هنر گرجستان

از دانشنامه ملل


سینما

توسعه و تكامل رشته فیلم برداری و فیل مسازی برای فرهنگ ملی گرجستان، كامیابی مهمی به شمار می آید. امروزه در گرجستان هر ساله ده فیلم هنری، نقاشی متحرك (كارتون ) علمی  عمومی، مستند و غیره ساخته می شود. تعدادی از فیلم های ساخت گرجستان در جشنواره های بین المللی و سرتاسری جمهوری ها به دریافت جوایز و دیپلم های افتخاری نائل شده اند. فیلم "پدر سرباز" در چهاردهمی ن جشنواره بین المللی مسكو موفقیت فوق العاده ای داشته است. فیلم هایی به نام های "اوشبا"، "دشت آلازان " و "در ارتفاعات پامیر" در جشنوار ههای بین المللی فوق العاده ارزنده شناخته شده و به دریافت دیپلم افتخار موفق شدند. مركز حیات فعالانه و خلاقه كاركنان هنر سینمایی "اتحادیه كاركنان رشته فیلمبرداری" می باشد.

تئاتر

تئاتر گرجی از همان بدو پیدای ش خود در جهت رآلیسم گام نهاد. بر اساس نمایشنامه های ملی كه توسط نویسندگان با ذوقی مانند داوید كلدینشویلی David Kldinshvili، زوراب آنتونوف، شالوادادیانی Shalva Dadiani و عده ای دیگر تدوین گردیده بود، در پایان قرن نوزدهم و آغاز سده بیستم، نهضت و جنبش نیرومند تئاترال بوجود آمد كه گروه بزرگی از بازیگران هنرمند در رأس آن قرار داشتند.

در گرجستان سابقاً 5 تئاتر وجود داشت. ولی اكنون در این جمهوری بیش از بیست تئاتر به فعالیت هنری مشغولند. قریب 30 تئاتر ملی آماتوری و نیز صدها تالار شهر و روستایی متعلق به خانه های فرهنگ را باید به تعداد تئاترهای فوق افزود. در این تالارها اعضاء كانون گروه های آماتوری هنرهای دراماتیك با موفقیت، نمای شهایی روی صحنه می آوردند.

در سال 1921 م تئاتر دراماتیك به نام ش. روستاولی تأسیس گردید. در سال 1928 م، تئاتر دراماتیك به نام ك. مارجانیشویلی ایجاد شد و به فعالیت هنری پرداخت. تربیت و آموزش و آماد ه ساختن هنرپیشگان و كارگردانان و مدیران تئاتر در انستیتوی تئاتر به عمل می آید. در گرجستان موزه هنر تئاتر دولتی ایجاد شده است. تئاتر تفلیس به نام گریبایدوف، سن ن نیكویی را در زمینه های فرهنگ های تئاتری گرجی كمك و مساعدت می كند، تئاتر گرجی در میان فرهنگ تئاترال جمهوری های شوروی سابق مقام شامخی را داشت، تئاترهای گرجستان و فعالیت برجسته آنها در خارج از مرزهای گرجستان نیز از شهرت فراوانی برخوردار است.


هنرهای تجسمی و دستی

در گرجستان عهد باستان هنرهای معماری، نقاشی و صورتگری در اوج شكفتگی بود. این، آثار امروز ارزش تاریخی دارد. در نظام فئودالی تركیب هنرهای مجسمه سازی و پیكرتراشی و نقاشی تابع معماری بود و جزء لاینفك آثار معماری را تشكیل می داد.

حكاكی و كنده كاری روی فلز و سفال از كهن ترین هنرهای گرجستان به شمار می آید. قرون گذشته تاریخ دقیق پیدایش این هنرها را در خود محو كرده اند، اما بر طبق مدارك و اسناد باستانشناسی قدمت هنر كنده كاری و سفال سازی حتی به دو هزار سال قبل از میلاد مسیح می رسد. مجسمه سازی، كنده كاری روی فلزات با هنرهای میناكاری روی طلا، پیوند محكم و ناگسستنی دارد. میناهای جداردار گرجی با نقوش مخصوص به خود، با رنگهای درخشان و خیره كننده و با شفافیت لعاب و سنگهای مصنوعی و شیشه های رنگین خویش یكی از مقام های اول را در جهان دارا می باشد.

كمال هنری نقوش زرین قاب های شمایل و طلا كاری های و جلد كتابها و صلیب های بزرگ و انواع ظروف و وسایل تزئینی، بر نهایت مهارت و استادی سازندگان آن گواهی می دهند. در قرن دهم الی دوازدهم میلادی، هنر كنده كاری و حكاكی به حد اعلای شكفتگ ی رسید. در دوره حكومت ملكه افسانه ای تامارا، برادران بكا Beka و بشكن دپیزاری Bashken Dpizori هنر خلاقه خویش را به منصه ظهور رسانیدند. هجوم و تاخت و تازها ی مداوم دشمنان و انجماد فكر ی مانع رشد هنر كنده كاری و حكاكی گردید، به طوری كه در قرن نوزدهم این هنر از بین رفت.

اكنون این هنر باستانی در گرجستان تولدی دیگر یافته و به زندگی جدید خود ادامه می دهد. هنر حكاكی گرجستان قریب سی سال است كه موجودیت خود را باز یافته و احیاء شده است. ولی در این مدت كوتاه توانسته به صورتی كه رشته كامل در هنر معاصر گرجستان جلوه نماید. این رشته هنر بسیاری از نقاشان جوان را به سوی خود جلب كرده است. در كنار بنیادگذاران حكاكی نوین گرجی، گروه بزرگی از نقاشان جوان ظاهر شده اند كه در این رشته با موفقیت مشغول كارند. هنر سرامی ك گرجی نیز در سال های اخیر از پیشرفت وسیعی برخوردار بوده است. این هنر تزئینی تحولات قابل ملاحظه ای یافته است.

نقاشان رشته سرامیك امروز بطور جدیتری نسبت به میراث غنی سرامیك كه مبدأ تاریخی آن به مدت ها پیش از میلاد مسیح می رسد ابراز علاقه می كنند. در هنر سرامیك گرجستان نوعی سرامیك سیاه و دود زده احیاء گردیده كه مورد توجه فراوان هنرمندان این رشته است. بزودی آنها با استفاد ه از لعاب و مینا كه به شكل فیروزه، مرجان و یاقوت می درخشند نقش و نگارهای زیبایی به وجود می آورند.

آنچه در آثار سرامیك گرجستان مشهود است، سادگی، زیبایی، شكوه و ایجاز آن است. این ویژگی ها بخصوص از ظروف تزئینی بزرگ مشاهده می شود. هنرمندان برجسته گرجستان آثار زیبای بسیاری آفریده اند كه آنها را میتوان در موزه های هنرهای گرجستان و در گالری های تابلوهای نقاشی در شهرهای مختلف در كشورهای خارجه مشاهده كرد.

اساتید هنر تجسمی گرجستان، ذوق سرشاری برای فعالیت های هنری دارند، آنان آثاری راستین و الهام بخش درباره موضوع های عصر ما به وجود می آوردند. برگزاری نمایشگاه های بهاره و پاییزی از تابلوهای نقاشی سرتاسر جمهوری گرجستان در گالری تابلوهای نقاشی به صورت یك آئین سنتی درآمده است. شركت نقاشان گرجستان نمایشگاه های تابلوهای نقاشی در داخل و خارج از كشور مانند نیویورك، لندن، ونیز، بروكسل و دیگر شهرهای بزرگ جهان همواره با موفقیت بزرگی همراه بوده است.

موسیقی

گرجستان دارای یك فرهنگ موسیقی غنی و باستانی است. آوازهای گرجیان كاملاً وابسته به سرودهای كلیسایی در قرون وسطی است. چنانچه از منابع بر می آید دو گونه موسیقی صوتی در بیزانس و گرجستان وجود داشته است. یكی از آنها یونانی و تك صوتی و دیگر ی گرجی و با سه درجه صوت خوانده می شد. از برجسته ترین مصنفان آهنگها باید از گریگوری مقدس از خانذتا و میكائیل مودركیلی، و ایئونه متبواری در سده دهم نام برد.

گرجی ها به دلیل عشق به موسیقی، رقص، تئاتر و هنر از شهرت خاصی برخوردار هستند. نت های موسیقی برروی دست نوشته هایی از سرودهای دینی گرجستان باستان مدتها ناشناخته ماند. 9 دست نوشته عمده كه چند نسخه از آنها به طرز زیبایی تذهیب كاری شده است و دارای نمونه های از نت های موسیقی باستانی است وجود دارد. یك زبانشناس گرجی به نام پاوله اینگوروقوا موفق به بازسازی آهنگ های واقعی این سرودهای كلیسایی شد. تردیدی نیست كه پژوهش های او خدمت بزرگی به بررسی و سرود نویسی گرجی در مقایسه با سرود نویسی بیزانس، روسیه و ارمنستان انجام داده است. از اواسط قرن نوزدهم فرهنگ اپرا رواج یافت. عمارت اپرای تفلیس در سا ل 1883 ساخته شده است و در سال 1918 كنسرواتوار تفلیس افتتاح شد.