نیروهای مسلح ژاپن
پس از شکست ژاپن در جنگ جهانی دوم، ارتش امپراتوری ژاپن تسلیم قوای متفقین شد و وزارت نیروی دریایی[1] (۱۸۷۲-۱۹۴۵) منحل گردید که متولی امور دفاعی امپراتوری ژاپن بود.
طبق اصل ۹ قانون اساسی سال ۱۹۴۷، ژاپن جنگ را برای همیشه محکوم میکند، از توسل به زور برای حل اختلافات بین المللی پرهیز مینماید و از تامین جنگ افزار زمینی و دریایی و هوایی خودداری میکند. با این حال از آنجا که آمریکا مبتکر خلع سلاح ژاپن، خیلی زود درگیر بحرانهای اوایل جنگ سرد در نقاط مختلف آسیا و اروپا شد، ژاپن ناگزیر به تجهیز نظامی خود گردید.
با توجه به درگیری آمریکا در جنگ کره و نیاز عاجل این کشور به تسلیحات، صنایع تسلیحاتی ژاپن مجددا شروع به کار کردند تا نیاز آمریکا را تامین کنند. همچنین با تشویق خود نیروهای اشغالگر آمریکایی ژاپن سال ۱۹۵۰ واحد پلیس کشور را با ۷۵ هزار نیروی مسلح تاسیس نمود (اوکیتا، 1951). توافق سانفرانسیسکو سال ۱۹۵۲ منعقد شد که طبق آن ژاپن به امنیت داخلی خود رسیدگی میکند و آمریکا مسئولیت دفاع از ژاپن را میپذیرد و میتواند در بحرانهای داخلی این کشور اعمال قدرت کند. البته سال ۱۹۶۰ این توافق به صورتی تغییر کرد که آمریکا دیگر حق دخالت در امور داخلی ژاپن را نداشته باشد و بدون اجازه ژاپن دست به اقدام نظامی از یا در مرزهای ژاپن نزند. سر انجام با چراغ سبز آمریکا، سال ۱۹۵۴ قوای سه گانه زمینی، دریایی و هوایی ژاپن تحت عنوان نیروی دفاع از خود ژاپن متحد شده و در کنترل سازمان دفاع[2] درآمد. در زمان جنگ سرد، ژاپن به عنوان متحد قابل اطمینان آمریکا در آسیای شرقی توان نظامیاش را افزایش داد (کوالسکی، 2014: 72).
در قرن بیست و یکم نیز اتحاد امنیتی راهبردی دو کشور باعث شده تا ژاپن به بهانه حضور در عملیاتهای بین المللی حفظ صلح و ضد تروریستی که عمدتا به رهبری آمریکا انجام میشوند، به گسترش نیروهای مسلح خود بپردازد. سال ۲۰۰۴ سازمان دفاع، واحد ضد تروریستی خود را تاسیس کرد. سه سال بعد نیز سازمان دفاع تبدیل به وزارت دفاع شد. هم اکنون وزارت دفاع متولی قوای مسلح دریایی، هوایی و زمینی کشور میباشد. فرماندهی کل قوا به عهده نخست وزیر است که آن را از طریق وزیر دفاع اعمال میکند. وزیر دفاع چند مشاور ارشد در امور نظامی و دفاعی دارد. جالب آن که وزارت دفاع یکی از هفت وزارت خانهای است که ریاست یک زن را تجربه کرده است. فرمانده ستاد کل نیروهای مسلح بالاترین مقام نظامی کشور است که دستورات وزیر دفاع و نخست وزیر در امور نظامی را اجرا میکند. وی در زمان جنگ فرماندهی قوای مسلح در میدانهای نبرد را به عهده دارد (تارنمای وزارت دفاع ژاپن، 2018)[3].
نیروهای دفاع از خود ژاپن پنجمین ارتش قدرتمند جهان به حساب میآید. این مجموعه ۳۱۹ هزار نفر پرسنل دارد که بسیار کمتر از چین و کره شمالی میباشد. از این تعداد ۲۵۰ هزار نفر فعال، ۵۵ هزار نفر جانشین و بقیه شبه نظامی هستند. مجموع ناوگان هوایی ژاپن شامل ۱۴۸۰ پرنده میشود که ۲۵۶ جنگنده و ۱۱۹ بالگرد جنگی از آن جملهاند. نیروی زمینی ژاپن مجهز به ۱۰۰۴ تانک و ۵۵۰۰ زره پوش و تعدادی دیگر خودرو جنگی است. علاوه بر این نیروی دریایی ۱۵۵ کشتی، زیردریایی و هلی کوپتر دارد (Global Fire Power, 2021).
[1] 海軍省/Kaigunshō.
[2] 防衛庁/Bōē chō: این سازمان سال 2007 به وزارت دفاع ارتقاء پیدا کرد.
[3] (Ministry of Defense of Japan website, 2018).