نظام سیاسی کانادا
نظام سیاسی و نوع حكومت
کانادا کشوری فدرال است که بر اساس نظام دموکراسی پارلمانی و حکومت مشروطه سلطنتی اداره می‌شود. قدرت در این کشور، بین دولت فدرال (مرکزی) و دولت‌های ایالتی و منطقه‌ای تقسیم شده است. صلاحیت قانونگذاری و تصمیم‌گیری در سطح فدرال برعهده پارلمان است. مجالس استانی، دولت‌های سرزمینی و شهرستان‌ها وظایف بیشتری در اداره نواحی مربوط به خود دارند. قانون اساسی این كشور مصوب سال 1982م است که با قوانین قبلی یکپارچه و به یک چهارچوب واحد تبدیل شده است. طبق این قانون حکومت به سه بخش فرمانداری کل، مجلس سنا، و مجلس عوام تقسیم می‌شود. فرماندار کل، نماینده پادشاه در کاناداست. بر اساس قانون اساسی پادشاه یا ملکه[i] رئیس کشور است و فرماندار کل نقش وی را به عنوان نماینده از طرف او ایفا می‌کند. فرماندار کل تمامی قدرت و اختیارات قانونی پادشاه را دارد. براساس یک سنت دیرینه و تاریخی در این كشور به نظریات و تصمیمات ملکه احترام می‌گذارند و نماینده وی حافظ وحدت در کشور است. سنا بخش دیگری از حكومت را تشكیل می‌دهد. سنا لوایح ارسالی از مجلس عوام را بررسی و تغییراتی در آن اعمال می‌کند. در دهه‌های اخیر، سنا مشکلات مهم کشور، مانند فقر، بیکاری، تورم، امور سرخ‌پوستان، روابط با آمریکا و نحوه کار ادارات دولتی را بررسی كرده است. مجلس عوام مرجع اصلی قانونگذاری محسوب می شود که 308 نماینده دارد و در شهر اوتاوا مستقر شده است. نمایندگان مجلس عوام را مردم برای مدت پنج سال انتخاب می‌کنند. این مجلس مسئول تأمین نیازهای كل كشور است و اموری چون تجارت با دیگر كشورها، دفاع ملی، نظام بانكداری، حقوق جزا و شهروندی را برعهده دارد. نخست وزیر و اعضای کابینه معمولاً عضو مجلس عوام هستند.[ii] نخست وزیر رئیس حزب دارای اکثریت است که بنابه درخواست فرماندار کل برای تشکیل دولت انتخاب می‌شود. وزرای کابینه را نخست وزیر از میان نمایندگان مجلس عوام انتخاب می‌کند. بعضی از وزرای کابینه هم از اعضای سنا انتخاب می‌شوند. تمام وزراء با مشورت نخست وزیر، توسط فرماندار کل (نماینده ملکه) منصوب می‌شوند. کابینه معمولاً بیش از چهل عضو دارد. قدرت قانونگذاری فدرال در مجلس - که همان قوه مقننه است - به ملکه، سنا و مجلس عوام واگذار می‌شود. از آنجا که ملکه انگلیس رئیس کشور کاناداست و قانون به نام او اجرا می‌شود، نظام حقوقی و قضایی از قوانین عمومی انگلستان پیروی می‌کند.[iii] براساس قانون اساسی کانادا قوه قضاییه مستقل است و در رأس آن دادگاه عالی قرار دارد که متشکل از یک قاضی اصلی و هشت قاضی کمکی است. دادگاه فدرال مقام دوم قضایی کشور است که از دو بخش دادگاه فدرال استیناف و بخش محاکمات دادگاه فدرال تشکیل شده است. هر ایالت یک دادگاه ایالتی دارد که توسط قوه مقننه انتخاب می‌شود . [۱] [۲]
پاورقی
[i]. در حال حاضر، ملکه الیزابت دوم که ملکه انگلیس است، ملكه كانادا و رئیس اين کشور می‌باشد.
[ii]. در كانادا هر استاني مجلس مستقلی دارد. مجالس استاني كه هر كدام يک رئيس دارند، در مركز هر استان قرار دارند و به امورات مربوط به همان استان مي‌پردازند.
[iii]. البته به جزء ایالت کبک که به علت سکونت فرانسوی تبارها در آن، بر مبنای حقوق مدنی که ریشه و مبنای فرانسوی دارد، اداره می‌شود.