سياست های دولت چين برای جهانی کردن زبان چينی
از دید دولت چین،فراگیر شدن آموزش زبان چینی در جهان از یک سو به گسترش فرهنگ سنتی و تمدن کهن و زبان و ادبیات چین و شناخته شدن بهتر این کشور در جهان و نیل به هدف تنوع فرهنگی می انجامد و از سوی دیگر موفقیت تجاری و اقتصادی و گسترش مبادلات کالاهای تولیدی چین را در دنیا در پی خواهد داشت[۱].
لذا برای نیل به این اهداف برنامه ریزی ها یی به شرح زیر از سوی دولت چین صورت گرفته است که این تجربه ها می تواند برای جمهوری اسلامی ایران نیز در زمینه ی توسعه ی زبان و ادبیات فارسی مفید فایده باشد.
- ایجاد گروه دولتی آموزش زبان چینی به عنوان یک زبان خارجی که در واقع مسئولیت اصلی سیاست گذاری،حمایت،هدایت و تامین مواد آموزشی و کمک آموزشی فراگیری زبان چینی در خارج از کشور را به عهده داشته و زیر نظر شورای دولتی چین فعالیت می کند.
- اصلاح روش های آموزشی، سیستم های برگزاری آزمون های بین المللی، سهل الوصول وکاربردی نمودن آنان و استفاده از روش ها و فن آوری نوین و بررسی و مطالعه ی سیستم های موفق آموزش زبان دنیا از جمله TOFEL و IELTS و الگوگیری از آنان برای بهبود روش های تدریس و کتاب های آموزشی[۱].
- برگزاری کلاس ها و آزمون های کوتاه مدت ویژه برای شاغلین در امر تجارت با چین،گردشگران و دانش آموزان[۲]
- تهیه و تدوین و انتشار کتاب و سایر مواد آموزش زبان چینی به آن دسته از زبان های زنده ی دنیا که بیشترین داوطلبان فراگیری زبان چینی را دارد که تا کنون کتاب های آموزشی مذکور به زبان های انگلیسی، فرانسوی،آلمانی،روسی،ژاپنی،اندونزیایی،کره ای،اسپانیایی و عربی چاپ و منتشر شده است[۳].
همچنین شورای دولتی چین در جهت تقویت امر گسترش زبان چینی در خارج از کشور به عنوان عامل مهمی در توسعه ی مبادلات فرهنگی و تجاری برنامه هایی به شرح زیر در دست اقدام دارد[۲]:
1. تسریع و کمک به تاسیس موسسه ی غیر انتفاعی"موسسه ی کنفوسیوس"در خارج از کشور که مهمترین وظیفه ی آن گسترش زبان و فرهنگ چینی در جهان است. دولت در نظر دارد تا سال 2010 بیش از یکصد موسسه از این قبیل را در سراسر جهان تاسیس نماید و تا کنون با همکاری دانشگاه های معتبر جهان بیش از 27 موسسه در کشورهایی همچون کره جنوبی، آمریکا،فرانسه،آلمان،انگلیس و ژاپن شعبه ای از این موسسه را دایر نموده است.
2. توسعه و بهبود برنامه ها و نرم افزارهای آموزشی نوین چند رسانه ای همچون "chengo Chinese" و"Great Wall Chinese" و ارسال آن به مراکز مختلف آموزش زبان چینی در سراسر جهان. در حال حاضر بیش از 15هزار مدرسه در سراسر آمریکا ار طریق اینترنت از برنامه ی آموزشی "Great Wall Chinese" استفاده می کنند.
3. کمک به اجرا و توسعه ی برنامه ی آموزشی Advanced Placement در 2500 دانشگاه و مرکز آموزش عالی آمریکا در سال 2006 میلادی.
4. کمک به اجرا و توسعه ی پروژه ی "تدریس داوطلبانه ی زبان چینی توسط معلمان بین المللی" و "هماهنگی برای صدور گواهینامه ی بین المللی شایستگی تدریس زبان چینی" برای علاقمندان به تدریس این زبان در سراسر جهان.
5. بهبود کیفیت سوالات امتحانی و برگه های آزمون بین المللی HSK .
6. تامین کتاب های آموزشی و وسایل کمک آموزشی مراکزی که به آموزش زبان چینی می پردازند.
7. توسعه و تجهیز کتابخانه های دانشگاه ها و مراکزی که به آموزش زبان چینی مبادرت می ورزند.
8. تامین اساتید مورد نیاز اینگونه مراکز از بین داوطلبان تدریس زبان چینی.
9. برگزاری اولین کنفرانس بین المللی آموزش زبان چینی در خارج از چین که در ماه ژویه سال جاری میلادی با حضور بیش از 300 نفر از معلمین با تجربه و محققین و مدرسین زبان چینی از هفتاد کشور جهان در شهر پکن و بحث و بررسی پیرامون موضوعاتی از قبیل"ارتباطات چند فرهنگی و نیاز به یادگیری زبان چینی "،"یافتن مکانیزم عملی برای آموزش و فراگیری زبان چینی در عصر جدید" و "چشم انداز توسعه ی آموزش زبان دوم در جهان در قرن بیست و یکم"[۲].
10. تاسیس مرکز پژوهش های چین شناسی در خارج توسط فرهنگستان علوم اجتماعی چین در سال 2004 که اهداف آن عبارتند از:
الف-شناسایی و ایجاد ارتباط علمی و اطلاع رسانی به مراکز و پژوهشگران چین شناسی و معرفی دستاوردهای علمی – پژوهشی آنان به یکدیگر و به مراکز تحقیقاتی داخل چین.
ب-یافتن زمینه های مشترک پژوهشی مورد علاقه ی محققین و مراکز پژوهشی داخلی و خارجی وهمکاری و پشتیبانی برای انجام هر چه بهتر تحقیقات.
ج- ایجاد بانک جامع اطلاعات از موسسات،مراکز و گروه های پژوهشی و چین شناسان و علاقمندان به پژوهش پیرامون زبان،فرهنگ،تاریخ و تمدن چین.
د-همکاری در برگزاری سمینارها و سخنرانی های علمی پیرامون جایگاه و وضیعت کنونی مراکز چین شناسی در خارج و شناسایی روش ها و گرایش های پژوهشی آنان.
هـ-مبادله ی هیـئت های علمی ـــ تحقیقاتی و ایجاد فرصت های مطالعاتی متقابل برای مراکز فوق[۴].
11. فراهم کردن زمینه ی مناسب در دانشگاه های مختلف داخل چین جهت جذب هر چه بیشتر دانشجویان خارجی و استفاده از درآمد هنگفت آن برای گسترش زبان چینی. به نحوی که روند رو به رشد پذیرش دانشجویان خارجی،موجب ایجاد موسسات مختلف رسمی فراوان برای جذب دانشجویان خارجی شده و اغلب با همکاری دانشگاه های معتبر چینی به صورت گروهی با دایر کردن نمایشگاه های آموزشی در کشورهای مختلف و ارایه ی تسهیلات و اطلاعات،به جذب دانشجو می پردازند و از این طریق درآمد ارزی فراوانی برای دانشگاه ها جذب و کم کم بخش صنعت آموزشی در حال شکل گیری است.
بر اساس آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین از سال 1992 تا سال 2004 بیش از 560 هزار دانشجوی خارجی در 300 دانشگاه چینی به تحصیل اشتغال داشته اند که 86 هزار نفر آنان فقط در سال 2004 ثبت نام نموده اند[۵].
قا بل ذکر است که پس از حاکمیت حزب کمونیست درچین و آغاز پذیرش دانشجویان خارجی در دانشگاه های این کشور تا کنون ،کمتر از 150 نفر دانشجوی ایرانی بصورت بورسیه و آزاد در چین تحصیل نموده اند. این در حالی است که در حال حاضر بیش از 25 هزار دانشجوی کره ی جنوبی در حال تحصیل در دانشگاه های چین می باشند و تنها در دانشگاه پکن 1500 دانشجوی کره ای در حال تحصیل هستند[۶]
12. براساس اخبار منتشره در سایت خبر گزاری شین هوا (مورخ 23 ماه ژوئیه 2005) دولت چین طی دو سال گذشته بیش از 200 میلیون دلار درزمینه گسترش زبان چینی درخارج از کشور هزینه کرده است.