اقلیت های قومی در چین
اسامی اقلیتهای قومی
نام اقلیتهای کشور چین که از نظر دولت این کشور، ملیتهای چینی نامیده میشوند، عبارتند از : «خَن»، «مغولی»؛ «خویي»؛ «تبتی»؛ «ایغوری»؛ «میائو»؛ «ای»؛ «جووان»؛ «بو ای»؛ «کرهای»؛ «مَن»؛ «دونگ»؛ «یائو»؛ «بای»؛ «توجیا»؛ «خَنی»؛ «قزاق»؛ «دای»؛ «لی»؛ «لیشو»؛ «وای» «شیه»؛ «گائوسان»؛ «لاکو»؛ «شویی»؛ «دونگشیان»؛ «ناشی»؛ «جینبو»؛ «قرقیز»؛ «تو»؛ «داوور»؛ «مولائو»؛ «چیانگ»؛ «بولانگ»؛ «سالار»؛ «مائونان»؛ «مائولائو»؛ «شیبو»؛ «آچانگ»؛ «پومی»؛ «تاجیک»؛ «نو»؛ «ازبک»؛ «روس»؛ «عونک»؛ «شیکه«؛ «دهآن»؛ «بائوآن»؛ «یوگو»؛ «جین»؛ «تاتار»؛ «دولون»؛ «ار لنچون»؛ «خِه جِه»؛ «مَنبا»؛ «گهبا» و «جینئو».
از این 55 اقلیت قومی، 10 اقلیت مسلمان هستند که عبارتند از: خويی، تاجیک، قرقیز، قزاق، تاتار، اویغور، سالار، دونگشیان، بائوآن، و ازبک( ابراهیم فنگ جینگ یوان، هنگ کنگ 2003)[i].
گرایشهای دینی اقلیتهای قومی چین
در کشور چين، اديان مذاهب و باورهاي فكري گوناگوني رواج دارد كه عمدهی آنها عبارتند از: بودايي، دائويي، اسلام، مسيحي و يهودي. نکتهی قابل ذکر این استکه، بیشتر اقليتهاي قومي این کشور داراي اعتقادات مذهبي و باورهاي ديني بوده و برخي از آنها نيز به آيينها، كيشها و باورهای کهن سنتی و عامیانهی بومی اعتقاد دارند. براي نمونه، اغلب نژاد تبتی به آيين بودايی لامايي اعتقاد دارند. افزون بر تبتیها، برخي از سایر اقوام نیز همچون مغولي، تو، يوگور، منبا، پريمي، و ناشي، به آيين بوداي لامايي معتقدند. برخي دیگر مانند اقوام داي، بلانگ، دهآنگ و بخشي از قوم وا؛ پیرو آيين بودايی ماهايانا هستند. و ده اقليت قومي همچون هوی، اويغور، قزاق، دونگشيانگ، بائوآن، سالار، قرقيز، تاتار، ازبك و تاجيك پیرو دين اسلام بوده و گروهی از اقوام يي، ميائو، لاهو، جينگپو، و ليسو، به مسيحيت اعتقاد دارند. روسها و عدهاي از قوم اونكي پیرو آيين ارتودوكس هستند. در ميان برخی از اقليتهاي قومي مانند دلونگ، نو، وا، جينگپو، گائوشان، اوروچن، و لوبا نيز به ارواح، نياپرستي و طبيعت پرستي و ساير باورهاي پيشينيان رواج دارد( www. Seac. Gov. cn.)[ii].
پراکندگی محل سکونت اقلیتهای قومی در چین
هرچند شمار جمعيت اقليتهاي قومي چین نسبت به جمعیت نژاد خَن(اکثریت) اندك است، اما پراكندگي جغرافياي محل سکونت آنان بسيار گسترده است. اقلیتها، تقریبا در تمامی استانها، نواحي خودمختار و چهار شهر مستقل زير نظر دولت مركزي چين- پكن، شانگهاي، تيَنجين، چونگچينگ- پراكنده هستند، ولی عمدتا در استانها و مناطق مرزی و خودمختار مغولستان داخلي، سينكيانگ، نينگشيا، گوانگشي، تبت، يون نن، گوييجو، چينگهاي، سيچوان، گَنسو، ليائونينگ، جيلين، خونَن، خوبِي، و جزاير خَينَن و تايوان سكونت و عمدتا در 12 استان غربی، مستقر هستند.
مناطق محل سكونت این اقليتها از نظر مساحت بسيار وسيع و از لحاظ منابع معدني و ذخاير زيرزميني بسيار غني و متنوع است. مساحت كل مناطق خودگردان اقليتهاي قومي چين تا پايان سال1997 ميلادي، بیش از 6162900 كيلومتر مربع، معادل2/64 درصد كل مساحت كشور چين را تشكيل ميدهد.
[i] - ابراهیم، فِنگ جینگ یوان. الاسلام فی الصین. دار الهلال الازرق للنشر. هونغ کونغ. 2003.
[ii] - سایت اینترنتی امور اقلیتهای دولت چین. WWW.seac.gov.cn