تاریخ معاصر امارات متحده عربی
شیخ زاید و امارات متحده عربی
رفاه، هماهنگی و گسترش مدرنیته، مشخصه های امارات متحده عربی می باشد که تا حد زیادی به نقش شیخ زاید مربوط می شود که در هر دوره قبل از تشکیل فدراسیون و در نزدیک به 33 سال تا زمان مرگ او در نوامبر 2004 میلادی پیگیری شد.
شیخ زاید در حدود سال 1918در ابوظبی متولـد شد . شیخ زاید کوچکترین پسر از چهار پسـر شیخ سلـطـان می باشد که در سال 1922 تا سال 1926 بر ابو ظبی حکومت می نموده است. در آن زمان امارات هنوز شکل گرفته بود و امیر نشین ابوظبی هم قدرت زیادی نداشت و زندگی برای خانواده حاکمان هم خیلی ساده نبود و عمدتا درگیر جنگها و در گیری های داخلی بودند. (Ibid: 100)
شیخ زاید در سالهای 1920 تا 1930 به مردی بالغ و قوی تبدیل شده بود که تشنه آموزشهایی در دل کویر و دریا بود و از آموخته های آن دوران بعنوان آموزشهای طلایی دوران خود یاد می کند که بخشی از آنها به صید مروارید و بخشی دیگر به شکار شاهین در دل صحرا تعلق داشت که این بخش از زندگی شیخ زاید بعنوان علاقه دایم در وی تبدیل شد.
در اوایل سال 1930 پیش از میلاد زمانی که اولین گروه های اکتشاف نفت بنابر دعوت شیخ زاید به ابوظبی آمدند، اولین تجربه اش در صنعت نفت را توانست کسب کند و وقتی با توفیق همراه شد و منجر به کشف نفت شد این علاقه چند برابر شد. در سال 1946 میلادی شیخ زاید که هم اکنون بعنوان تاثیر گزار ترین شخص امارات شناخته می شود بعنوان نماینده حاکم در شرق ابوظبی انتخاب شد ودر واحه العین مستقر شد. شغل جدید شیخ زاید نه تنها شش روستای اطراف واحه العین را شامل می شد بلکه کل بیابان های اطراف را نیز شامل می شد. این شغل جدید به شیخ زاید کمک شایانی در آموزشهای حکومت داری کرد و او را آماده حاکمیت بر ابوظبی می نمود.
شیخ زاید هم که فردی سیاست مدار و فرصت طلب بود از شرایط بوجود آمده نهایت استفاده را برای آموزش و تعمیق روابط با سایر شیخ نشین ها می برد و از هیچ کوششی دریغ نمی کرد. شیخ زاید در وظیفه جدیدیش یک شرکت در زمینه مشاوره و پیدا کردن منابع در آمدی و همچنین کشف منابع نفتی استخدام کرد و توانست درایت خود را در نشان دادن چشم اندازی روشن از آنچه آرزو های وی را شکل می داد را نشان دهد و علاوه بر آن جایگاه خود را برای رهبری حکومت اثبات کند.
با وجود فقدان در آمد های مشخص برای حکومت العین شیخ زاید توانست پیشرفت های قابل توجهی را داشته و قدمهای موثری را برای پیشرفت در العین بردارد و همین مسایل در کنار قدرت حاکمیتی خاندان آل زیاد کمک شایانی بود برای شیخ زاید در رسیدن به حکومت و قدرت در امارات متحده عربی.
زمانی رویاهای شیخ زاید به حقیقت نزدیکتر شد که اولین محموله نفت خام امارات در سال 1962 میلادی صادر شد و در آمد های هنگفت نفتی را برای امارات به همراه آورد. در 6 آگوست سال 1966 میلادی شیخ زاید با توجه به نفوذ و قدرتی که پیدا کرده بود برادر بزرگتر خود را بعنوان حاکم ابوظبی گمارد و این ماموریت را از طرف خاندانش به او داد که با سرعت هرچه تمام تر با استفاده از پول نفت ابوظبی را به جلو براند و قله های پیشرفت را فتح کند.
یکی از این پله های ابتدایی که برای وی تعریف شده بود افزایش دادن مشارکت ایالات امارات بود که در سال 1968 میلادی اعلام آتش بس داده بودند در صندوق ملی گسترش امارات. شیخ زاید پس از استقلال امارات در سال1971 از زیر یوق انگلستان شروع به برقراری روابط حسنه در زمینه های مختلف فرهنگی و اقتصادی با سایر امیر نشینها کرد، این تلاشها در رسیدن به امارات متحده عربی به اوج خود رسید. شیخ زاید توسط حاکمان دیگر به عنوان اولین رییس جمهور برگزیده شد و ریاست جمهوری وی برای پنج سال پیاپی از طرف آنها تمدید شد. (Ibid: 108)
در طول سالهایی که شیخ زاید در العین بود چشم انداز خود را برای پیشرفت کل امارات گسترش داد و زمانی که به حکومت ابوظبی و سپس به ریاست جمهوری امارات رسید بیش از سه دهه برای به عمل رساندن چشم اندازهای خود تلاش کرد و توانست بسیاری از آنها را به عینیت رساند. یکی از مهمترین و اساسی ترین تفکرات شیخ زاید استفاده از منابع عمومی کشور به نفع تمام مردم امارات بود و اعتقاد داشت در این راستا همه مردم چه زن و چه مرد بایستی مشارکت داشته باشند و تحت نظر وی زنان به مشارکت در امور کشور بغیر از امور خانه داری تشویق می شدندو یکی دیگر از تفکرات مهم و استراتژیک وی تاکید بر حفظ ارزشهای بومی امارات و امیر نشینها بود که در این راستا طرح های بزرگ ملی را به اجرا در آورد تا جوانان با فرهنگ های بومی امارات آشنا شوند و در مقابل تهاجم فرهنگ هایی که بواسطه پیشرفتهای تکنولوژیک بر آنها غلبه میکرد حرکت سازنده ای نمایند.
از جمله کارهای فرهنگی شیخ زاید ساخت مسجدی بزرگ می باشد. مسجد شیخ زاید، سومین مسجد بزرگ جهان که در ابوظبی، پایتخت امارات متحده عربی قرار دارد، نام این مسجد از «شیخ زاید بن سلطان آل نهیان»گرفته شدهاست که بنیانگذار و نخستین رئیس جمهور امارات بودهاست. مسجد شیخ زاید بن سلطان آل نهیان با طلا و سنگ مرمر تزئین شده و گنجایش بیش از ۴۰ هزار نمازگزار را دارد. در این مسجد همچنین بزرگترین فرش دنیا و بزرگترین لوستر قرار داده شده است. فرش دستبافت این مسجد در ایران با نقشه هنرمند ایرانی علی خالقی توسط ۱۲۰۰ بافنده در نیشابور بافته شده و بیش از هفت هزار متر مربع از مساحت مسجد را پوشش میدهد و وزن آن ۴۷ تن است. لوستر استفاده شده در مسجد نیز از کریستال مشهور چک یعنی سواروفسکی ساخته شده و ابعاد آن ۱۰ در ۱۵ متر است. گنبدهای مسجد آل نهیان که ارتفاع آنها بیش از ۷۰ متر از داخل و ۸۵ متر از خارج است، در کتاب رکوردهای گینس ثبت شده است. این مسجد همچنین دارای چهار گلدسته به ارتفاع ۱۰۰ متر است. در این مسجد از ۲۸ نوع سنگ مرمر مختلف استفاده شده است که از ایتالیا و چین و دیگر کشورها آورده شدهاند. پیشبینی شده این مکان به یکی از بزرگترین اماکن گردشگری امارات تبدیل شود. این مسجد به طور رسمی در ماه رمضان در سال ۲۰۰۷ میلادی گشوده شد. این مسجد در منطقهای بزرگ میان دو پل مصفا و مقطع قرار دارد. ورود به این مسجد بر خلاف تمامی مساجد امارات برای نامسلمانان نیز مجاز می باشد. (Ibid: 118)
استقلال
شيخ نشينهاي امارات متحده عربي در سال 1966 به يک اتحاد اوليه دست يافته و آن را اعلام کردند و تا مارس سال 1971 ميلادي مقدمات استقلال کامل امارات متحده عربي بطول انجاميد. در اين سال کشور انگلستان ارتش خود را از امارات خارج کرد و بحرين و قطر جدايي خود را از اين اتحاد اعلام کردند در جولاي 1971 ميلادي شش تا از متحدين آتش بس(ابوظبي، عبمان، الفوجيره، دبي، شارجه و امالقيون) با يک اتحاد مشروطه مبني بر دست يافتن به استقلال بعنوان کشور امارات متحده عربي موافقت کردند و در يکم دسامبر سال 1971 ميلادي متحدين حکومت سلطنتي بريتانياي کبير تمام معاهدات موجود با متحدين کرانه آتش بس يافته را فسخ کردند و روز بعد را روز استقلال امارات ناميدند. هفتمين شيخ نشين يعني رأس الخيمه در فوريه 1972 ميلادي به امارات متحده عربي متصل شد.
در زمان استقلال شيخ زايد ابن سلطان آل نوجيان به عنوان اولين رئیس جمهور امارات برگزيده شد. شيخ زايد اين مقام را تا زمان مرگش در سال 2004 ميلادي در اختيار داشت و پس از او حاکم دبي شيخ راشدابن سعيد آل مختوم که نائب رئيس جمهور بود جانشين وي شد و پسر بزرگ شيخ زايد يعني شيخ مختوم که وليعهد دبي ميباشد بعنوان نخست وزيرانتخاب شد. در سال 1986 شيخ زايد هر دو پست نائب رئيس و نخست وزيري را خودش بعهده گرفت تا به اختلافات در امارات و خصوصاً شيخ نشين دبي دامن نزده باشد اما پس از مرگش در سال 1990 شيخ مختوم موفق شد بعنوان حاکم دبي، نائب رئيس و نخست وزير امارات متحده عربي انتخاب شود. در سال1991 امارات متحده عربي يک قانون اساسي را پذيرفت که مشروط بر انقضا پنج ساله بود و در سال 1996 بعنوان يک قانون دائم پذيرفته شد. (Potts, 2000:111)
و پيش از آن حکومت مرکزي در سال 1976 کليه اختيارات حکومتي فدرال يا همان اتحاديه امارات را در دست گرفت که شامل وزارت دفاع، خدمات هوشمند(فناوري اطلاعات و مخابرات) مهاجرت، امنيت عمومي يا همان پليس و کنترل مرزها مي باشد.