آستانه شهدای صفين در سوریه

آستانه شهداي صفين در جزيـره (بین دجله و فرات) در منطقـة حفاظت شده «الثوره» در درياچه اسد در نزدیکی شهر رقه،  محل وقوع نبرد صفین، واقع اسـت . در محـل ايـن زيارتگاه، قبرستاني وجود داشته است كه گفته شده تعدادي از شهداي جنگ صـفين در آن دفن شده­اند. از اين ميان، تنها قبور عمار ياسر و اويس قرني و قبر ديگري كه از آنِ ابي بنقيس دانسته شده است، باقي مانده است.

دولت جمهوري اسـلامي، در اين محل ساختمان عظيمي داراي صحن وسيع و رواقهاي دو طبقه و گنبدها و مناره­هاي مرتفع ساخته است؛ البته مزاری نیز منسوب به اویس قرنی در شرق قبرستان «میدان» در جنوب دمشق، وجود دارد. در بحران اخیر سوریه، داعش، با بمب‌گذاري در این حرم ، آن را منفجر و ويران كردند.

عمار بن ياسر بن مالك بن كنانه از قبيله بنى ثعلبه، كنيه اش ابويقظان و مادرش سميه نخستين شهيد زن در اسلام بود. عمار و مادر او و همچنين ياسر از كسانى بودند كه در راه اسلام شكنجه فراوانى متحمل شدند. بارها مشركان بدن عمار را مى سوزانيدند. پيامبر(ص) هنگام شكنجه آنان دعا مى كرد، «خدايا خاندان ياسر را بيامرز! اى آل ياسر! شكيبايى كنيد زيرا موعد شما بهشت است.» عمار در تمامى غزوات آن حضرت حضور داشت. در نبرد يمامه نيز براى سركوبى مرتدين حضور يافته، مجروح شد و باگوش بريده، سپاهيان را به جنگ و پايدارى ترغيب مى كرد.

پيامبر(ص) در حق او سخنان بسيارى فرموده است، از جمله: «عمار تا استخوان سرش از ايمان آكنده است،»در جاى ديگرى، از شهادت عمار به دست گروهى ستمكار خبر مى دهد «يَقْتُلُ العَمّار الْفِئَةَ الباغَيه.»؛ یعنی عمار را گروهی باغی (سرکشان محارب در مقابل ولی خدا) خواهند کشت.سرانجام عمار در نبرد با گروه ياغى و ستمكار در جنگ صفين، در ركاب على(ع)، به شهادت رسيد و على(ع) او را بدون غسل در همان ميدان جنگ مدفون ساخت.

اما اویس قرنی که در یمن می‌زیسته و هرگز موفق به دیدار پیامبر(ص) نشد. او از راه شتربانی روزگار را با مادر پیر، نابینا و ناتوان خود سپری می‏‌کرد. زمانی که آوازه دعوت پیامبر (ص) را شنید، از مادرش درخواست کرد برای دیدن رسول خدا (ص) به مدینه برود. مادرش به او اجازه داد ولی شرط کرد که بیش از نصف روز در آنجا نماند. اویس به مدینه سفر کرد ولی زمانی که به خانۀ پیامبر رسید، ایشان در خانه نبود. به ناچار به خاطر قولی که مادر از او گرفته بود مدینه را به قصد یمن ترک کرد. زمانی که پیامبر اسلام(ص) به خانه بازگشت، فرمود: این نور کیست که در این خانه می‏‌نگرم. گفتند: شتربانی که اویس نام داشت به اینجا آمد و زود رفت. فرمود: این نور را در خانه ما هدیه گذاشت و رفت. وی در پیکار صفین، در سپاه امیرالمؤمنین علی (ع) حضور یافت و پیکر وی را در میان شهدای این واقعه یافتند.