سومریان در سوریه
سومِریان (Sumerian) (5300-1940 پ.م.)
نخستین تمدّن شهری در منطقه تاریخی جنوب میانرودان (جنوب عراق امروزی) بود که به سرعت در دوره «اوروک» (Uruk) (۲۹۰۰–۴۱۰۰ پ.م.) از تمدن سومری که مطابق با پایان دوران «مس‌سنگی»[3] تا اوایل «عصر مفرغ/ برنز»[4] است، تا مدیترانه گسترش یافت؛ بدین ترتیب، سومریان نخستین قومی بودند که هژمونی سیاسی خود را در منطقه شامات به طور مؤثری گسترش دادند.
شهر حبوبة (Habuba)
از جمله شهرهای سومری است که بر اساس شهر بزرگ سومری در بینالنهرین، «اوروک» ساخته شده است و دورهی اوروک از تاریخ تمدن سومری به همین نام تسمیه شده است. در واقع این شهر یک مستعمره اوروکی محسوب میشود.
حبوبة در کرانه شرقی دریاچه اسد در کنار رود فرات واقع شده است و متأسفانه بخش عمده آن را آب سد فراگرفته است و تنها 10 درصد آن کاوش شده است.
اهمیت محوطه حبوبه در وسعت 18 هکتاری و معماری و دیوارهای دفاعی آن، به ضخامت سه متر با دروازه های متعدد و عظیم، است که در 4500 قبل از میلاد ساخته شده است و یافته های باستان شناسی بیانگر سطح بالای تمدن و معماری آن است.
این شهر گویا بدون هیچ خشونتی به تدریج مترک میشود. [5]
از جمله شهرهای سومری – اوروکی در این منطقه «تل براک» است که تا چهار هزار سال؛ یعنی تا زمان آشوریان پا برجا بود و حتی در دوره میتانیها پایتخت شده بود؛ اما در نهایت به دست آشوریان نابود میشود. شرح مبسوط این شهر را در کتاب حاضر در بخش تاریخ تمدن میتانیها بخوانید.
بخشی از اشیاء به دست آمده از حفاریهای حبوبة که در موزه برلین به نمایش گذاشته شده است.