ادبیات مهاجران کوبایی
تاریخ ادبیات مهاجران و تبعیدیهای کوبایی، ادبیات مجزایی نیست، بلکه برعکس جزو رسمی و لاینفک تاریخ ادبی این کشور محسوب میشود. تاریخ مهاجران روشنفکر کوبایی را میتوان به چهار دوره تقسیم کرد، اولین دوره مصادف با سالهای آغازین انقلاب، بین ۱۹۵۹ و ۱۹۶۵ میباشد که بسیاری از نویسندگان با توجه به اختلافات با رژیم جدید کشور را ترک میکنند، به این افراد از آن زمان به بعد «گوسانو» یعنی کرم خاکی میگفتند. افرادی چون: سبرو ساردوی"، گیرمو کابررا اینفانته۳ و چند تن دیگر در این گروه قرار میگیرند و آثار خود را در خارج از خاک وطن خود آفریدند. دوره دوم، زمانی است که سیاست انقلابی، حتی در زمینه فرهنگی دشوار میشود، سختگیری سیاسی که در سال ۱۹۶۸ با رسواییکه اثر تئاتری آنتون آروفات، با نام هفت علیه تباس۲ ایجاد میکند دیده شد که انتقادی پوشیده علیه رژیم انقلابی بود. این اثر نمایشی باعث شد تا آنتون آروفات به مدت ۱۴ سال از انتشار آثار خود محروم باشد، دوره سوم مربوط به بحران سیاسی شدیدی میشود که بهعنوان جنبش عزیمت مارییل معروف است و بین ۱۵ آوریل و ۳۱ اکتبر سال ۱۹۸۰ اتفاق افتاد، در این برهه از زمان 1. Gusano
2. Severo Sarduy
3. Guillermo Cabrera Infante 4. Los siete contra Tebas 5. exodo del Mariel
۲۷۹
حدود ۱۰۰۰۰ کوبایی در سفارت پرو پناهنده میشوند. در پنج ماه بعد از آن، حدود ۱۲۰۰۰۰ نفر، کوبا را از طریق «بندر مارییل» به مقصد لیما، و بهخصوص، میامی ترک میکنند، در میان این افراد که به «ماریه لیتوس»" معروف شدند میتوان از افرادی چون رینالدو آرناس۳، آنتونیو بنیتس روخو" و کارلوس ویکتوریا نام برد. چهارمین دوره مهاجرت روشنفکران مربوط به «دوره ویژه» (سالهای ۹۰) میشود؛ که در سال ۱۹۹۴، تعداد بسیاری از کوباییهای ناامید به خاطر فقر به آب زدند و به آمریکا پناهنده شدند. بین این افراد، بسیاری از نویسندگان نیز از کشور خارج شدند که یا بنا به دلایل سیاسی و یا مشکلات اقتصادی و گاهی به هردو دلیل کوبا را ترک کردند و به کشورهای مختلف از جمله مکزیک، آمریکا، اسپانیا و فرانسه رفتند، در میان اینان افرادی چون الیسئو آلبرتو"، نربرتو فوئنتس^، خسوس دیاس۹ و تعداد دیگری بودند. این نویسندگان در خارج از کوبا آثار خود را میآفرینند و مراکز انتشاراتی قدرتمندی چون آلفاگوآرا" و یا توسکتس۱۱ آثار آنان را به چاپ میرسانند. علاوه بر این نویسندگان، میتوان به نسل دیگری اشاره کرد که کوبایی آمریکایی هستند که آثار خود را به زبان اسپانیایی تولید 1. Puerto de Mariel
:Marielitos .۲ اشاره به کسانی دارد که در یک مهاجرت عظیم دسته جمعی از بندر مارییل در غرب هاوانا، با کشتی کشور را ترک میکنند و به میامی میروند.
3. Reinaldo Arenas
4. Antonio Benites Rojo 5. Carlos Victoria 6. Periodo especial 7. Eliseo Alberto
۲۸۰
8. Norberto Fuentes 9. Jesus Diaz
10. Editorial Alfaguara 11. Editorial Tusquets
میکنند و بعضی از آنان آثار خود را ترجمه میکنند و یا حتی به انگلیسی مینویسند. بهرحال این نسل نیز در بیرون از کوبا آثاری ارزشمند خلق کردند و اگرچه در خارج از کوبا زندگی میکنند، آثارشان از عناصر کوبایی مملو است و همان هویت کوبایی را حفظ کردهاند. (359 ,2000 (A. Loprete,