تحولات اجتماعی چین در یک قرن گذشته

تحولات اجتماعی چین در یک قرن گذشته

تغییر و تحولات اجتماعی، مجموعه­ای از جابه جایی و دگرگونی­هایی است که در طول یک دوره­ی تاریخی و طی یك یا چند نسل، در شیوه­ی زندگی و ارزش­های اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی یک جامعه و یک ملت رخ می­دهد. این تغییرات معمولا، ناشی از عوامل و متغییرهای مختلف نیروهایی است که زاییده­ی شرایط داخلی و خارجی هستند و هم­چون سیلی بنیان کن، دگرگونی­هایی را در ارزش­ها، نگرش­ها و باورهای اجتماعی یک ملت به وجود می­آورند. اغلب جوامع بشری در مقاطعی از تاریخ حیات خود، ناگزیر با این نوع از تحولات روبه رو شده و می­شوند، ولی عمق و میزان این تغییرات بستگی به شرایط زمانی، مکانی، فرهنگی، و شدت و ضعف عوامل درونی و بیرونی حاکم بر آن جامعه و ملت دارد. جامعه­ی چین نیز در طول حیات طولانی خود با تغییرات و تحولات اجتماعی فراوانی روبه رو شده است که در این مقال مجال پرداختن به همه­ی آن­ها نیست. لذا، در این نوشته صرفا به تحولات اجتماعی پدید آمده در یک قرن اخیر در این کشور که از موارد مشابه قبلی سریع­تر، پردامنه­تر، عمیق­تر و همه جانبه­تر بوده است پرداخته می­شود.

به­طور کلی، جامعه­ی چین در یکصد سال اخیر سه دوره­ی مهم تحول اجتماعی را پشت سر گذاشته است که می­توان آن­ها را به­صورت زیر تقسیم بندی کرد: دوره­ی نخست از سال1911میلادی، هم­زمان با سقوط سیستم امپراتوری و تأسیس نظام جمهوری آغاز و تا سال1949میلادی، و روی کار آمدن نظام کمونیستی در چین ادامه داشته است. دوره­ی دوم از سال 1949 شروع و تا 1979میلادی، سال اجرای سیاست اصلاحات، ادامه می­یابد. دوره­ی سوم که از سال1979میلادی آغاز شده، هم­چنان به روند تحولاتی خود ادامه می­دهد. ویژگی­های هر کدام از این دوره­ها، تابع شرایط و موقعیت جامعه­ی چین در عرصه­ی داخلی و خارجی بوده است. اما آن­چه که باعث تغییر اساسی در ساختار اجتماعی و به­وجود آمدن قشربندی اجتماعی جدید در جامعه شده و وضعیت اکثریت مردم را از نظر میزان رفاه مادی و زندگی اجتماعی تغییر داده و جامعه­ی بزرگ روستایی را به دومین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل کرده، تحولات دوره­ی سوم از سال1979 میلادی است. آن­چه در پی می­آید، اشاره به برخی از تغییر و تحولات صورت گرفته در این دوره است.