تاریخ و تمدن چین

مردم سرزمين چین را بايد جزو ملت­هايي به شمار آورد كه از آغاز دوره­ی احساس نياز  انسان به انتقال ايده و انديشه­ی خود به ديگران از طرق مختلف، به فكر كشف راه­هايي پرداخت كه بتواند از طريق ثبت انديشه­ها، خود راجاودان سازد. گفته مي­شود كه كتابت درچین،2000سال پس از كشف و مورد استفاده قرار گرفتن علايم نوشتاري در بين­النهرين آغاز شده است، يعني حدود3000 سال پيش، مكتوب­هاي اوليه­ی چینی تحت عنوان جیاگو­وِن[1]كه در واقع حروف تصويري هستند و بر روي كاسه­ی لاك پشت­ها حكاكي شده اند، متعلق به دوران سلسله­ی شانگ است كه در قرن­هاي 16 تا11پیش از ميلاد حكم­فرمايي مي­كرده­اند. ولي چنان­چه كشفيات اخيري كه از منطقه­اي به­نام جیاخو[2]به دست آمده است ازسوي دانشمندان مورد تاييد قرار گيرد. تاريخ كتابت و استفاده از علايم نوشتاري انسان­هاي اوليه درسرزمین چین به8600 سال قبل برخواهد گشت كه در آن­صورت قدمت نوشته­هاي كشف شده از جیاخو 3000سال بيشتر از آثار منطقه­ی بين­النهرين خواهد بود. اگرچه كشفيات منطقه­ی جیاخو هنوز مورد توافق اكثرباستانشاسان قرار نگرفته و موجب مباحثات داغي بين انديشمندان گرديده است، ولي اين اختلافات و مباحثات چيزي از اهميت و ارزش مكتوبات تاريخي به اثبات رسيده­ی تاريخ باستان چین نمي­كاهد و بلكه تأكيدي بر جدي بودن اين ايده است كه فرهنگ تاریخ نویسی درچین، يكي از قديمي ترين پديده­هاي جهان بوده و مردم اين سرزمين جزو نخستین انسان­هايي بوده­اند كه از علايم نوشتاري براي ثبت وانتقال پيام تاریخی خود استفاده كرده­اند. بنابراین، تاریخ نگاری در سرزمین چین از دوران باستان آغاز شده و تا امروز رشته­ی آن هنوز قطع نشده است. در این کشور نه تنها هر دولت مرکزی و محلی تاریخ خاص خود را داشته، بلکه هر استان، شهرستان، شهر، بخش، حتی خانواده­های بزرگ نیز دارای تاریخچه­ی مربوط به خود هستند. افزون براین، تاریخ دودمان مرکزی نیز معمولا به بخش­های مختلف تقسیم می­شده است: یعنی بخش­های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، فعالیت­های مذهبی، و خدمات اشخاص برجسته و غیره. تاریخ نگاران و اساتید رشته­ی تاریخ براین باورند که هیچ ملتی را نمی­توان یافت که به گستردگی تاریخ نویسان چینی، گذشته­ی تاریخی خود را با جزییات به ثبت رسانده باشند. (سابقی ، 1384)

---

[1]- Jiagu Wen.

[2]- Jiahu.