آمار ازدواج و طلاق در چین

آمار ازدواج و طلاق در چین

همانگونه که پیشتر نیز اشاره گردید، در جامعه­‌ی سنتی چین طلاق و جدایی امری ناپسند و مذموم بود. زنان که به هیچ وجه حق تقاضای طلاق را نداشتند و مردان نیز تنها در سه مورد می‌­توانستند زنان خود را طلاق دهند که این موارد عبارت بود از: 1-عدم تناسب خانوادگی میان زن و شوهر؛ 2-در صورتی که زن علیه کشور و یا خانواده­‌ی شوهرش مرتکب جرمی شده باشد؛ و 3-تحت شرایط زیر، مرد می­‌توانست به صورت یک‌­جانبه درخواست طلاق بدهد: زن فضیلت فرزندی نسبت به پدر و مادر شوهر را از دست بدهد؛ نتواند فرزند پسر به دنیا بیاورد؛ هرزه گری نماید؛ دچار بیماری لاعلاج شود؛ نسبت به زن دوم گرفتن شوهرش حسادت و مخالفت کند؛ سخن چین باشد و یا دزدی کند. البته در سه مورد مرد نمی‌­توانست طلاق زن را بدهد که شامل موارد زیر بود: زن کسی را نداشته باشد که پس از طلاق از او مراقبت کند؛ زن سه سال کامل برای پدر و یا مادر شوهرش که فوت کرده بوده عزاداری کرده باشد؛ و شوهرش پیش از ازدواج فقیر بوده و پس از ازدواج ثروتمند شده باشد. در این 3 مورد، مرد حق طلاق دادن یک­‌جانبه‌­ی زنش را نداشت.

در گذشته، در جامعه­‌ی چین، مانند هر جامعه­‌ی سنتی دیگر، طلاق امری ناپسند تلقی می­‌شد و زوج‌­ها ناسازگار طلاق را تابو دانسته و علی­رغم ناسازگاری خانوادگی به روند زندگی مشترک خود ادامه می­‌دادند. این امر در کنار حسن حفظ حرمت خانواده، موجب مشکلات فراوان روحی و روانی و حتی گاهی اقدام به خودکشی به ویژه میان زنان می‌­شد. با تغییر مقررات ازدواج و طلاق و آسان­‌تر شدن مراحل قانونی جداشدن از یکدیگر، این مشکلات نیز تا حدودی حل شده و تعداد زنانی­ که خواستار جدایی و طلاق هستند، به 40درصد از طلاق­‌ها رسیده است(در شهرهای بزرگی مانند شانگهای، 60 درصد متقاضیان طلاق را زنان تشکیل می دهند.).  برخلاف نسل­‌های پیشین چین، نسل جدید به ویژه متولدین دهه‌­ی1980 به بعد، با موضوع طلاق و ازدواج راحت‌­تر برخورد می‌­کنند. تابوهای سنتی پیشین حاکم بر ازدواج و طلاق شکسته شده و زندگی مشترک خارج از چارچوب ازدواج و جدا شدن زن و شوهر از یکدیگر بر اثر رواج تفکرات لیبرالی آسان­‌تر شده است.( www.china.org.cn). براساس نظر کارشناسان، دلایل بالا رفتن آمار طلاق در این سال­‌ها عبارتند از: بهبود وضعیت معیشتی مردم، روی آوردن مردم به زندگی مدرن سبک غربی، عدم تناسب زن و مرد از نظر اقتصادی و اجتماعی، آسان شدن روند طلاق، زیاده خواهی زوج‌­ها و گسترش ارتباطات برون خانوادگی و نامشروع، عدم تحقق شروط ضمن عقد از قبیل وعده های داده شده‌­ی پیش از ازدواج، احساس بی‌­نیازی اقتصادی و مالی زنان به دلیل اشتغال و داشتن درآمد کافی، کم تحملی نسل جدید در برابر مشکلات و ناملایمات زندگی، پشت پا زدن به قوانین و مقررات سنتی ازدواج و طلاق، شکسته شدن حرمت طلاق و تابو نبودن آن. (چاینا دیلی ، 2011)

طبق آمار منتشره در مطبوعات چین، سالانه بیش از 10میلیون مورد ازدواج در این کشور صورت می‌­گیرد. (www.chinavew.cn: 2006)  در دهه­‌ی1990 به دلیل گسترش عواملی هم­چون روابط جنسی خارج از چارچوب ازدواج و درگیری­‌های خانوادگی آمار طلاق به شدت افزایش یافت و ساختار خانوادگی مورد تهدید قرار گرفت و این روند کارشناسان حقوقی را وادار به بازنگری مجدد در این قوانین کرد. برهمین اساس، در سال­های2001و 2003قانون ازدواج و طلاق مورد بازنگری مجدد قرار گرفت و روند طلاق باز هم سهل‌­تر شد. این تغییرات موجب شد در سال2003بیش از1/2میلیون مورد طلاق(690 هزار مورد توافقی و 640هزار مورد با رأی دادگاه) صورت گیرد که از سال1949تا کنون بالاترین رقم طلاق در این کشور بوده است. (خبرگزاری شین هوا،  2004) این تعداد در سال 2004 به8/3میلیون مورد ازدواج و 1/16مورد طلاق بوده که به ترتیب 3درصد و 21/2درصد نسبت به سال2003افزایش نشان می‌­دهد. طبق آمار منتشره در روزنامه‌­های چین، آمار ازدواج و طلاق در سال 2010 به ترتیب13/2 میلیون ازدواج(4/9درصد افزایش نسبت به سال2009) و2/87میلیون طلاق(3/7درصد افزایش نسبت به سال 2009) بوده است. (Global Times, 2012)

براساس مقررات جدید ازدواج و طلاق که از اکتبر2003به مورد اجرا گذاشه شده، روند جدایی و طلاق نسبت به گذشته آسان‌تر شده و زوج­‌ها برای جدا شدن نیاز به رضایت ­نامه و مجوز از محل کار و مدیران بالاتر را ندارند. برخی از کارشناسان مسایل اجتماعی معتقدند آسان شدن روند طلاق موجب افزایش آمار طلاق شده و این روند پس از یکی دوسال به روند عادی خود باز می­‌گردد، چون سختگیری­‌های قانونی پیشین و فرهنگ سنتی چین بسیاری از خانواده‌­ها را که از قبل مایل به جدایی بودند مانع طلاقشان شده بود، ولی حالا با تغییر قانون آن­ها فرصت یافته­‌اند تا به جدا شدن از یکدیگر اقدام نمایند. طبق این آمار اغلب طلاق‌­ها بین افراد 35تا45ساله صورت گرفته و از این تعداد 995هزار به صورت توافقی و بقیه با رأی دادگاه از هم جدا شده‌­اند. (چاینا دیلی مورخ ، 2005)

براساس گزارش منتشره از سوی وزارت امور اجتماعی چین، روزانه 10هزار زوج چینی از هم طلاق می‌­گیرند. طبق این آمار در 9ماهه­‌ی نخست سال2011، جمعا بیش از2/8میلیون مورد طلاق در این کشور صورت گرفته و در 5 سال گذشته آمار طلاق سالانه 7درصد نسبت به سال پیش رشد داشته است. این رشد در شهرهای بزرگی هم­چون پکن و شانگهای به 30درصد هم رسیده و 50درصد متقاضیان طلاق را زنان تشکیل می‌­دهند. (همان)

براساس قوانین مدنی موجود، تمام چینی­‌ها اعم از زن و مرد، پیش از ازدواج بایستی به آزمایشگاه مرجعه کنند تا مشکلات و بیماری­‌های صعب العلاج و یا مشکل نازایی نداشته باشند. براین اساس، در سال2002مجموعا 8/79 میلیون نفر درخواست آزمایش کردند که حدود یک درصد(حدود20هزار نفر) از آن­ها به دلایل مختلف از نظر قانونی نتوانستند با طرف مورد علاقه­‌ی خود ازدواج کنند. البته این قانون در جامعه مخالفانی نیز دارد که می گویند چه لزومی دارد به خاطر یک درصد از افراد دارای مشکل 99درصد از افرادی ­که مشکل ندارند هم بایستی به این آزمایش پزشکی تن دهند و دولت حق ندارد در مسایل خصوصی افراد دخالت کند. (چاینا دیلی ،2003)