روابط سیاسی و اقتصادی زیمبابوه و ایران
.روابط سیاسی و اقتصادی
روابط سياسى و اقتصادى ايران با زيمبابوه پس از پيروزی انقلاب اسلامی برقرار شد.به منظور تقویت سطح روابط دو کشور،جمهورى اسلامى ايران در سال 1362اقدام به گشایش سفارت در حراره نمود.چند سال بعد نیز سفارت زيمبابوه در تهران افتتاح و آقاى "استفان كلتوس چيكتا" در تهران به عنوان سفیر این کشور کار خود را شروع کرد.[1]
سفر مقام معظم رهبری( دام ظله العالی) رئيس جمهور وقت ايران به زيمبابوه جهت شركت در اجلاس سران جنبش عدم تعهد در سال 1365 نقطه عطفی در اين روابط بود.
هشتمين اجلاس سران جنبش عدم تعهد به ریاست موگابه در زيمبابوه برگزار شد.موگابه در این اجلاس از دو كشور ايران و عراق درخواست کرد خصومت ها را کنار گذاشته جنگ را متوقف سازند و متعهد شد كه از هيچ تلاشی در راه تسهيل پايان سريع جنگ دريغ نکند.
مقام معظم رهبری،در بخشی از سخنان خود در این اجلاس فرمودند:
"...درایت و لیاقت رهبری زیمبابوه در اداره این کشور تازه مستقل و در مواجهه با مشکلات ناشی از میراث شوم استعمار و هم چنین استقامت و شجاعت این کشور در مقابل تهدیدات و فشارهای سبعانه رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی و استکبار جهانی همه مؤید شایستگی انتخابی است که جنبش(عدم تعهد) در یکی از مهم ترین مقاطع تاریخی خود به عمل آورده است..."(گزارش سمینار شماره5-دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی صفحات 3و4)
ايشان در سال 1366 نيز در چارچوب روابط دو جانبه به حراره سفر نمودند.
با تلاش نمايندگی ج.ا.ايران در حراره، موگابه در سال 71 به تهران سفر نمود و این سفر زمینه های تحکیم روابط دو کشور را فراهم ساخت.بعد از دو سفر مقام معظم رهبری در دی ماه سال 1365 و مرداد ماه 1369 سفر موگابه در ارتقای مناسبات دوكشور بسيار مؤثر بود.
پس از آن وزرای دادگستری ،كشور و دفاع زيمبابوه به تهران سفر کردند.این دیدارها حاكی از گستردگی سطح همكاری دو کشور بود.
رابرت موگابه رئیس جمهور زیمبابوه و رئیس دوره ای جنبش عدم تعهد در رحلت حضرت امام خمینی(قدس سره)گفت:
"...ما عزادار درگذشت اندوهناک یک قهرمان بزرگ روحانی،آیه الله خمینی هستیم شخصیتی که ملت ایران را در مسیر یکی از انقلاب ها به بهترین وجه رهبری کرد.خط مشی الهی ایشان باید مورد تعقیب ملت ایران قرار بگیرد و تحقق یابد..." (روزنامه اطلاعات20/3/68:گلی زواره،454:1377).
در دیدار رسمی دكتر علی اکبر ولايتی وزير امور خارجه کشورمان در شهريور سال 1374 از زيمبابوه، موضوع سفر رئيس جمهور وقت حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی به كشورهای آفريقايی از جمله زيمبابوه مورد توجه و بررسی قرار گرفت. در مرداد 1375 با سفر آقای مودنگه وزير امور خارجه فقید آن كشور به تهران ، کمیسیون مشترک بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری زیمبابوه برگزار شد و پس از آن ، ديدار رسمی رئيس جمهور وقت از زيمبابوه با همراهی هشت وزير انجام شد.سفر آیت الله هاشمی رفسنجانی در شهريور سال 1375 به حراره حاکی از روابط حسنه فی ما بین دو کشور بود.
پس از آن وزير صنعت و تجارت زيمبابوه به تهران سفر کرد.وی در این سفر در خصوص پیشبرد پروژه مونتاژ تراكتور در حراره با همتای ایرانی خود مذاكره نمود و پروژه مذكور به طور نمادين افتتاح گرديد.
از موضوعات مهم در توسعه همكاری های دو كشور، واگذاری كارخانه منسوجات "مودزون" از سوی طرف زيمبابوه ای به ایران بود كه مقدمات آن در سال 1375 فراهم گرديد و در تير 1376 واگذاری كارخانه مذكور به وزارت جهاد كشاورزی با مديريت مهندسين ايرانی قطعی و نهایی شد.
در همان سال،جمهوری اسلامی ایران در سازمان وحدت آفريقا ( اتحاديه آفريقای امروز) به عنوان ناظر شرکت کرد.پس از تلاش ده ساله نمایندگی ج.ا.ایران،زیمبابوه به عنوان ميزبان اجلاس سران سازمان مزبور با هماهنگی دبيرخانه اين سازمان در آديس آبابا،از كشورمان دعوت رسمی به عمل آورد تا به عنوان عضو ناظر در اجلاس حضور بهم رساند.از آن زمان تاکنون،هر ساله اين دعوت و حضور در اجلاس انجام می شود.
لذا،دهه هفتاد را از نظر زمانی می توان طليعه توسعه همه جانبه مناسبات دو کشور در زمينه هاي مختلف سیاسی و اقتصادی مانند اجرای اولين پروژه صنعتی ایران در يك كشور آفريقایی ،ديدار رسمی روسای جمهور دو كشور از تهران و حراره،نامید.[2]
توسعه روابط في ما بين در دهه 70 در سال های بعد نیز ادامه یافت و دو کشور شاهد تحولات مثبت در زمینه همکاری های مشترک بودند.
موگابه دومین دیدار خود از ایران را در دوران ریاست جمهوری حجت الاسلام خاتمی رئيس جمهور وقت و در پی دعوت رسمی ایشان انجام داد.
هم زمان با این دیدار، كميسيون مشترك بين دو كشور نيز در تهران برگزار شد.
عزم راسخ مقامات عالی رتبه دو كشور در گسترش روابط و برپایی كميسيون مشترك بين طرفين در سال 1381 در تهران که بسیار با اهميت بود، مقدمه ديدار رسمي حجت الاسلام خاتمی در بهمن 83 از كشور زيمبابوه گردید.
در دهه هشتاد توسعه روابط سیاسی و اقتصادی با سفرهای مقامات دو کشور و گفت و گوهای فی ما بین ادامه یافت.
تقویت کمیسیون مشترک اقتصادی واجرایی شدن توافقات حاکی از اهمیت توسعه روابط مشترک بود.
تصویب لایحه موافقت نامه تشویق و حمایت متقابل از سرمایه گذاری فی ما بین در سال 1385 توسط کمیسیون اقتصادی مجلس ،گام دیگری در تقویت و گسترش روابط اقتصادی ایران و زیمبابوه بود.(همان)