جغرافیای طبیعی تایلند
تایلند یکی از کشورهای شبه جزیره هندوچین است که در جنوب شرقی قاره آسیا واقع شده است، از سمت شرق و شمال شرقی با لائوس و کامبوج و از سمت غرب و شمال غربی با میانمار (برمه) و از جنوب با کشور مالزی هم‌مرز است. در جنوب غربی آن دریای اندامان قرار دارد که تایلند در این دریا با شمال اندونزی نیز مرز مشترک آبی دارد، در جنوب تایلند، خلیج تایلند واقع شده است که به دریای چین جنوبی می‌پیوندد. مساحت این کشور بالغ بر ۵۱۳۱۲۰ کیلومترمربع است (یک‌سوم مساحت ایران) که از این نظر، پنجاهمین کشور بزرگ جهان به‌شمار می‌رود. طول مرزهای خشکی آن ۴۸۶۳ کیلومتر و طول مرزهای دریایی آن نیز ۳۲۱۹ کیلومتر است.
۲۸
مناطق کوهستانی تایلند در شمال این کشور است. بلندترین کوه تایلند به نام «دوی اینتانون» با ارتفاع ۲۵۶۵متر (کم‌وبیش نصف ارتفاع کوه دماوند)، در شمال غربی این کشور و در نزدیکی مرز میانمار قرار دارد. دو کوه بلند دیگر تایلند، یعنی کوه «لوی آن»۲ (در مرز میانمار) و کوه «دوی سام لیام»۳ (در مرز لائوس) نیز در همین منطقه شمالی واقع شده‌اند، مرز شمالی تایلند یعنی نقطه‌ای که مرزهای کشور لائوس، میانمار و تایلند به یکدیگر می‌پیوندند، به‌نام منطقه مثلث طلایی نامیده می‌شود. قسمت مرکزی و شرقی تایلند را جلگه‌ای آبرفتی و وسیع با زمین‌های حاصلخیز در برگرفته است که فرآورده‌های کشاورزی این کشور به‌ویژه برنج معروف تایلند از این منطقه برداشت می‌شود. فلات کورات" در این ناحیه قرار دارد که هم‌مرز با لائوس و رودخانه مکونگ است، نواحی جنوبی تایلند که بین خلیج تایلند (در شرق) و دریای اندامان (در غرب) قرار گرفته است، افزون بر مناطق کوهستانی، کرانه‌ها و جزایر زیبایی دارد که برخی از آنها آهکی هستند و ارتفاعات آن را چمنزارهای سرسبز تشکیل می‌دهد.
سه رودخانه مهم تایلند در شمال به نام‌های یوم ، پینگ و نانا است که از کوه‌های شمالی تایلند سرچشمه می‌گیرند و در منطقه مرکزی و نزدیک شهر «ناخون ساوان» به یکدیگر می‌پیوندند و رودخانه بزرگ چائوفرایا^ یا منامه را تشکیل می‌دهند. این رودخانه 1. Doi Inthanon 2. Loi Un
3. Doi Sam Liam 4. Korat 5. Yom 6. Ping 7. Nan
8. Chao Phraya 9. Menam
پس از گذر از میان شهر بانکوک به خلیج تایلند می‌ریزد و در آن کشتی‌رانی انجام می‌شود. رود پاساکا نیز که از بلندی‌های شمال شرقی سرچشمه می‌گیرد، به رود چائوفرایا می‌ریزد. در بخش شمال شرقی تایلند رودهای به هم پیوسته چای و مان۳ قرار دارند که بلندترین رودخانه داخلی تایلند است و در مجموع، ۱۴۳۸ کیلومتر طول دارد و به رود بزرگ مکونگ می‌ریزد.
رود مکونگ که از رودهای بزرگ قاره آسیا و یازدهمین رود طویل جهان است و سراسر مرز تایلند با لائوس را دربر می‌گیرد، ۴۸۸۰ کیلومتر طول دارد، این رود از چین جاری می‌شود و پس از گذر از لائوس وکامبوج به دریای چین جنوبی و خلیج تایلند می‌ریزد. رود منام یا چائوفرایا (شاه آب‌ها) که در مرکز تایلند جریان دارد و به خلیج تایلند می‌ریزد، از محل برخورد سه‌رود وانگ" (پینگ) و نان و یوم در ناخون ساوان سرچشمه می‌گیرد و از رودخانه‌های بسیار پرآب است و صنعت کشتی‌رانی در آن برقرار است، بندر بانکوک، پایتخت تایلند، در سی کیلومتری دهانه این رود در خلیج تایلند واقع شده است، در غرب رود چائوفرایا و به‌موازات آن، رود بزرگ دیگری به نام «ناکون‌چای‌سی» یا (تاچین) جریان دارد که در بندر «ساموت‌ساکون» به خلیج تایلند می‌ریزد.
افزون بر این رودها، رودخانه‌های بزرگ و کوچک دیگری نیز در تایلند جریان دارند که بیشتر آنها به خلیج تایلند یا دریای اندامان می‌ریزند. از جمله آنها می‌توان به رودخانه مشهور و تاریخی «کوای» در غرب این کشور، در نزدیکی شهر سرسبز کانچانابوری در
1. Pasak
2. Chi Chai 3. Mun
4. Wang
5. Nakhon Sawan
۲۹
۳۰
مرز میانمار (برمه) اشاره کرد. فیلم مشهور «پل رودخانه کوای» را بر اساس رویدادهای تاریخی جنگ جهانی دوم در این منطقه ساخته‌اند. دو دریاچه بزرگ «نونگ هان» در شمال شرقی و «بونگ بورافت» در منطقه مرکزی تایلند قرار دارند که از آب‌های رودخانه‌های محلی سیراب می‌شوند. بزرگ‌ترین دریاچه طبیعی تایلند دریاچه «سونگ کلا» در جنوب قرار دارد، خلیج تایلند که در جنوب و جنوب شرقی این کشور قرار دارد، مسیر کشتی‌های بازرگانی است و بیشتر صادرات و واردات تایلند از بنادر واقع در آن صورت می‌گیرد و درواقع، راه کشتی‌رانی تایلند و بازرگانی آن با جهان است.
از میان مهم‌ترین جزایر تایلند باید از جزیره پوکت نام برد که مساحتی برابر با کشور کوچک سنگاپور دارد و در کنار دریای اندامان است. این جزیره با پل «ساراسین» به قسمت اصلی تایلند جنوبی وصل می‌شود و از مراکز مهم توریستی تایلند به‌شمار می‌رود. همچنین جزیره «کو ساموی»۳ در خلیج تایلند نیز از جزایر زیبا و از مراکز گردشگری تایلند است.
۲۰۱-پوشش گیاهی
پوشش گیاهی طبیعی تایلند را انواع جنگل‌ها تشکیل می‌دهد. در شمال این کشور، جنگل‌های موسمی انبوهی وجود دارد که بیشتر آنها از درخت ساج و چوب بامبو پوشیده شده‌اند و در جنوب نیز جنگل‌های بارانی و سرسبز نیمه‌گرمسیری و چمنزارهای مرتفع و سرسبز قرار دارد، تایلند یکی از ۱۴ کشور آسیایی است که دارای جنگل‌های انبوه درختان مانگرو (حرا) است، این جنگل‌ها در نوار ساحلی شمال خلیج تایلند و جنوب بانکوک قرار دارند و محل 1. Phuket 2. Sarasin
3. Koh Samui
پرورش گونه‌های بی‌شماری از انواع آبزیان و حیوانات دریایی می‌باشند، همچنین یکی از منابع و بنیادهای مهم امنیت غذایی به‌شمار می‌روند.
۳۰۱-منابع طبیعی و ذخایر معدنی
جلگه‌های شمال شرقی، شرق و دشت‌های مرکزی و کوهپایه‌های جنوبی تایلند، محل کشت انواع فرآورده‌های کشاورزی از جمله میوه، نیشکر، ذرت، کاساوا (تاپیوکا)، کنف، تنباکو، قهوه و به‌ویژه برنج است که غذای اصلی مردم تایلند را تشکیل می‌دهد و به خارج از کشور نیز صادر می‌شود.
نوار شبه جزیره‌ای جنوب تایلند، یعنی محل سکونت اقوام مسلمان این کشور، مرکز معادن غنی فلزاتی مانند قلع، آهن و تنگستن و نیز مزارع کائوچو است که بخشی از صادرات عظیم تایلند از همین منطقه به‌دست می‌آید. این معادن و ذخایر عنوان سومین تولیدکننده قلع و کائوچوی جهان را به تایلند بخشیده است. البته در مناطق شمالی و شرقی این کشور هم معادن غنی آهن وجود دارد. حوزه اصلی اکتشاف و تولید نفت خام و گاز طبیعی تایلند، در آب‌های نیلگون خلیج تایلند واقع است، عملیات اکتشاف نفت و گاز طبیعی در نقاط گوناگون داخل خاک تایلند نیز صورت می‌گیرد که برخی از آنها به نفت رسیده است، ولی به‌طور کلی، میزان تولید نفت در این کشور بسیار کم است و به نیم‌میلیون بشکه در روز هم نمی‌رسد؛ از این رو، واردات نفت خام و حامل‌های دیگر انرژی، بخش بزرگی از واردات تایلند را تشکیل می‌دهند.
۴.۱-زندگی جانوری
تایلند یکی از زیستگاه‌های اصلی فیل در قاره آسیا است؛ فیل پدیده‌ای فرهنگی و مذهبی در این کشور شمرده می‌شود و گه‌گاه برای حمل بار، سفر و نمایش‌های گوناگون به‌کار می‌رود، از دیگر حیوانات بومی تایلند می‌توان از کرگدن، ببر، پلنگ، گاو هندی، گاومیش و میمون درازدست نام برد. میمون در جنگل‌های مرکزی تایلند و منطقه لوپ بوری فراوان است و شهر لوپ بوری به‌نام شهر میمون نامیده می‌شود. پرندگان و خزندگان گوناگونی در تایلند زندگی می‌کنند و از میان حیوانات دریایی آن باید از گونه‌ای اسب آبی به‌نام «داکونگ» نام بردکه از پستانداران بزرگ دریایی است.
۵.۱.آب‌وهوا
چون تایلند در ۲۰ درجه شمال خط استوا قرار دارد، آب‌وهوای گرم و مرطوب دارد؛ ولی در بخش شمالی و شرقی که از دریا دور است، رطوبت هوا کمتر می‌شود. فصل بارندگی از تیر تا مهر است. از آبان تا بهمن ماه هوا، به‌ویژه در بخش‌های شمالی کشور کمی خنک‌تر می‌شود و در این مدت میزان رطوبت هوا از ۹۵ درصد به حدود ۶۰ درصد می‌رسد. از اسفند تا خرداد گرم‌ترین فصل تایلند است و رطوبت هوا به‌ویژه در مناطق جنوبی بسیار افزایش می‌یابد؛ ولی بر اثر همین رطوبت درجه حرارت فقط بین ۲۸ تا ۳۴ درجه سانتی‌گراد تغییر می‌کند و به‌ندرت از ۳۵ درجه بیشتر می‌شود. میانگین بارندگی در فصل مرطوب، ۱۵۰۰ میلی‌متر، در فصل خشک از ۱۵۰ تا ۲۵۰ میلی‌متر و در جنوب تایلند ۲۶۰۰ میلی‌متر است.