سینماگران و هنرمندان معروف چین

مشهورترین چهره‌­های صنعت سینما که در سال‌های اخیر از سرزمین اصلی چین سر برآوردند، سه نفر بودند: «چِن کایگه»(متولد۱۹۵۲)، «جانگ ایمو»(متولد۱۹۵۰) و «تیان جووان­ جوانگ» (متولد ۱۹۵۲). نخستین فیلم سینمایی چِن، «زمین زرد»(۱۹۸۴)، از نظر هنری و تجاری درهای بازار جهانی را به روی سینمای چین گشود.

این فیلم فرهنگ فولکوریک چین را با پرداختی خارق‌العاده و شاعرانه تصویر کرده است. چِن‌ پس از آن با فیلم‌هائی مانند«رژه­ ی بزرگ»(۱۹۸۵) و «پادشاه کودکان»(۱۹۸۸)، به سبک نقاشی طوماری چین روی آورد. او در فیلم نخست به زندگی نظامی‌گری در چین معاصر و در دومی به اشتباهات انقلاب فرهنگی پرداخت. فیلم«بدرود محبوبه­ ی من»(۱۹۹۳) از «چِن کایگه» نیز که برنده ­ی نخل طلایی جشنواره ­ی کَن شد، اثری­ است مسحورکننده. این فیلم در سال ۱۹۹۳ دو بار در چین توقیف و آزاد شد.

نخستین فیلم«جانگ ایمو( Zhang Yimo)»، به‌نام «خوشه­ ی ذرت سرخ»(۱۹۸۸)، با تصاویر خیره‌کننده‌اش جایزه­ ی خرس طلایی جشنواره­ ی برلین را نصیب وی کرد و در آمریکا به فروش خوبی دست یافت. در این فیلم پر هزینه­ ی پرده عریض، از همه ­ی امکانات زیبائی شناختی عدسی‌های آنامورفیک و زوم بهره‌ برداری شده تا زندگی روستائی شمال چین در دهه ­ی۱۹۳۰ را به تصویر بکشد. در این فیلم، منظرگاه دهشتباری از خسارت حاصله از اشغال ژاپنی‌ها به ­زیبایی به­ تصویر کشیده شده است. فیلم بعدی ژانگ، تریلر پر فروشی با اسم رمز«کوگار»(۱۹۸۹)، بود که در چین مورد استقبال فراوان تماشاگران قرار گرفت و شکوه بصری آثار بعدی او را پایه‌ریزی کرد.

فیلم‌های «جو دو»(۱۹۹۰)؛ با سرمایه­ ی کمپانی ژاپنی(تُکوما کامیونیکیشنز) و «فانوس قرمز را بیاویز»(۱۹۹۱)؛ با سرمایه­ ی کمپانی تایوانی  (ERA اینترنشنال)، هر دو ابتدا در چین توقیف شدند. شبه‌مستندی از زندگی روستایی به نام داستان«کیوجو»(۱۹۹۲؛ با مشارکت هنگ‌کنگ از جانگ ایمو، جایزه ­ی شیر طلائی جشنواره‌­ی ونیز را برایش به ارمغان آورد. نقش اول تمام فیلم‌های جانگ ایمو را بازیگر درخشان جوانی به‌نام خانم «گُنگ‌لی(Gong li)» ایفا کرده که در دهه­ ی1990، به­ عنوان مشهورترین هنرمند سرزمین اصلی چین در سطح جهانی شناخته شد.

«تیَن جووان ­جوانگ» فیلمسازی را با مطالعه ­ی مردم نگارانه­ ی زندگی کشاورزان مغولستان با فیلم «در عرصه­ ی شکار»(۱۹۸۵) آغاز کرد و پس از آن فیلمی به‌ نام«دزد اسب»(۱۹۸۶) ساخت. این فیلم که در مکان واقعی در تبت فیلمبرداری شده است، به رابطه­ ی میان حقوق قبیله‌ای و مذهب بودیسم ‌پرداخته و همان‌طور که قابل پیش‌بینی بود، در چین به شدت سانسور و کوتاه شد. او سپس چند سالی فیلم‌های تجاری از جمله«بچه‌های راک‌اندرول»(۱۹۸۸) ساخت تا آنکه فیلم «بادبادک آبی»(۱۹۹۳) را عرضه کرد. «بادبادک آبی» با ملایمت تمام تأثیرات اوایل حکومت کمونیسم بر زندگی روزمره­ ی یک خانواده­ ی پکنی از ۱۹۵۳ تا ۱۹۶۷ را بررسی می‌کند و با آنکه در جشنواره کن و توکیو جایزه برد از طرف دولت چین توقیف شد.

کلیه فیلم‌های جدی که در چین ساخته شده است، همگی از آثار منتشر شده­ ی ادبی اقتباس شده‌اند، زیرا چینی‌ها سینما را قالبی برای ارایه­ ی آثار ادبی می‌دانند.

در دهه­ ی1990 بود که بار دیگر نمایش فیلم ­های خارجی در چین از سر گرفته شد و دولت در سال 1994با نمایش بیست فیلم خارجی در طول سال موافقت کرد که برخی از این فیلم ­ها پر فروش­ترین فیلم­ ها در چین شدند.

نیز نگاه کنید به

• هنر در چین
• صنعت فیلم و سینمای چین
• سینماگران نسل پنجم چین
• سینماگران نسل جدید چین
• فستیوال ها و جشنواره های فیلم در چین