چرکس ها و چچنی ها در اردن
چرکس ها و چچني ها به ترتيب بيست و پنج هزار و دو هزار نفر (34) از جمعيت اين کشور را تشکيل ميدهند. اين دو گروه به دو زبان متفاوت سخن ميگويند. گروه اول سني مذهب و گروه دوم شيعه هستند که همگي در سال 1880 پس از کنگره سال 1878 برلين که ناحيه قفقاز را به روسيه داد، به جنوب امپراطوري عثماني آمدند و دولت اردن آنها را در قسمت شمال شرقي اردن سکنا داد. امروزه چرکس ها و چچنيها از نظر سياسي از مردم اردن جدا نيستند و نسبت به خاندانهاشميوفا دارند. در پارلمان يک کرسي به چرکسها و ديگري به چچنيها اختصاص دارد. تعدادي از آنها به مقام وزارت رسيده اند و تا کنون يک چرکسي توانسته به مقام نخست وزيري دست يابد. بيشتر چرکسها به کشاورزي و تجارت مشغول هستند، آنها علاوه بر زبان محلي خود، به زبان عربي نيز صحبت ميکنند. امروزه با توجه به ازدواجهايي که ميان اعراب و چرکسها صورت ميگيرد. تفاوت ميان اين دو گروه کمتر شده است.(35)
با وجود ارتباطات خوبي چون مبادلة تجاري و گاهي ارتباطات سببي که بين چرکسي ها و ساکنان عشاير اردني اين منطقه مثل: بني شاکر، بني حسن، بني عباد، بني صخر و العدوان و عشاير السلط از مسلمان و مسيحي و ديگران پيوند ايجاد کرد، ترس، آشوب و درگيري از مظاهر آشکارساکنان هر دو طرف بود. اقليت قفقازي مانند همه اقليت ها در نقاط مختلف دنيا بر حفظ زبان و ميراث و آداب و رسومش از نابودي تلاش کرد، چنان چه در بيشتر اوقات در موقعيت جغرافي خاص خودشان گردهم جمع مي شدند.
مهاجرت چرکس ها و چچن ها تنها به خانواده هايي که در ربع پاياني قرن نوزدهم به اردن آمدند، محدود نمي شود و به دنبال آن خروج هاي ديگري در اثر انقلاب بلشويکي در روسيه و سختگيري و ظلم بر مسلمانان در قفقاز و ديگر مناطقي که انقلاب به آنجا کشيده شده بود، اتفاق افتاد. (36)