مناطق حفاظت شده اردن
مناطق حفاظت شده
برای اردن طرفداری از محیط زیست تجملات محسوب نمیشود. منابع کمیاب این کشور و اکوسیستم های ضعیف و آسیب پذیر آن، نیازمند برنامههای بلند مدتی است که تمامیجوانب حفاظت محیط زیست را پوشش دهد. اردن اولین کشور در خاورمیانه است که استراتژی محیط زیستی ملی را اتخاذ کرد. به کمک اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت[39] در ماه مه 1992، تیمیمتشکل از بیش از 180 متخصص اردنی سند کار عملی و جامع با عنوان “استراتژی ملی محیط زیست برای اردن” را به انجام رساندند. (15)
تنوع حیات وحش اردن در گذشته بسیار بیشتر از زمان حال بوده است. در حال حاضر شکار به دقت توسط انجمن سلطنتی حفاظت از طبیعت[40] کنترل میشود؛ قوانین شامل ممنوعیت شکار با سلاح اتوماتیک و شلیک از داخل ماشین میباشد. انجمن سلطنتی برای حفاظت از طبیعت و حیات وحش اردن در سال 1966 بنا شد و اولین سازمان غیردولتی در نوع خود، در جهان عرب بود. انجمن مجموعه کاملی از ذخایر حیات وحش را برای پوشش دادن زیستگاههای مختلف کشور در نظر گرفته که تا به امروز شش منطقه حفاظت شده را دربر می گیرد که 4/1 درصد از کل مساحت اردن را پوشش میدهد. شش محیط حفاظت شده دیگر هم طراحی شده که مساحت کل این 12 منطقه حفاظت شده 4 درصد از خاک این کشور را به خود اختصاص میدهد. (16)
حیات وحش حفاظت شده شائوماری با وسعتی بیش از 22 کیلومتر در جنوب ازرق قرار دارد که تعداد فراوانی از گونههای نایاب و حیوانات در شرف انقراض در این منطقه یافت میشود. از جمله شترمرغ، غزال، خر وحشی، غزال وحشی عرب. شهرت شائوماری به دلیل پروژه نجات غزال بزرگ آفریقا میباشد. (17) این پارک به صورت دائمیمیزبان جمعیتی از شتر مرغهای ساکن اردن است.
تالاب حفاظت شده ازرق، مسکن حدود 370 گونه از پرندگان است که 220 نوع از آنها مهاجرند و طی سفر سالانه خود بین اروپا و آفریقا در این مکان توقف مینمایند. این تالاب غنی از زندگی گیاهی و جانوری است و گیاهان آبزی نظیر لوئی و گز این منطقه را تحت پوشش نسبی خود قرار داده است. گرگ، روباه قرمز، کفتار راه راه، شغال آسیایی و چندین گونه از حشرات و خزندگان - که شامل 5 نوع از سمیترین مارها میباشد - در این منطقه زندگی میکنند.
منطقه حفاظت شده وادی مجیب، زیستگاه باقی ماندههای بز کوهی حبشی، بز کوهی، غزالهای عربستان، پلنگ، روباه، گراز وحشی و انواع ماهیها و پرندگان است.
روباه و خارپشتها برخی از گونههای حفاظت شده در منطقه زوبیا[41] در کنار عجلون میباشد. گوزنهای کوچک اخیرا به زیستگاه اصلی خود بازگردانده شدند و برنامههای مشابهی برای گوزن زرد ایرانی در دست انجام است، گونه بسیار نادری که بیش از 110 سال پیش در زوبیا مسکن داشته است.
منطقه حفاظت شده دانا مسکن تعدادی از گونههای در معرض خطر از جمله بز کوهی، غزال عربی و شاه بوف[42] میباشد.
در منطقه حفاظت شده وادی روم[43] انجمن سلطنتی در حال کار برای حفظ حیات وحش بومیاست؛ از جمله غزال عربی و انواع گونه های گیاهی که برخی از آنها بسیار کمیاب اند. علاوه بر این شش مرکز حفاظت شده حیات وحش، 20 چراگاه که حدودا 000‚20 هکتار بوده در برابر چرای بیش از حد حفاظت می شود. (18)