جایگاه پخت و پز در فرهنگ سنتی چین

در فرهنگ سنتی چین، پخت و پز هنری فاخر دانسته شده و در آن هماهنگی میان رنگ، عطر، مزه و ظاهر غذا به­عنوان یک کار هنری تلقی شده و طرح ها و نقش­های هنری، تجسمی، موسیقی و رقص، حتی شعر و شاعری هم در درست کردن غذا دخیل دانسته شده­اند. این هنر فاخر، براساس تنوع قومیت­ها، مناطق جغرافیایی، تنوع محصولات کشاورزی و محصولات دریایی موجود در این کشور، متنوع و متفاوت است. تنوع موجود در لیست غذایی سفره­ی امپراتوران و افراد متمول، و ذائقه­ی متنوع و اشتهای سیری ناپذیر چینی­ها در طول تاریخ، موجب گستردگی، پیچیدگی، و متنوع شدن هرچه بیشتر فهرست غذاهای چینی شده است. معروف است که هر آشپزی در هر آشپزخانه­ی چینی(اعم از آشپزخانه­ی رسمی دربار تا آشپزخانه­ی هر رستوران و محل غذاخوری) باید یک غذای ویژه داشته باشد که در هیچ آشپزخانه­ی دیگری یافت نشود، در غیر این­صورت، آن آشپز اصالت، مهارت، هنرمندی و استادی خود را از دست می­دهد و مهارت یک آشپز تنها در کیفیت غذایش نیست، بلکه به تنوع، نو­آوری و خلاقیت آن هم بستگی دارد. برای چینی­ها هم غذا صرفا موادی برای پر کردن شکم نیست، بلکه برآورده ساختن حس زیبایی شناختی، لذت­جویی روحی و شناخت دقیق از محتوای غذا نیز هست. لذا، یک میزبان افزون بر ضرورت تهیه­ی غذاهای لذیذ و متنوع، بایستی بتواند خواص، ترکیبات، و شیوه­ی پخت وپز آن را هم برای میهمان تشریح کند تا میهمان با لذت بیشتر غذا را میل کند.

از مطالب گذشته، می­توان فهمید که فرهنگ و تنوع غذایی به عنوان بخشی از فرهنگ سنتی چین، دارای دو ویژگی است: نخست، این تنوع حاصل توسعه­ی کشاورزی و برای تهیه­ی انواع غذاهای مقوی مورد نیاز انسان و تضمین سلامتی او با غذاهای آسان هضم و قابل جذب است. دوم، در فرهنگ غذایی چین همیشه دو گرایش وجود داشته است. یکی لذت بردن که توسط افراد اشرافی و ثروتمند پیگیری می­شده است، و دیگری تأمین غذای روزانه­ی مردم عادی. (Zhang Qizhi, 2007)