هنرمندان و خوشنویسان مشهور چین باستان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
هنرمندان و [[خوشنویسان مشهور چین باستان]] عبارت است از : | |||
= | === [[وانگ شی جی، خوشنویس چینی|وانگ شی جی]] === | ||
«[[وانگ شی جی، خوشنویس چینی|وانگ شی جی]]»، در خانوادهای اصیل به دنیا آمد. وقتی وی از شغل دولتی استعفا کرد، در شَن یین (Shanyin)، گویجی(Guiji)(شائوشینگ(Shaoxing) کنونی استان جه جیانگ (Zhejiang) اقامت گزید. او در سال‌های نخست زندگی، [[هنر خوشنویسی چینی|خوشنویسی]] را از «وِیفورِن (Wei Furen)» فراگرفت. بعدها خط نویسی مرسوم و شکسته را از «جانگیو (Zhang You)» و «جانگجی (Zhang Zhi)» آموخت. وی نقاط قوت هر یک از اساتید را فراگرفت تا سبک خاص خودش را ایجاد کند. ارزش آثار او با استفاده از نوشتار رسمی، کاراکترهای معمولی، پیوسته نویسی و خط شکسته، از سطح هنری اساتید پیشین خوشنویسی فراتر رفت. او توسعه‌ی [[هنر خوشنویسی چینی|خوشنویسی]] را از مسیر طبیعی به سمت یادگیری مهارت‌های جدید هدایت و آن را به کمال رساند. وی در دوران حیات خود مشهور و در نسل‌های بعد به عنوان«حکیم خوشنویس واقعی» محترم شمرده می شد. | |||
«پیش به سوی عمارت کوشک فانوسی» مشهور ترین نمونه‌ی آثار پیوسته نویسی «[[وانگ شی جی، خوشنویس چینی|وانگ شی جی]]» است. این اثر به عنوان «نخستین اثر پیوسته نویسی زیر آسمان» شمرده می شود. | |||
گفته می شود که «[[وانگ شی جی، خوشنویس چینی|وانگ]]» این اثر را بارها باز نویسی کرد، ولی احساس کرد نمی تواند آن اثر اصلی را که می خواهد به وجود آورد. این اثر به یک گنجینه‌ی گران‌بهای خانوادگی تبدیل شد. بعدها، این اثر به «جی یونگ (Zhiyong)»، هفتمین نسل از باز ماندگان «[[وانگ شی جی، خوشنویس چینی|وانگ شی جی]]» که او هم یک خوشنویس مشهوری بود، تقدیم شد. | |||
=== [[وانگ شیان جیان، خوشنویس چینی|وانگ شیان جیان]] === | |||
«[[وانگ شیان جیان، خوشنویس چینی|وانگ شیان جیان]]» پسر هفتم «[[وانگ شی جی، خوشنویس چینی|وانگ شی جی]]» هم خوشنویس خوبی بود، او به ویژه، در نوشتن خط پیوسته و خط شکسته شهرت داشت. وی با به ارث بردن دستاوردهای پدرش، سبک‌های ابتدایی و دشوار [[هنر خوشنویسی چینی|خوشنویسی]] را توسعه داد. وی ظریف و برجسته می نوشت و سبکش تأثیر فراوانی در نسل‌های بعدی گذاشت. آثار خوشنویسی دو وانگ هنوز هم به‌صورت وسیع چاپ و منتشر می شود و آخرین چاپ آن«''مجموعه‌ی کامل آثار [[هنر خوشنویسی چینی|خوشنویسی چینی]]»''، است که در هنرکده‌ی رونگ بائوزَی (Rongbaozai)[[پکن]] به چاپ رسید که دو جلد از آن مربوط به آثار این دو نفر است. | |||
=== [[چوسویلیانگ، خوشنویس چینی|چوسویلیانگ]] === | |||
«[[چوسویلیانگ، خوشنویس چینی|چوسویلیانگ]]»(659 یا 658-596 میلادی) یکی از وزرای خوشنویس [[سلسله تانگ|دوران امپراتوری تانگ]] بود. وی وقتی از کار برکنار و از دربار اخراج شد، فوت کرد. او ابتدا سبک خوشنویسی «شی لیانگ» و «اویانگ شون» و سپس «یوشی نان» را مورد مطالعه قرار داد. او در پایان، آثار دو وانگ را مطالعه و سبک مختص به خود را ابداع کرد. وی در سال‌های باقی مانده از زندگیش، سبک موج دار و خط نویسی معمولی را که نسل‌های بعد را به شدت تحت تأثیر قرار داد، به وجود آورد. «[[چوسویلیانگ، خوشنویس چینی|چوسویلیانگ]]» به همراه «اویانگ شون»، «یو شی نان» و «شووِجی»(713-649 میلادی)، به عنوان چهار خوشنویس بزرگ دوران اولیه‌ی تانگ مشهور هستند. مورد احترام ترین اثر وی «پیش به سوی بتکدهی قوهای وحشی آموزه‌های مقدس» است. | |||
=== '' | === [[یان جن چینگ، خوشنویس چینی|یان جِن چینگ]]'' '' === | ||
«[[یان جن چینگ، خوشنویس چینی|یان جِن چینگ]]» ''(Yan Zhenqing)''وزیر و خوشنویس [[سلسله تانگ|دربار تانگ]]، در خانوادهای معتبر به دنیا آمد. وی در دوران حکمرانی امپراتور دِزونگ (Dezong) به دست وزیری خیانتکار به قتل رسید. وی [[هنر خوشنویسی چینی|خوشنویسی]] را از خانواده و «جانگ شو»، خوشنویس مشهور فراگرفت. او از تجربیات تمام استادان پیشین بهره برده و سبک خاص خود را در هر دو زمینه‌ی نوشتار معمولی و پیوسته نویسی ایجاد کرد. سبک [[یان جن چینگ، خوشنویس چینی|یان]]، قوی، سنگین و ظریف بوده و نشان دهنده‌ی موفقیت و قدرت [[سلسله تانگ|سلسله‌ی تانگ]] است. اگرچه او خوشنویسی آماتور بود، ولی پرکار بود. طبق اسناد تاریخی، وی 138 اثر خلق کرد، ولی تنها 70 مورد از آنها تا کنون باقی مانده است. | |||
=== | === [[لیو گونگ چوان، خوشنویس چینی|لیو گونگ چوان]] === | ||
«[[لیو گونگ چوان، خوشنویس چینی|لیو گونگ چوان]]» خوشنویس [[سلسله تانگ|عصر تانگ]] بود. وی به خاطر نوشتن کاراکترهای منظم و مرتب معروف بود. او با به کار گیری ساختار به هم پیوسته‌ی سبک «اویانگشون» و توسعه‌ی حرکت قلم مویِ سبک «[[یان جن چینگ، خوشنویس چینی|یان جِن چینگ]]'' ''»، سبک خاص لیویِ خود را ابداع کرد. [[هنر خوشنویسی چینی|خوشنویسی]] او سبک استخوان دار و توانمند با چارچوبی استوار و حرکاتی قدرتمند بوده، و بر ایده‌ای قوی و ساختدار تأکید دارد. کارهای او اغلب به کار «[[یان جن چینگ، خوشنویس چینی|یان جِن چینگ]]'' ''» ارتباط داده می شود. «رگهای یان و استخوان لیو» نماد ویژگی اصلی این دو سبک بزرگ نوشتاری قاعده مند [[سلسله تانگ|سلسله‌ی تانگ]] است. لیو هم مثل یان خیلی پرکار بود. | |||
معروف ترین اثر وی «لوح بتکده ی شوانبی»است که داستان استاد مانک داد (اDada)، کسی که مقرب امپراتوران [[سلسله تانگ|سلسله‌ی تانگ]] بود را بازگو می کند. این لوح سنگی در ماه دوازدهم سال 841 میلادی ساخته شده است. متن لوح به خط [[هنر خوشنویسی چینی|خوشنویسی]] معمولی نوشته و حکاکی شده است. در حال حاضر، این لوح در سالن شماره‌ی 2 در موزه‌ی جنگل ستون‌های یاد بود شهر شی اَن نگهداری میشود. | |||
=== '' | === [[خوی سو، خوشنویس چینی|خوی سو]] '' '' === | ||
«[[خوی سو، خوشنویس چینی|خوی سو]] » راهبی خوشنویس بود که از دوران کودکی به خطاطی علاقمند و به خاطر خط شکست‌هاش معروف بود. وی آنقدر نوشت که تعداد زیادی قلم مو و جوهر دان سنگی را شکست، لذا به جای کاغذ شروع به استفاده از برگ درخت موزی که خودش کاشته بود کرد. او هنرکده‌اش را«خانه‌ی آسمان سبز» می نامید. وی ابتدا رسم الخط «جونگ یوو([[هنرمندان و خوشنویسان مشهور چین باستان#%20ftn13|Zhong You]])» و دو«وانگ» را تمرین کرد. بعدها [[هنر خوشنویسی چینی|خوشنویسیِ]] معمول«جانگ شو» را از «[[یان جن چینگ، خوشنویس چینی|یان جِن چینگ]]'' ''» آموخت و خط شکسته‌ی سبک خاص خود را ابداع کرده و همچون «جانگ شو» که به«جانگ خشن» و شخص دیگری که به «سویِ مست» معروف بود، شهرت یافت. خط شکسته‌ی زمخت(کوانگ چائو (Kuang Cao)) سبکی است که کاملاً آزاد نوشته می شود. خطاط احساس و آرزوهایش را به وسیله‌ی قلم مو بیان میکند، که بی نهایت خلاصه و مختصر است و اغلب چند کلمه با یک حرکت قلم نوشته می شود. این سبک بی نهایت شکسته نویسی است. سبک [[خوی سو، خوشنویس چینی|خوی سو]]، بدون زیرپا گذاشتن مقررات، متنوع تر از سبک «جانگ» است. این سبک همچنین بیشتر قابل تشخیص است لذا بیش از سبک «جانگ» در نسل‌های بعدی تأثیرگذاشته است. اثر«طومار زندگینامه‌ی سوبِن»بهترین کار او شمرده می شود. | |||
=== [[سوشی، خوشنویس چینی|سوشی]] === | |||
«[[سوشی، خوشنویس چینی|سوشی]]»(1101-1037 میلادی) نویسنده، خطاط و [[نقاشان مشهور چین باستان|نقاش]] [[سلسله های سونگ، لیائو، جین و شیای غربی|سلسله‌ی سونگ شمالی]] بود. اگرچه وی تلاش کرد تا شغلی دولتی به دست آورد، ولی اغلب بی نتیجه بود و همیشه تنزل مقام می یافت. او فردی با توانمندی‌هایی همچون شاعر، ادیب، و خوشنویس بود و خدمات زیادی در این زمینه‌ها داشت. او معروف به پیوسته نویسی و خوشنویسی معمولی بود و از سبک «لی یونگ (Li Yong)»(747-678 میلادی)، «شو خائو (Xu Hao)»(782-703 میلادی)، «[[یان جن چینگ، خوشنویس چینی|یان جِن چینگ]]»، و «یانگ نینگشی (Yan Ningshi)»(954-873 میلادی) پیروی می کرد. وی همچنین سبک خاصی را با حس اشباع کننده و افسونگرانه ابداع کرد که در دوران‌های سونگ و یوان به سبک ویژه‌ی دارای مفهوم تبدیل شد. «[[سوشی، خوشنویس چینی|سوشی]]»، «خوانگ تینگجیان»، «میفِی»، و «چَیشیانگ (Cai Xiang)»(1067-1012 میلادی)به عنوان«چهار استاد خوشنویسی» آن زمان شناخته می شوند. اشعار نوشته شده در ماه آوریل در«خوانگجو» نمونه‌ای از کارهای پیوسته نویسی او به شمار میآید. | |||
=== | |||
=== ''خوانگ تینگ جیان'' === | === ''خوانگ تینگ جیان'' === | ||
«خوانگ تینگجیان»(1105-1045 میلادی)شاعر و خوشنویس سلسله‌ی سونگ شمالی بود، که به عنوان یکی از «چهار استاد خوشنویسی دوران سونگ» شمرده میشود. وی پس از مطالعه‌ی خط شکسته‌ی «خوَیسو» و خوشنویسی معمول | «خوانگ تینگجیان»(1105-1045 میلادی)شاعر و خوشنویس سلسله‌ی سونگ شمالی بود، که به عنوان یکی از «چهار استاد خوشنویسی دوران سونگ» شمرده میشود. وی پس از مطالعه‌ی خط شکسته‌ی «خوَیسو» و [[هنر خوشنویسی چینی|خوشنویسی]] معمول «[[یان جن چینگ، خوشنویس چینی|یان جِن چینگ]]»، سبک نوشتاری پیوسته نویسی و خط شکسته‌ی خاص خود را ابداع کرد. کتاب اشعار وی که به خط پیوسته نوشته شده است، اینک در موزه‌ی کاخ تایپه نگهداری میشود. | ||
زندگی سخت و مأیوسانهی «خوانگ تینگجیان»، مثل «سوشی» بود. او هم اغلب از کار برکنار میشد. وی در سن 57 سالگی، به کوه «فَنشان» در «اِچِنگ» در استان «خوبِی» مسافرت کرد. در آنجا کوشکی پیدا کرد که نامش عمارت کوشکِ بادِ متمایل به جنوب غمناک بود که در وسط منظره‌ی طبیعی زیبایی قرار داشت. منظره عمیقاً او را تحت تأثیر قرار داد و الهام بخش اشعارش شد که وی در آن نومیدی از کار برکنار شدن و اشتیاقش به آزادی را بیان کرده است. | زندگی سخت و مأیوسانهی «خوانگ تینگجیان»، مثل «سوشی» بود. او هم اغلب از کار برکنار میشد. وی در سن 57 سالگی، به کوه «فَنشان» در «اِچِنگ» در استان «خوبِی» مسافرت کرد. در آنجا کوشکی پیدا کرد که نامش عمارت کوشکِ بادِ متمایل به جنوب غمناک بود که در وسط منظره‌ی طبیعی زیبایی قرار داشت. منظره عمیقاً او را تحت تأثیر قرار داد و الهام بخش اشعارش شد که وی در آن نومیدی از کار برکنار شدن و اشتیاقش به آزادی را بیان کرده است. | ||
نسخهٔ ۱۸ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۱۸
هنرمندان و خوشنویسان مشهور چین باستان عبارت است از :
وانگ شی جی
«وانگ شی جی»، در خانوادهای اصیل به دنیا آمد. وقتی وی از شغل دولتی استعفا کرد، در شَن یین (Shanyin)، گویجی(Guiji)(شائوشینگ(Shaoxing) کنونی استان جه جیانگ (Zhejiang) اقامت گزید. او در سال‌های نخست زندگی، خوشنویسی را از «وِیفورِن (Wei Furen)» فراگرفت. بعدها خط نویسی مرسوم و شکسته را از «جانگیو (Zhang You)» و «جانگجی (Zhang Zhi)» آموخت. وی نقاط قوت هر یک از اساتید را فراگرفت تا سبک خاص خودش را ایجاد کند. ارزش آثار او با استفاده از نوشتار رسمی، کاراکترهای معمولی، پیوسته نویسی و خط شکسته، از سطح هنری اساتید پیشین خوشنویسی فراتر رفت. او توسعه‌ی خوشنویسی را از مسیر طبیعی به سمت یادگیری مهارت‌های جدید هدایت و آن را به کمال رساند. وی در دوران حیات خود مشهور و در نسل‌های بعد به عنوان«حکیم خوشنویس واقعی» محترم شمرده می شد.
«پیش به سوی عمارت کوشک فانوسی» مشهور ترین نمونه‌ی آثار پیوسته نویسی «وانگ شی جی» است. این اثر به عنوان «نخستین اثر پیوسته نویسی زیر آسمان» شمرده می شود.
گفته می شود که «وانگ» این اثر را بارها باز نویسی کرد، ولی احساس کرد نمی تواند آن اثر اصلی را که می خواهد به وجود آورد. این اثر به یک گنجینه‌ی گران‌بهای خانوادگی تبدیل شد. بعدها، این اثر به «جی یونگ (Zhiyong)»، هفتمین نسل از باز ماندگان «وانگ شی جی» که او هم یک خوشنویس مشهوری بود، تقدیم شد.
وانگ شیان جیان
«وانگ شیان جیان» پسر هفتم «وانگ شی جی» هم خوشنویس خوبی بود، او به ویژه، در نوشتن خط پیوسته و خط شکسته شهرت داشت. وی با به ارث بردن دستاوردهای پدرش، سبک‌های ابتدایی و دشوار خوشنویسی را توسعه داد. وی ظریف و برجسته می نوشت و سبکش تأثیر فراوانی در نسل‌های بعدی گذاشت. آثار خوشنویسی دو وانگ هنوز هم به‌صورت وسیع چاپ و منتشر می شود و آخرین چاپ آن«مجموعه‌ی کامل آثار خوشنویسی چینی»، است که در هنرکده‌ی رونگ بائوزَی (Rongbaozai)پکن به چاپ رسید که دو جلد از آن مربوط به آثار این دو نفر است.
چوسویلیانگ
«چوسویلیانگ»(659 یا 658-596 میلادی) یکی از وزرای خوشنویس دوران امپراتوری تانگ بود. وی وقتی از کار برکنار و از دربار اخراج شد، فوت کرد. او ابتدا سبک خوشنویسی «شی لیانگ» و «اویانگ شون» و سپس «یوشی نان» را مورد مطالعه قرار داد. او در پایان، آثار دو وانگ را مطالعه و سبک مختص به خود را ابداع کرد. وی در سال‌های باقی مانده از زندگیش، سبک موج دار و خط نویسی معمولی را که نسل‌های بعد را به شدت تحت تأثیر قرار داد، به وجود آورد. «چوسویلیانگ» به همراه «اویانگ شون»، «یو شی نان» و «شووِجی»(713-649 میلادی)، به عنوان چهار خوشنویس بزرگ دوران اولیه‌ی تانگ مشهور هستند. مورد احترام ترین اثر وی «پیش به سوی بتکدهی قوهای وحشی آموزه‌های مقدس» است.
یان جِن چینگ
«یان جِن چینگ» (Yan Zhenqing)وزیر و خوشنویس دربار تانگ، در خانوادهای معتبر به دنیا آمد. وی در دوران حکمرانی امپراتور دِزونگ (Dezong) به دست وزیری خیانتکار به قتل رسید. وی خوشنویسی را از خانواده و «جانگ شو»، خوشنویس مشهور فراگرفت. او از تجربیات تمام استادان پیشین بهره برده و سبک خاص خود را در هر دو زمینه‌ی نوشتار معمولی و پیوسته نویسی ایجاد کرد. سبک یان، قوی، سنگین و ظریف بوده و نشان دهنده‌ی موفقیت و قدرت سلسله‌ی تانگ است. اگرچه او خوشنویسی آماتور بود، ولی پرکار بود. طبق اسناد تاریخی، وی 138 اثر خلق کرد، ولی تنها 70 مورد از آنها تا کنون باقی مانده است.
لیو گونگ چوان
«لیو گونگ چوان» خوشنویس عصر تانگ بود. وی به خاطر نوشتن کاراکترهای منظم و مرتب معروف بود. او با به کار گیری ساختار به هم پیوسته‌ی سبک «اویانگشون» و توسعه‌ی حرکت قلم مویِ سبک «یان جِن چینگ »، سبک خاص لیویِ خود را ابداع کرد. خوشنویسی او سبک استخوان دار و توانمند با چارچوبی استوار و حرکاتی قدرتمند بوده، و بر ایده‌ای قوی و ساختدار تأکید دارد. کارهای او اغلب به کار «یان جِن چینگ » ارتباط داده می شود. «رگهای یان و استخوان لیو» نماد ویژگی اصلی این دو سبک بزرگ نوشتاری قاعده مند سلسله‌ی تانگ است. لیو هم مثل یان خیلی پرکار بود.
معروف ترین اثر وی «لوح بتکده ی شوانبی»است که داستان استاد مانک داد (اDada)، کسی که مقرب امپراتوران سلسله‌ی تانگ بود را بازگو می کند. این لوح سنگی در ماه دوازدهم سال 841 میلادی ساخته شده است. متن لوح به خط خوشنویسی معمولی نوشته و حکاکی شده است. در حال حاضر، این لوح در سالن شماره‌ی 2 در موزه‌ی جنگل ستون‌های یاد بود شهر شی اَن نگهداری میشود.
خوی سو
«خوی سو » راهبی خوشنویس بود که از دوران کودکی به خطاطی علاقمند و به خاطر خط شکست‌هاش معروف بود. وی آنقدر نوشت که تعداد زیادی قلم مو و جوهر دان سنگی را شکست، لذا به جای کاغذ شروع به استفاده از برگ درخت موزی که خودش کاشته بود کرد. او هنرکده‌اش را«خانه‌ی آسمان سبز» می نامید. وی ابتدا رسم الخط «جونگ یوو(Zhong You)» و دو«وانگ» را تمرین کرد. بعدها خوشنویسیِ معمول«جانگ شو» را از «یان جِن چینگ » آموخت و خط شکسته‌ی سبک خاص خود را ابداع کرده و همچون «جانگ شو» که به«جانگ خشن» و شخص دیگری که به «سویِ مست» معروف بود، شهرت یافت. خط شکسته‌ی زمخت(کوانگ چائو (Kuang Cao)) سبکی است که کاملاً آزاد نوشته می شود. خطاط احساس و آرزوهایش را به وسیله‌ی قلم مو بیان میکند، که بی نهایت خلاصه و مختصر است و اغلب چند کلمه با یک حرکت قلم نوشته می شود. این سبک بی نهایت شکسته نویسی است. سبک خوی سو، بدون زیرپا گذاشتن مقررات، متنوع تر از سبک «جانگ» است. این سبک همچنین بیشتر قابل تشخیص است لذا بیش از سبک «جانگ» در نسل‌های بعدی تأثیرگذاشته است. اثر«طومار زندگینامه‌ی سوبِن»بهترین کار او شمرده می شود.
سوشی
«سوشی»(1101-1037 میلادی) نویسنده، خطاط و نقاش سلسله‌ی سونگ شمالی بود. اگرچه وی تلاش کرد تا شغلی دولتی به دست آورد، ولی اغلب بی نتیجه بود و همیشه تنزل مقام می یافت. او فردی با توانمندی‌هایی همچون شاعر، ادیب، و خوشنویس بود و خدمات زیادی در این زمینه‌ها داشت. او معروف به پیوسته نویسی و خوشنویسی معمولی بود و از سبک «لی یونگ (Li Yong)»(747-678 میلادی)، «شو خائو (Xu Hao)»(782-703 میلادی)، «یان جِن چینگ»، و «یانگ نینگشی (Yan Ningshi)»(954-873 میلادی) پیروی می کرد. وی همچنین سبک خاصی را با حس اشباع کننده و افسونگرانه ابداع کرد که در دوران‌های سونگ و یوان به سبک ویژه‌ی دارای مفهوم تبدیل شد. «سوشی»، «خوانگ تینگجیان»، «میفِی»، و «چَیشیانگ (Cai Xiang)»(1067-1012 میلادی)به عنوان«چهار استاد خوشنویسی» آن زمان شناخته می شوند. اشعار نوشته شده در ماه آوریل در«خوانگجو» نمونه‌ای از کارهای پیوسته نویسی او به شمار میآید.
خوانگ تینگ جیان
«خوانگ تینگجیان»(1105-1045 میلادی)شاعر و خوشنویس سلسله‌ی سونگ شمالی بود، که به عنوان یکی از «چهار استاد خوشنویسی دوران سونگ» شمرده میشود. وی پس از مطالعه‌ی خط شکسته‌ی «خوَیسو» و خوشنویسی معمول «یان جِن چینگ»، سبک نوشتاری پیوسته نویسی و خط شکسته‌ی خاص خود را ابداع کرد. کتاب اشعار وی که به خط پیوسته نوشته شده است، اینک در موزه‌ی کاخ تایپه نگهداری میشود.
زندگی سخت و مأیوسانهی «خوانگ تینگجیان»، مثل «سوشی» بود. او هم اغلب از کار برکنار میشد. وی در سن 57 سالگی، به کوه «فَنشان» در «اِچِنگ» در استان «خوبِی» مسافرت کرد. در آنجا کوشکی پیدا کرد که نامش عمارت کوشکِ بادِ متمایل به جنوب غمناک بود که در وسط منظره‌ی طبیعی زیبایی قرار داشت. منظره عمیقاً او را تحت تأثیر قرار داد و الهام بخش اشعارش شد که وی در آن نومیدی از کار برکنار شدن و اشتیاقش به آزادی را بیان کرده است.
جائو گوو (Zhao Gou)
«جائو گوو»(1187-1107 میلادی)، در دوران امپراتور گائوزونگِ سونگ جنوبی، از سال 1127 تا 1162 میلادی بر سرِ قدرت بود. وی و پدرش از نظر سیاسی بی لیاقت بودند ولی از نظر هنری موهبتی به شمار می‌آمدند. خوشنویسی جائو گوو از پدرش هم بهتر بود، از گذشته بهره‌ی زیادی برده و از خود بینش عمیقی به نمایش میگذاشت.
او نخست از سبک خوشنویسی «خوانگ تینجیانگ»، سپس«میفِی»، پیروی کرد، و بعدها روی سبک «جونگ یائو (Zhong Yao)»، خوشنویس مشهور دوران سه پادشاهی، و «وانگ شیجی (Wang Xizhi)» تمرکز کرد. او به سختی کار میکرد. او گفته،«من در طول50 سال گذشته، هرگز حتی برای یک روز اگر کار مهمی نداشتم، قلمم را بر زمین نگذاشتم». «من سبک‌های تمام خوشنویسان دوران‌های «وِی»، «جین» و شش سلسله را آموختم». وی کتابی تحت عنوان «پیرامون خوشنویسی» نوشت، کتابی پُر از بصیرت و بینش.
جائو مِنگ فو (Zhao Mengfu)
«جائو مِنگفو»(1322-1245 میلادی) خوشنویس دوران سلسله‌ی یوان بود. او هم مثل «سوشی»، به روان و سلیس نویسی مشهور بود. او در سرودن شعر و ادبیات عالی، و اطلاعات خوبی از طریقت تائو و آیین بودا داشت. در نقاشی مهارت داشت و خوشنویس خوبی هم بود، به ویژه در نوشتن خط معمول و مرسوم، پیوسته نویسی و نوشتن کاراکترهای کوچک. او سبک «لییونگ (Li Yong)»، که مبتنی بر سبک دو وانگ بود را آموخت. گفته میشود که او میتوانست روزی ده هزار کلمه خوشنویسی کند و آثار قلمی او به سبک «جائو» معروف بود. او به همراه «یان جِنچینگ»، «لیو گونگچوان» و «اویانگشون»، یکی از «چهار استاد خوشنویسی در نوشتن کاراکترهای رسمی» بود. «جائو» در سن 63 سالگی، از طرف امپراتور مأمور شد تا لوح سنگی «دَنبا» را به خط رسمی بنویسد که اینک در موزه‌ی کاخ پکن نگهداری میشود.
«جائو مِنگفو» از باز ماندگان خانواده‌ی امپراتوری سونگ بود، ولی با حاکمان فاتح سلسله‌ی یوان همکاری میکرد، لذا یاد آوری خاطرات گذشته همیشه او را ناراحت میکرد. او با غوطه ور شدن در خوشنویسی به دنبال رهایی از احساس متضاد درون خود بود.
ب - نقاشان معروف چین باستان
یان لیبِن (Yan Liben)
«یانلیبِن»(673-؟ میلادی)نقاش و دولتمرد اوایل سلسله‌ی تانگ بود. پدر و برادر بزرگش در زمینه‌ی هنر و صنایع دستی، معماری و نقاشی در سطح بالایی قرار داشتند. وی مهارت‌های اعضای خانواده را به ارث برده و نزد «جانگ سِنگیو (Zhang Sengyou)» و «جِنگ فاسی (Zheng Fasi)» آموزش دید. او در زمینه‌ی نقاشی پرتره مهارت داشت و خصوصیات و حالات سوژه را دقیقا به نمایش میگذاشت. او بنیانگذار نقاشی چهره در دوران تانگ بود.
نقاشیِ« تخت روانِ امپراتور تَیزونگ» از او در حال حاضر در موزه‌ی کاخ پکن نگهداری میشود. این اثر نقاشی داستان ازدواج دخترِ امپراتور شهدخت«وِنچِنگ (Wencheng)» با «توبو (Tubo)(تیبِت) سونگتسام گَمبو (Songtsam Gambo)» شاه در سال 641 را نشان میدهد.
وو دائوزی
«وو دائوزی»(758-685 میلادی) نقاش سلسله‌ی تانگ بود. او نخست به فراگیری خوشنویسی پرداخت، ولی چون موفق نشد به نقاشی روی آورد. وی زمانی که کمتر از 20 سال داشت در این عرصه استعداد خود را به نمایش گذاشت. سپس به دربار امپراتوری تانگ فرا خوانده شده و لقب «دانشمند دربار» را دریافت کرد. او در نقاشی شخصیت‌های بودایی و تائویی، و همچنین پرندگان، حیوانات و منظره‌ها، مهارت تام داشت. وی دیوارهای متعددی را در معابد و مراکز آموزشی«چانگاَن» و «لویانگ» نقاشی کرده است که هرکدام با دیگری تفاوت دارد و بیش از 300 بَی (Bay بخشی از دیوار صاف که برای نقاشی آماده شده است-) را در بر میگیرد. نقاشیهای او معمولاً با یک حرکت قلم و بدون خطکِش و ابزار صورت می‌گرفت. در تصاویر او، تاخوردگی لباس‌ها به نرمی و گِردی مثل وزیدن باد کشیده شده است. «وو دائوزی» به «حکیم نقاش» معروف است.
وانگ وِی (Wang Wei)
«وانگوِی»(761-701 میلادی) یک نقاش، شاعر و دولتمرد سلسله‌ی تانگ بود. وی در سن پیری نیمی از زندگیش را در اداره و نیم دیگر را در خانه‌ی دِنجَش در «وانگچوان» در استان «شانسی» امروزی سپری کرد. از وی 400 قطعه شعر هم باقی مانده است. او در نقاشی آب رنگ و منظره مهارت خاصی داشت. آنگونه که منتقدان هنری میگویند: در نقاشیِ او شعر و در شعرش نقاشی وجود دارد. وی بنیانگذار مکتب نقاشی دانشمند بوده و کتابی تحت عنوان «دستور نقاشی منظره (The Formula of Painting)» تألیف کرده است. وی به جای استفاده‌ی مرسوم از رنگ‌های سبز و پررنگ و خطوط برجسته، آب زیادی به جوهر سیاه میافزود تا زیبایی مناظر را نمایش دهد.
«تصویر وانگ چوان» یکی از کارهای مشهور او است. این اثر در دیوار معبد «چینگ یوان (Qingyuan)» نقاشی شده است. این یک نقاشی انگاره‌ای منظره است که احساس آرامش و دِنج زندگی خود او را به نمایش می گذارد. سبک تصویر منحصر به فرد، با موتیف‌های غیر مترقبه و کار قلمی احساسی و خوش بنیه است.
جانگ زِدوان (Zhang Zeduan)
«جانگ زِدوان» نقاش سلسله‌ی سونگ شمالی بود. تاریخ تولد و مرگ او مشخص نیست. وی در دوران جوانی در «بیانجینگ (Bianjing)»(کایفِنگ (Kaifeng)کنونی در استان خِهنَن (Henan) تحصیل میکرد و در اواخر عمر هنر نقاشی را آموخت. در دوران حکمرانی امپراتور «هویزونگ (Huizong)» از سلسله‌ی سونگ(1125-1100میلادی)، او در فرهنگستان هنر امپراتوری اشتغال داشت، و در نقاشی «جیهخوا (Jiehua)«(تکنیکی که برای نقاشی ساختمان‌های کاخ، خطوط با کمک خط کش ترسیم میشد) مهارت داشت. او دوست داشت شهرها، کاخ‌ها و دیگر ساختمان‌ها، به ویژه کشتی‌ها، وسایل حمل و نقل، بازارچه‌ها، خیابان‌ها و پل ها را نقاشی کند. کار ویژه‌ی او«منظره‌ی کنار رودخانه در جشنواره‌ی روشنایی پاک» طوماری بلند با 5/24سانتیمتر عرض است. این اثر در حال حاضر در موزه‌ی کاخ پکن نگهداری میشود. این اثر تصویر منظره‌ی برخی از خیابان‌های پکن، پایتخت سلسله‌ی سونگ، و گوشه‌ای از حومه‌ی آن در کنار رودخانهی«بیانخه(Bianhe)»، در خلال برگزاری جشنواره‌ی روشنایی پاک در قرن دوازدهم را نمایش میدهد. در این نقاشی بیش از پانصد نفر از اقشار مختلف مردم، و حدود 60 رأس اسب، الاغ، گاو، خوک، قاطر و شتر دیده میشوند. همچنین بیش از 20 عدد گاری و تخت روان، بیش از 20 عدد کشتی و قایق، و30 باب ساختمان کوشک کهنه، راهروها، کلبه‌ها و مغازه‌ها در این اثر دیده میشوند.
ما یوان
«ما یوان (Ma Yuan)» نقاش دوران سلسله‌ی سونگ شمالی(1279-1127 میلادی) بود. سالروز تولد و مرگ وی نا مشخص است. وی نقاشی را از پدر و پدربزرگش یاد گرفت. او در دوران حکمرانی امپراتور «گوانگزونگ (Guangzong)» و «نینگ زونگ (Ningzong)»(1224-1190میلادی) معاون سردبیر فرهنگستان نقاشی بود. او در نقاشی مناظر، و به کار بردن رنگ با قلم موهای جارویی برای شکل دادن به صخره‌ها و کوه‌ها استاد بود. وی در سال‌های بعد به همراه «شیا گووی (Xia Gui)»، «لیتانگ (Li Tang)»، و «لیوسونگ نیان Liu (Songnian)»، یکی از چهار استاد نقاشی دوران سونگ جنوبی شناخته میشد. اثر هنری«چهار کشاورز آواز خوان در راهِ باز گشت به خانه» از وی، در دورانی نقاشی شد که سلسله‌ی سونگ با دشمن شمالی خود «جین»، در حال جنگ بود، و حال و روز خوب کشاورزان را در منظره‌ی کوهستانی زیبا و بدیع منعکس میکند.
خوانگ گونگوانگ (Huang Gongwang)
«خوانگ گونگوانگ»(1354-1269 میلادی) نقاش دوران سلسله‌ی یوان، در میان سالی مأمور دون پایه‌ی دولت شد. وی درگیر پروندهای شده و روانه‌ی زندان گردید. وقتی آزاد شد، به نقطه‌ی دِنج دور افتاده‌ای رفت و دیگر در خدمت دولت نبود. وی به پیرو سفت و سخت فرقه‌ی «چوانزِن»(حقیقت کامل) طریقت تائو تبدیل و به سراسر کشور مسافرت کرد. در سن حدود 50سالگی، نقاشی منظره را آغاز و در سال‌های آخر عمر سبک نقاشی خاص خود را به وجود آورد. اغلب آثار او هنگام سفر به جنوب چین نقاشی شده اند. او در نقاشیِ رنگی و آب رنگ، و در قلم کاری خود، سبک‌های خوشنویسی خط شکسته و خط ویژه‌ی مُهرسازی را به کار میبرد و از چند حرکت برای ایجاد دور نما و عمق استفاده میکرد. نقاشیهای او به عنوان«قله‌ی کوه‌های ساده و خوش بنیه و گیاهان پرپشت»توصیف شده است. وی علاقه مند به استفاده از رنگ قهوهای- سرخ بود و نقاشی مناظر سرخ رنگ را ابداع کرد. از میان«چهار استاد سلسله‌ی یوان»(سه نفر دیگر عبارتند از وو جِن (Wu Zhen)، نی زان (Ni Zan)، و وانگ مِنگ (Wang Meng)) «خوانگ گونگوانگ» بهترین آنان شمرده میشود. او تأثیر زیادی در نقاشیهای منظرهای سلسله‌های مینگ و چینگ گذاشت.
شو وِی
«شو وِی»(1593-1521 میلادی) نویسنده، نقاش و خوشنویس سلسله‌ی مینگ بود. در کودکی هوش و ذکاوت بالایی داشت و در 20 سالگی، آزمون امپراتوری در سطح شهرستان را با موفقیت پشت سر گذاشت. به هرحال، او هشت بار در امتحانات سطح استانی مردود شد که آخرین بارش در 41 سالگی وی بود. او به عنوان مشاور خاص اداری«خو زونگشیان(Hu Zongxian)» نایب السلطنه‌ی استان‌های «جِهجیانگ (Zhejiang)» و «فوجیان (Fujian)» خدمت کرده و به مبارزه علیه دزدان دریایی در سواحل جنوبی پیوست. بعدها، او از کار برکنار و زندانی شد و دست به خود کشی زد. «شو وِی» برای مدتی از ناراحتی روحی رنج برده و همسرش را به قتل رساند. به همین خاطر، او به مدت هفت سال در زندان به سر برد و سال‌های باقی مانده از عمرش را با فروش آثار خوشنویسی و نقاشیهای خود به زندگی ادامه داد.
او آثار ادبی و اُپرای سنتی فراوانی همچون «مجموعه آثار شو وِنجانگ (Callected Works of Xu Wenzhang)» را پدید آورد. وی که در میان سالی، نقاشی را آموخت، پیشاهنگ راه جدیدی در نقاشی رنگی آزاد و آب رنگ دوران‌های مینگ و چینگ بود.
جو دا
«جودا (Zhu Da)»(1705-1626 میلادی) نقاش اوایل دوران چینگ، بازمانده‌ای از شانزدهمین پسر امپراتور«جو یوان جانگ (Zhu Yuanzhang)» بنیانگذار سلسله‌ی مینگ بود. وقتی سلسله‌ی مینگ سقوط کرد او 19 سال داشت. وی از تحقیر و تألمِ به خاطر از دست دادن کشور و خانه‌اش رنج میبرد، و تظاهر به دیوانگی می-کرد و مثل افراد عزلت گزین در کوه‌ها زندگی میکرد. او در 23 سالگی، به سلک راهبان بودایی وسپس تائویی در آمد. در حدود60 سالگی به دنیای سکولار وارد شد. «جو دا» معمولاً آثار نقاشی و خوشنویسی خود را «بَدا شانرِن (Bada Shanren)»(درویش هشت کوهستان) امضا میکرد. او به شدت با سیاست خود خواهانه‌ی نژادی که از سوی دولت چینگ اجرا میشد، از طریق سرودن اشعار، نوشتن، خوشنویسی و نقاشی مخالفت میکرد. برای نمونه، او اغلب در چشمان ماهی و پرندهای که نقاشی میکرد، حالت نفرت و انزجار ایجاد میکرد تا نمادی از مخالفتش با دولت چینگ باشد.
قلم کاری«جو دا» ساده و متراکم و تصاویرش مبالغه آمیز است. نقاشیهای منظرهای او معمولاً انباشته از صخره‌های عجیب و غریب و تپه‌های متروکه است و جهانی ساکت و سرد را نشان میدهد. تکنیک رنگ و آب رنگ او تأثیر زیادی در نقاشان آزاد بعدی گذاشت.
یوان جی (Yuan Ji)
«یوانجی»(1718-1642 میلادی) نقاش اوایل دوران چینگ است. نام او در اصل «جو رووجی (Zhu Ruoji)» بود. پس از سقوط سلسله‌ی مینگ، زمانی که وی 5 سال داشت، پدرش دستگیر و به قتل رسید. او برای فرار از بیچارگی، به سلک راهبان بودایی در آمد و نام «یوانجی» را برگزید. در سال‌های باقی مانده از حیاتش، در «یانگ جو» ساکن و با فروش نقاشیهای خود امرار معاش میکرد.
او به نقاشی گل‌ها، میوه‌ها و اجسام میپرداخت و مخصوصاً در نقاشی منظره مهارت زیاد داشت، و در آن زمان از جایگاه والایی برخوردار بود. وی از نیاکان خود به خوبی تجربه آموخته و پژوهشگری خوب در مورد اشیای طبیعی هم بود. وی معتقد بود که «هنرمند باید با زمان سازگار باشد» و یک نقاش منظره باید«به کوهستان و رود خانه، زندگی و حیات بخشد»، «تمام قله‌های عجیب و غریب را کاوش و طراحی کند» و سپس«مقررات خاص خود را تدوین کند». با این کار، یک هنرمند میتواند از گذشتگان خود جدا شده و سبک ویژه ای به وجود آورد. کارهای قلم موی او از قید و بند رها بوده و طرح‌ها متنوع و بدیع، و با روشهای معمول سبک‌های قدیمی آن زمان کاملاً تفاوت دارد.[۱]
کتابشناسی
- ↑ سابقی علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین الملی الهدی جلد اول ص1152-1166