حزب سوسیالیست آرژانتین

تأسیس حزب سوسیالیست آرژانتین در سال 1896 به ابتکار گروهى از صنعتگران آرژانتینى و به رهبرى دکتر خوان ب خوستو، در واقع سرآغاز پیدایش و تشکیل گروه‌هاى چپ در این کشور به شمار مى‌رود. این حزب از همان ابتداى فعّالیت خود توانست جایگاه ویژه‌اى را در صحنهی سیاسی کشور کسب نماید. به عنوان مثال در سال ۱۹۰۲ حزب مذکور توانست مقام شهردارى شهر ‌سننیکلاس در استان بوئنوسآیرس را به یک عضو خود از انجمن شهر مذکور اختصاص دهد.

در سال ۱۹۰۴ دکتر آلفردو پالاسیوس (Alfredo Palacios) برجسته‌ترین شخصیت این حزب که در آن زمان به بورژوا مارکسیست‌ها (Burgueses Marxistas) تشبیه مى‌شدند، اوّلین نمایندهی سوسیالیست در کنگرهی ملّى آرژانتین و پس از آن در کلّ آمریکاى لاتین شد.

بعد از آن هم سوسیالیست‌هاى آرژانتین در دیگر انتخابات نواحى مختلف پایتخت و دیگر ایالت‌ها توانستند مقام شهردارىهای مختلف آرژانتین چون، ماردلپلاتا، اواژانیدا، باهیابلانکا، سانتاروزا و گودى کروز را به دست آورند.

در سال ۱۹۴۳ و تا قبل از کودتاى نظامیان در آرژانتین، حزب سوسیالیست جمعاً ۴۴ نماینده در کنگرهی ملّى کشور داشت و اکثریت شهرداران شهرهاى مختلف کشور به ویژه استان بوئنوسآیرس را نیز در اختیار خود گرفته بود.

در دوران حاکمیت نظامیان على‌رغم دستگیری، تبعید و یا ناپدید شدن تعداد زیادى از سوسیالیست‌ها، برخى از رهبران این حزب با نظامیان همکارى و تشریک مساعى نمودند. از جملهی این افراد آمریکو خیولدى (Americo Gioldi) یکى از رهبران سرشناس سوسیالیست مى‌باشد که از جانب نظامیان به عنوان سفیر آرژانتین در پرتغال منصوب شد و علاوه بر آن در همین دوران شهردارى شهر ماردل پلاتا نیز همچنان در دست سوسیالیست‌ها باقى ماند.

همکارى تعداد از عناصر سوسیالیست با نظامیان از یک سو و ضدّیت شدید آنان با حزب پرونیست از سوى دیگر در آن زمان عملاً مشکلاتى را بر سر راه پیروان این حزب به وجود آورد و باعث شد تا هر یک از آن‌ها استراتژى مبارزاتى جداگانه‌اى را در پیش گیرد.

به همین خاطر و پس از مرگ دکتر خوان ب خوستو بنیانگذار حزب سوسیالیست، انشعابات متعدّدى در حزب سوسیالیست بروز کرد که عمدتاً در دو طیف طرفداران رژیم نظامى و یا مخالفان آن شکل مى‌گرفت. در سال ۱۹۵۸ این حزب به دو جناح اصلى تقسیم شد:

الف ـ جناح سوسیالیست پیشتاز که توسّط آمریکو خیولدى رهبرى مى‌شد و ضمن طرفدارى از کوبا به شدّت با حزب پرونیسم ضدیت و دشمنى مى‌ورزیدند.

ب ـ ‌جناح سوسیال دمکرات‌ها به رهبرى آلفردو پالاسیوس که مبانى آن‌ها مبتنى بر لیبرالیسم سنّتى و حزب سوسیالیست آرژانتین (حزب اصلی) بنا نهاده شده بود.

جناح سوسیال دموکرات‌ها نیز بعدها و بهویژه پس از مرگ رهبر خود به سه گروه تقسیم شدند. گروه نخست «جناح چپ انقلابی» را تشکیل دادند و گروه دوم جنبش به سوى سوسیالیسم را. باقیمانده نیز به جرگهی طرفداران حزب پرونیست که در آن زمان از مخالفان اصلى دولت به شمار مى‌آمدند، پیوستند.

ادغام و همکارى برخى از جناح‌هاى سوسیالیست با حزب پرونیست، وجه تمایز و امتیازى را براى این حزب در آن زمان با توجّه پایگاه مردمى‌تر حزب پرونیست بر کشور فراهم آورد و باعث شد تا این حزب در مقایسه با سایر احزاب چپ، شانس به مراتب بیشترى را براى کسب موفّقیت در رقابت‌هاى سیاسى خود دارا باشد.

این حزب در طىّ انتخابات ملّى سال ۱۹۹۱ میلادى در آرژانتین توانست با مشارکت بى‌سابقهی ۱۱۹ هزار نفر از هواداران خود در نواحى مختلف فدرالى به نتایج قابل توجّهى دست یابد. تحصیل مقام شهردارى دو شهر بزرگ روزاریو و ساراتو علاوه بر نمایندگى «آفردو براوو» رهبر آن حزب در کنگرهی ملّى آرژانتین از جملهی حوادثى بود که به اعتراف خود سوسیالیست‌ها بزرگترین دستآورد انتخاباتى این حزب از بعد از سا ل۱۹۶۳ تا آن مقطع بود.