محمد انعام الحق کوثر

محمد انعام­ الحق فرزند غیاث ­الدین در 1310ش/ 1931م، در جالندهر در ایالت پنجاب شرقی در خانواده ­ای اهل علم و دوستدار زبان و ادبیات فارسی متولد شد. خواندن دیوان اشعار شاعران بزرگ ایران مانند مولانا، حافظ، سعدی و عرفی و دیگران در میان خانواده او متداول بود و این علاقه و شیفتگی به انعام ­الحق به ارث رسیده بود.

خانواده وی پس از استقلال پاکستان در 1947م به ایالت بلوچستان کوچیده، در کویته و مستونگ ساکن شدند. محمد انعام الحق در شانزده سالگی زبان فارسی را فرا گرفت و در بیست و پنج سالگی نخستین مقاله ­اش را به زبان فارسی منتشر کرد. چندی بعد از دانشکده شرق _­شناسی دانشگاه پنجاب لاهور دانشنامه کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی گرفت.

در 1335ش با نوشتن رساله احوال و آثار فغانی شیرازی از همان دانشگاه به دریافت درجه دکتری زبان و ادبیات فارسی نایل شد و در دانشکده ­های کویته، مستونگ، لورالایی و سیبی به تدریس زبان و ادبیات فارسی پرداخت و مدتی بعد به ریاست دانشکده مستونگ انتخاب شد. در 1376ش به ایران سفر کرد. در تالیف مقالات دایرة­المعارف اسلامی (اردو) و دانشنامه ایرانیکا همکاری داشت و بیش از چهل کتاب درباره تاریخ مذهب، زبان و ادب نوشت. شعر فارسی در بلوچستان، منتخباتی از شعرای فارسی بلوچستان، تصحیح کلیات محمدحسن براهویی، ارمغان کوثر، علامه محمد اقبال و بلوچستان، فهرست نسخه­ های خطی استان بلوچستان، برخی از آثار با ارزش فارسی و اردوی از ایشان است. دکتر انعام الحق بعد از عمری پژوهش و تدریس در 1393ش بدرود حیات گفت.

نیز نگاه کنید به

مطالعات ایرانی و ایران شناسی در پاکستان

نویسنده مقاله

محمد مهدی توسلی