جایگاه پختوپز در فرهنگ سنتی چین
در فرهنگ سنتی چین، پختوپز هنری فاخر دانسته شده و در آن هماهنگی میان رنگ، عطر، مزه و ظاهر غذا به عنوان یک کار هنری تلقی شده و طرحها و نقشهای هنری، تجسمی، موسیقی و رقص، حتی شعر و شاعری هم در درست کردن غذا دخیل دانسته شدهاند. این هنر فاخر، بر اساس تنوع قومیتها، مناطق جغرافیایی، تنوع محصولات کشاورزی و محصولات دریایی موجود در این کشور، متنوع و متفاوت است. تنوع موجود در لیست غذایی سفرهی امپراتوران و افراد متمول، و ذائقهی متنوع و اشتهای سیری ناپذیر چینیها در طول تاریخ، موجب گستردگی، پیچیدگی، و متنوع شدن هرچه بیشتر فهرست غذاهای چینی شده است. معروف است که هر آشپزی در هر آشپزخانهی چینی (اعم از آشپزخانهی رسمی دربار تا آشپزخانهی هر رستوران و محل غذاخوری) باید یک غذای ویژه داشته باشد که در هیچ آشپزخانهی دیگری یافت نشود، در غیر اینصورت، آن آشپز اصالت، مهارت، هنرمندی و استادی خود را از دست میدهد و مهارت یک آشپز تنها در کیفیت غذایش نیست، بلکه به تنوع، نوآوری و خلاقیت آن هم بستگی دارد. برای چینیها هم غذا صرفا موادی برای پر کردن شکم نیست، بلکه برآورده ساختن حس زیبایی شناختی، لذتجویی روحی و شناخت دقیق از محتوای غذا نیز هست. لذا، یک میزبان افزون بر ضرورت تهیهی غذاهای لذیذ و متنوع، بایستی بتواند خواص، ترکیبات، و شیوهی پختوپز آن را هم برای میهمان تشریح کند تا میهمان با لذت بیشتر غذا را میل کند.
از مطالب گذشته، میتوان فهمید که فرهنگ و تنوع غذایی به عنوان بخشی از فرهنگ سنتی چین، دارای دو ویژگی است: نخست، این تنوع حاصل توسعهی کشاورزی و برای تهیهی انواع غذاهای مقوی مورد نیاز انسان و تضمین سلامتی او با غذاهای آسان هضم و قابل جذب است. دوم، در فرهنگ غذایی چین همیشه دو گرایش وجود داشته است. یکی لذت بردن که توسط افراد اشرافی و ثروتمند پیگیری میشده است، و دیگری تأمین غذای روزانهی مردم عادی.