انصار التوحید
«گروه تروریستی انصار التوحید»، مارس ۲۰۱۸ از تروریستهای بهجا مانده از گروه منحل شده «جند الاقصی» در استان ادلب، به رهبری «خالد خطاب» تشکیل شد.
گروه جند الاقصی در ۹ اکتبر ۲۰۱۶ به «جبهه فتح الشام» پیوست؛ اما برخی از زیرمجموعههای جندالاقصی که مایل به همکاری با داعش بودند، با تشکیل گروهی به نام «لواء الاقصی» خروج خود از صفوف جندالاقصی را اعلام و حمله به مواضع سایر گروهها، به ویژه مقرهای ارتش آزاد را در دستور کار قرار دادند.
این موضوع سبب شد تا گروه جبهه فتح الشام، به بهانه نقض تعهد از سوی نیروهای جند الاقصی، اتحاد خود با این گروه را لغو کند. تداوم این وضعیت، در نهایت، سبب شد تا هیئت تحریر الشام در فوریه ۲۰۱۷ شروع عملیات نظامی خود علیه لواء الاقصی را اعلام نماید. پس از پنج روز نبرد در حومه ادلب و حماه، دو طرف به توافق رسیدند تا نیروهای لواء الاقصی به همراه سلاحهای سبک خود به مناطق تحت کنترل داعش در رقه منتقل شوند.
علی رغم انتقال نیروهای لواء الاقصی، به رقه، پس از توافق با هیئت تحریر الشام، تعدادی از نیروهای باقیمانده از جندالاقصی، در مارس ۲۰۱۸، همزمان با شکست داعش در نواحی تحت کنترل «نیروهای دمکراتیک سوریه»، تشکیل گروه انصارالتوحید در شهر «سرمین» را اعلام کردند.
اعلان موجودیت گروه انصار توحید، به وقوع درگیریهایی میان آنها با هیئت تحریر شام منجر شد. علی رغم آنکه انصار توحید، تلاش داشت تا خود را یک گروه مستقل از داعش نشان دهد؛ اما هیئت تحریر شام به آنها به دید سلول خفته داعش در ادلب مینگریست.
در اواخر آوریل ۲۰۱۸، انصار التوحید و حراس الدین، اتحاد خود را با یکدیگر ذیل «ائتلاف حلف نصر الاسلام» اعلام کردند. پس از آن نیز، در اکتبر ۲۰۱۸ همراه با گروههای نزدیک به القاعده؛ از قبیل حراس الدین، «جبهه انصار الدین» و «جماعت انصار الاسلام»، «اتاق عملیات و حرض المومنین» را تشکیل داد؛ با این حال، ماه می ۲۰۲۰ با صدور بیانیهای، خروج خود از این اتاق عملیات یاد شده و سایر اتحادها با گروههای دیگر را اعلام کرد.
بسیاری، علت خروج انصار التوحید از اتاق عملیات و حرض المومنین را تأکید این گروه بر تمایز خود از گروه حراس الدین به عنوان گروهی وابسته به القاعده اعلام کردند.
اکثر فرماندهان این گروه را تروریستهای سوری اهل شهر سَرمین واقع در جنوب شرق ادلب تشکیل میدهند؛ به همین دلیل، جهتگیریهای محلی، یکی از برجستهترین ویژگیهای این گروه است. آنها همچنین، سعی میکنند خود را به میراث جنبشهای جهادی سوریه؛ مانند «جماعة الطلیعة المقاتلة»، پیوند دهند و خود را از ادبیات و میراث جهانی سلفی_جهادی جدا کنند؛ اما تلاشهای آنان، در سطح نظریهپردازی، بدین منظور به جایی نرسیده است؛ به همین دلیل، همچنان تحت تأثیر ادبیات و ایدئولوژی سلفی جهادی جهانی قرار دارند؛ علاوه بر این، سازمان انصارالتوحید، سعی میکند خود را در مقابل جامعه محلی، به عنوان جناح مبارزی که در امور مردم دخالت نمیکند، معرفی نماید.
تعداد نیروهای انصارالتوحید، امروز بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ نفر است و اکثر آنها تروریستهای سوری هستند که به دلایل مختلف از تحریر الشام جدا شدهاند.