ابن عوام اشبیلی

ابن عوام اشبیلی

ابو زکریا یحیی بن محمد، مشهور به ابن عوام، از اشبیلیه در اسپانیای اسلامی بود. او در اوایل قرن ششم ه.ق به دنیا آمد و تحصیلات خود را در زمینه های مختلف گسترش داد. او مطالعاتش را در زمینه ی کشاورزی و گیاه شناسی را عمق بخشید و در این قلمرو بنابر نیاز زمان کارهای شایسته ای انجام داد و بالاخره در سال 580 ه.ق از دنیا رفت.

مطالعه در زمینه ی کشاورزی، در اسپانیای اسلامی، از قرن پنجم ه.ق شروع شد و به طور مداوم گسترش یافت. ابن وافد و محمد تقناری، گیاه شناسان برجسته ای بودند که باغ های ملوکانه را برای شاهزادگان حامی شان توسعه دادند و همچنین رساله هایی نوشتند که بیشتر در زمینه ی گیاه شناسی بود. کشاورزان و گیاه شناسان اشبیلیه که در زمینه ی کشاورزی کتاب نوشتند در این عرصه بازده بالایی داشته و عامل تحول بودند. یکی از آنها ابوعمر احمد بود که « المغنی » را در سال 466 ه.ق نوشت و ابوالخیر و محمدبن ابراهیم بن بسال در زمینه ی کشاورزی « کتاب الفلاحه » نوشتند.

ابن عوام با استفاده از آثار گذشتگان و منابع دیگر، حدود صد سال بعد اثر مشهورش « الفلاحه » را نوشت که از جامعیت خاصی برخوردار بود تا جایی که ابن خلدون در مقدمه به آن اشاره کرد. نقل قول های از از پیشینیانش و همچنین، مشاهده های خود او در زمینه ی جنبه های مختلف کشاورزی، به ارزش این اثر افزود. کتاب او علاوه بر مطالب زراعت و کشاورزی، اطلاعاتی کافی درباره ی مسائل اقتصادی و روستایی را نیز ارائه کرده است." ¹⁵