روابط خارجی ساحل عاج
مبنای سیاست خارجی ساحل عاج بر اساس شعار «دوست با همه و دشمن با هیچ‌کس» شکل گرفت. دولت ساحل عاج هیچ خصومت ایدئولوژیکی با همسایگان یا با قدرت‌های خارجی ندارد؛ به همین دلیل، در زمان هوفوئه بوآنی، بارها به‌عنوان میانجی در مخاصمات بین دولت‌های آفریقایی مطرح بوده است. البته در زمان جنگ سرد، این کشور جزو بلوک غرب محسوب می‌شد، ولی در حال حاضر، تقریباً با همه قدرت‌های جهانی روابط حسنه‌ای دارد. درعین داشتن ارتباطات نزدیک با کشورهای اسلامی و عربی، دولت ساحل عاج، با رژیم صهیونیستی نیز تعاملات سیاسی، اقتصادی و نظامی فراوانی دارد. اعضای دائم شورای امنیت، یعنی آمریکا، انگلستان، فرانسه، روسیه و چین، سفارتخانه‌های بسیار فعالی در این کشور دارند. البته در مجامع بین‌المللی، رأی ساحل عاج بیشتر درجهت همراهی با منافع غرب است.
فرانسه به‌‌شکل سنتی، اولین قدرت خارجی تأثیرگذار در این کشور است. آمریکایی‌ها چند سالی است که به‌‌دنبال سهم خود هستند. حضور چینی‌ها هم روزبه‌روز درحال افزایش است. روس‌ها در ساحل عاج نسبت به غربی‌ها حضور کمرنگ‌تری دارند، هرچند ازلحاظ امنیتی و اطلاعاتی، کاملاً فعال هستند و به تحولات کشور اشراف دارند. درکل روسیه را نمی‌توان از معادلات سیاسی در منطقه غرب آفریقا خارج دانست؛ به‌طور مثال، بسیاری از کارشناسان، تغییر دولت در مالی در اواخر 2020 را بی‌ارتباط با روس‌ها نمی‌دانند.
20 سپتامبر 1960 روزی بود که ساحل عاج رسماً در سازمان ملل متحد پذیرفته شد. این سازمان دارای چند مقر و دفتر در ساحل عاج است. نیروهای کلاه‌‌آبی هم پس‌از مناقشات سیاسی در این کشور مستقر شده‌اند و ادوات نظامی‌شان در سطح شهر ابیجان کاملاً مشهود است. دفتر غرب آفریقای بانک جهانی نیز در منطقه کوکودی ابیجان قرار دارد. بانک‌های بین‌المللی آفریقایی نیز دفاترشان بیشتر در منطقه پلاتوی ابیجان قرار گرفته است. بانک توسعه آفریقا، از معروف‌ترین این نهادها محسوب می‌شود. بهتر است یادآور شویم که جمهوری ساحل عاج در سطح بین‌الملل، آوانگاری و نگارش Côte d’Ivoire را به‌عنوان نام برای خود برگزیده و تنها این شکل از نوشتار را به‌‌رسمیت می‌شناسد و با هرگونه ترجمه‌ای چه به انگلیسی و چه به زبان‌های دیگر مخالف است (بنابراین ما نیز باید از ابتدا «کوت‌دیووار» را انتخاب می‌کردیم، اما به‌‌دلیل آشنا و مصطلح بودن ساحل عاج، ترجمه را به‌‌کار بردیم).
در آفریقا، روابط دیپلماتیک ساحل عاج، به‌عنوان کشوری مستقل با کشورهای دیگر، از سال 1959 شروع شد. در این سال، شورایی به‌نام «شورای تفاهم در غرب آفریقا» و با اهداف اقتصادی میان کشورهای بنین، بورکینافاسو، نیجریه و ساحل عاج تشکیل شد. در تاریخ 2 آوریل 1961، بوآنی قراردادی مبتنی بر همکاری نظامی با فرانسه امضا کرد. پس‌ازآن، این کشور به‌عنوان عضو مؤسس در پایه‌گذاری «سازمان اتحاد آفریقا» (OUA) در سال 1963 شرکت داشت؛ سپس در سال 1965 «سازمان مشترک آفریقا و ماداگاسکار» (OCAM) میان چند کشور فرانسه‌زبان آفریقایی شکل گرفت که یکی از اعضای آن ساحل عاج بود. حضور بین‌المللی بعدی ساحل عاج در سال 1972 و در «سازمان اقتصادی آفریقای غربی» (CEAO) بود. سال 1975 «جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا» (CEDEAO) شکل گرفت که یکی از اعضای آن ساحل عاج بود. سال 2000، سال شکل‌گیری اتحادیه آفریقا بود که ساحل عاج در آن شرکت فعال دارد و درجهت تقویت همکاری‌ها میان دول آفریقایی، فعالیت می‌کند.
سیاست خارجی ساحل عاج را از ابتدا تاکنون می‌توان بر اساس دو اصل تعریف کرد که در دوره‌ا‌‌ی موسوم به «عصر بوآنی» و تا سال 1993 تعریف شدند؛ اصل نخست این بود: «ساحل عاج دوست یک نفر، دشمن هیچ‌کس» که برطبق آن، این کشور تمام هم‌وغم خود را در روابط خارجی‌اش، مصروف همکاری با فرانسه می‌نمود. این اصل پس‌از سال 1981 و درپی تغییر دولت در فرانسه و روی کار آمدن سوسیالیست‌ها، به «ساحل عاج، دوست همه، دشمن هیچ‌کس» تغییر کرد؛ چراکه بوآنی که با سوسیالیست‌ها میانه خوبی نداشت، ترجیح داد ازاین‌پس شرکای سیاسی و اقتصادی خود را تنوع بخشد؛ به عبارت دیگر، زمانی سیاستمداران این کشور روابط خارجی خود را اساساً مبتنی بر منافع اقتصادی تعریف می‌کردند. بر این اساس می‌شد سیاست خارجی ساحل عاج را منطبق با این گفته‌های یکی از وزرای خارجه اسبق و معروفش، «اوشر آسوان»[28] نیز تعریف کرد که «ساحل عاج دشمن هیچ نظام و هیچ عقیده‌ای نیست. تنها شرایط و ضروریات توسعه اقتصادی و اجتماعی‌مان مشخص می‌کند که با که دوست باشیم»؛[29] اما در عمل، در همان زمان، یعنی در سال‌های 80 میلادی، ساحل عاج هیچ‌گونه رابطه‌ای با چین یا اتحاد جماهیر شوروی و کشورهای کمونیستی نداشت؛ ازاین‌رو هم‌اکنون نیز به‌سختی می‌توان از سیاست خارجی پایدار، موزون و مستقل برای ساحل عاج صحبت کرد؛ چراکه همچنان غرب و به‌ویژه فرانسه، تأثیر بسیاری در این سیاست‌ها دارند.