روابط فرهنگی قطر و ایران
روابط فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و قطر
قبل از انقلاب
بین دو کشور ایران و قطر از سالهای دور ارتباطات بازرگانی وجود داشت، مردم جنوب ایران به علت نزدیکی، به آن کشور رفت و آمد میکردند. به تبع گسترش ارتباطات و افزایش رفت و آمدها، روابط فرهنگی نیز بین دو کشور ادامه داشته است که نتیجهي آن تأثیر فرهنگی بین دو کشور است. بیشتر اتباع قطر ترجیح میدادند که ایام تعطیلی خود را در ایران و برای زیارت اماکن مقدسه و یا برای دیدن شهرهای مختلف بگذرانند. با تأسیس مدارس ایرانی در قطر در سال 1351، سرپرستی مدارس ایرانی در قطر نیز آغاز به کار نمود. قبل از انقلاب اسلامی ایران روابط فرهنگی و رفت و آمد بین مقامات فرهنگی دو کشور کم و بیش ادامه داشت و به ویژه پس از استقلال این کشور، تا سال 1357، در زمینههای هنری و ورزشی روابط قابل توجهی وجود داشت.
بعد از انقلاب
با انقلاب اسلامی ایران، از سال 1370 همکاریهای فرهنگی و روابط سیاسی و اقتصادی دو كشور، توسعه یافت. مسافرت مقامات جمهوری اسلامی ایران و قطر در سال مذکور و تهیهي پیش نویس موافقتنامهي همکاری آموزشی میان دو کشور و همچنین مسافرت چند تن از سردبیران روزنامههای معروف قطر برای شرکت در «کنفرانس بینالمللی حمایت از انقلاب اسلامی فلسطین» و نیز شرکت ورزشکاران رشتههای گوناگون در رقابتهای بینالمللی دهه فجر در سالهای مختلف، از آن جمله است. در سال 1371 در چهارچوب موافقتنامهی آموزشی بین دو کشور و بنا به دعوت وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران، عدهی زیادی از مسئولین آموزش و پرورش و دانش آموزان آن کشور، به مدت 10 روز در اردوی تابستانی تربیتی- آموزشی شرکت کرده و از شهرهای مختلف نیز دیدن نمودند. در سال 1372 بنا به دعوت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی ایران، وزیر فرهنگ قطر وارد تهران شد و یک یادداشت تفاهمی نیز به امضاء رساندند، متعاقباً در سفر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به قطر در سال 79 شمسی برابر با 16/4/1421 ه.ق، و مصادف با 18/7/2000 میلادی، موافقتنامهي فرهنگی، هنری بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت قطر منعقد گرديد و به امضاي وزراي فرهنگی دو کشور رسید. در متن موافقتنامه، مدت اعتبار 5 سال لحاظ شده است که امکان تمدید آن میباشد؛ لذا از سال 2006 لغایت 2008 تمدید شد و مجدداً طی مکاتبهای با وزیر فرهنگ و هنر قطر، آقای دکتر الکواری، تقاضای تمدید پنج سالهي موافقتنامه از تاریخ 1/1/89 لغایت 1/1/94 شد که مورد موافقت اولیه قرار گرفت.
شایان ذکر است كه به علت تبلیغات منفي استکبار جهانی علیه جمهوری اسلامی ایران، دولتمردان قطر نسبت به جمهوري اسلامي ايران نظر مساعدي نداشتند و در اوایل انقلاب اسلامی، تمایل چندانی به تقویت روابط فرهنگی از خود نشان نمیدادند و نه تنها براي ایرانیان مجوز ورود صادر نميكردند؛ بلكه تعدادی از آنها را نیز از قطر اخراج کردند. پس از پايان جنگ تحمیلی و تجاوز عراق به کویت در 1990م، حسن نیت جمهوری اسلامی ایران نسبت به کشورهای عربی از جمله قطر، ثابت شد و روابط فرهنگی بین دو کشور وارد مرحلهی نوینی گردید. نمونهای از روابط ممتاز فرهنگی دو کشور را میتوان به نخستین هفته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در قطر که در سال 1384 ه.ش، و دومین هفتهي فرهنگی ایران در دوحه در سال 89 که به مناسبت دوحه پایتخت فرهنگی جهان عرب برگزار گردید، اشاره نمود. در دومین هفتهي فرهنگی، قریب به 160 هنرمند و فعال فرهنگی در رشتههای مختلف از ایران اعزام شدند و به مدت یک هفته توانمندیهای فرهنگی و هنری خود را ارائه نمودند. حضور اهالي فرهنگ و هنرمندان برجستهي ایرانی، چنان مؤثر واقع شد که دکتر الکواری، وزیر فرهنگ و هنر و میراث قطر، طی نامهای از امیر قطر تقاضا نمود تشکر دولت این کشور را به دولت ایران اعلام نمایند. ضمناً وزیر فرهنگ قطر که در سال 88، از طرف وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و ریاست سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به ایران دعوت شده بودند، اعلام نمودند بعد از هفتهي فرهنگی به ایران سفر کرده و ضمن هماهنگیهای فرهنگی و هنری بین دو کشور، از دولت ایران جهت حضورش در این هفتهي فرهنگي، تشکر نمایند. این سفر در دی ماه سال 89 عملی شد و توافقهای فرهنگی- هنری بین وزرای فرهنگی دو کشور به عمل آمد. ضمن این که تصمیم گرفته شد در آیندهي نزدیک، هفتهي فرهنگی قطر در ایران برگزار گردد. عمده تفاهمنامههای همکاری فیمابین دو كشور در دهههای اخیر، تفاهمنامهي علمی- آموزشی و فرهنگی- هنری، بودهاست.