بازیهای تختهای در ژاپن
بازیهای تختهای بازیهایی هستند که با مهره و روی تخته یا صفحه کاغذ بازی میشوند. در ژاپن نیز چندین نوع بازی تختهای رواج دارد که از آن میان، دو بازی قدیمی و رایج گو[1] و شوگی[2] را به اختصار معرفی میکنیم. گو و شوگی هر دو بازیهایی فکری هستند که با مهره و تخته انجام میشوند و نیاز به تمرکز بالایی دارند. این بازیها از چند سده گذشته طرفداران بسیاری در ژاپن داشتهاند و برخی از این علاقمندان برای تقویت تکنیکهای بازی خود، وقت زیادی را صرف مطالعه کتابها و مقالاتی میکنند که درباره این بازیها منتشر میشود.
گو
بازی گو احتمالاً در حدود 2500 سال پیش در کشور چین ابداع شده است و قدیمیترین بازی تختهای تاریخ بشر محسوب میشود. گو بر روی یک تخته چهارخانه 19 در 19 و با استفاده از مهرههای سیاه و سفید انجام میشود. البته کودکان و بازیکنان تازهکار بر روی تختههای کوچکتر بازی میکنند. دو بازیکن به نوبت مهرههای سیاه و سفید خود را بر روی نقطههای تخته (محل تلاقی خطوط عمودی و افقی) قرار میدهند. وقتی مهرهای روی صفحه قرار گرفت، بازیکن قادر به حرکت دادن آن نخواهد بود، مگر این که آن مهره بهطور کامل با مهرههای رنگ مخالف احاطه شود. هدف بازی تصاحب سطح بیشتر از زمین بازی با استفاده از مهرهها است. گو با این که ظاهر بسیار سادهای دارد، به لحاظ تکنیکی دارای پیچیدگیهای فراوانی است.
شوگی
بازی شوگی یا «بازی سرداران» که به «شطرنج ژاپنی» نیز مشهور است روی یک تخته چهارخانه 9 در 9 انجام میشود. هر یک از طرفین مهرههایی در اختیار دارند که عبارتند از: سرباز، نیزه، رخ، اسب، فیل، سردار نقرهای، سردار طلایی و شاه. تعداد سربازهای هر یک از طرفین نُه عدد است و هر بازیکن از سایر مهرهها یک یا دو عدد در اختیار دارد. هر مهره الگوی حرکتی خاص خود را دارد و تحت شرایطی میتواند یکی از مهرههای حریف را بزند و از بازی خارج کند. یکی از جذابیتهای بازی شوگی آن است که بازیکن میتواند پس از زدن مهره حریف، آن مهره را از آن خود کند و بهعنوان مهره خود به بازی بازگرداند. هدف بازی شوگی مات کردن شاه طرف مقابل است.
[1] 碁/Go.
[2] 将棋/Shōgi.