رود سیر دریا: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
این رود که با نام عربی «سیحون» یا نام «گلزریون» نیز معروف است دومین رود پر آب و بزرگ آسیای مرکزی و دومین رود مهم [ | این رود که با نام عربی «سیحون» یا نام «گلزریون» نیز معروف است دومین رود پر آب و بزرگ آسیای مرکزی و دومین رود مهم [https://dmelal.ir/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 قزاقستان] به شمار میرود، این رود از سلسله ارتفاعات تیان شان در قرقیزستان سرچشمه گرفته با گذر از مرز ازبکستان وارد جنوب [https://dmelal.ir/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 قزاقستان] میشود و با پیوستن به آمو دریا (جیحون) سر انجام به [https://dmelal.ir/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%84 دریاچه آرال] (دریاچه خوارزم) در خاک [https://dmelal.ir/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 قزاقستان] میریزد، سیر دریا دارای دو سرچشمه است یکی از کوههای تین شیان واقع در قرقیزستان و دیگری در شرق ازبکستان، دو رودخانه نارین و قره دریا در مجاورت مرز این کشور با [https://dmelal.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 تاجیکستان] رودخانه سیر دریا با حدود ۲۲۰۰ کیلومتر طول از کشورهای قرقیزستان، [https://dmelal.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 تاجیکستان]، ازبکستان میگذرد تا سرانجام در دریاچه آرال در [https://dmelal.ir/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 قزاقستان] بریزد. بخش عمده مسیر سیردریا از خاک ازبکستان گذشته و محصول پنبه این کشور مدیون آب حیات بخش این رودخانه است.<ref>برگرفته شده از: جام جم انلاین</ref> | ||
بر روی رود سیر دریا در محدوده قرقیزستان از سوی دولت برای تولید برق سدی احداث شده است که بخاطر کمبود آبیاری کشتزارهای پنبه موجب نارضایتی دولت ازبکستان شده است، مردم تاچیکستان هم از برکت سیر دریا بهره مند | بر روی رود سیر دریا در محدوده قرقیزستان از سوی دولت برای تولید برق سدی احداث شده است که بخاطر کمبود آبیاری کشتزارهای پنبه موجب نارضایتی دولت ازبکستان شده است، مردم تاچیکستان هم از برکت سیر دریا بهره مند میشوند که بیشتر از این رود برای تولید برق استفاده میکنند. رود سیر دریا پس از ترک کوههای آسیای مرکزی به دشتهای ازبکستان و [https://dmelal.ir/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 قزاقستان] میرسد. این دو کشور پر جمعیت از این رود برای کشاورزی بهره میبرند. در [https://dmelal.ir/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 قزاقستان] بدلیل کاهش آبهای این رود ناگزیر در بهره برداری از آب سیر دریا برای کشاورزی و کشت پنبه از شیوههای مدرن آبیاری استفاده میکنند. بسیاری از مردم قزاق که در کنارههای سیر دریا زندگی میکنند با ماهی گیری از این رود روزگار میگذرانند. علاوه بر روستاهای زیادی که در طول مسیر این رود قرار دارد، شهرهای خجند در [https://dmelal.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 تاجیکستان] و قزل اوردا در [https://dmelal.ir/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 قزاقستان] نیز در کنار این رود آرام گرفته و از مواهب آن بهرهمند میشوند. دره حاصلخیز فرغانه مدیون آب این رودخانه است: حجم آب وارده به سیردریا درسال حدود ۹۰ کیلومتر مکعب است که نسبت به سالهای گذشته کاهش چشمگیری داشته است. | ||
== نیز نگاه کنید به == | == نیز نگاه کنید به == | ||
[[رودهای | [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87 رودهای روسیه]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1 رودهای مصر]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7 رودهای کانادا]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86 رودها و دریاچه های چین]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3 رودها و دریاچه های تونس]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86 رودها و دریاچه های ژاپن]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 رودهای افغانستان]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C رودهای مالی]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87 رودهای فرانسه]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87 رودهای سوریه]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86 رودهای سودان]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7 رودهای اسپانیا]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%87 رودهای زیمبابوه]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_%D8%B9%D8%A7%D8%AC رودها و دریاچه های ساحل عاج]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF رودهای تایلند]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86 رودهای آرژانتین]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86 رودهای اوکراین]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86 رودها و دریاچه های اردن]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C رودهای اتیوپی]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86 رودهای سیرالئون]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84 رودها و دریاچه های سنگال]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7 رودهای سریلانکا]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 رودهای تاجیکستان]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4 رودهای بنگلادش]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 رودهای قزاقستان]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84 رودها و دریاچه های سنگال]؛ [https://dmelal.ir/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 دریاچه های گرجستان]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86 رودها و دریاچه های اردن]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86 رودها و دریاچه های چین]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3 رودها و دریاچه های تونس]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86 رودها و دریاچه های ژاپن]؛ [https://dmelal.ir/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_%D8%B9%D8%A7%D8%AC رودها و دریاچه های ساحل عاج]؛ [https://dmelal.ir/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 دریاچه های قزاقستان] | ||
== کتابشناسی == | == کتابشناسی == | ||
<references /> | <references /> | ||
[[رده:ویژگی ها وموقعیت جغرافیایی]] | |||
== منبع اصلی == | |||
صابری، اصغر(1395). جامعه و فرهنگ [https://dmelal.ir/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 قزاقستان]. تهران: [https://www/icro.ir سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی](در دست انتشار) | |||
== نویسنده مقاله == | |||
اصغر صابری | |||
[[index.php?title=رده:ویژگی ها وموقعیت جغرافیایی]] | |||
نسخهٔ ۲۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۴۱
این رود که با نام عربی «سیحون» یا نام «گلزریون» نیز معروف است دومین رود پر آب و بزرگ آسیای مرکزی و دومین رود مهم قزاقستان به شمار میرود، این رود از سلسله ارتفاعات تیان شان در قرقیزستان سرچشمه گرفته با گذر از مرز ازبکستان وارد جنوب قزاقستان میشود و با پیوستن به آمو دریا (جیحون) سر انجام به دریاچه آرال (دریاچه خوارزم) در خاک قزاقستان میریزد، سیر دریا دارای دو سرچشمه است یکی از کوههای تین شیان واقع در قرقیزستان و دیگری در شرق ازبکستان، دو رودخانه نارین و قره دریا در مجاورت مرز این کشور با تاجیکستان رودخانه سیر دریا با حدود ۲۲۰۰ کیلومتر طول از کشورهای قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان میگذرد تا سرانجام در دریاچه آرال در قزاقستان بریزد. بخش عمده مسیر سیردریا از خاک ازبکستان گذشته و محصول پنبه این کشور مدیون آب حیات بخش این رودخانه است.[۱]
بر روی رود سیر دریا در محدوده قرقیزستان از سوی دولت برای تولید برق سدی احداث شده است که بخاطر کمبود آبیاری کشتزارهای پنبه موجب نارضایتی دولت ازبکستان شده است، مردم تاچیکستان هم از برکت سیر دریا بهره مند میشوند که بیشتر از این رود برای تولید برق استفاده میکنند. رود سیر دریا پس از ترک کوههای آسیای مرکزی به دشتهای ازبکستان و قزاقستان میرسد. این دو کشور پر جمعیت از این رود برای کشاورزی بهره میبرند. در قزاقستان بدلیل کاهش آبهای این رود ناگزیر در بهره برداری از آب سیر دریا برای کشاورزی و کشت پنبه از شیوههای مدرن آبیاری استفاده میکنند. بسیاری از مردم قزاق که در کنارههای سیر دریا زندگی میکنند با ماهی گیری از این رود روزگار میگذرانند. علاوه بر روستاهای زیادی که در طول مسیر این رود قرار دارد، شهرهای خجند در تاجیکستان و قزل اوردا در قزاقستان نیز در کنار این رود آرام گرفته و از مواهب آن بهرهمند میشوند. دره حاصلخیز فرغانه مدیون آب این رودخانه است: حجم آب وارده به سیردریا درسال حدود ۹۰ کیلومتر مکعب است که نسبت به سالهای گذشته کاهش چشمگیری داشته است.
نیز نگاه کنید به
رودهای روسیه؛ رودهای مصر؛ رودهای کانادا؛ رودها و دریاچه های چین؛ رودها و دریاچه های تونس؛ رودها و دریاچه های ژاپن؛ رودهای افغانستان؛ رودهای مالی؛ رودهای فرانسه؛ رودهای سوریه؛ رودهای سودان؛ رودهای اسپانیا؛ رودهای زیمبابوه؛ رودها و دریاچه های ساحل عاج؛ رودهای تایلند؛ رودهای آرژانتین؛ رودهای اوکراین؛ رودها و دریاچه های اردن؛ رودهای اتیوپی؛ رودهای سیرالئون؛ رودها و دریاچه های سنگال؛ رودهای سریلانکا؛ رودهای تاجیکستان؛ رودهای بنگلادش؛ رودهای قزاقستان؛ رودها و دریاچه های سنگال؛ دریاچه های گرجستان؛ رودها و دریاچه های اردن؛ رودها و دریاچه های چین؛ رودها و دریاچه های تونس؛ رودها و دریاچه های ژاپن؛ رودها و دریاچه های ساحل عاج؛ دریاچه های قزاقستان
کتابشناسی
- ↑ برگرفته شده از: جام جم انلاین
منبع اصلی
صابری، اصغر(1395). جامعه و فرهنگ قزاقستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)