جغرافیای طبیعی فرانسه
موقعيت جغرافيايي
كشور فرانسه در نيمكره شمالي بين مدار 20 ◦42 و 5 ◦51 درجه عرض شمالي ، 15◦ 8 درجه طول شرقي، 47 ◦4 درجه طول غربي در غرب قاره اروپا قرار دارد. نصف النهار مبدا از فرانسه و نزديكي شهر بوردو مي گذرد. نقشه فرانسه به شكل يك شش ضلعي است كه سه طرف شمال شرقي، جنوب شرقي و جنوب غربي آن را خشكي و سه طرف شمال، مغرب و جنوب آن را آب فراگرفته است. كوه هاي آلپ مرز طبيعي فرانسه و ايتاليا و كوه هاي پيرنه، مرز طبيعي فرانسه و سوئيس را تشكيل مي دهد. در مغرب فرانسه خليج بيسكاي يا گاسكوني و در جنوب آن خليج ليون واقع شده است. خليج باربك كوچكي به نام ژيروند در مغرب و خليج كوچك ديگري به نام سن ماتو در شمال غربي فرانسه وجود دارد. همچنين خليچ سن نيز در شمال فرانسه قرار دارد.
جمهوري فرانسه از شمال به كانال يا درياي مانش (كانال انگليسي و درياي شمال)، از شمال شرقي به بلژيك، از مشرق به آلمان و سوئيس، از جنوب شرقي به كوه هاي آلپ (ايتاليا)، از جنوب به درياي لوگوريا، خليج ليون، درياي بالئار (جزو درياي مديترانه)، از جنوب غربي به كوه هاي پيرنه و اسپانيا، از مغرب به خليج بيسكاي يا خليچ گاسكوني (جزو اقيانوس اطلس) محدود است.
در جنوب فرانسه، ميان اين كشور و اسپانيا جمهوري آندروا و در جنوب شرقي فرانسه نيز، سرزمين مستقل و شاهزاده نشين موناكو قراردارد. در مغرب فرانسه شبه جزيره اي به نام بريتاني يا بروتاني واقع و شبه جزيره كوچكتري به نام مانش در شمال فرانسه قرار دارد. بين فرانسه و انگلستان درياي مانش واقع شده ونزديك ترين نقطه انگلستان به فرانسه، دوور[1] در جنوب شرقي انگليس است كه در شمال آن تنگه قرار دارد.
در میان کشورهای اروپایی فرانسه تنها کشوری است که از حیث آزاد بودن به دریای شمال، مانش، اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه از موقعیت ممتازی برخوردار است. فرانسه بین آتلانتیک و مدیترانه باریک ترین راه خاکی یعنی 360 کیلومتر بین خلیج گاسکونی و خلیج لیون را دارد. فینیستر[2] لنگر غرب اروپا، منطقه ارتباطي بین اروپای شمالی و جنوبی، فرانسه را در موقعیت چهارراه دریایی و قاره ای قرار داده و یک جایگاه کلیدی را در قلب اروپا اشغال می کند.
2-2- حدود و وسعت
مساحت خاک اصلی و اروپايي فرانسه ۵۵۱٬۶۹۵ کیلومتر مربع است. حداكثر مسافت از شرق به غرب 945 كيلومتر و ازشمال به جنوب 973 كيلومتر است. بنابراین در کمتر از یک روز می توان با یک اتومبيل یا قطار از شرق به غرب و یا از شمال به حنوب طی مسافت کرد.
فرانسه به استثنای برخی از کشورهای مستقل مشترک المنافع اروپا، پهناورترين كشور اروپايي است (نزديك يك پنجم مساحت اتحاديه اروپا) و در ردیف اول قاره اروپا و چهل و پنجم جهان قرار دارد.
مرزهای كشور فرانسه 5500 کیلومترمربع امتداد دارد. مرزهای زمینی که سه پنجم آن را تشکیل می دهد بر مجموعه طبیعی بنا شده است: از شرق به رن[3]، ژورا[4] و آلپ و از جنوب به پیرنه. فقط مرزهای شمال و شمال شرقی به نظر غیر طبیعی و قراردادی هستند: آنها دشت ها و دره های رودخانه ای هستند.
مرزهاي اين كشور ازشمال به درياي مانش و بلژيك ( 573 كيلومتر)، از شرق به لوكزامبورگ ( 73 كيلومتر)، آلمان( 451كيلومتر)، سوييس ( 573 كيلومتر)، ايتاليا( 488 كيلومتر) و موناكو (4/4 كيلومتر)، از جنوب به درياي مديترانه، آندورا( 6/56 كيلومتر) و اسپانيا ( 623 كيلومتر)و از غرب به اقيانوس اطلس و درياي مانش محدود مي شود. طول كل مرزهاي فرانسه 4/2892 كيلومتر است كه طولاني ترين آنها با اسپانيا ( 623 كيلومتر) و كوتاه ترين آنها با موناكو (4/4كيلومتر) است. ضمنا طول خط ساحلی يعني مرزهاي دريايي فرانسه بالغ بر 3427 كيلومتر ساحل مي گردد.
3-2- ارتفاعات و ناهمواری ها
وضعيت جغرافيايي فرانسه يكي از متنوع ترين موقعيت ها در اروپا است: دشت ها، كوهستان هاي قديمي، رشته كوه هاي مرتفع، جلگه ها، سواحل اقيانوسي و مديترانه اي. بزرگ ترین نوع برجستگی هاي اروپا به سمت فرانسه همگرایی دارد. در شمال، دشت بزرگ اروپای شمالی در فلاندر به اتمام می رسد. پیرنه و آلپ در جنوب و در جنوب شرقی، انتهای مجموعه بزرگ کوه هایی هستند که توسط کارپات، بالکان و کوکاس به هیمالیا متصل می شوند. كوه هاي ووژ[5]، كوه هاي مركزي يا ماسیف سانترال[6] و بروتانی تمام جنبه های هرسینی اروپای مرکزی را نشان می دهند.
دو سوم مساحت كل فرانسه را دشت ها در برگرفته است. حوضه پاريس در شمال اين كشور قرار دارد كه از دشت ها و كشتزارهاي وسيع تركيب يافته است. فلات ماسيف سانترال (كوه هاي مركزي) با وسعت 000/84 كيلومتر مربع و ارتفاع حداكثر 1887 متر بخشي از مركز جنوبي كشور را به خود اختصاص داده است. در بخش جنوب غربي فرانسه، بين اقيانوس اطلس و درياي مديترانه، سلسله جبال پيرنه قرار دارد كه فرانسه را از اسپانيا جدا مي كند. پيرنه سلسله جبالي ناهموار با شيبي تند و قللي پوشيده از برف و گردنه هاي صعب العبور دارد. همين امر باعث شده كه رفت و آمد ميان دو كشور، از طريق كوهستان به دشواري انجام گيرد. طول سلسله جبال پيرنه حدود 430 كيلومتر است و از خليج بيسكاي تا درياي مديترانه امتداد دارد. كشور كوچك آندورا[7] در ميان اين رشته كوه ها قرار دارد. در مرزهاي شرقي فرانسه كوه هاي آلپ ، ژورا و ووژ قرار گرفته است. سلسله جبال آلپ در جنوب شرقي است و عمده ترين و زيباترين رشته كوه هاي اروپا به شمار مي رود. بسياري از قلل آن هميشه پوشيده از برف است و در اطراف آن يخچال هاي طبيعي بزرگي .جود دارد كه گاه تا دامنه هاي كوه ادامه مي يابد. قله هاي مهم آن عبارتند از: روزا[8] با 4634 متر، ماترهورن[9] با ارتفاع 4478 متر و مون بلان[10] مرتفع ترين قله اروپا كه متجاوز از 4810 متر ارتفاع دارد.
رشته كوه ووژ بين مرز آلزاس و لورن واقع شده و دنباله رشته كوه هاي ژورا به شمار مي رود. قله ووژ كوتاه تر از قله هاي ژورا است و چون سراسر آن را جنگلي از درختان كاج پوشانده، به شكل دشتي آبي نمايان است. انتخاب نام ووژ يعني آبي نيز به همين علت مي باشد.
در مركز فرانسه، رشته كوه هاي ماسيف سانترال قرار دارد كه از شمال به جنوب امتداد دارد. اين رشته كوه از آتشفشان هاي خاموش تشكيل شده و ظاهرا قديمي تر از آلپ است. دامنه هاي اين كوه با شيبي تند به دره هايي ژرف منتهي مي شود
سواحل اقيانوسي و مديترانه اي نيز فرانسه را به چهار دريا (درياي شمال، درياي مانش، اقيانوس اطلس و درياي مديترانه) متصل مي كنند.
4-2- رودخانه های مهم
در فرانسه رودخانه هاي متعدد بزرگ و نسبتاً پر آبي مانند لوار[11] ( 1011 كيلومتر)، رن[12] ( 813 كيلومتر) ، سن[13] ( 776 كيلومتر)، گارون[14] ( 647 كيلومتر)، دوردون[15](483 كيلومتر)، موز[16] (950 كيلومتر)، راين، شارانت[17]، و سون[18] جاري است كه علاوه بر ايجاد سرسبزي براي كشور، قابل كشتيراني بوده و از آنها به عنوان شاهراه هايي براي حمل و نقل كالا استفاده مي شود.
رودخانه لوار با 1011 كيلومتر طول از كوه هاي سٍوٍن سرچشمه مي گيرد. لوار بزرگترين و مهم ترين رود فرانسه است كه از سرچشمه تا مصب در داخل فرانسه جريان دارد و شاهد بسياري از حوادث عمده تاريخ اين سرزمين از دوران باستان تا به امروز بوده است. اين رود طويل، از ميان مزارع، بيشه ها و جنگل ها مي گذرد، در دو طرف آن كاخ هاي قرون وسطي ديده مي شوند. بخش مركزي دره لوار در سال0 200 توسط يونسكو به عنوان ميراث فرهنگي ثبت شده است.
رود سن با 776 كيلومترطول و دٍبي متوسط 563 متر مكعب در ثانيه در خاك فرانسه جاري است، ولي شعبه اي از آن موسوم به اوآز از خاك بلژيك سرچشمه مي گيرد. رود سن يكي از تاريخي ترين رودهاي فرانسه است كه به شكل كماني از قلب پاريس مي گذرد و تا كنون بيش از 32 پل بر روي آن احداث گرديده است. اين رود مهم ترين آبراه فرانسه به شمار مي رود و قايق هايي كه در رود آن در رفت و آمد هستند، محصولات توليدي حوزه سن را به شهر هاي مختلف حمل مي كنند.
رود گارون با 575 كيلومتر طول از كوه هاي پيرنه اسپانيا سرچشمه مي گيرد و پس از جريان يافتن به طرف شمال غرب، به خليج گاسكوني مي ريزد. كشتي هاي بزرگ باري در اين رود حركت مي كنند و كالاها را به بندر بوردو مي رسانند.
رود رن با 813 كيلومتر طول از كوه هاي آلپ در سوييس سرچشمه گرفته و پس از گذشتن از درياچه ژنو وارد خاك فرانسه مي گردد. اين رود از سمت شمال به سمت جنوب مارسي جاري شده و از شهر ليون گذشته و سپس در نزديكي بندر مارسي به درياي مديترانه مي ريزد.
بارندگي زياد و ارتفاعات مختلف در فرانسه سبب ايجاد آبشارهاي بلند از جمله آبشار گاوارني[19] به ارتفاع 422 متر در كوه هاي پيرنه شده است.
تنگه دوور يا مانش با حداقل 33 كيلومتر عرض و حداكثر 63 متر درگودي بين فرانسه و انگلستان قرار گرفته است و درياي شمال را به اقيانوس اطلس متصل مي كند. اين تنگه از نظر اهميت پنجمين تنگه در جهان است . در سال 1994 با تاسيس يك تونل زيردريايي در اين تنگه، فرانسه و انگلستان از طريق خط آهن به يكديگر متصل شدند.
جزاير متعلق به جمهوري فرانسه از اقيانوس آرام تا درياي مديترانه پراكنده اند. مهم ترين اين كشور عبارتند از:
1- جزيره كرس[20] با 8،680 كيلومتر مربع مساحت بزرگ ترين جزيره فرانسه است كه در درياي مديترانه قرار دارد.
2- گوآدلوپ[21] ( 1،788 كيلومتر مربع) و مارتينيك[22] (1،100 كيلومتر مربع) در درياي كارائيب و شمال كشور ونزوئلا واقع شده اند.
3- رئونيون[23] ( 2،512 كيلومتر مربع) در اقيانوس هند، در 700 كيلومتري شرق ماداگاسكار قرار دارد.
4- كالدونياي جديد[24] ( 16،905 كيلومتر مربع) و پولينزي فرانسه[25] (4،000 كيلومتر مربع) در اقيانوس كبير، بين استراليا و شيلي قرار دارند.
5-2- پوشش گیاهی
فرانسه قبل از دوره نوسنگی به طور کامل جنگلی بود . در طی قرن ها به سبب کشاورزی و دامپروري فشرده، جنگل ها تا حد زیادی نابود شده اند و جنگل های وسیع هم اكنون تنها در کوهستان، در خاک هاي نامناسب برای کشاورزی و در جنگل هاي حفاظت شده وجود دارند. در حال حاضر 25 ٪ مساحت فرانسه يعني یک چهارم خاک فرانسه توسط جنگل پوشیده شده است و فرانسه را پس از سوئد و فنلاند در مقام سوم اروپا قرار مي دهد.
فرانسه دارای 4200 گونه گیاهی است که پوشش گیاهی را به عنوان یک کل در آب و هوای مناسب توسعه داده است. درجه حرارت ماهانه با میانگین 10 درجه سانتیگراد امکان یک دوره رشد 6 تا 10 ماهه را براساس موقعیت گیاه فراهم مي آورد. اصولا بشر پوشش گیاهی محلی را تغییر داده و جنگل وسیعی را مورد کشت قرار داده که تقریبا تمام قلمروش را در برگرفته است. جنگل هايي با گونه های گیاهی الوار ( بلوط و راش در مناطق ساحلی و کاج در مناطق کوهستانی)، هیزم (درخت هايي داراي چوب سخت و سفید، نارون، بلوط)، خمیر کاغذ (سپیدار) گسترش یافت و جنگل هايي براي تامين نيازها ي عصري توسط بشر در قرن 19 در فرانسه کاشته شد.
منطقه اقيانوسي: منطقه جنگلی معتدل اساسا از درختان بدون برگ به وجود آمده اند. در این منطقه درخت بلوط غلبه دارد. درخت راش، درخت غان ، درخت جنگلی صمغ دار در نیمه شمالی کشور، درخت بلوط و کاج دریایی در بخش آکیتن پوشش گياهي را فراهم مي آورند. راش رطوبت بیشتری را می طلبد و سرما را بهتر تحمل می کند و همين امر محل کاشت آن ها را در شما ل شرقی فرانسه و در شمال حوضه پاریس، در ارتفاع 1500 متری توجيه می کند. خلنگ(خاک برگی که از پوسیدگی برگهای درختان ایجاد می شود) حاصل از تخريب جنگل، خاک را اسیدی و دوباره کاشتن درخت ها را سخت می کند.
منطقه مدیترانه اي: جنگل در این منطقه، منطبق با خشکسالی تابستانی است و درختان مقاوم برگ از قبیل درخت بلوط سبز، درخت چوب پنبه، کاج چترآفتابی و درخت زیتون غلبه دارند. درختان تبریزی( سپیدار)، بید، توسکا و افرا نيز با داشتن مقدار كمي آب ثابت مشاهده مي شوند. این جنگل با آتش سوزی و اشغال انسان تخریب می شود. جایگزین آویشن، اسطوخودوس عادی و بلوط ، اوگاریک (نوعی گیاه نواحی مدیترانه ای) با زمین هایی پوشیده از بیشه های متراکم و غیرقابل عبور می شوند.
منطقه کوهستانی: این منطقه جنگلی به سبب بلندی و تنوع آب و هوایی دارای پوشش گیاهی طبقاتی است. میزان زیادی از گونه های گیاهی بستگی به نوع دامنه ها دارد.
6-2- زندگی جانوری
جانوران اصلی بیشتر شامل گوزن، گوزن نر و گراز وحشی عملا حذف شده اند. با این وجود برنامه های حمایت از محیط زیست طبیعی، به خصوص در پارک های ملی و منطقه ای از اواخر قرن 19 اجراشده است. جانوران فرانسه از نوع جانوران كشورهاي غربي اروپا هستند. در ميان پستانداران، گوزن قرمز و گراز وحشي هنوز هم شكار مي شوند. گوزن زرد در اين كشور نادر است. در ارتفاعات آلپ شوكا و بز كوهي به ندرت ديده مي شوند. خرگوش صحرايي و انواع گوناگوني از خزندگان در جنگل ها و مزارع يافت مي شوند. روباه، گربه و گربه وحشي نيز از جانوران گوشتخوار فرانسه هستند. خرس قهوه اي و سياه گوش پيرنه از گونه هايي هستند كه نسل شان در معرض خطر است. در جنوب فرانسه هم انواع پرندگان كمياب مثل فلامينگو، كركس مصري، عقاب بال سياه، پرندگان زنبور خوار و سبز قبا وجود دارد. در مستعمرات فرانسه نيز با توجه به آب و هوا و موقعيت جغرافيايي، حيات وحش مختلفي وجود دارد.
7-2- آب و هوا
آب و هواي فرانسه ، بطور كلي ملايم و معتدل است زيرا در منطقه شمالي واقع شده و فاصله آن از قطب شمال و خط استوا يكسان است. از سوي ديگر اطراف آن را كوه ها و فلات هايي احاطه كرده كه جلگه هاي داخلي را از جريان بادهاي سرد اطراف محفوظ مي دارد. رطوبت درياهاي بزرگ كه در اطراف فرانسه وجود دارد علت ديگر اعتدال آب و هواست.
فرانسه تنها كشور اروپايي است كه سه نوع آب و هواي متفاوت قاره اي، ساحلي و مديترانه اي در آن وجود دارد. اين كشور از يك سو به دليل جاري بودن آب هاي گلف استريم[26] در كرانه هاي اقيانوس اطلس و از سوي ديگر به علت وزش بادهاي مرطوب از درياي مديترانه، آب و هوايي معتدل دارد كه ارمغان آن 15 ميليون هكتار جنگل اين سرزمين است. غرب و شمال غربي كشور آب و هواي ساحلي با زمستان هاي ملايم و تابستان هاي گرم دارد. در همه فصول بارش باران وجود دارد و البته در بهار و پاييز بارندگي بيشتر است. فلات بزرگ مركزي و بخش شرقي فرانسه آب و هواي معتدل قاره اي با زمستان هاي سرد و تابستان هاي گرم و طولاني دارد. با اين وجود مركز و منطقه مرتفع شرقي آب و هواي قاره اي با زمستان هاي سرد همراه با يخبندان و تابستان هاي گرم و سوزان دارد. جنوب فرانسه آب و هواي مديترانه اي با زمستان هاي معتدل (دماي روزانه، به ندرت به زير 10 درجه سانتيگراد پايين مي رود) و مرطوب و تابستان هاي گرم (با دماي بيشتر از 30 درجه سانتيگراد) دارد. وجود اين نوع آب و هوا در جنوب فرانسه سبب شده كه همه ساله جهانگردان زيادي به خصوص در تابستان به اين ناحيه جذب شوند. زمستان ها ميانگين دما در پاريس در ژانويه 5 درجه سانتيگراد و در ژوئيه 23 درجه سانتيگراد است. متوسط بارندگي سالانه در پاريس 641 ميلي متر است.[27]
بارندگی
از نقطه نظر علم آب شناسی (هیدرولوژیکی) فرانسه یک موقعیت نسبتا قوی در اروپا دارد. در فرانسه بارش باران بسیار بالا است و بنابراين جریان قدرتمند رودخانه ها را به سمت دریا و یا به سمت کشورهای همسایه (شمال و شمال شرقی)هدايت می کند. آب فرانسه سهمی از آب بلژیک، لوکزامبورگ، آلمان و هلند را نيز به طور غیر مستقیم فراهم می کند. میانگین ارتفاع بارش سالانه 867 میلی متر و حجم بارش سالانه 478 کیلومتر مکعب ( 478 میلیارد متر مکعب) است. حجم بارش سالانه درسال های بسیار خشک (به مدت 10 سال) 110 کیلومتر مکعب بوده است. علاوه بر بارش سالانه، مقداري از آب فرانسه از رودهاي كشورهاي همسايه تامين مي شود. بنابراين مقدار آب در دسترس (شامل تمام منابع تولید داخلی، به اضافه ورودی خارجی) 203.7 کیلومتر مکعب در سال است. گفتني است1 کیلومتر مکعب = 1 میلیارد متر مکعب مي باشد.[28]
درجه حرارت
فرانسه در غرب اروپا متاثر از جریانات اقیانوسی است. اقیانوس کندتر از زمین، گرم یا سرد می شود و درجه حرارت هوا را تعدیل و تنظیم می کند. در زمستان، آب های اقیانوس اطلس به واسطه جریان گرم آتلانتیک شمالی نیمه گرم می شوند و نفوذ آن مجموعه شهرهای ساحلی از کوتانتن تا منطقه باسک را تعدیل می کند و درجه حرارت هوا از 6 تا 8 درجه متغیر مي شود. این دخالت تعدیل بخش، به همان نسبت که به سمت شرق می رود، کاهش می یابد. در تابستان این نفوذ تاثیر معکوس ایجاد می کند و درجه حرارت هوا از غرب به شرق افزایش پیدا می کند. از آنجا كه فرانسه از آب و هوايي معتدل و چهار فصل برخوردار است، دماي هوا بر حسب نواحي كمي متفاوتند:
بروتاني و نورماندي: آب و هواي اقيانوسي مرطوب ( زمستان ملايم ٧ درجه و تابستان خنك ١٦ درجه)
اكيتن: آب و هواي اقيانوسي و مديترانه اي ( زمستان ٥ درجه و تابستان ٢٢ درجه با بارانهاي فراوان در بهار)
شرق و شمال غرب: آب و هواي نيمه قاره اي، زمستان سرد و برفي: ١ درجه و تابستان گرم و توفاني: ٢٠ درجه)
جنوب: آب و هواي مديترانه اي ( زمستان ملايم: ٦ درجه و تابستان گرم: ٢٠درجه)
8-2- ویژگی های طبیعی و گیاهان و جانوران خاص منطقه
محيط زيست
مناطق كشاورزي و جنگلي ٤٨ ميليون هكتار يعني ٨٢ درصد فرانسه اروپايي را مي پوشاند. پوشش جنگلي به تنهايي ٢٧ درصد كشور را در بر مي گيرد و بعد از سوئد و فنلاند سومين پوشش را در اتحاديه اروپا تشكيل مي دهد. ١٣٦ نوع درخت در فرانسه شناخته شده است در حالي كه در يك كشور اروپايي این امر استثنايي محسوب مي شود. تعداد حيوانات بزرگ جنگلي نيز افزايش يافته است: تعداد گوزن در ٢٠ سال دو برابر و تعداد آهو سه برابر شده است. براي حفظ و ارتقاي ميراث طبيعي فرانسه، دولت ٦ پارك ملي، ١٢٨ ذخيره طبيعي، ٤٣٠ منطقه حفاظت شده طبيعي و ٢٩٩ پايگاه حفاظت شده ساحلي ايجاد كرده است. به اين تعداد بايد ٢٩ پارك طبيعي ناحيه يي را با وسعت ٧ درصد كشور فرانسه افزود.
١١/٢٢ ميليارد يورو براي حفاظت محيط زيست به عبارتي ٣٨٠ يورو به ازاي هر نفر هزينه مي شود. مديريت آب ها و فاضلاب ها سه چهارم اين هزينه كل را تشكيل مي دهد.
منابع طبيعي : ذغال سنگ، كانه آهن – بوكسيد (سنگ معدني كه از آن الومينيوم بدست مي آيد)، آلومينيوم، پتاس، چوب، ماهي
خطرات طبيعي : طغيان، بهمن، طوفان هاي زمستاني، خشكسالي، آتش سوزي جنگلها در جنوب كشور نزديك مديترانه .
موضوعات جاري زيست محيطي : تخريب بعضي جنگلها بر اثر بارانهاي اسيدي، آلودگي هوا به سبب فعاليت هاي صنعتي و نقليه – آلودگي آب بخاطر گسترش شهر نشيني .
9-2- جاذبه ها و دیدنی های طبیعی
بر دامنه شمالي مون بلان، يخچالي موسوم به مردوگلاس[29] (درياي يخ) واقع شده است كه 37 كيلومتر مربع مساحت دارد. مناظر گوناگون و زيباي اين يخچال طبيعي بي اندازه جالب است و بسياري از گردشگراني كه به فرانسه وارد مي شوند از آن ديدن مي نمايند. شاموني[30] تفرجگاه معروفي است كه در دره مون بلان واقع است و پايگاه كوهنورداني است كه قصد صعود به قله مون بلان را دارند. براي بازديد از اين طبيعت زيبا در زمستان و تابستان گردشگران بي شماري نيز به آن وارد مي شوند.
مون سن ميشل و خليج كوچك آن در فرانسه :
مون سن ميشل به خاطر چشم انداز جزيره اي خود و كيفيت ساختماني بناها و تداوم تاريخي اش از عجايب مغرب زمين به شمار مي آيد . اين معبد كه در قديم محل عبادت سلت ها بود ، در قرن هشتم ميلادي به قلمرو مسيحيت پيوست . نخست نماز خانه اي در آن به " ميشل " فرشته ي مقرب وقف شد و خوشبختانه صومعه ايي كه بعد ها جانشين آن گشت در سايه ي استحكامات اطراف آن توانست آزادانه گسترش يابد . در دوره ي گوتيك شهرت مذهبي معبد ميشل به اوج خود رسيد و هجوم زائران به اين نقطه چنان گسترش پيدا كرد كه كشيشان را مجبور ساخت تا بي وقفه به ساخت بناهاي بلند تر و وسيع تر كه به وسيله ي جرزهاي محكم نگهداري مي شدند ، بپردازند . بدين ترتيب يكي از عجايب جهان كه عبارت از مجموعه اي از بناها به بلندي 1211 تا 1228 متري زمين است ، به وجود آمد .اين مجموعه شامل 5 تالار بزرگ است كه در دو رديف روي هم قرار دارند و بر بالاي آن صومعه بسيار جالبي ساخته شده كه گويي ميان آسمان و در يا معلق است . از آن زمان به بعد اين معبد دچار سرنوشت فلاكت باري شده است . پس از خرابي نسبي كليسا و تبديل صومعه به زندان به ويراني كامل آن انجاميد . ولي تعميرات متوالي آن از صد سال پيش ، عظمت اوليه ي اين كليسا را به وي باز گردانيد . امروزه اين بنا نه تنها همه ساله جهانگردان بي شماري را به خود جلب مي كند ، بلكه محل عبادت هم به شمار مي آيد . به مناسبت برپايي مراسم جشن هزار ساله ساختمان آن، تعدادي از كشيشان فرقه سن – بنوا موفق شدند كه مجددا در آن مستقر شوند .
غارهاي مزين به نقوش در دره وزر فرانسه :
رود وزر[31] كه در پاي پرتگاه هاي پوشيده از جنگل جريان دارد دو ايالت كهنسال لرزن و پيگورد را آبياري مي كند. اين رود شهرت خود را مديون گروهي از انسان هاي ما قبل تاريخي است كه بيش از صد هزارسال پيش در سواحل آن مسكن گزيده بودند . اين گروه در آن زمان در پناهگاه هاي صخره اي دره وزر، اردوهاي خود را برپا كردند و با استفاده از حفره هاي ايجاد شده به وسيله آب هاي زير زميني در صخره ها ، عبادتگاه هايي براي خود احداث نمودند و تا دوران نوسنگي با شكار جانوران ، صيد ماهي و ميوه چيني به زندگي خود ادامه دادند . فراواني و تنوع مدارك و شواهد به دست آمده در باره تمدن اين جامعه در طول مدت يك قرن كشفيات تصادفي و كاوش هاي علمي واقعا شگفت انگيز است. از تجسس در 150 لايه زير زميني تا كنون 500000 ابزار ساخته شده از سنگ چخماق و نيز سنگواره (استخوان بندي انسان كرومانيون) به دست آمده كه تعيين تاريخ دقيق وقايع دوران پارينه سنگي را براي گروهي از پژوهشگران ميسر مي سازند . ولي آنچه به دره وزر علاوه بر شهرت علمي يك اعتبار جهاني بخشيده شاهكار هايي است كه بر ديواره صخره اي آن حك گرديده و يا بر روي آنها نقاشي شده اند . اين شاهكار ها بر خاستگاه هاي هنري روشنايي تازه اي مي افكنند.[32]
[1] Dover
[2]Finitstère
[3] Rhine
[4] Jura
[5] Vosges
[6] Massif Central
[7] Andorra
[8] Monte Rosa
[9] Matterhorn
[10] Mont blanc
[11] Loire
[12] le Rhins ou le Reins
[13] Seine
[14] Garonne
[15] Doedogne
[16] Meuse
[17] Charente
[18] Saône
[19] La cascade de Gavarnie
[20] La Corse
[21] La Guadeloupe
[22] Martinique
[23] La Réunion
[24] La Nouvelle-Calédonie
[25] Polynésie française
[26] گلف استريم يك جريان اقيانوسي گرم و قوي است كه در اقيانوس اطلس جريان دارد.
[27] آشنايي با كشورهاي جهان:فرانسه / محمود رضا برازش / انتشارات آفتاب هشتم/ 1388/ ص 14
[28]http://fr.wikipedia.org/wiki/G%C3%A9ographie_de_la_France#Principaux_cours_d.27eau
[29] La Mer de Glace
[30] Chamonix
[31]La Vézère
[32]ميراث جهاني فرانسه ؛ مجله پيام يونسكو، سال دوازدهم ، شهريور 1359