کرسی های ایران شناسی روسیه در دانشگاه ها

کرسی «فرهنگ و فلسفه ایران» که در انستیتوی فلسفه آکادمی علوم روسیه در سال 1997 تشکیل شده و دارای کتابخانه و اتاق کامپیوتر نیز می باشد، از جمله مراکزی است که در برپایی فعالیت‌های این انجمن سهم دارد. فعالیت‌ بخش‌های «زبان و ادبیات ایران» در دانشگاه‌های دولتی «علوم انسانی»، «روابط بین المللی» و  «نظامی» مسکو نیز در اجرای برنامه‌های این انجمن قابل تقدیر است. از جمله اعضای فعال این انجمن می‌توان به فعالیت کارشناسان انستیتوی زبان‌شناسی (بخش زبان‌های ایرانی) آکادمی علوم اشاره کرد. پروفسور «ولادیمیر ایوانف» رئیس شعبه ایران‌شناسی و زبان فارسی انستیتو آسیا و آفریقای دانشگاه دولتی مسکو چند سالی است که ریاست این انجمن را بر عهده دارد. تاکنون از وی کتاب‌های متعددی در زمینه‌های مختلف به چاپ رسیده است. آخرین کتاب وی، کتاب آموزش زبان فارسی برای روس زبانان می باشد که در این پایگاه نیز در بخش انتشارات معرفی شده است(پانفیـلوا، 1386: 19-20).

کرسی ایران‌شناسی در موسسه زبان‌های شرقی: در زمان تأسیس انستیتوی زبان‌های شرقی در سال 1956 ( که بعداً به نام انستیتوی آسیا و آفریقا خوانده شد.) پروفسور «ویرا راستارگویوا» به عنوان رئیس کرسی زبان فارسی فعالیت می کرد. از سال 1960 اجرای وظایف رئیس کرسی را پروفسور «پیسیکوف» عهده دار بود. بعداً این کار به پروفسور «لیبدف» واگذار گردید و امروز پروفسور «ولادیمیر ایوانف» این سمت را داراست. در کرسی ایران‌شناسی در سال‌های مختلف ، دانشمندان سرشناس از قبیل: آووچینیکف ( زبان‌شناس ) ، نیکیتا ولیفکووسکایا ( ادبیات‌شناس ) ، شارووا ( زبان‌شناس ) و پروفسور لیبدوف ( افغان‌شناس ) به تدریس و پژوهش مشغول بودند. در این کرسی زبان‌های فارسی ، دری افغانستان ، پشتو ( از سال 1969 ) ، کردی و تاجیکی ( از سال 1960 ) تدریس می شود(نکوفر، 1386:52).

کرسی زبان‌های شرقی دانشکده زبان‌شناسی: در شعبه‌ی زبان‌های شرقی متخصصین در 6 زبان ( عربی ، هندی ، فارسی ، دری ، ژاپنی ، ترکی و کره ای ) تربیت می شوند و به دانشجویان گروه فارسی ، علاوه بر زبان فارسی ، زبان های عربی ، فرانسه و یونانی باستانی و زبان ایران باستان ( اوستا و پهلوی ) نیز آموزش داده می شود. تحصیل در دانشکده تمام وقت بوده و روزانه 6 درس که هر کدام به مدت 45 دقیقه به طول می انجامد، به دانشجویان ارائه داده می شود. بخش ایران‌شناسی کرسی زبان‌های شرقی، استادان رسمی ندارد. استادان این بخش از دانشگاه‌ها و پژوهشگاه های دیگر به کار دعوت می شوند.

کرسی زبان‌شناسی و ادبیات ایران دانشکده خاورشناسی دانشگاه سن پترزبورگ. سن پترزبورگ بزرگ‌ترین مرکز تاریخی خاورشناسی روسیه به شمار می رود. تدریس زبان‌های شرقی در روسیه از سال 1804 آغاز شد. شعبه‌ی مربوط به تدریس زبان عربی و فارسی در دانشگاه سن پترزبورگ اولین بار در سال 1818 افتتاح شد. با تأسیس دانشکده خاورشناسی در سال 1855 کلاس‌های جدید تحت عنوان پشتو ، ادبیات فارسی ، زبان اوستا و فارسی باستان گشایش یافتند. بخش ادبیات ایران در سال 1916 تأسیس گردید. طی 40 سال ( از سال 1876 تا سال 1916 ) ، آکادمیسین زالیمان ، ایران‌شناس معروف زبان پهلوی ، اوستا و «مبانی زبان‌های ایرانی» را در این دانشکده تدریس می کرد. از سال 1886 پروفسور ژوکوفسکی ـ بزرگ ترین متخصص رشته‌ی اسلام در ایران ، دانشمند زبان فارسی معاصر ، ادبیات و فولکور گویش‌های فارسی به عنوان استاد فعالیت داشت. پروفسور فریمان ـ عضو وابسته آکادمی و پیش آهنگ سرشناس ، ایران‌شناس روسیه ، سازمان دهنده و اولین رئیس کرسی از سال های 1917 الی 1941 و بعداً از سال های 1944 الی 1950 و از سال 1950 الی سال 1981 ایران‌شناس معروف پروفسور بولدریف و از سال 1981 تا 1991 آکادمیسین بوگولیوبدوف به عنوان رئیس کرسی ایفای وظیفه نموده اند.

نیز نگاه کنید به

• نظام آموزش، تحقیقات و فناوری روسیه
• مراكز مطالعات ایران شناسی روسیه
• ایران شناسی در روسیه