گوان خن چین، درام نویس بزرگ سلسله ی یوان
درام تئاتر(اپرای چینی)، بخش مهمی از فرهنگ برجستهی سنتی چین به شمار می آید و نمایشنامهها و اپرا و درام سلسلهی یوان در قرن 13 میلادی، درتاریخ تئاتر چین جایگاه ویژه ای داشته ودارد.
«گوان خَن چین» درام نویس بزرگ در دوران سلسله یوان(مغولها)می زیست. در دوران این سلسله به علت درهم آمیختگی ملتهای متفاوت، تاثیر و نفوذ اخلاقی ریشهدار نژاد اکثریت خن(← سلسله هان)، نسبتا سست و ضعیف شد. در چنین شرایطی بود که تئاتر درام و اپرای چینی توسعه یافت و تعداد زیادی نمایش نامه نویس برجسته پابه عرصهی وجود گذاشته و آثار ماندگاری خلق کردند که برجسته ترین آنان همان«گوان خَن چین»بود. اپرای دوران سلسله یوان در تاریخ ادبیات چین همیشه جایگاه مهمی را دراشغال داشته است.
«گوان خَن چین» درتمام عمر خود جمعا بیش از 60 نمایشنامه به رشتهی تحریر در آورد که تنها 18 مورد از آنها باقی مانده است. در میان این نمایشنامهها تراژدیهای غم انگیز، کمدی و طنز، تئاتر عاشقانه و درام های اجتماعی که افشاگر تاریکیها ومشکلات اجتماعی است، دیده می شود. تراژدی موسوم به «رنجش وخشم دوایر» اثری است ماندگار که بهترین تراژدی در تئاتر کلاسیک چین به شمار می رود. نویسنده تخیلات معجزه گونهی خود را به مضمون این درام افزوده است. این درام داستانی تکان دهنده وغم انگیز است و خالق اثر از این طریق با حمایت از نیروهای عدالت خواه درواقع چهرهی جامعهی تاریک دوران خود را افشا می کند.
«گوان خَن چین» به عنوان یک درام نویس، با زندگی قشرهای پایین جامعه بسیار آشنا بود، وی نه تنها به آفرینش اثری ادبی می پرداخت، بلکه گاهی هم به اتفاق هنرپیشگان در صحنهی نمایش به هنرنمایی می کرد و درنتیجه، زمینهی جلب توجه تماشاگران را فراهم می ساخت.
«گوان خَن چین» درحقیقت بنیانگذار تئاتر در سلسله یوان است و درتاریخ ادبیات باستانی چین، نمایشنامههای وی چه از نظر کیفی و چه از لحاظ کمی، بی همتاست. روحیهی مردمی، استادی و مهارت وبرجستگی وی در تسلط به زبان و ادبیات و همچنین دستاوردهای هنری وی درتنوع بخشیدن به هنر تئاتر، برای درامنویسان نسلهای بعدی نمونه و سرمشق بوده است.[۱]