشکیل شده که عبارتند از: «زه، چُو، یین، ماو، چِن، سی،  وو، وی، شِن، یُو، شو و خَی». اگر ده کاراکتر ساقه­‌ی آسمانی را با دوازده شاخه­‌ی زمینی به ترتیب متناسب کنیم، شصت ردیف ترکیبی به دست می­آید، مانند: «جیا زه»، «ای­چُو»، «بینگ ما» و.... این شصت ردیف چرخشی هستند و هر شصت سال را یک «جیازه» می‌­گویند. برای نمونه، سال 2001 میلادی، مطابق با سال «شین­سی» و سال 2002 میلادی، مطابق با سال «رِن وو» به تقویم کشاورزی [http://wiki.icro.ir/%DA%86%DB%8C%D9%86 چین] است؛ پس از شصت سال، دوباره سال 2061، با سا ل«شین­سی» و سال 2062، با «رن وو» مطابقت می­‌کند. از زمان سلسله­‌ی «خَن» (←[http://wiki.icro.ir/%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87%20%DB%8C%20%D8%AE%D9%86 سلسله ی خن]) شرقی (25 ـ220 م)، مردم [http://wiki.icro.ir/%DA%86%DB%8C%D9%86 چین] شروع به استفاده از دوازده حیوان برای تطبیق با دوازده شاخه­‌ی زمینی کردند که این دوازده حیوان عبارتند از «موش، گاو، ببر، خرگوش، اژدها (←[http://wiki.icro.ir/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87%C2%AD%E2%80%8C%DB%8C%20%D8%A7%DA%98%D8%AF%D9%87%D8%A7%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%20%DA%86%DB%8C%D9%86 افسانه­‌ی اژدها در فرهنگ چین])، مار، اسب، گوسفند، میمون، خروس، سگ و خوک». این دوازده حیوان دوازده «شِنگ­شیائو (Shengxiao)» یا دوازده «شو­شیانگ (Shuxiang)» نام دارند. دوازده شاخه­‌ی زمینی با دوازده حیوان به این شکل تطبیق می‌کنند: «زه ـ موش»، «چُو ـگاو»، «یین ـ ببر»، «ماو ـ خرگوش»، «چِن ـ اژدها»، «سی ـ مار»، «وو ـ اسب»، «وی ـ گوسفند»، «شِن ـ میمون»، «یو ـ خروس»، «شو ـ سگ»، «هَی ـ خوک»؛ یعنی سال «زه» سال موش است، سال «چُو» سال گاو و سال «یین» سال ببر است... از این رو، هر کس که به دنیا می­‌آمد یک حیوان به عنوان سمبل سال تولد او محسوب می­‌شد. لذا، کسی­ که در سال «زه» به دنیا می‌­آید، به موش تعلق دارد و اگر در سال «چُو» به دنیا بیاید، به گاو تعلق دارد و اگر در سال «یین» به دنیا بیاید، به ببر تعلق می­گیرد. (idb: 31-35)


امروزه، مردم [http://wiki.icro.ir/%DA%86%DB%8C%D9%86 چین] برای شمارش سال­‌ها و محاسبه‌­­ی سن افراد، از تقویم میلادی و «شو­شیانگ­» (سال حیوان) استفاده می­‌کنند و از روی حیوانِ سال تولد هر کس می­‌توان سن و سال تولد او را محاسبه کرد<ref name=":0">China Encyclopedia (2008). China Encyclopedia Compilation Group. China International Press 524-525</ref>.<ref>سابقی، علی محمد (1392). جامع فرهنگ و ملل [[چین]]. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد--- ص---</ref>
امروزه، مردم [http://wiki.icro.ir/%DA%86%DB%8C%D9%86 چین] برای شمارش سال­‌ها و محاسبه‌­­ی سن افراد، از تقویم میلادی و «شو­شیانگ­» (سال حیوان) استفاده می­‌کنند و از روی حیوانِ سال تولد هر کس می­‌توان سن و سال تولد او را محاسبه کرد<ref name=":0">China Encyclopedia (2008). China Encyclopedia Compilation Group. China International Press 524-525</ref>.<ref>سابقی، علی محمد (1392). جامع فرهنگ و ملل [[چین]]. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم ص 919-921</ref>


نیز نگاه کنید به [http://wiki.icro.ir/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%20%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%20%D8%AF%D8%B1%20%DA%86%DB%8C%D9%86 فرهنگ عمومی در چین]؛ [[آداب و رسوم عامیانه‌­ی مردم چین]]؛ [http://wiki.icro.ir/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87%C2%AD%E2%80%8C%DB%8C%20%D8%A7%DA%98%D8%AF%D9%87%D8%A7%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%20%DA%86%DB%8C%D9%86 افسانه­‌ی اژدها در فرهنگ چین]؛ [http://wiki.icro.ir/%D8%AC%D8%B4%D9%86%20%D9%82%D8%A7%DB%8C%D9%82%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D8%A7%DA%98%D8%AF%D9%87%D8%A7%20%D8%AF%D8%B1%20%DA%86%DB%8C%D9%86 جشن قایقرانی اژدها در چین]
نیز نگاه کنید به [http://wiki.icro.ir/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%20%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%20%D8%AF%D8%B1%20%DA%86%DB%8C%D9%86 فرهنگ عمومی در چین]؛ [[آداب و رسوم عامیانه‌­ی مردم چین]]؛ [http://wiki.icro.ir/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87%C2%AD%E2%80%8C%DB%8C%20%D8%A7%DA%98%D8%AF%D9%87%D8%A7%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%20%DA%86%DB%8C%D9%86 افسانه­‌ی اژدها در فرهنگ چین]؛ [http://wiki.icro.ir/%D8%AC%D8%B4%D9%86%20%D9%82%D8%A7%DB%8C%D9%82%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D8%A7%DA%98%D8%AF%D9%87%D8%A7%20%D8%AF%D8%B1%20%DA%86%DB%8C%D9%86 جشن قایقرانی اژدها در چین]


== کتابشناسی ==
== کتابشناسی ==

نسخهٔ ‏۲۳ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۴۰

حیوانات نمادین چین

مردم چین یک رسم سنتی دارند ، وقتی بچه‌­ای به دنیا می‌­آید، از یک حیوان به عنوان نماد برای او استفاده می­‌کنند. این سنت را «شو شیانگ» یا  «شِنگ شیائو» می­‌گویند و از روش سنتی خاصی برای احتساب سن و شمارش سال­‌ها استفاده می­‌شود.

مردم چین باستان(←تاریخ دوران باستان چین) برای شمارش سال‌­ها، از عنوان امپراطور وقت و روش «گَن­جی» استفاده می‌کردند. روش محاسبه‌­ی سال «گَن­جی» به سال 841 پیش از میلاد بر می‌­گردد که تا به امروز مورد استفاده است. «گَن­جی» از «گَن» و «جی» تشکیل شده است. «گَن» به معنی «ساقه­‌ی آسمان» از ده کاراکتر چینی تشکیل می­‌شود که عبارتند از: «جیا، ای، بینگ، دینگ، وو، جی، گِنگ، شین، رِن و گویی». واژه­‌ی «جی» به معنی «شاخه‌­ی زمین» است و از دوازده کاراکتر تشکیل شده که عبارتند از: «زه، چُو، یین، ماو، چِن، سی،  وو، وی، شِن، یُو، شو و خَی». اگر ده کاراکتر ساقه­‌ی آسمانی را با دوازده شاخه­‌ی زمینی به ترتیب متناسب کنیم، شصت ردیف ترکیبی به دست می­آید، مانند: «جیا زه»، «ای­چُو»، «بینگ ما» و.... این شصت ردیف چرخشی هستند و هر شصت سال را یک «جیازه» می‌­گویند. برای نمونه، سال 2001 میلادی، مطابق با سال «شین­سی» و سال 2002 میلادی، مطابق با سال «رِن وو» به تقویم کشاورزی چین است؛ پس از شصت سال، دوباره سال 2061، با سا ل«شین­سی» و سال 2062، با «رن وو» مطابقت می­‌کند. از زمان سلسله­‌ی «خَن» (←سلسله ی خن) شرقی (25 ـ220 م)، مردم چین شروع به استفاده از دوازده حیوان برای تطبیق با دوازده شاخه­‌ی زمینی کردند که این دوازده حیوان عبارتند از «موش، گاو، ببر، خرگوش، اژدها (←افسانه­‌ی اژدها در فرهنگ چین)، مار، اسب، گوسفند، میمون، خروس، سگ و خوک». این دوازده حیوان دوازده «شِنگ­شیائو (Shengxiao)» یا دوازده «شو­شیانگ (Shuxiang)» نام دارند. دوازده شاخه­‌ی زمینی با دوازده حیوان به این شکل تطبیق می‌کنند: «زه ـ موش»، «چُو ـگاو»، «یین ـ ببر»، «ماو ـ خرگوش»، «چِن ـ اژدها»، «سی ـ مار»، «وو ـ اسب»، «وی ـ گوسفند»، «شِن ـ میمون»، «یو ـ خروس»، «شو ـ سگ»، «هَی ـ خوک»؛ یعنی سال «زه» سال موش است، سال «چُو» سال گاو و سال «یین» سال ببر است... از این رو، هر کس که به دنیا می­‌آمد یک حیوان به عنوان سمبل سال تولد او محسوب می­‌شد. لذا، کسی­ که در سال «زه» به دنیا می‌­آید، به موش تعلق دارد و اگر در سال «چُو» به دنیا بیاید، به گاو تعلق دارد و اگر در سال «یین» به دنیا بیاید، به ببر تعلق می­گیرد. (idb: 31-35)

امروزه، مردم چین برای شمارش سال­‌ها و محاسبه‌­­ی سن افراد، از تقویم میلادی و «شو­شیانگ­» (سال حیوان) استفاده می­‌کنند و از روی حیوانِ سال تولد هر کس می­‌توان سن و سال تولد او را محاسبه کرد[۱].[۲]

نیز نگاه کنید به فرهنگ عمومی در چین؛ آداب و رسوم عامیانه‌­ی مردم چین؛ افسانه­‌ی اژدها در فرهنگ چین؛ جشن قایقرانی اژدها در چین

کتابشناسی

  1. China Encyclopedia (2008). China Encyclopedia Compilation Group. China International Press 524-525
  2. سابقی، علی محمد (1392). جامع فرهنگ و ملل چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم ص 919-921