سیاست اقتصاد فرهنگی چین
به کارگیری سیاست اقتصاد فرهنگی
هدف از سياست اقتصاد فرهنگی عبارت است از: فراهم ساختن امکانات و تضمین لازم برای توسعهی فعاليتهاي فرهنگی از طریق اتخاذ سياستهای کاربردی به منظور كمك و حمايت از بخش فرهنگي، مالیات فرهنگی، قیمت گذاری، صنایع فرهنگی، كمكهای اجتماعی و امنیت اجتماعی اعلام شده است. در این راستا دولت چین اقدامات زیر را مد نظر داشته است:
افزایش كمك به فعاليتهاي فرهنگی از طریق:
-پشتیبانی از فعاليتهاي فرهنگی سازمانهای هنری، در سطح ملی و نيز مناطق مرزی،
-سرمایهگذاری ويژه برای احداثو گسترش کتابخانهها، موزهها، مراکز علمی و تکنولوژیکی، مراکز فرهنگی و تالارهای یادمان انقلابی و تاریخی تحت پوشش دولت،
-حمایت از تولیدات معنوی در سطوح هنری و علمی، دانشگاههای هنر، كانونهاي نمایشی،
-و حمایت و محافظت از آثار باستانی و سازمانهای فرهنگی هنری،
تقویت زیرساختهای اساسي فعاليتهاي فرهنگی از طریق:
-تأسیس نهادها و امکانات فرهنگی که مستقیما در خدمت مردم باشد،
-سرمایه گذاری برای ساخت پروژههاي مهم فرهنگی دولتی مانند موزهها و سالنهای تئاتر ملی،
-مراقبت و جلوگیری از انهدام امکانات فرهنگی هنگام بازسازی شهرهای قدیمی و توسعهی اراضي،
-تأکید بر ساخت کتابخانه، موزه و حتی مراکز علمی و تکنولوژیکیدر شهرهای بزرگ و متوسط،
-ایجاد مراکز و ایستگاههای جامع فرهنگی در استانها و شهرستانها،
-تخصیص بودجه و سرمایهی لازم براي تجهیز و خرید کتاب براساس مقياس، اندازه و ذخيرهی کتابخانههای عمومی در مناطق مختلف.
ايجاد مكانيسم استاندارد و مؤثر براي افزایش بودجهی نظام مشاركتي چندجانبه
در ژانویهی سال1997، دولت براي تقویت فعالیتهای بخش فرهنگی در سرتاسر کشور، قانونی را تصویب نمود که براساس آن تمامی مؤسسات و واحدهای تجاری فعال در زمینههای تفریحی و سرگرمیساز، مانند تالارهای آوازخوانی و رقص، کارائوکه، چایخانههای موزیکال، زمینهای گلف و سالنهاي بولینگ، موظف شدند 3 درصد از حجم تجاری خود را به بخش امور فرهنگی اختصاص دهند. همچنين، مؤسسات رسانهای و تبلیغاتی نیز موظف شدند که 3درصداز حجم تجاری خود را به اين امر اختصاص دهند. دولت مؤسسات فرهنگی را تشویق کرد تا افزون بر استفاده از سرمايههای دولتي، خودشان نيز برای توسعهی فعالیتها سرمایهگذاری نمایند، مديريتشان را اصلاح و از طریق ارائهی خدمات متنوع، كمبود سرمايهای خود را جبران كنند. دولت از اتحادو ادغام مؤسسات فرهنگي كوچك با بنگاههاي تجاري بزرگ در جهت دستیابی به سرمایههای بلندمدت و ثابت پشتیبانی میکند. همچنين، كمكهاي مردمی را جمع آوری و به مؤسسات آثار باستانی و موزهها اجازه ميدهد تا به اکتشافات باستانشناسی پرداخته و از طریق همکاری با سرمایهگذاران خارجی، پیرامون آثار باستاني به تحقيق و پژوهش پرداخته و از آنها محافظت نمايند. افزون براين، مؤسسات خارج از کشور و افراد خصوصی را تشويق ميكند تا در توسعهی فعاليتهاي فرهنگي دولتی و ساخت امکانات فرهنگی سرمايهگذاري نمایند.
سیستم ویژهی مالیاتی و قیمت گذاری در بخش فرهنگ
از جمله راهکارهای مؤثر دولت چین در مدیریت فعاليتهاي فرهنگی، ميتوان به ایجاد توازن کلان و نظارت از طریق تعیین مالیات و سیاست قیمتگذاری با در نظر گرفتن سطح، سلایق و مدیریت محصولات و خدمات فرهنگی اشاره كرد. دولت چین در سال1993، نظام مالیاتی خود را اصلاح و برخی از فعاليتهاي فرهنگی را مشمول كاهش يا معافیت مالیاتی کرد. اگرچه اصلاح نظام مالی و مالیاتی چین، باعث اختلاف و تفاوت در سیستم مالیاتي دولت مرکزی و حكومتهاي محلی شده است، اما در دو زمینه هر دو مشترك هستند، يكي نرخهای متفاوت مالیاتی و ديگري کاهش مالیات یا معافیتهای مالیاتی. نرخ مالیات تجارت خدمات فرهنگی3درصد اعلام شده است. در حالیکه مالیات واحدهای سرگرم کنندهی فرهنگی بين 5 تا 20درصد در نظر گرفته شده است. نرخ مالیات فروش کتاب، روزنامه و مجلات، 13درصداست كه کمتر از نرخ مالیات 17درصدی پايهی تعيين شده برای سایر واحدهاست.
سود حاصل از فروش بلیط مربوط به فعالیتهای فرهنگی در تالارهای یادمان، موزهها، مراکز فرهنگی، گالریهای هنری، تالارهای نمایشی، مراکز خطاطی و نقاشی، کتابخانهها و نهادهای حفاظت از آثار تاریخی، معاف از ماليات شناخته شده و از پرداخت مالیات ارزش افزوده معاف هستند. همچنین، از فروش محصولات صوتی و تصویری اصل، ماليات اخذ نميشود. بنگاههاي اقتصادی که توسط نهادهای فرهنگی تأسیس شدهاند و حساب مالي مجزايي دارند، چنانچه در نخستین سال فعالیت خود دارای مشکلاتی باشند و ادارهی مالیات آن را تأ یید كند، از پرداخت مالیات حاصل از درآمد معاف شده و یا میزان پرداخت آنها کاهش مییابد. املاک، خودروها، کشتیها و زمینهایی که در اختیار نهادهای فرهنگی دولتی هستند، از پرداخت مالیات معاف میباشند.
علیرغم توسعهی اقتصاد مبتنی بر بازار در چین، دولت کمابیش نقشي اساسی در تعدیل قیمتها ایفا میكند. با توجه به خصوصیات ویژهی محصولات فرهنگی، معمولا تفاوتهایی بين قیمتها و ارزشهای آنها وجود دارد. برخی از مواقع قیمتها حتی کفاف هزینههای تولید را نیز نمیکنند. برای نمونه، در خصوص نمایشهای کودکان، که بر اساس نیاز نوجوانان و کودکان ساخته میشوند، قيمتهاي كنترل شدهاي در نظر گرفته میشود و براي برخی از محصولات فرهنگی، سیاستهای مشخصي تدوين شده تا محدوديتهای اعمال شده جبران شود.
بهرهگیری از کمکهای مردمی برای توسعهی فرهنگ
دولت چین، از كمكهاي مردمی در راستاي توسعهی امور فرهنگي استقبال کرده و این عمل را مورد تشويق قرار ميدهد. این کشور در قوانین مالیاتی خود قید کرده است که مالیات دهندگان، میتوانند بخشی از3درصد مالیات سود سالانهی خود را صرف امور فرهنگی كرده و آنرا به نهادهای دولتی فرهنگی، یا سازمانهای غیر انتفاعی رفاه اجتماعی که پروانهی تأسیس دارند، بپردازند. نهادهای فرهنگی و هنری دریافت کنندهی این کمکها شامل گروه ارکستر سمفونیک ملي چين، گروههای نمایشی باله، گروههای نمایشی اپرا، گروههای نمایشی اپرای پکن و ساير گروههای نمایشی هنری محلی، کتابخانههای عمومی، موزهها، مراکز علمی و تکنولوژیکی، گالریهای هنری، موزههای یادبود تاریخ انقلاب و مؤسسات حفظ آثار باستانی و کلیهی نهادهای تصریح شده در آئین نامههای مالیاتی که در راستای اجرای سیاستهای دریافت کمکهای اجتماعی قرار دارند.
برقراری نظام بیمهی اجتماعی ویژه برای فعالان در بخش فرهنگی و هنری
دولت چین براي ایجاد یک نظام کامل و فراگیر بیمهی اجتماعی، اصلاحات جامعی را در قوانین و مقررات بیمهای کشور به عمل آورده است. دربخشی از این اصلاحات، برای کارکنان مؤسسات و هنرمندان گروههای هنرهای نمایشی که تحت نظارت مستقيم وزارت فرهنگ قرار دارند، کلیهی کارکنان بخش فرهنگی و هنری، شاغلان در مراکز خدماتدهی و افراد بازنشسته از وزارت فرهنگ و مرکز خدمات اپرای ملی و هنری، افراد دارای حرفههای خاص هنری، بیمههای اجتماعی ویژهای در نظر گرفته شده است. همچنین، سن بازنشستگی برخی از هنرمندان همچون هنرمندان حرکات موزون، و آکروبات بازان، 36 سالگی است. اتخاذ و اجرای این راهبردها، زندگی افراد و خانوادههای هنرمندان و کارکنان بخشهای فرهنگی و هنری را بهطور مؤثر تحت تأثیر قرار داده و انگیزهی آنها را افزایش و زمینهی توسعه و خلاقیتهای هنری را فراهم ساخته است.