خط پهلوی در افغانستان
خط پهلوی، پس از خط و زبان یونانی، خط و زبان پهلوی
رواج یافت. با محکم‌شدن فرمانروایی اشکانیان، «برای نوشتن
اسناد رسمی خط خاصی استعمال شد که از خط آرامی ریشه گرفته
بود. این خط، که قدیمی‌ترین سند بازیافته آن قباله اورامان متعلق
به قرن اول پیش از میلاد است، به نسبت با قومی که فرمانروا بودند
«پهلوی» خوانده شد و سپس این لفظ به زبان آن قوم نیز اطلاق
شد».۲ تاریخ تبدیل خط آرامی به خط پهلوی مشخص نیست؛ ولی
از اواسط دوره اشکانیان خط پهلوی در مقام خط ملی در مقابل
خط‌های یونانی و برهمایی به کار رفت. ساسانیان نیز خط پهلوی را
حفظ کرده، توسعه دادند. خط پهلوی «از دوران اشکانی تا سه قرن
بعد از اسلام در سنگ‌نوشته‌ها، سکه‌ها، اسناد، معاملات، کتاب‌ها
۱، پرویز ناتل‌خانلری؛ تاریخ زبان فارسی؛ ج ۱، ص ۲۸۷.
۲.همان، ص ۲۸۸.
----------
و رسالات گوناگونی که به زبان‌های پهلوانیک و پارسیک نوشته شده
مورد استعمال بوده است».۱ «در حقیقت، خط پهلوی ریشه خط
فعلی ما و مادر خط کوفی است... خط پهلوی در قرون اولای اسلام
مرسوم بوده و در ادوار اسلامی هرچند از رسمیت افتاده؛ ولی باز
در بعضی جاهای ایران، به‌ویژه در بین موبدان و هیربدان زردشتی،
برای مکتوبات مخصوصا مسطورات مذهبی به کار می‌رفته و در
گنبد قبر قابوس بن وشمگیر زیاری موجود است».۲