انجمن ایرانیان
پس از تقسیم شبه قاره هند و مهاجرت شیعیان هند به کراچی، این مهاجران، انجمنهایی برپا کردند که یکی از آنها انجمن ایرانیان بود. این انجمن که سرآمد انجمنهای شیعیان کراچی شناخته شد، در سال 1950م/1329ش، به سرپرستی «میرزا مهدی پویا» (مشهور به آقا پویا)، از شخصیتهای علمی و مذهبی سرشناس کراچی، تاسیس شد (حجتی،1380: 293). این انجمن با پشتیبانی میرزا مهدی پویا نشستهای فرهنگی مذهبی بسیاری در کراچی برگزار کرده است (توسلی: 1387 یادداشتهای روزانه). ایشان، عالم و مبلّغ شیعی در شبه قارة هند بود که در 1317 در شهر یزد متولد شد. وی نزد پدرش عالم آقا میرزا محمد حسن یزدی و همچنین مرجع عالیقدر دینی آقا میرزا محمد حسین نائینی در تفسیر قرآن به حد استادی رسید. اوضاع نابسامان سیاسی ایران و عراق باعث شد تا وی در 1343/1925م از نجف اشرف به هند مهاجرت کند. او در مدرس و بنگلور اقامت گزید و در آنجا فرصتی یافت که تفکر مدرن غربی را مستقیماً به زبان انگلیسی مطالعه کند، به طوری که برای ارزیابی روندهای فکری متنوع شرق و غرب مجهز شد. در مدرس نیز با میراحمد علی مواجه شد که اولین تفسیر قابل توجه شیعی بر قرآن را به زبان انگلیسی ارائه کرد و یادداشت های روشنگر فلسفی آیت الله پویا در مورد آیات قرآن را در آثار خود گنجاند. آیت الله پویا بعداً به پاکستان نقل مکان کرد و در 17 جولای 1973 بعد از عمری خدمت به ایرانیان مقیم کراچی در آن شهر درگذشت. دو پسر به نامهای آقا مرتضی پویا و آقا میرزا علی پویا از خود به جای گذاشت (همانجا).
منبع:
توسلی، محمدمهدی (1387)، "یادداشتهای روزانه"، دستنویس.
حجتی، حمیده (1380)، "انجمن ادبی فارسی در شبه قاره"، دانشنامه ادب فارسی در شبه قاره، ج4، بخش 1، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.