زنان مصر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
زنان مصری از گذشته‌های دور در حیات اجتماعی و اقتصادی مشارکت داشته‌اند. در جوامع روستایی، زنان نقش عمده در اقتصاد خانواده و تربیت فرزندان دارند و به طور کلی رکن اساسی خانواده‌اند. زنان مصری در دوران معاصر نیز حضوری فعال و تأثیرگذار در تحولات سیاسی اجتماعی داشته‌اند؛ از جمله میتوان به نقش آفرینی در انقلاب ضداستعماری سال 1919 اشاره کرد که تعدادی از آنان نیز با گلوله سربازان انگلیسی کشته شدند. از دهه‌های اولیه قرن بیستم اقدامات گسترده برای حضور و مشارکت فعال زنان در صحنه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی صورت گرفته است و علاوه بر تدوین قوانین و وضع سیاست‌های خاص، مؤسسات و نهادهای متعددی برای تحقق این هدف تأسیس و تلاش‌هایی برای برداشتن هر گونه تبعیض و نابرابری میان مردان و زنان انجام شده است. طی دهه‌های پایانی قرن گذشته اضافه بر مؤسسات و سازمان‌های دولتی، نهادها و مؤسسات غیردولتی متعددی در حوزه مسائل زنان فعال شدند که این فعالیت‌ها شامل: آموزش، بهداشت، حقوق بشر، رسانه، کودک و نوجوان بوده است. در سال 1994 با گردهمایی حدود 22 مؤسسه از مؤسسات مردم نهاد مصری و با هدف هماهنگی و سامان دادن به فعالیت های مربوط به امور زنان و توسعه امکانات و توانمندی های موجود، شورای هماهنگی مؤسسه توسعه مسائل زنان تأسیس شد. از جمله اقداماتی که برای حمایت از زنان صورت گرفته است میتوان به: تأسیس شورای ملی زنان، شورای ملی حمایت از مادران و کودکان با هدف توانمندسازی اقتصادی، اجتماعی و حمایت از مشارکت زنان در فرآیندهای توسعه، صدور قانون تأسیس دادگاه خانواده که نوعی امنیت قضائی برای خانواده‌ها و به طور خاصی زنان فراهم کرده است، صدور قانون سال 2004 مبنی بر تأسیس صندوق بیمه خانواده که پرداخت نفقه را برای زنان تضمین می‌کند و مانع از هم پاشیدگی خانواده می‌شود، نام برد. همچنین شورای ملی زنان با هدف آماده سازی زنان برای مشارکت سیاسی و تربیت کادرهای زن فعال در حوزه سیاست و امکان حضور در انتخابات، اقدام به تأسیس مرکز آموزش‌های سیاسی کرده است. دولت [[مصر]] نیز برای فعال کردن مشارکت زنان در پروژه‌های کوچک اقدام به تأسیس صندوق اجتماعی توسعه کرده است. برنامه‌های حمایتی این صندوق که عمدتا به مهارت‌های حرفه‌ای و صنایع دستی اختصاص یافته، سهم قابل توجهی در فقرزدایی و ارتقاء سطح معیشتی خانواده‌ها داشته است. | [[پرونده:Egyptian-women-day.jpg|بندانگشتی|نماد روز زن مصری]]زنان مصری از گذشته‌های دور در حیات اجتماعی و اقتصادی مشارکت داشته‌اند. در جوامع روستایی، زنان نقش عمده در اقتصاد خانواده و تربیت فرزندان دارند و به طور کلی رکن اساسی خانواده‌اند. زنان مصری در دوران معاصر نیز حضوری فعال و تأثیرگذار در تحولات سیاسی اجتماعی داشته‌اند؛ از جمله میتوان به نقش آفرینی در انقلاب ضداستعماری سال 1919 اشاره کرد که تعدادی از آنان نیز با گلوله سربازان انگلیسی کشته شدند. از دهه‌های اولیه قرن بیستم اقدامات گسترده برای حضور و مشارکت فعال زنان در صحنه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی صورت گرفته است و علاوه بر تدوین قوانین و وضع سیاست‌های خاص، مؤسسات و نهادهای متعددی برای تحقق این هدف تأسیس و تلاش‌هایی برای برداشتن هر گونه تبعیض و نابرابری میان مردان و زنان انجام شده است. طی دهه‌های پایانی قرن گذشته اضافه بر مؤسسات و سازمان‌های دولتی، نهادها و مؤسسات غیردولتی متعددی در حوزه مسائل زنان فعال شدند که این فعالیت‌ها شامل: آموزش، بهداشت، حقوق بشر، رسانه، کودک و نوجوان بوده است. در سال 1994 با گردهمایی حدود 22 مؤسسه از مؤسسات مردم نهاد مصری و با هدف هماهنگی و سامان دادن به فعالیت های مربوط به امور زنان و توسعه امکانات و توانمندی های موجود، شورای هماهنگی مؤسسه توسعه مسائل زنان تأسیس شد. از جمله اقداماتی که برای حمایت از زنان صورت گرفته است میتوان به: تأسیس شورای ملی زنان، شورای ملی حمایت از مادران و کودکان با هدف توانمندسازی اقتصادی، اجتماعی و حمایت از مشارکت زنان در فرآیندهای توسعه، صدور قانون تأسیس دادگاه خانواده که نوعی امنیت قضائی برای خانواده‌ها و به طور خاصی زنان فراهم کرده است، صدور قانون سال 2004 مبنی بر تأسیس صندوق بیمه خانواده که پرداخت نفقه را برای زنان تضمین می‌کند و مانع از هم پاشیدگی خانواده می‌شود، نام برد. همچنین شورای ملی زنان با هدف آماده سازی زنان برای مشارکت سیاسی و تربیت کادرهای زن فعال در حوزه سیاست و امکان حضور در انتخابات، اقدام به تأسیس مرکز آموزش‌های سیاسی کرده است. دولت [[مصر]] نیز برای فعال کردن مشارکت زنان در پروژه‌های کوچک اقدام به تأسیس صندوق اجتماعی توسعه کرده است. برنامه‌های حمایتی این صندوق که عمدتا به مهارت‌های حرفه‌ای و صنایع دستی اختصاص یافته، سهم قابل توجهی در فقرزدایی و ارتقاء سطح معیشتی خانواده‌ها داشته است. | ||
طی دهه‌های اخیر ، زنان مصری در جایگاه‌های تصمیم سازی و ساختار حکومت چون: وزارت، نمایندگی مجلس، وکالت، مدیریت‌های دولتی در سطوح گوناگون و مراکز آموزشی و دانشگاه‌ها حضوری نسبتا فعال داشته‌اند. آنان در فعالیت‌های حوزه جامعه مدنی نیز حضوری قابل توجه دارند. در سال 2007، 3% از پست‌های وزارتی، 16،7% از پست‌های معاونت وزیر، 17،8% از مدیریت‌های عالی و 15% از مدیریت‌های کل در اختیار زنان بوده است. زنان مصری توانسته‌اند از سال 1961 تا پیروزی انقلاب سال 2011، پست‌های دیپلماتیک متعددی را در اختیار گیرند. تعداد خانم‌هایی که در سمت‌های دیپلماتیک (سفیر، کنسول، سرکنسول و ...) خدمت کرده‌اند به 195 نفر می‌رسد که این رقم حدود 20% از مجموع دیپلمات‌های این کشور را در خارج در طول سال‌های مزبور تشکیل می‌دهد. از این تعداد، 15 نفر سفیر و یا سرکنسول (رئیس هیئت نمایندگی)، 19 نفر دارای پست‌های مدیریتی در ادارات کل وزارت امور خارجه، 6 نفر نیز با رتبه سفیر در پست معاون وزیر و نیز تعداد 158 تن از آنان دارای پست وزیر مختار بوده‌اند. | طی دهه‌های اخیر ، زنان مصری در جایگاه‌های تصمیم سازی و ساختار حکومت چون: وزارت، نمایندگی مجلس، وکالت، مدیریت‌های دولتی در سطوح گوناگون و مراکز آموزشی و دانشگاه‌ها حضوری نسبتا فعال داشته‌اند. آنان در فعالیت‌های حوزه جامعه مدنی نیز حضوری قابل توجه دارند. در سال 2007، 3% از پست‌های وزارتی، 16،7% از پست‌های معاونت وزیر، 17،8% از مدیریت‌های عالی و 15% از مدیریت‌های کل در اختیار زنان بوده است. زنان مصری توانسته‌اند از سال 1961 تا پیروزی انقلاب سال 2011، پست‌های دیپلماتیک متعددی را در اختیار گیرند. تعداد خانم‌هایی که در سمت‌های دیپلماتیک (سفیر، کنسول، سرکنسول و ...) خدمت کرده‌اند به 195 نفر می‌رسد که این رقم حدود 20% از مجموع دیپلمات‌های این کشور را در خارج در طول سال‌های مزبور تشکیل می‌دهد. از این تعداد، 15 نفر سفیر و یا سرکنسول (رئیس هیئت نمایندگی)، 19 نفر دارای پست‌های مدیریتی در ادارات کل وزارت امور خارجه، 6 نفر نیز با رتبه سفیر در پست معاون وزیر و نیز تعداد 158 تن از آنان دارای پست وزیر مختار بوده‌اند. | ||
نقش زنان در انقلاب ژانویه 2011: زنان مصری در جریان انقلاب و تحولات پس از آن حضوری چشمگیر داشتند. علیرغم خشونت‌های فیزیکی و روانی بسیاری که در رویدادهای پیش و پس از آن نسبت به زنان مشارت کننده صورت گرفت، حضور آنان نقش تعیین کننده در سقوط نظام حسنی مبارک و موفقیت‌های پس از آن داشت. به ویژه مادران شهیدان رویدادهای انقلاب، نقش مؤثری در تقویت انگیزه انقلاب برای ادامه حرکت تا کسب پیروزی داشتند. حضور 18 روزه زنان مصری از همه گرایش‌های مذهبی و سیاسی در فراز و فرودهای انقلاب به عنوان پزشک و پرستار، تظاهر کننده در صنوف مقدم، عضویت در کمیته‌های تأمین غذا و دیگر کمیته‌های مردمی انقلاب، ویژگی خاصی به آن بخشیده بود و البته آنها در این راه سختی‌ها و مشکلاتی که گاه برای مردان هم غیرقابل تحمل بود، به جان خریدند و شهیدان و مجروحان بسیاری هم تقدیم کردند. علیرغم چنین حضوری ، سهم زنان پس از پیروزی در اداره امور کشور بسیار ناچیز و نسبت به سهم آنان در حوزه‌های مختلف سیاسی و مدیریتی پیش از سقوط نظام حسنی مبارک، بسیار کمتر بود. به عنوان مثال، زنان مصری پس از پیروزی انقلاب مجموعا 8 کرسی از مجموع 498 کرسی مجلس نمایندگان را در سال 2012 به خود اختصاص دادند. در حالی که پیش از انقلاب سهم تعیین شده برای زنان در مجلس، 64 کرسی (حدود 12%) از مجموع کرسی‌ها بود، در اولین مجلس پس از پیروزی انقلاب این نسبت به 2% فرو کاسته شد. | '''نقش زنان در انقلاب ژانویه 2011''': زنان مصری در جریان انقلاب و تحولات پس از آن حضوری چشمگیر داشتند. علیرغم خشونت‌های فیزیکی و روانی بسیاری که در رویدادهای پیش و پس از آن نسبت به زنان مشارت کننده صورت گرفت، حضور آنان نقش تعیین کننده در سقوط نظام حسنی مبارک و موفقیت‌های پس از آن داشت. به ویژه مادران شهیدان رویدادهای انقلاب، نقش مؤثری در تقویت انگیزه انقلاب برای ادامه حرکت تا کسب پیروزی داشتند. حضور 18 روزه زنان مصری از همه گرایش‌های مذهبی و سیاسی در فراز و فرودهای انقلاب به عنوان پزشک و پرستار، تظاهر کننده در صنوف مقدم، عضویت در کمیته‌های تأمین غذا و دیگر کمیته‌های مردمی انقلاب، ویژگی خاصی به آن بخشیده بود و البته آنها در این راه سختی‌ها و مشکلاتی که گاه برای مردان هم غیرقابل تحمل بود، به جان خریدند و شهیدان و مجروحان بسیاری هم تقدیم کردند. علیرغم چنین حضوری ، سهم زنان پس از پیروزی در اداره امور کشور بسیار ناچیز و نسبت به سهم آنان در حوزه‌های مختلف سیاسی و مدیریتی پیش از سقوط نظام حسنی مبارک، بسیار کمتر بود. به عنوان مثال، زنان مصری پس از پیروزی انقلاب مجموعا 8 کرسی از مجموع 498 کرسی مجلس نمایندگان را در سال 2012 به خود اختصاص دادند. در حالی که پیش از انقلاب سهم تعیین شده برای زنان در مجلس، 64 کرسی (حدود 12%) از مجموع کرسی‌ها بود، در اولین مجلس پس از پیروزی انقلاب این نسبت به 2% فرو کاسته شد. | ||
'''روز زن مصری''': در روز 16 مارس 1919، زنان مصری در جریان تظا[[هرات]] انقلابی علیه استعمار انگلیس حضوری چشمگیر داشتند. در این تظاهرات که به عنوان اولین تظاهرات زنان در [[تاریخ مصر]] ثبت شده است، زنان مصری در حمایت از بازگشت سعد زغلول، رهبر قیام ملی و نیز آزادی و استقلال شعار می دادند که در پی برخورد پلیس، خانم «حمیده خلیل» مورداصابت قرار گرفت و نام او به عنوان اولین زن شهید مصری در جریان این قیام مردمی ماندگار شد. در روز 16 مارس 1922 نیز خانم هدی شعراوی اتحادیه [[زنان مصر]] را تشکیل داد که هدف آن بهبود وضعیت آموزش زنان، تأمین مساوات اجتماعی و سیاسی، کسب حق آموزش در دبیرستان و دانشگاه و اصلاح قوانین مربوط به ازدواج و ... بود. در 16 مارس 1956 و در پی تصویب قانون اساسی، زنان مصری از حق انتخاب و نامزدی برای نمایندگی مجلس برخوردار شدند که یکی از خواسته های زنان مصری بود. بدین سان روز 16 مارس در [[تاریخ معاصر مصر]] به عنوان روز بزرگداشت زن ثبت شده است<ref name=":0"><nowiki>https://www.sis.gov.eg</nowiki> (2014)</ref> .<ref>سابقی، علی محمد (1392). جامع فرهنگ و ملل مصر. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص127-130</ref> | |||
== کتابشناسی == | == کتابشناسی == | ||
نسخهٔ ۱۵ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۴۰
زنان مصری از گذشته‌های دور در حیات اجتماعی و اقتصادی مشارکت داشته‌اند. در جوامع روستایی، زنان نقش عمده در اقتصاد خانواده و تربیت فرزندان دارند و به طور کلی رکن اساسی خانواده‌اند. زنان مصری در دوران معاصر نیز حضوری فعال و تأثیرگذار در تحولات سیاسی اجتماعی داشته‌اند؛ از جمله میتوان به نقش آفرینی در انقلاب ضداستعماری سال 1919 اشاره کرد که تعدادی از آنان نیز با گلوله سربازان انگلیسی کشته شدند. از دهه‌های اولیه قرن بیستم اقدامات گسترده برای حضور و مشارکت فعال زنان در صحنه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی صورت گرفته است و علاوه بر تدوین قوانین و وضع سیاست‌های خاص، مؤسسات و نهادهای متعددی برای تحقق این هدف تأسیس و تلاش‌هایی برای برداشتن هر گونه تبعیض و نابرابری میان مردان و زنان انجام شده است. طی دهه‌های پایانی قرن گذشته اضافه بر مؤسسات و سازمان‌های دولتی، نهادها و مؤسسات غیردولتی متعددی در حوزه مسائل زنان فعال شدند که این فعالیت‌ها شامل: آموزش، بهداشت، حقوق بشر، رسانه، کودک و نوجوان بوده است. در سال 1994 با گردهمایی حدود 22 مؤسسه از مؤسسات مردم نهاد مصری و با هدف هماهنگی و سامان دادن به فعالیت های مربوط به امور زنان و توسعه امکانات و توانمندی های موجود، شورای هماهنگی مؤسسه توسعه مسائل زنان تأسیس شد. از جمله اقداماتی که برای حمایت از زنان صورت گرفته است میتوان به: تأسیس شورای ملی زنان، شورای ملی حمایت از مادران و کودکان با هدف توانمندسازی اقتصادی، اجتماعی و حمایت از مشارکت زنان در فرآیندهای توسعه، صدور قانون تأسیس دادگاه خانواده که نوعی امنیت قضائی برای خانواده‌ها و به طور خاصی زنان فراهم کرده است، صدور قانون سال 2004 مبنی بر تأسیس صندوق بیمه خانواده که پرداخت نفقه را برای زنان تضمین می‌کند و مانع از هم پاشیدگی خانواده می‌شود، نام برد. همچنین شورای ملی زنان با هدف آماده سازی زنان برای مشارکت سیاسی و تربیت کادرهای زن فعال در حوزه سیاست و امکان حضور در انتخابات، اقدام به تأسیس مرکز آموزش‌های سیاسی کرده است. دولت مصر نیز برای فعال کردن مشارکت زنان در پروژه‌های کوچک اقدام به تأسیس صندوق اجتماعی توسعه کرده است. برنامه‌های حمایتی این صندوق که عمدتا به مهارت‌های حرفه‌ای و صنایع دستی اختصاص یافته، سهم قابل توجهی در فقرزدایی و ارتقاء سطح معیشتی خانواده‌ها داشته است.
طی دهه‌های اخیر ، زنان مصری در جایگاه‌های تصمیم سازی و ساختار حکومت چون: وزارت، نمایندگی مجلس، وکالت، مدیریت‌های دولتی در سطوح گوناگون و مراکز آموزشی و دانشگاه‌ها حضوری نسبتا فعال داشته‌اند. آنان در فعالیت‌های حوزه جامعه مدنی نیز حضوری قابل توجه دارند. در سال 2007، 3% از پست‌های وزارتی، 16،7% از پست‌های معاونت وزیر، 17،8% از مدیریت‌های عالی و 15% از مدیریت‌های کل در اختیار زنان بوده است. زنان مصری توانسته‌اند از سال 1961 تا پیروزی انقلاب سال 2011، پست‌های دیپلماتیک متعددی را در اختیار گیرند. تعداد خانم‌هایی که در سمت‌های دیپلماتیک (سفیر، کنسول، سرکنسول و ...) خدمت کرده‌اند به 195 نفر می‌رسد که این رقم حدود 20% از مجموع دیپلمات‌های این کشور را در خارج در طول سال‌های مزبور تشکیل می‌دهد. از این تعداد، 15 نفر سفیر و یا سرکنسول (رئیس هیئت نمایندگی)، 19 نفر دارای پست‌های مدیریتی در ادارات کل وزارت امور خارجه، 6 نفر نیز با رتبه سفیر در پست معاون وزیر و نیز تعداد 158 تن از آنان دارای پست وزیر مختار بوده‌اند.
نقش زنان در انقلاب ژانویه 2011: زنان مصری در جریان انقلاب و تحولات پس از آن حضوری چشمگیر داشتند. علیرغم خشونت‌های فیزیکی و روانی بسیاری که در رویدادهای پیش و پس از آن نسبت به زنان مشارت کننده صورت گرفت، حضور آنان نقش تعیین کننده در سقوط نظام حسنی مبارک و موفقیت‌های پس از آن داشت. به ویژه مادران شهیدان رویدادهای انقلاب، نقش مؤثری در تقویت انگیزه انقلاب برای ادامه حرکت تا کسب پیروزی داشتند. حضور 18 روزه زنان مصری از همه گرایش‌های مذهبی و سیاسی در فراز و فرودهای انقلاب به عنوان پزشک و پرستار، تظاهر کننده در صنوف مقدم، عضویت در کمیته‌های تأمین غذا و دیگر کمیته‌های مردمی انقلاب، ویژگی خاصی به آن بخشیده بود و البته آنها در این راه سختی‌ها و مشکلاتی که گاه برای مردان هم غیرقابل تحمل بود، به جان خریدند و شهیدان و مجروحان بسیاری هم تقدیم کردند. علیرغم چنین حضوری ، سهم زنان پس از پیروزی در اداره امور کشور بسیار ناچیز و نسبت به سهم آنان در حوزه‌های مختلف سیاسی و مدیریتی پیش از سقوط نظام حسنی مبارک، بسیار کمتر بود. به عنوان مثال، زنان مصری پس از پیروزی انقلاب مجموعا 8 کرسی از مجموع 498 کرسی مجلس نمایندگان را در سال 2012 به خود اختصاص دادند. در حالی که پیش از انقلاب سهم تعیین شده برای زنان در مجلس، 64 کرسی (حدود 12%) از مجموع کرسی‌ها بود، در اولین مجلس پس از پیروزی انقلاب این نسبت به 2% فرو کاسته شد.
روز زن مصری: در روز 16 مارس 1919، زنان مصری در جریان تظاهرات انقلابی علیه استعمار انگلیس حضوری چشمگیر داشتند. در این تظاهرات که به عنوان اولین تظاهرات زنان در تاریخ مصر ثبت شده است، زنان مصری در حمایت از بازگشت سعد زغلول، رهبر قیام ملی و نیز آزادی و استقلال شعار می دادند که در پی برخورد پلیس، خانم «حمیده خلیل» مورداصابت قرار گرفت و نام او به عنوان اولین زن شهید مصری در جریان این قیام مردمی ماندگار شد. در روز 16 مارس 1922 نیز خانم هدی شعراوی اتحادیه زنان مصر را تشکیل داد که هدف آن بهبود وضعیت آموزش زنان، تأمین مساوات اجتماعی و سیاسی، کسب حق آموزش در دبیرستان و دانشگاه و اصلاح قوانین مربوط به ازدواج و ... بود. در 16 مارس 1956 و در پی تصویب قانون اساسی، زنان مصری از حق انتخاب و نامزدی برای نمایندگی مجلس برخوردار شدند که یکی از خواسته های زنان مصری بود. بدین سان روز 16 مارس در تاریخ معاصر مصر به عنوان روز بزرگداشت زن ثبت شده است[۱] .[۲]