مراکز ایران پژوهی در چین
گسترش مراکز ایران پژوهشی در چین
بر اساس اطلاعات گرد آوری شده، در حال حاضر اغلب مراکز پژوهشی ایرانشناسی در چین، در فرهنگستانهای علوم اجتماعی و مراکز دانشگاهی، مؤسسات مطبوعاتی و ادارات دولتی پراکنده هستند. از میان آنها با سابقه ترین مرکز، مؤسسهی مطالعات آسیای غربی و شمال آفریقا در فرهنگستان علوم اجتماعی چین است (نام اولیهی آن مؤسسهی مطالعات آسیا و آفریقا بوده که در سال 1961 تأسیس شده است). در سال 1964 مؤسسهی مطالعات مذهبی در بخش علوم فلسفه و جامعهی فرهنگستان علوم اجتماعی چین ایجاد شد. مؤسسهی مطالعات آسیای جنوب غربی دانشگاه یون نان و مؤسسهی مطالعات خاورمیانه در دانشگاه شمال غربی نیز به ترتیب تأسیس شدند و جزو قدیمی ترین مراکز مطالعات ایران به شمار میروند. هماینک، مراکز علمی پژوهشی چینی که پیرامون ایران تحقیق میکنند عبارتند از: 1- مؤسسهی خاورمیانه در دانشگاه زبانهای خارجی شانگهای ( قبلا نام آن انستیتوی فرهنگ خاورمیانه بود)؛ 2- دانشکدهی روابط بین الملل دانشگاه پکن؛ 3- انستیتوی آسیای غربی و آفریقای فرهنگستان روابط بین الملل معاصر چین؛ 4- انستیتو مسایل بین الملل چین؛ 5- دانشکدهی روابط بین الملل یوننان( نام اصلی آن انستیتوی آسیای جنوب غربی است)؛ 6- انستیتوی آسیای غربی دانشگاه جنوب غربی؛ 7- فرهنگستان مطالعات بین المللی شانگهای؛ 8- انستیتو پیشرفت اجتماعی اروپا و آسیای مرکزی وابسته به شورای دولتی چین؛ 9- انستیتوی اروپای شرقی و آسیای میانه و غربی فرهنگستان علوم اجتماعی شانگهای؛ 10- انستیتو اروپا و آسیا؛ 11- دانشکدهی امور عمومی دانشگاه شیامن؛ 12- انستیتو تاریخ جهان دانشگاه ملی مغولستان داخلی؛ 13- مرکز پژوهش مسایل جهان خبرگزاری شین هوا؛ 14- انستیتوی قوم هوی، دانشگاه نینگ شیا؛ 15- دانشکدهی امور عمومی دانشگاه تربیت معلم خِهنان؛ 16- فرهنگستان مسایل بین المللی چین؛ 17- انستیتوی روابط بین المل دانشکدهی دیپلماسی؛ 18- انستیتوی تاریخ جهان، فرهنگستان علوم اجتماعی چین؛ 19- دانشگاه دفاع ملی چین؛ 20- مرکز پژوهش جهان معاصر چین و غیره ( چون 4 مرکز دیگر پژوهش ایران وابسته به دانشگاهها بوده در اینجا جداگانه به حساب نیامدهاند). این مراکز بهصورت مشترک ساختار اصلی سازمانهای پژوهشی ایران در چین معاصر را تشکیل میدهند و همزمان عمده مراکز پژوهشی خاورمیانه در چین نیز هستند. لازم به گفتن است که انجمن خاورمیانهی چین که در سال 1978 تأسیس شده، به عنوان سازمان پژوهشی خاورمیانه نقش مهمی در پشتیبانی و پیش برد غیر قابل انکار پژوهش در مورد ایران در چین ایفا کرده و میکند. (یانگ شینگ لی، 2010)
از سال2005 به بعد، مراکز پژوهشی ایرانشناسی در چین به سمت تخصصی تر شدن حرکت کردهاند. در دانشگاههای شمال غربی(شهر شیاَن)، دانشگاه یوننان، دانشگاه زبانهای خارجی شانگهای و دانشگاه جنوب غربی( شهر چونگچینگ) یکی پس از دیگری مراکز پژوهشی ایران تأسیس شده و آنها با همکاری انستیتوی فرهنگ ایران در دانشکدهی زبانهای خارجی دانشگاه پکن، همگی به مراکز خاص پژوهشهای مسایل و موضوعات مرتبط با ایران در روند پژوهش خاورمیانه در سراسر چین تبدیل شده اند. این تغییرات ممکن است بیانگر گرایش تخصصی شدن سازمانهای علمی و پژوهشی خاورمیانه در چین باشد.