رودها و دریاچه های ژاپن
تقاضای روزافزون برای آب شیرین برای استفاده در کشت و زرع برنج، صنعت و برای مصرف داخلی در ژاپن یک مشکل و معضل جدی است. مشکلات عرضه در فقدان مخازن آب طبیعی، روان آبهای سریع رودخانهها و مشکلات مهندسی ساخت سدهای بزرگ در کوههای ناهموار نیز بر سختی کار افزوده است. رودخانههای ژاپن عموما کوتاه، کم عمق و سریع هستند و توسط حوضههای آبریز کوچک تامین میشوند [۱]. میانگین باران سالانه در ژاپن 1690 میلیمتر است که دو برابر میانگین بارش سالانه جهان میشود، اما با احتساب جمعیت و مساحت این کشور، سرانه بارش سالانه هر نفر 5000 میلیمتر مکعب بر فرد است که این تنها یک سوم میانگین جهانی آن است [۱].
مهمترین رودخانههای ژاپن عبارت از، رودخانههای تشِیئو (天塩川/Teshio gawa)[1] و ایشیکاری (石狩川/Ishikari gawa)[2] در هوکایدو، رودخانههای کیتاکامی (北上川/Kitakami gawa) ، شینانو (信濃川Shinano gawa)[4]و کیسو (木曽川/Kiso gawa) در هونشو و رودخانه چیکوگو (筑後川/Chikugo gawa) در کیوشو هستند.. تمام این موارد در کنار ویژگی غالب رودخانههای ژاپن در خصوص عدم تامین پیش نیازهای کشتیرانی (اعم از عمق، وسعت و سرعت جریان آب)، ویژگیهای اصلی رودهای ژاپن را تشکیل میدهد [۲].
دریاچهها نیز از دیگر منابع تامین آب و همچنین از مظاهر طبیعی بیبدیل ژاپن هستند. دریاچه بیوا (琵琶湖/Biwa ko)، به عنوان بزرگترین دریاچه این کشور، 669 کیلومتر مربع وسعت و در بخش مرکزی جزیرهی هونشو قرار دارد. این در حالی است که همه دریاچههای بزرگ دیگر در شمال شرق ژاپن واقع شدهاند[۲]. اکثر دریاچههای ساحلی، مانند دریاچه هامانا (浜名湖/Hamana ko) در هونشو، غرقدرههای سابق (اشکال ژئومورفولوژیکی که در نتیجهی بالا آمدن سطح آب دریاها و اقیانوسها به زیر آب رفتهاند) هستند.
اکثر دریاچه های درونی مانند بیوا، سووا (諏訪湖/Suwa ko) و ایناواشیرو (猪苗代湖/Inawashiro ko) در جزیرهی هونشو، نتیجهی فعالیتهای تکتونیکی از منشا گسلهای جدید زمینشناسی هستند. در مقابل بعضی دریاچهها منشا آتشفشانی دارند که برای مثال میتوان به دریاچه کوچّارو (クッチャロ湖/Kuchcharo ko) در هوکایدو و یا تووادا(十和田湖/Towada ko) و آشی (芦ノ湖/Ashi no ko) در هونشو اشاره کرد[۳].
پاورقی
[i] - چهارمین رودخانه بلند ژاپن است.
[ii] - در ژاپن، از لحاظ مساحت حوزه آبریز دوم و از لحاظ طول سوم است.
[iii] - بلندترین رودخانه ژاپن با طول 367 کیلومتر است.