تقسیمات اداری و سیاسی ژاپن
تقسیمات کشوری ژاپن به دو سطح استانی و شهرداری تقسیم بندی می‌شود. ژاپن ۴۷ استان دارد که چهار تا از آنها ویژگی‌های متفاوتی دارند؛ توکیو، اوساکا، کیوتو و هوکایدو. شهرداری‌ها هم کوچکترین واحدهای کشوری هستند. واحدهای زیر استانی به زیر استان و شهرستان تقسیم بندی می‌شوند. زیر استان‌ها واحدهای خودگردان هستند، اما شهرستان یک واحد جغرافیایی و آماری است که از یک یا چند واحد روستایی تشکیل شده است. امروزه شهرها و روستاها نیز مستقیم به استان‌ها تعلق دارند. شهرستان‌ها برای اهداف جغرافیایی و آماری مورد استفاده قرار می‌گیرند. حکومت‌های محلی عبارتند از شهرهای بزرگ و کوچک، روستاها و همچنین بخش‌های ۲۳ گانه توکیو. توکیو دیگر یک شهر به حساب نمی‌آید بلکه خود از ۲۳ بخش ویژه[1] تشکیل شده که هر کدام در حد و اندازه یک شهر هستند. اوساکا و کیوتو استان‌های شهری[2] هستند. هوکایدو هم جزیره ای است متشکل از بزرگترین استان ژاپن.
6-1 شهرهای مهم
توکیو: این کلان شهر پایتخت کشور ژاپن است و در منطقه کانتو در جزیره هونشو قرار گرفته است. توکیو تا اواخر قرن نوزدهم، ادو نام داشت. توکیو در لغت به معنی پایتخت شرقی است. این نام اشاره دارد به زمانی که امپراتور میجی سال ۱۸۶۸ از کیوتو (پایتخت باستانی امپراتوری) به ادو رفت و در آنجا مستقر شد. توکیو محل استقرار حکومت، مجلس شورای ملی و کاخ اصلی امپراتور است. با استناد به آمار سال ۲۰۲۱، جمعیت توکیو حدود ۱۳،۹۶۰،۲۶۳ نفر است (تارنمای حکومت کلان شهر توکیو، 2020)[3]. البته منطقه کلان شهری توکیو یا شوتوکن[4] که شامل مناطقی خارج از محدوده شهر توکیو هم می شود بالغ بر ۳۷ میلیون نفر جمعیت دارد (World Population Review, 2021). شوتوکِن، استان های کاناگاوا، چیبا[5]، سایتاما، ایباراکی[6]، توچیگی، یاماناشی و گونما را در بر می‌گیرد و بزرگترین کلان شهر جهان است. توکیو به ۲۳ بخش تقسیم شده است. منطقه تاما[7] در توکیو هم خود ۲۶ شهر، ۳ شهر کوچک و یک روستا دارد. جزایر ایزو[8] و جزایر اوگاساوارا دو گروه جزیره‌ای در اقیانوس آرام، با وجود جدا بودن از نظر جغرافیایی از کلان شهر، از لحاظ اداری نیز بخشی از توکیو هستند. این جزایر بین خود دو شهر و هفت دهکده دارند (تارنمای حکومت کلان شهر توکیو، 2021)[9].
به لحاظ اقتصادی توکیو بزرگترین واحد شهری اقتصادی جهان و در کنار نیویورک، شانگهای و لندن جزو کلان شهرهای پیشروی اقتصاد جهان است. توکیو میزبان تعداد زیادی از مهمترین بانک‌های سرمایه گذاری و شرکت‌های بیمه جهان می‌باشد. بازار بورس توکیو به لحاظ ارزش بازار در رتبه سوم جهان و از نظر گردش سهام در رتبه چهارم جهان قرار دارد (Advrating, 2021).
اوساکا: یک شهر مصوب در منطقه کانسای از جزیره هونشو و پایتخت استان اوساکا است که ۲،۷۵۰،۹۹۵ نفر جمعیت دارد و سومین شهر پر جمعیت ژاپن به حساب می‌آید. کلان شهر اوساکا که شامل شش استان اوساکا، کیوتو، هیوگو[10]، شیگا[11] و واکایاما می‌شود، بزرگترین و پر جمعیت‌ترین بخش منطقه کِی‌هانشین[12] می‌باشد که ۱۹،۱۱۱،۰۰۰ در آن زندگی می‌کنند (Macrotrends, 2021). اوساکا بیش از هرچیز، به لحاظ اقتصادی اهمیت دارد. اکنون بازار بورس اوساکا دومین بازار بورس ژاپن است. تجارت، خدمات و تولید صنایع اصلی شهر اوساکا هستند. حجم اقتصاد اوساکا در سال ۲۰۲۰ برابر بود با ۱۸۰ میلیارد دلار یعنی معادل ۶/۳ درصد تولید ناخالص داخلی ژاپن و تقریبا برابر با تولید ناخالص داخلی کشور نیوزلند (Invest Osaka, 2016). اوساکا دارای ۲۵ دانشگاه شناخته شده بین المللی از جمله دانشگاه اوساکا[13]، دانشگاه کانسای[14] و ... می‌باشد. سالانه جشنواره‌های شهری مختلفی در اوساکا برگزار می‌شوند که از آن جمله می‌توان به جشنواره‌های تابستانی تنجین[15]، آیزن[16] و ... اشاره کرد.
کیوتو: پایتخت باستانی ژاپن و یکی از جذابترین شهرهای این کشور به لحاظ تاریخی می‌باشد. کیوتو پایتخت استان کیوتو در منطقه کانسای جزیره هونشو با جمعیتی حدود ۱،۴۵۰،۰۰۰ نفر است. اقتصاد کیوتو بر محور فناوری اطلاعات استوار است و میزبان دفاتر اصلی شرکت‌های مهمی چون نینتندو[17]، اینتلیجنت سیستمز[18]، و نیچیکون[19] است و تولید ناخالص داخلی آن حدود ۱۰ میلیون دلار می باشد (OECD, 2012). دانشگاه کیوتو جزو بهترین دانشگاه‌های جهان است. کیوتو مظهر سنت ژاپن است و اخلاق علمی و کاری و سبک زندگی ژاپنی در آن نسبت به توکیو که پیشقراول تجدد می‌باشد، نمایان‌تر است.
[1] 区/ku.
[2] 府/Fu.
[3] (Tokyo Metropolitan Government website, 2020).
[4] 首都圏/Shutoken.
[5] 千葉県/Chiba ken.
[6] 茨城県/Ibaraki ken.
[7] 多摩地域/Tama chiiki.
[8] 伊豆諸島/Izu shotō.
[9] (Tokyo Metropolitan Government, 2021).
[10] 兵庫県/Hyōgo ken.
[11] 滋賀県/Shiga ken.
[12] 京阪神/Keihanshin.
[13] 大阪大学/Ōsaka daigaku.
[14] 関西大学/Kansai Daigaku.
[15] 天神祭/Tenjin Matsuri.
[16] 愛染まつり/Aizen matsuri.
[17] 任天堂/Nintendō.
[18] インテリジェントシステムズ/Interijento Shisutemuzu.
[19] ニチコン/Nichikon.