چو یوان شاعر چینی
چو یوان، شاعری است که در سال 343 و یا 353 پیش از میلاد متولد و در چند هزار سال گذشته، همیشه مورد علاقه و محبوب مردم چین بوده است. وی دردوران سلسله‌ی حکومت‌های هم ستیز( 221-475قبل از میلاد ) زندگی می کرده است. در این دوران، شاهزادگان متعددی در مناطق مختلف حکومت کرده و جنگ‌ها و درگیری‌های پایداری میان آنها وجود داشت.
درمیان این ممالک کشورهای«چین» و «چو» از دیگر کشورها قدرتمندتر بوده و سایر کشورهای کوچک به یکی از این دو کشور وابستگی داشتند. چو یوان، از اشراف کشور«چو» بود و در دربار مقام عالی رتبه داشت. وی اندیشمندی والا مقام بود و در امور خارجه مهارت زیادی داشت، ولذا، در سال‌های اولیه مورد اعتماد و پسند امپراتور واقع شد. در آن دوران، امپراتوران و اشراف، در جلب دانشمندان و نوابغ برای خدمت در دربار خود با یکدیگر در رقابت بودند. به این جهت، بسیاری از دانشمندان برای تحقق آرمان‌های سیاسی خود، در این کشورها تلاش فراوان می کردند.
متأسفانه، به‌علت تضادها و اختلاف نظر حاد موجود میان«چو یوان» و گروه فاسد اشراف«چو»درمسائل داخلی و خارجی و افتراگوئی‌های مخالفانش، وی به‌تدریج از مورد اعتماد بودن امپراتور محروم شد و بعدها موقعیت کشور«چو» همچون قدرت بزرگ و نیروی عظیم این کشور، کم کم کاهش یافت. لذا، در سال 278قبل از میلاد، ارتش کشور«چین» با تصرف پایتخت کشور«چو»، این کشور رانابود کرد وشاعر«چو یوان» از شدت ناراحتی و خشم خود را به رودخانه انداخت و درگذشت. «چو یوان» بیش از 20 قطعه شعر بلند سرود که هرکدام صدها بیت داشته و شامل موضوعات مختلفی می شوند.
اشعار او برای نسل‌های بعد از وی تأثیر جاویدانی به‌جای گذاشت. شعر«لی تسائو»، که غزل سیاسی و رمانتیکی ا ست و در تاریخ ادبیات باستانی چین از آن به‌عنوان بلندترین غزل یاد می شود، از نمونه آثار«چو یوان» است. در خصوص نام این غزل که به چینی«لی تسائو»است، دانشمندان دوره‌های بعدی توضیخات مختلفی داده‌اند، برخی می گویند که معنی غم وغصه از جدائی‌ها میدهد و برخی نیز اسم این شعر را به نام یکی از آهنگ‌های کشور«جو» تغییر دادند.
در این غزل، شاعر ضمن استناد به حوادث و روایات تاریخی، ابراز امیدواری کرده که امپراتور«جو» مانند پادشاهان حکیم و عادل و بی غرض پیشین خود باشد و به استعدادهای صاحب نظران و اهل فضیلت اهمیت داده وفرمانروائی خیرخواهان‌های داشته و با دیگر کشورها برای مقاومت علیه کشور«چین» متحد شود. شاعر درغزل «لی تسائو» با طرز بیان جدیدی، بر توانائی بیان شعری به مراتب افزوده و صفحه‌ی نوینی در آفرینش شعری گشوده است. شعر دیگری از «چو یوان» به‌نام «پرسش از آسمان»، شعری خارق العاده و نادری است. شاعر در این اثر پشت سرِهم 172سئول در موضوعات مختلف مانند: ستاره شناسی، جغرافیا و ادبیات و فلسفه را مطرح کرده که بیانگر روحیه‌ی جسورانه‌ی مؤلف نسبت به مفاهیم سنتی و کسب حقایق علمی است.
وی در دربار از سوی رقبایش مورد اتهام واقع شده و از مقامش خلع و به مناطق دور دست تبعید شد. پس از شکست کشورش در مقابل هجوم دشمنان، وی تحت تعقیب قرار گرفت و هنگامی که بیم دستگیریش می رفت، خود را به رودخانه انداخت و غرق شد. مردم با شنیدن این حادثه متأسف گردیده و با فرستادن قایق‌هایی در صدد نجاتش برآمدند، ولی دیگر دیر شده و شاعر محبوب مردمی غرق شده بود. از آن پس، مردم به‌عنوان قدرشناسی از این شاعر، همه ساله در روز پنجم از ماه پنجم قمری، با ترتیب دادن مسابقه‌ی بزرگ قایقرانی که به‌صورت نمادین برای نجات چو یوان انجام می شود، یاد و خاطره‌ی او را گرامی می دارند. این جشن مردمی که هنوز هم با شکوه زیاد برگزار می شود، فستیوال«دووان وو (Duanwu)» نام دارد. [۱][۲]