کتابخانه های عمومی در چین

از دانشنامه ملل
نسخهٔ تاریخ ‏۱۴ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۵۴ توسط Hamidian (بحث | مشارکت‌ها)

تأسيس كتابخانه‌هاي عمومي

در اواخر قرن نوزدهم، چین به تدریج درهای خود را به روی غرب گشود. برخی از نخبگان سیاسی و دانشگاهی نیز ایده‌­های علمی پیشرفته‌­ی غربی را پذیرفته و به دنبال آن فرهنگ و علوم غربی را در چین رواج دادند.

از آنجا كه كتابخانه مهم­ترین مركز نشر ایده‌­ها و دانش جدید بود، شمار زیادی كتابخانه در همین دوران در سطوح مركزی و استانی و توسط ارگان‌­های دولتی و مدارس و دانشگاه­‌های وابسته به مسیونرهای مذهبی تاسیس شد. كتابخانه­‌ی مشهور «برج گویوئه» نخستین كتابخانه­‌ی مدرن چینی، در سال 1902 تأسیس شد كه یكی از اهداف آن روشنگری و احیای فكری مردم از طریق آموزش بود. در این برج كتاب­‌های غربی و روزنامه‌­های جدیدالانتشار و نشریات ادواری این كشورها در اختیار مردم قرار می­‌گرفت و درب سالن­‌های مطالعه­‌ی این كتابخانه، برخلاف گذشته، به روی عموم مردم باز بود. این كتابخانه، تنها یك مركز نگهداری كتاب نبود، بلكه از طریق آن خدمات مفید دیگری هم به خوانندگان كتاب ارایه می­‌شد.

با شروع قرن بیستم، شمار بیشتری از كتابخانه­‌های مدرن در استان­‌های جِه ­جیانگ، هوبِی، فوجیان و هونان تأسیس و درهای این مراكز به روی عموم مردم گشوده شد. تا سال 1914، مجموعا 18 كتابخانه­‌ی استانی در چین ساخته شد و كتابخانه­‌ی پایتخت كه اكنون به كتابخانه­‌ی ملی چین تبدیل شده است، در سال 1912 به صورت رسمی افتتاح و در اختیار علاقمندان قرار گرفت. هم­زمان، كتابخانه‌­های دانشگاهی نیز قارچ گونه در سرتاسر کشور راه اندازی شدند كه از جمله­‌ی آن­ها می­‌توان به كتابخانه­‌ی دانشگاه پایتخت، كتابخانه‌­ی دانشگاه چینگ ­خوا و كتابخانه­‌ی دانشگاه تربیت معلم پكن اشاره كرد. در دهه­­‌ی 1930، تمامی دانشگاه­‌ها و دانشكده‌­های سراسر چین، دارای كتابخانه­‌ی ویژه­‌ی خود بودند. مضافا این­كه، شماری كتابخانه‌­ی تخصصی و شخصی نیز به ­وجود آمد. در سال 1938، شمار كتابخانه­‌های چین به 5196 باب رسید ولی به دلیل تشدید جنگ داخلی و آغاز جنگ ضد ژاپنی، تنها 391 باب از این كتابخانه­‌ها توانستند تا سال 1949 كه جمهوری خلق چین تأسیس شد، به کار خود ادامه دهند.

توسعه­‌ی کتابخانه‌­های عمومی پس از تأسیس چین نو

در بیش از شصت سال پس از تأسیس جمهوری خلق چین، سیستم کتابداری و كتابخانه‌­ای در چین به سرعت رشد كرده و شامل كتابخانه­‌های عمومی، دانشگاهی، پژوهشی و تخصصی، شخصی و انواع كتابخانه‌­های دیجیتالی می­‌گردد. طبق آمار، در سال 2009، شمار انواع كتابخانه‌­ها در سراسر چین به بیش از 258 هزار باب رسید. بر اساس آمار رسمی، شمار كتابخانه­‌های عمومی در سراسر كشور چین، بیش از 2850 باب با مجموع 85/5 میلیارد جلد كتاب می­‌باشد.[۱]

افزون بر این، در ساختار فیزیکی و سيستم‌­هاي حفظ و نگهداری و قابليت­‌هاي حرفه­‌اي و سطح و كيفيت ارايه­‌ی خدمات كتابخانه­‌اي نیز تحول و بهبود چشمگيري حاصل شده است. در حال­ حاضر، دولت چین با اختصاص سرمايه‌­هاي بيشتر، به توسعه­‌ی كتابخانه­‌هاي كشور پرداخته و مقررات و قوانين ویژه‌­ای برای توسعه و مديريت امور کتابخانه­‌هاي كشور تنظيم به اجرا گذاشته شده است.

تعداد كتابخانه هاي عمومي در مناطق مختلف چین

منطقه

(استان-شهر)

تعداد كتابخانه هاي عمومي تعداد كتابها

(1000)

طول قفسه ها تعداد امانت گيرندگان كتاب تعداد مراجعه كنندگان

(سال 2009)

تعداد صندليهاي موجود
پكن 24 15888 145 3886 8900 12938
تين جين 31 11587 103 2521 6370 9486
خه بِي 164 15492 296 3820 5279 20457
شنسي 126 11764 146 1449 2415 14732
مغولستان داخلي 113 8704 297 1513 2419 16607
ليائونينگ 128 27849 1017 6077 14071 28395
جي لين 66 13384 214 1906 4431 13486
هيلونگ جيانگ 100 15716 216 2350 5604 16705
شانگهاي 29 65934 431 5561 14525 16839
جيانگسو 109 40710 2110 14811 24448 35436
جه جيانگ 96 35517 561 12144 27854 34924
آنخويي 89 11362 189 3552 5777 15380
فوجيان 85 15424 274 6366 11288 22071
جيانگشي 108 14736 180 3072 5157 22037
شاندونگ 150 35153 515 9193 15439 36011
خِه نان 142 17245 290 5892 9532 23680
خوبِي 107 21813 1042 5971 10468 27328
خونَن 120 18394 365 4641 9582 28552
گواندونگ 133 43674 677 12375 25360 28289
گوانگشي 100 17597 321 3683 7738 22649
خَي نَن 20 3407 234 993 1340 4430
چونگ چينگ 43 9880 121 2903 7603 10308
سيچوان 156 24804 1198 5375 9489 26160
گويجو 93 8003 147 1445 2134 12172
يون نَن 150 15079 426 3897 7700 20352
تبت 4 500 24 9 22 686
شانسي 112 10588 167 1903 2581 12656
گَنسو 93 9510 169 1981 3290 12529
چينگ خَي 44 4023 85 187 429 3062
نينگ شيا 20 4350 93 745 1556 5298
سين كيانگ 94 9338 111 1818 3545 11314
جمع كل 2850 585206 12163 132771 258573 601519

[۲]

متنوع و ديجيتالي شدن خدمات كتابخانه­‌هاي عمومي چین

پس از گذشت سه دهه از اجرای اصلاحات، باتوجه به گسترش استفاده از فناوري نوين اطلاع‌رسانی، تحول جديدي در توسعه­‌ی كتابخانه‌­هاي چین به وجود آمده و درحال حاضر، شمار زيادي از كتابخانه‌­هاي اين كشور برای ارایه‌­ی خدمات کتابخانه­‌ای، از فناوري ديجيتالي استفاده مي‌­كند. در عصر انفجار اطلاعات، يك كتابخانه در صورتي مي­‌تواند به حيات مدرن خود ادامه داده و با همتايان خود به رقابت بپردازد كه از سيستم­‌هاي جدید فن­اوری ديجيتالي به بهترين نحو استفاده كرده و با منابع کتابخانه‌­های بزرگ و حرفه‌­ای در سطح جهاني و ملي ارتباط داشته باشد. امروزه در چین، سيستم كتابخانه‌­ی ديجيتالي با سرعت هرچه تمام­تر درحال شكل‌گیری و توسعه است. هر كتابخانه مي­‌كوشد تا سيستم مديريت اطلاع رساني، سايت اينترنتي، و خدمات دیجیتالی خود را ايجاد و به روز کند. در اين زمینه، كتابخانه‌­ی ملي چین، مركز اطلاع‌رساني و اسناد آكادمي علوم چین و كتابخانه­‌ی دانشگاه چینگ­خوا، نه تنها پيشتاز هستند، بلکه مسئولیت دیجیتالی کردن تمام کتابخانه‌های عمومی مهم چین و ایجاد شبکه­‌های گسترده‌­ی کتابخانه‌­ی دیجیتالی مادر را بر عهده دارند. باتوجه به جمعيت زياد كشور چین و گستردگي خوانندگان كتاب، تعدادي كتابخانه‌­ی تخصصي با تنوع و کاربرد خاص، مانند کتابخانه­‌ها­ی کودکان، نابینایان، پژوهشگران، نسخ خطی، و... که هر کدام در زمینه‌­ی خاص تخصص داشته و  خدمات ویژه­‌ای ارایه­ می­کنند نیز راه اندازي شده است. براي نمونه، كتابخانه‌­ی ملی چین و كتابخانه­‌ی شانگهاي، به لحاظ تنوع، گستردگي، دارا بودن مجموعه‌­هاي فراگير كتاب و تسهيلات پيشرفته، برتري­‌هاي زيادي نسبت به ساير كتابخانه­‌ها دارند و كتابخانه­‌ی «تيَن­يي» و کتابخانه­‌ی جدید پایتخت نيز از نظر ارائه‌­ی كتب قديمي و نادر و كمياب براي علاقه‌مندان جذابيت زيادي دارد.[۳]

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. China Statistical Year Book (2010), Statistic on Public Library by ragion
  2. Chinese Statistical Rear Book (2010). Statistics on Public Library by Region (2009)
  3. سابقی، علی محمد (1392). جامع فرهنگ و ملل چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم، ص 1021-1022.