گروه‌ها و نهاد‌های اجتماعی تونس

روحیه شهروندی و مدنیت در بسیاری از مناطق شهری و روستایی تونس دیده می‌شود. تلاش برای رسیدن به جامعه مدنی شعار حکومت‌های حبیب بورقیبه و زین‌العابدین بن علی بود؛ اما مدنیت دلخواه آن‌ها مدنیتی به سبک غربی بود، نه مدنیتی مبتنی بر هویت عربی اسلامی. دولت‌مردان، دانشگاهیان، علما، بزرگان صوفیه و سران قبایل از مهم‌ترین گروه‌های اجتماعی تأثیرگذار در تونس هستند؛ البته باید توجه داشت که این تأثیرگذاری از شمال به جنوب و با توجه به خلق‌وخوی حاکم بر مردمان این مناطق متفاوت است.گروه‌ها و نهادهای دولتی و دانشگاهی، به‌ویژه نهادهای فرهنگی زیر نظر وزارت فرهنگ، مانند بیت‌الحکمه و مراکز دانشگاهی، مانند معهد اصول‌الدین و سمن‌هایی، مانند منتدی الجاحظ و موسسه التمیمی بیشتر در میان ساکنان مناطق شهری، به‌ویژه در بخش‌های شمالی، شرقی و غربی کشور صاحب نفوذند؛ اما میزان اثرگذاری آن‌ها در میان مردم روستاها، به‌ویژه در مناطق جنوبی، مانند قابس، قفصه، توزر، مدنین و تطاوین که هنوز عناصری از فرهنگ قبیله‌ای را با خود دارند کمتر است. روستاها و حاشیه‌های شهرهای بزرگ تونس به‌ویژه مناطقی که مزارات و مقامات اولیای صالحین را در خود جای داده است، بیشتر تحت‌تأثیر گروه‌ها و نهادهای دینی به‌خصوص جریان تصوف قرار دارد.