مراکز ایران پژوهی در چین

بر اساس اطلاعات گرد آوری شده، در حال حاضر اغلب مراکز پژوهشی ایرانشناسی در چین، در فرهنگستان­ های علوم اجتماعی و مراکز دانشگاهی، مؤسسات مطبوعاتی و ادارات دولتی پراکنده هستند. از میان آن­ها با سابقه ترین مرکز، مؤسسه ­ی مطالعات آسیای غربی و شمال آفریقا در فرهنگستان علوم اجتماعی چین است (نام اولیه­ ی آن مؤسسه­ ی مطالعات آسیا و آفریقا بوده که در سال 1961 تأسیس شده است). در سال 1964 مؤسسه­ ی مطالعات مذهبی در بخش علوم فلسفه و جامعه­ ی فرهنگستان علوم اجتماعی چین ایجاد شد. مؤسسه­ ی مطالعات آسیای جنوب غربی دانشگاه یون نان و مؤسسه­ ی مطالعات خاورمیانه در دانشگاه شمال غربی نیز به ترتیب تأسیس شدند و جزو قدیمی ترین مراکز مطالعات ایران به شمار می­روند. هم­اینک، مراکز علمی پژوهشی چینی که پیرامون ایران تحقیق می­کنند عبارتند از: 1- مؤسسه­ ی خاورمیانه در دانشگاه زبان­ های خارجی شانگهای ( قبلا نام آن انستیتوی فرهنگ خاورمیانه بود)؛ 2- دانشکده ­ی روابط بین الملل دانشگاه پکن؛ 3- انستیتوی آسیای غربی و آفریقای فرهنگستان روابط بین الملل معاصر چین؛ 4- انستیتو مسایل بین الملل چین؛ 5- دانشکده ­ی روابط بین الملل یون­نان( نام اصلی آن انستیتوی آسیای جنوب غربی است)؛ 6- انستیتوی آسیای غربی دانشگاه جنوب غربی؛ 7- فرهنگستان مطالعات بین المللی شانگهای؛ 8- انستیتو پیشرفت اجتماعی اروپا و آسیای مرکزی وابسته به شورای دولتی چین؛ 9- انستیتوی اروپای شرقی و آسیای میانه و غربی فرهنگستان علوم اجتماعی شانگهای؛ 10- انستیتو اروپا و آسیا؛ 11- دانشکده­ ی امور عمومی دانشگاه شیامن؛ 12- انستیتو تاریخ جهان دانشگاه ملی مغولستان داخلی؛ 13- مرکز پژوهش مسایل جهان خبرگزاری شین هوا؛ 14- انستیتوی قوم هوی، دانشگاه نینگ شیا؛ 15- دانشکده­ ی امور عمومی دانشگاه تربیت معلم خِه­نان؛ 16- فرهنگستان مسایل بین المللی چین؛ 17- انستیتوی روابط بین المل دانشکده­ ی دیپلماسی؛ 18- انستیتوی تاریخ جهان، فرهنگستان علوم اجتماعی چین؛ 19- دانشگاه دفاع ملی چین؛ 20- مرکز پژوهش جهان معاصر چین و غیره ( چون 4 مرکز دیگر پژوهش ایران وابسته به دانشگاه­ ها بوده در اینجا جداگانه به حساب نیامده ­اند). این مراکز به ­صورت مشترک ساختار اصلی سازمان­ های پژوهشی ایران در چین معاصر را تشکیل می دهند و هم­زمان عمده مراکز پژوهشی خاورمیانه در چین نیز هستند. لازم به گفتن است که انجمن خاورمیانه­ ی چین که در سال 1978 تأسیس شده، به عنوان سازمان پژوهشی خاورمیانه نقش مهمی در پشتیبانی و پیش برد غیر قابل انکار پژوهش در مورد ایران در چین ایفا کرده و می­کند. (یانگ شینگ لی، 2010)

از سال2005 به بعد، مراکز پژوهشی ایرانشناسی در چین به سمت تخصصی تر شدن حرکت کرده ­اند. در دانشگاه­ های شمال غربی(شهر شی­اَن)، دانشگاه یون­نان، دانشگاه زبان­ های خارجی شانگهای و دانشگاه جنوب غربی( شهر چونگ­چینگ) یکی پس از دیگری مراکز پژوهشی ایران تأسیس شده و آن­ها با هم­کاری انستیتوی فرهنگ ایران در دانشکده­ ی زبان ­های خارجی دانشگاه پکن، همگی به مراکز خاص پژوهش ­های مسایل و موضوعات مرتبط با ایران در روند پژوهش خاورمیانه در سراسر چین تبدیل شده اند. این تغییرات ممکن است بیانگر گرایش تخصصی شدن سازمان­ های علمی و پژوهشی خاورمیانه در چین باشد.