پرش به محتوا

شهرنشینی و روستانشینی در یمن: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
Hamidian (بحث | مشارکت‌ها)
صفحه‌ای تازه حاوی «توزیع جمعیت یمن میان مناطق شهری و روستایی تفاوت‌های قابل‌توجهی در سطح دسترسی به امکانات، نوع فعالیت‌های اقتصادی و میزان توسعه زیرساختی ایجاد کرده است. index.php?title=پرونده:Pic_5.png|پیوند=https://dmelal.ir/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Pic_5.png|بندانگشتی|شهرنشینی در ی...» ایجاد کرد
(بدون تفاوت)

نسخهٔ ‏۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۵۱

توزیع جمعیت یمن میان مناطق شهری و روستایی تفاوت‌های قابل‌توجهی در سطح دسترسی به امکانات، نوع فعالیت‌های اقتصادی و میزان توسعه زیرساختی ایجاد کرده است. پیوند=https://dmelal.ir/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Pic_5.png|بندانگشتی|شهرنشینی در یمن، قابل بازیابی از https://i.redd.it/phuua6pdbpz31.jpg

شهرنشینی

  • حدود ۳۷.۸٪ از جمعیت در شهرهای اصلی زندگی می‌کنند که مهم‌ترین آن‌ها صنعا، عدن و حدیده هستند[۱].
  • صنعا، پایتخت یمن، با تراکم جمعیتی بیش از ۲۰,۰۰۰ نفر در هر کیلومترمربع، یکی از پرتراکم‌ترین شهرهای منطقه محسوب می‌شود[۲]
  • شهرهای ساحلی مانند عدن و حدیده به دلیل موقعیت بندری، دسترسی به تجارت دریایی و توسعه اقتصادی، جمعیت قابل‌توجهی دارند[۳].
  • ویژگی‌های مناطق شهری شامل دسترسی بهتر به خدمات اداری، آموزشی، بهداشتی و فرصت‌های شغلی گسترده است[۴].

روستانشینی

  • تقریباً ۶۲.۲٪ از جمعیت در نواحی روستایی ساکن هستند که بیشتر آن‌ها در مناطق حاصلخیز غربی و جنوبی پراکنده‌اند[۵].
  • اقتصاد مناطق روستایی عمدتاً بر کشاورزی معیشتی، دامداری و صنایع‌دستی استوار است که باتوجه‌به نبود فرصت‌های صنعتی، سهم مهمی در تأمین معیشت خانوارها ایفا می‌کند.
  • دسترسی به زیرساخت‌هایپیشرفته در روستاها محدود است و بسیاری از مناطق با مشکلاتی مانند کمبود مراکز درمانی، مدارس مجهز و شبکه حمل‌ونقل کارآمد مواجه هستند[۶].

این تفاوت‌ها نشان‌دهنده شکاف اقتصادی و اجتماعی میان مناطق شهری و روستایی یمن است. سرمایه‌گذاری در توسعه مناطق روستایی، بهبود زیرساخت‌ها و افزایش فرصت‌های اقتصادی می‌تواند به کاهش نابرابری‌ها و افزایش کیفیت زندگی در سراسر کشور کمک کند.

مهاجرت

مهاجرت یکی از عناصر مهم در جغرافیای انسانی یمن است که به دلایل مختلفی از جمله بحران‌های سیاسی، اقتصادی، و زیست‌محیطی رخ می‌دهد. مهاجرت در یمن به دو شکل داخلی و خارجی اتفاق می‌افتد که هر یک تأثیرات متفاوتی بر ساختار جمعیتی کشور دارند.

مهاجرت داخلی

  • به دلیل درگیری‌های نظامی و بحران‌های انسانی، بسیاری از خانواده‌ها از مناطق درگیر جنگ مانندحدیده، تعز و مارب به سمت شهرهای امن‌تر مانند صنعا و اب مهاجرت کرده‌اند[۷].
  • این جابه‌جایی‌ها منجر به افزایش ناگهانی تراکم جمعیت در شهرهای میزبان و فشار مضاعف بر زیرساخت‌های خدماتی و اقتصادی شده است.
  • بیش از ۴ میلیون نفر از سال ۲۰۱۵ به‌عنوان آواره داخلی شناخته شده‌اند که در شرایط سخت زندگی می‌کنند و نیازمند کمک‌های بشردوستانه هستند[۸].

مهاجرت خارجی

  • یمن یکی از کشورهایی است که میزان بالایی از مهاجرت نیروی کار دارد. بیش از ۱.۵ میلیون یمنی در کشورهای عربستان سعودی، امارات، و دیگر کشورهای حوزه خلیج‌فارس مشغول به کار هستند.
  • پناهندگی: بحران‌های سیاسی و جنگ داخلی باعث شده است که بیش از ۳۰۰ هزار نفر به کشورهای جیبوتی، عمان، سومالی و سایر کشورهای منطقه پناهنده شوند[۹].
  • مهاجرت خارجی علاوه بر تغییرات جمعیتی، تأثیر اقتصادی قابل‌توجهی دارد، زیرا کارگران مهاجر بخش مهمی از درآمد خانواده‌های یمنی را از طریق ارسال پول تأمین می‌کنند[۱۰].

مهاجرت داخلی و خارجی علاوه بر جابه‌جایی‌های جمعیتی، تأثیر مستقیمی بر اقتصاد، بافت فرهنگی و ساختار اجتماعی یمن دارد. برنامه‌ریزی در حوزه مدیریت مهاجرت، حمایت از آوارگان داخلی و ایجاد فرصت‌های اقتصادی در داخل کشور می‌تواند به کاهش وابستگی به مهاجرت خارجی و بهبود کیفیت زندگی مهاجران داخلی کمک کند[۱۱].

جغرافیای انسانی یمن بازتاب‌دهندة تعامل پیچیدة میان عوامل طبیعی، جمعیتی و اجتماعی است که بر توزیع فضایی، رشد جمعیت و روندهای مهاجرت تأثیر می‌گذارند. ساختار جوان جمعیت، همراه با تغییرات اقتصادی و زیست‌محیطی، فرصت‌ها و چالش‌هایی را برای توسعة پایدار کشور به وجود آورده است. در سال‌های آینده، مدیریت منابع، بهبود زیرساخت‌ها و سیاست‌های جامع در زمینة مهاجرت و شهرنشینی، نقشی کلیدی در تعیین مسیر پیشرفت یمن ایفا خواهد کرد.

  1. FSAC. (2025). JIAF 2.0: Module 1 - FSAC. Food Security Cluster. Retrieved from https://www.fscluster.org/sites/default/files/2024-10/JIAF%202.0.%20Module%201_FSAC_2025.pdf
  2. Sanaa, Yemen Population 2024. (2024). Worldpopulationreview.com, Retrieved from https://worldpopulationreview.com/cities/yemen/sanaa
  3. Al-Hudaydah, Yemen Metro Area Population 1950-2024. (2024). Macrotrends.net, Retrieved from https://www.macrotrends.net/global-metrics/cities/23238/al-hudaydah/population
  4. Habitat III National Report. (2025). Yemen’s urban and rural development trends. United Nations Sustainable Development. Retrieved from https://habitat3.org/the-new-urban-agenda/preparatory-process/national-participation/yemen/
  5. UN-Habitat. (2025). Urbanization in Yemen: Building inclusive & sustainable cities. United Nations Human Settlements Programme (UN-Habitat). Retrieved from https://unhabitat.org/yemen
  6. World Bank. (2025). Urban population (% of total population) - Yemen. World Bank Open Data. Retrieved from https://data.worldbank.org/indicator/SP.URB.TOTL.ZS?locations=YE
  7. July -2024 SIEGE OF TAIZ SIEGE OF TAIZ. (n.d.). Retrieved from https://www.mopic-taiz.com/wp-content/uploads/2024/08/Siege-of-Taiz-A-Humanitarian-Crisis.pdf
  8. Yemen crisis: Facts, needs & how to help. (n.d.), Retrieved from  https://www.medair.org/countries/yemen
  9. Youssef, J., Albinyana, R., Tumen, S., Fallah, B., Louis, M., & Makdisi, S. (n.d.). REPATRIATION OF REFUGEES FROM ARAB CONFLICTS: Conditions, Costs and Scenarios for Reconstruction FEMISE Euromed Report 2019 Ibrahim Elbadawi. Retrieved from https://www.femise.org/wp-content/uploads/2019/09/FEMISE_EuroMed4-FINAL-small-upd.pdf
  10. Human, E.-M. (2020). Saudi Arabia’s increasing fees on foreign residents causing humanitarian crisis among Yemenis. Euro-Med Human Rights Monitor, Retrieved from https://euromedmonitor.org/index.php/en/article/3642/Saudi-Arabia%E2%80%99s-increasing-fees-on-foreign-residents-causing-humanitarian-crisis-among-Yemenis
  11. Yemen - Annual Migration Report (2023), Displacement Tracking Matrix. Iom.int, Retrieved from https://dtm.iom.int/es/node/42166