میراث فرهنگی کردستان عراق
میراث فرهنگی کردستان عراق
علی اکبر اسدی
کردستان عراق به عنوان بخشی از بینالنهرین، دارای تمدنی غنی است که نقش مهمی در تاریخ بشر داشته است. این منطقه شامل بیش از چهار هزار سایت باستانی مستندشده است که نشاندهنده تمدنهای مختلفی از جمله سومریان، بابلیان، آشوریان و مادها هستند. برخی از معروفترین آثار فرهنگی کردستان عراق عبارتند از: زیگوراتها و معابد باستانی؛ دروازههای تاریخی مانند دروازه ایشتار؛ سنگنوشتهها و کتیبههای باستانی و؛ شهرهای تاریخی مانند اربیل و سلیمانیه.[1]
حفاظت از میراث فرهنگی منطقه کردستان عراق با چالشهای متعددی مواجه است. تخریب و غارت آثار تاریخی یکی از این چالشهاست. جنگها و درگیریهای داخلی باعث تخریب بسیاری از اماکن باستانی شدهاند. حملات داعش در سال ۲۰۱۴ به کردستان عراق منجر به تخریب عمدی و غارت آثار تاریخی شد. ضمن اینکه نبود نظارت و مدیریت صحیح، باعث افزایش قاچاق آثار فرهنگی به خارج از کشور شده است. عدم وجود استانداردهای مشخص برای ثبت و حفاظت از اماکن باستانی یکی دیگر از این چالشهاست، بطوریکه حدود نود درصد از سایتهای باستانی کردستان عراق هنوز کاوش نشدهاند و در معرض خطر نابودی هستند. در قوانین حسابداری و مدیریت داراییهای عمومی عراق، میراث فرهنگی بهدرستی ارزشگذاری و مستند نشده است. همچنین عدم سرمایهگذاری مناسب در بخش میراث فرهنگی باعث شده که بسیاری از سایتهای تاریخی بدون امکانات حفاظتی باقی بمانند. نبود سیاستهای توسعه گردشگری باعث شده که پتانسیل اقتصادی این آثار تاریخی به درستی استفاده نشود. [2]
منابع و مآخذ
[1] Amjad S. Al – Delawi and Waheed Ramo, Developing a Framework for Accounting for Heritage Assets: A Case Study of the Kurdistan Region of Iraq, Library Progress International, Vol.44 No. 3, Jul-Dec 2024: Pp.13994-14007.
[2] ibid